بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
Organizational culture فرهنگ سازمانی
اسلاید 3 :
مقدمه
فرهنگ سازمانی موضوعی است كه به تازگی در دانش مدیریت و در قلمرو رفتار سازمانی راه یافته است. به دنبال نظریات و تحقیقات جدید در مدیریت، فرهنگ سازمانی دارای اهمیت روزافزونی شده و یكی از مباحث اصلی و كانونی مدیریت را تشكیل داده است. جمعیتشناسان، جامعهشناسان و اخیراً روانشناسان و حتی اقتصاددانان توجه خاصی به این مبحث نو و مهم در مدیریت مبذول داشته و در شناسایی نقش و اهمیت آن نظریهها و تحقیقات زیادی را بهوجود آورده و در حل مسائل و مشكلات مدیریت به كار گرفتهاند.
اسلاید 4 :
بررسي فرهنگ سازمان به عنوان يك ابزار جمع آوري اطلاعات عمل مي كند و مديران را قادر مي سازد تا از اين طريق :
اولاً: بخشها و يا گروه هاي كاري را با يكديگر مقايسه نمايند.
ثانياً: مسايل را اولويت بندي كنند
ثالثاً: ادراكات و انتظارات كاركنان را شناسايي نمايند
تا بدين وسيله بتوانند شكاف بين وضع موجود و مطلوب را بهبود بخشند.
اسلاید 5 :
تعریف فرهنگ سازمانی
تعاريف متعددي از فرهنگ سازماني به عمل آمده است . برخي فرهنگ سازمان را يك نظام اعتقادي مي دانند كه بين اعضاي يك سازمان مشترك است، برخي آن را سلسله اي از ارزشهاي مشترك مسلط همبسته مي دانند، كه با مفاهيم نمادي چون داستانها، اسطوره ها تكيه كلامها منتقل مي شود.
مقصود از فرهنگ سازمانی، سیستمی از استنباط مشترك است كه اعضاء نسبت به یك سازمان دارند و همین ویژگی موجب تفكیك دو سازمان از یكدیگر میشود. (رابینز1374ص967)
كریس آرجریس،
فرهنگ سازمانی را نظامی زنده میخواند و آن را در قالب رفتاری كه مردم در عمل از خود آشكار میسازند، راهی كه بر آن پایه بهطور واقعی میاندیشند و احساس میكنند و شیوهای كه بهطور واقعی با هم رفتار میكنند تعریف میكند.
اسلاید 6 :
یك الگویی از مفروضات بنیادی است كه اعضای گروه برای حل مسائل مربوط به تطابق با محیط خارجی و تكامل داخلی آن را یاد میگیرند و چنان خوب عمل میكند كه معتبر شناخته شده، سپس بهصورت یك روش صحیح برای درك، اندیشه و احساس كردن در رابطه با حل مسائل سازمان به اعضای جدید آموخته میشود
برخي مانند ادگار شاين فرهنگ را الگويي از مفروضات بنيادين مي دانند كه بر اثر اندوختن از دشواريهاي سازگاري بيروني و يكپارچگي دروني از سوي گروهي معيين، آفريده، كشف و يا پرورده شده است
ادگار شاین نیز فرهنگ سازمانی را اینگونه تعریف میكند:
اسلاید 7 :
ادگار شاین براي فرهنگ 3 ویژگي ذكر مي كند
1)فرهنگ ژرف است
2) فرهنگ گسترده است
3)فرهنگ پايدار است
اسلاید 8 :
بطور كلي وجه مشترك همه اين تعاريف و تعاريف ديگري كه از فرهنگ سازماني صورت پذيرفته، وجود يك سلسله باورها،اعتقادات و ارزشهاي مشترك بين اعضاي يك سازمان است . از اين رو فرهنگ سازماني، نظام باورها و ارزشهاي مشتركي است كه در يك سازمان به وجود مي آيد و رفتار افراد آن سازمان را هدايت می كند
مرور نوشته هاي صاحب نظران مديريت مبين اين واقعيت است كه فرهنگ سازماني، رفتار كاركنان را در سازمان شكل مي دهد . باتوجه به اين كه فرهنگ سازماني، تأثيري بسزا بر رفتار مديران و كاركنان در تمام سطوح سازمان دارد ، آنها با قدرت مي توانند توانايي يك شركت را در تغيير جهت گيري استراتژيك آن، تحت تأثير قرار دهند.
اسلاید 9 :
اهميت شناخت فرهنگ براي سازمانها
فرهنگ مهم است . مهم است زيرا هر اقدامي بدون آگاهي از نيروهاي فرهنگي (كه هميشه در كارند) ممكن است پيامدهاي پيش بيني نشده و ناخواسته داشته باشد
فرهنگ سازماني، سيستمي است متشكل از ارزشها (چه چيزي مهم است و چه چيزي مهم نيست ) و عقايد (چطور افراد عمل مي كنندو چطور عمل نمي كنند) كه در تعامل متقابل با نيروي انساني، ساختار سازماني و سيستم كنترل بوده و در نتيجه هنجارهاي رفتاري را در سازمان بنا مي نهد.
