پاورپوینت پشه خاکی ها

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

پشه خاکی ها Sandflies

اسلاید 2 :

اهميت پزشكي پشه خاكي ها
ناقل انواع بيماري ليشمانيوز
تب پاپاتاسي
بيماري كاريون

اسلاید 3 :

مقدمه
بيماري سالك در مناطق گرمسيري امريكا ، آفريقا و شبه قاره هند و در نواحي نيمه گرمسيري آسياي جنوب غربي و ناحيه مديترانه آندميك است . اگر چه بيماري سالك معمولاً با مرگ و مير بالائي همراه نيست ولي ميزان ابتلاء بالا و ايجاد ضايعات بد شكل پوستي كه در برخي موارد تا بيش ازيكسال باقي مي ماند و جوشگاه (اسكار)پس از بهبودي آن نيز كه حتي با درمان استاندارد تا آخر عمر وجود دارد ،قابل توجه است و موجب اذيت و آزار بيمار مي گردد. از طرف ديگر عوارض باكتريائي ثانويه شامل عفونت نسوج سطحي و عمقي ، آبسه ، سپتي سمي ، و حتي كزاز از عوارض زخم سالك مي باشد كه ممكن است موجب ناتواني و حتي مرگ بيمار گردد. اگر چه ميزان بروز اين عوارض ناچيز است ولي با توجه به گستردگي بيماري سالك احتمالاَ تعداد بيماراني كه دچار اين عوارض مي گردند قابل توجه خواهد بود. سالانه 1500000نفر در دنيا به اين بيماري مبتلا مي شوند كه بسياري از آنها ثبت و گزارش نمي شوند. اين بيماري در برخي موارد ايجاد ضايعات متعدد (تا بيش از 300 عدد) كرده است.
گرچه سالانه حدود بيست هزار مورد بيماري ليشمانيوز جلدي در ايران گزارش مي شود ولي احتمالاَ موارد حقيقي بيش از 4 تا 5 برابر آن است. سالك در ايران به شكل روستائي ( مرطوب )، شهري ( خشك ) واحشائی (Visceral leishmaniasis) مشاهده ميشود، نوع روستائي در اكثر مناطق روستائي 15 استان كشور: اصفهان ، مورچه خورت ، گاوخونی اطراف رودخانه زاینده رود ، بادرود و بلوچستان ، چابهار ، دشتیاری ، کنارک ، نارس ، تبریز ، خوزستان ، دزفول ، سوسنگرد ، جنوب اهواز، شاهرود ، سرخس ، ترکمن صحرا، لطف آباد ، طبس ، ابردژ ورامین ، بم شايع است و نوع شهري دربسياري از نفاط شهري به صورت اندميك از جمله تهران - قسمت های مختلف شهر که با گسترش شهرها و شهر نشینی و از بین رفتن باغها از شیوع آن کاسته شده است .شیراز ( جنوب غربی شهر) .کرمان ( محله های مختلف)مشهد ( اطراف حرم مطهر – کوه سنگی ) نیشابور ( نقاط مختلف سرچشمه ) سبزوار – قم – ساوه – اردستان – نایین و بم وجود دارد.

اسلاید 4 :

عامل بيماري ليشمانيوز جلدي (سالك) در ايران
عامل بيماري سالك در ايران گونه هاي مختلفي از جنس ليشمانيا ( Leishmania ) شاملL.major ، L.tropica و L. infantumاست. بيماري ناشي از ليشمانيا در پوست ، ليشمانيوز جلدي يا سالك گفته مي شود ، كه در دنياي قديم از جمله ايران عمدتاً به وسیله ليشمانيا تروپيكا ( L.tropica ) ویا ليشمانيا ماژور( L.major ) ایجاد میشود . به زخم حاصل ازليشمانيا تروپيكا بدليل ظاهر ضايعه نوع خشك يا نوع شهري می گویند و ليشمانيا ماژور بدليل وجود ترشح در ضايعه به نوع روستائي يا نوع مرطوب معروف می باشد. البته تظاهرات باليني هميشه با ابتلاء به نوع انگل مطابقت ندارد وتشخيص بيماري براساس شكل ضايعه و منطقه بروز آن قابل اعتماد نيست.
ليشمانيا ماژور بدليل داشتن مخزن جونده بنام نوع زئونوتيك
( Zoonotic Cutaneous Leishmaniasis, ZCL )
و ليشمانيا تروپيكاچون عمدتاً مخزن آن بيماران مبتلا مي باشند به نام نوع آنتروپونتيك Anthroponotic Cutaneous Leishmaniasis, ACL ) گفته مي شوند

اسلاید 10 :

اسکار (scar) در ليشمانيوز جلدي روستايي

اسلاید 11 :