فرهنگ يك سازمان، باورها، نگرشها ، فرضيات و انتظارات مشتركي را در بر مي گيرد كه در نبود يك قانون يا دستور العمل صريح،رفتارها را هدايت مي كند و در اكثر سازمانها، غالب موقعيتهاي مديريتي اين چنين است . فرهنگ مي تواند منبع نيرومندي از هويت، هدف مشترك و رهنمود انعطا ف پذير باشد.
تاثير فرهنگ سازماني بر اعضاي سازمان به حدي است كه مي توان با بررسي زواياي آن، نسبت به چگونگي رفتار، احساسات،ديدگاهها و نگرش اعضا ي سازمان پي برد و واكنش احتمالي آنان را در قبال تحولات مورد نظر ارزيابي، پيش بيني و هدايت كرد . با اهرم فرهنگ سازماني، به سادگي مي توان انجام تغييرات را تسهيل كرد و جهت گيريهاي جديد را در سازمان پايدار كرد .
فرهنگ سازماني برچسبي اجتماعي است كه از راه ارز شهاي مشترك، تدبيرهاي نمادين و آرمانهاي اجتماعي، اعضاي سازمانها را به هم مي پيوندد.
اسلاید 10 :
كاركردهاي فرهنگ سازماني
در يك سازمان ، فرهنگ كاركردها و نقش هاي متفاوتي ايفا مي كند. براي پي بردن به اينكه اين كاركردها چگونه واقع مي شوند بطورمختصر به ويژگي آموزنده اين كاركردها اشاره مي شود.
1) به كاركنان سازمان هويتي سازماني مي بخشد. آنچه يك شركت را برجسته مي سازد، توانايي آن در جذب و پرورش و نگهداري افراد بااستعداد است . رابينز در كتاب مديريت رفتار سازماني خود آورده است : فرهنگ، تعيين كننده مرز سازماني است يعني سازمانها را از هم تفكيك مي كند و نوعي احساس هويت در وجود اعضاي سازمان تزريق مي كند
2) تعهد گروهي را آسان مي سازد. تعهد را اصولاً مي توان به پيوند رواني فرد يا گروه به سازمان تعريف كرد كه در آن احساس درگير بودن شغلي، وفاداري و باور به ارزش هاي سازمان جاي دارد . زيرا پاداش خدمت از معيارهاي رایج بالاتر است و مديران مياني از پاداش هاي سخاوتمندانه برخوردار می شوند
3) ثبات نظام اجتماعي را ترغيب مي كند زيرا كاركنان با احساس اطمينان از امنيت شغلي، فضايي را كه آينده اي غير معمول از تعهدپرهيجان به سخت كوشي و پذيرش نظار ت هاي دقيق است براي سازمان به وجود مي آورند. فرهنگ از نظر اجتماعي همچون چسبي به حساب مي آيد كه مي تواند از طريق ارائه استانداردهاي مناسب (در رابطه با آنچه بايد اعضاي سازمان بگويند يا انجام دهند )،. اجزاي سازمان را به هم متصل مي كند
اسلاید 11 :
4) فرهنگ با ياري دادن به اعضا براي پي بردن به پيرامون كار خود رفتار آنان را شكل مي بخشند. در اين صورت نخبگان به شغل تمام وقت دست مي يابند و شغل خود را از پائين ترين مرتبه آغاز مي كنند و به وسيله كاركنان موفق، با اصول بنيادي در سازمان آشنامي شوند. همچنين فرهنگ موجب اتحاد و يكپارچگي اعضا مي شودء به گونه اي كه آنها شيوه رفتار و برقرار كردن ارتباط با يكديگر را بدانند.
5) فرهنگ سازمان بر وظايف و نحوه عملكرد مديريت سازمان تاثير مي گذارد و با ايجاد محدوديتهايي براي مديريت، بيان مي كند كه مديرچه كاري را مي تواند انجام دهد و چه كاري را نمي تواند. عمل مدير بايد مورد تائيد فرهنگ سازمان قرار گيرد، در غير اين صورت مطابق با ارزشها نخواهد بود و از سوي اكثريت اعضاي سازمان مورد تائيد قرار نمي گيرد.
6) فرهنگ به عنوان يك عامل كنترل به حساب مي آيد كه موجب به وجود آمدن يا شكل دادن به نگرشها در رفتار كاركنان مي شود . به طوري كه شايستگي و تناسب فرد در سازمان، تناسب نگرشها و رفتار فرد با فرهنگ سازماني را موجب مي شود كه فرد بتواند به عنوان عضوي از سازمان درآيد
7) فرهنگ به سازمان كمك مي كند تا خود را با عوامل محيط خارجي وفق دهد.
اسلاید 12 :
ویژگی های فرهنگ سازمانی
6ـ كنترل
7ـ هویت
8ـ سيستم پاداش
9ـ سازش با پدیدۀ تعارض
10ـ الگوي ارتباطي
1ـ خلاقيت فردي
2ـ ریسكپذیری
3ـ رهبری
4ـ یكپارچگی
5ـ حمايت مديريت
اسلاید 13 :
عوامل و اجزاء فرهنگ سازمان
فرهنگ سازمان از سه لایه اصلی تشكیل شده است.
نخستین لایه( جلوه های ظاهری): لایهای است كه نمایشگر نمادهای ملموس مانند طرز پوشش، رفتار، مراسم، تشریفات، اسطورهها و افسانههاست.
دومین لایه(ارزش های مورد حمایت):هدف ها واستراتژی ها و فلسفه های پذیرفته شده.
لایه دیگرباورهای مشترک نهفته فرهنگ سازمانی: لایۀ پایهای و یا شالودۀ اساسی فرهنگ سازمان است كه به ارزشهای زیربنایی، مفروضات، باورها و فرآیندهای فكری افراد و گروههای سازمانی اشاره دارد.
اسلاید 14 :
عوامل تشكیلدهندۀ فرهنگ سازمان
ارزشها و باورها
سنتها و تشریفات
اسطوره ها
فرهنگ سازمان
اسلاید 15 :
ارزشها
ارزشهای فرهنگ سازمان معمولاً بازتابی از ارزشهای جامعه و محیطی است كه سازمان در آن قرار دارد.
درواقع ایدهها و تمایلات و نظراتی هستند كه عمدتاً بهعنوان راه حلهای معتبر برای مشكلات پذیرفته شدهاند
اسلاید 16 :
باورها
باورهای استراتژیک :
باورهای شكلدهندۀ تصمیمات بلندمدت و كلان سازمان را باورهای راهبردی (استراتژیك) گویند . درواقع این باورها، تعیینكننده روشی است كه هر كار باید بر اساس آن انجام شود و مانند قوانین بنیادی بهندرت تغییر میكنند .
باورهای كاربردی:
باورهای مشترك اجراكنندگان تصمیمات را باورهای کاربردی گویند. روشی است كه كارها عملاً بهطور روزانه انجام میشوند و به رفتار روزمره مربوط میشوند و متناسب با شرایط تغییر میكنند .
اسلاید 17 :
باید به این موضوع توجه کنیم که :
در صورتی که این دو باور با هم همسو شوند به هم افزایی فرهنگی و توفیق سازمان در تحقق اهدافش کمک خواهد کرد. در غیر اینصورت انرژیها صرف خنثی كردن یكدیگر و باعث اخلال و مانع حركت سازمان بهسوی هدفهای خود خواهد شد. باورهای راهبردی، جهت حركت باورهای عملیاتی را تعیین میكنند.
نتایج تحقیقاتی كه توسط پیترز و واترمن در مورد سازمانها مترقی صورت گرفته نشان داده است كه وجود ارزشها و باورهای اساسی در این سازمانها موجبات ترقی و پیشرفت آنها را فراهم نموده است.
اسلاید 18 :
باورهای اساسی كاركنان سازمانهای مترقی را میتوان بهصورت زیر خلاصه نمود:
1ـ اعتقاد به بهترین بودن .
2ـ اعتقاد به مهم دانستن جزئیات كار و خوب انجام دادن آن .
3ـ اعتقاد به اهمیت یكایك افراد .
4ـ اعتقاد به كیفیت عالی فرآورده و خدماتی كه همراه آن است
5ـ اعتقاد به آنكه بیشتر اعضای سازمان باید نوآور باشند و درنتیجه آماده باشند كه از ناكامی پشتیبانی كنند .
6ـ اعتقاد به پذیرفتن اهمیت رشد و منافع اقتصادی .
اسلاید 19 :
سنتها و تشریفات:
سنتها الگوهایی هستند كه در سازمان شكل گرفته و بهصورت عادت پایدار شدهاند. تأكید بر الگوها، رفتارهای ویژه در مراسم عمومی، نوع برخورد با كار، افراد و ارباب رجوع، تشویق به گردهماییها پیروی از شعارها و نمادهای ارتباط (هر شیء، عمل، رویدادی كه برای انتقال معنی به كار میرود)، همگی بیانكنندۀ انتظارهای سازمان از افراد و همینطور انتظار متقابل آنها از سازمان است .
اسلاید 20 :
اسطوره ها
نمونهای از تاریخ گذشته سازمان است كه موفقیتها و كارهای برجسته مؤسسات و یا مدیران در گذشته را بهصورت الگو بازگو میكند و هدف آن انگیزش كاركنان و پیروی آنها از آن الگوهاست. بهطوریكه در كاركنان دلبستگی ایجاد كند و باعث شود آنان از عضویت در سازمان احساس غرور كنند و به خود ببالند.