مخزن بيماري ليشمانيوز جلدي (سالك) در ايران
همانطور كه گفته شد ليشمانيوز جلدي دو نوع است درنوع شهري يا خشك (Anthroponotic) مخزن اصلي بيماري انسان هاي مبتلا به سالك مي باشند ولي سگ هم بطور اتفاقي به بيماري مبتلا مي گردد .
در ليشمانيوز جلدي نوع روستايي يا مرطوب (Zoonotic) مخزن بيماري عمدتاً جوندگان صحرائي بوده و تاكنون چهار گونه از آنها به عنوان مخازن اصلي بيماري شناخته شده اند ( رومبوميس اپيموسRhombomys opimus ، مريونس ليبيكوسMeriones libycus ، مريونس هوريانه و تاترا اينديكاTatera indica ).
در ليشمانيوزاحشایی (Visceral leishmaniasis) مخازن سگسانان وشغال و روباه به عنوان مخازن اصلي بيماري شناخته شده اند

اسلاید 12 :

Meriones libycus

اسلاید 13 :

Rhombomys opimus

اسلاید 14 :

Tatera indica

اسلاید 15 :

سگ آلوده به لیشمانیوزاحشائی

اسلاید 16 :

شغال وروباه مخزن کالاآزار

اسلاید 17 :

ناقل بيماري
ناقل بيماري درايران گونه هائي از پشه خاكي هاي ماده از جنس فلبوتوموس( Phlebotomus ) است پشه خاكي ها دوبالاني ظريف با پا هايي لوله مانند ميباشند و از قريب 700 گونه شناخته شده از آنها حدود 70 گونه درز انتقال بيماري به انسان نقش دارند اندازه آن4-5/1ميليمتر وبدن آن پر از مو برنگ زرد مي باشد. در ليشمانيوز جلدي شهري، فلبوتوموس سرژنتي Phlebotomus sergenti و در ليشمانيوز جلدي روستائي فلبوتوموس پاپاتاسي Ph. papatasi ودر ليشمانيوز احشايي فلبوتوموس ماژورPh. major فلبوتوموس كشيشيانيPh. keshishiani فلبوتوموس آلكساندري Ph. Alexandri در استان فارس وPh. Perfiliewi transcucasicus وPh.kandelakii در استان اردبيل ناقل اصلي هستند. پشه خاكی ماده خونخوار است و ازخون انسان و بعضي پستانداران تغذيه مي كند. پشه خاكي ماده بطور متناوب ومكرر خون مي خورد و درموقع خون خوردن آلوده مي شود و پس از حدود 4 الي 18 روز بر حسب نوع انگل و گونه پشه خاكي و شرايط آب و هوائي، مي تواند آلودگي را به ميزبان مهره دار ديگر منتقل كند .
خونخواري پشه خاكي معمولاً ازغروب آفتاب شروع و در طول شب ادامه دارد، اكثر فعاليت آن در نيمه اول شب است ولي در فصل گرما در خيلي از مناطق تا صبح ادامه دارد. پشه خاكي روزها را در جاي تاريك و مرطوب بخصوص زير تخت ها ، پشت كمدها، شكاف ديوارها و گوشه ديوارها ، زير زمين و ساير قسمت هاي سايه دار اماكن انساني يا حيواني شامل لانه هاي پرندگان، جوندگان و زير تخته سنگها و تنه درختان استراحت مي كند . طول عمر پشه خاكي ماده در شرايط مناسب حدود5/1 ماه است كه دراين مدت يك يا چند بار تخم گذاري مي كند.

اسلاید 18 :

تخم ها در درجه حرارت مناسب باز مي شوند و پس از طي چهار مرحله لاروي تبديل به شفيره ( پوپ ) مي گردد و سپس پشه بالغ از آن خارج مي شود. از زمان تخم گذاري تا خروج حشره بالغ 20 الي 40 روزطول مي كشد.
پرواز پشه خاكي منقطع و طول پرواز آن كوتاه است (حداكثر 500 متر). حداكثر ارتفاع پشه خاكي دركشور ما در شرايط آب و هوائي مناسب حدود 20 متر مي باشد.
پشه خاكي ماده روي مواد آلي در حال فساد، زباله ها، خاك هاي مرطوب، لانه هاي پرندگان، اماكن مخروبه، اماكن حيواني و . تخم گذاري مي كند.
تاكنون در كشور ما وجود 44 گونه پشه خاكي محرز گرديده و حضور 10 گونه ديگر مورد ترديد مي باشد كه آلودگي برخي از آنها به ليشمانيا ثابت شده است.

اسلاید 19 :

سيكل زندگي پشه خاكي ها