بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بررسی وارزیابی بیمار دچار اختلال روانی
اسلاید 2 :
مصاحبه
مصاحبه تکنیک وساختار هدفمند ، همراه با محدودیتهای زمانی بین پرستار وبیمار که به صورت چهره به چهره می باشد وبه پرستار این اجازه را می دهد تا ارتباط راحتتری با بیمار داشته وبیمار احساسات وعقاید ومشکلات خود را بیان کند وپرستار اطلاعات خود را جمع آوری نماید.(1)
در جمع آوری اطلاعات دقیق در مورد وضعیت کلی سلامت بیمار مصاحبه ارزیابی یا مصاحبه ورودی بیمار ضروری است.(3)
مصاحبه ، مهمترین ابزار جمع آوری اطلاعات در مورد وضعیت روانشناختی بیمار است. ویک روش پویا ،مهم وموثر در اخذ اطلاعات از بیمار میباشد.(4)
مصاحبه به پرستار امکان می دهد تا از همه حواس برای بررسی رفتار بیمار از قبیل موضوعات ونگرانیها ی خاص در بیمار ،استفاده کند.(3)
اسلاید 3 :
در بررسی وضعیت روان ، اولین ابزار ارزیابی ، مصاحبه پرستار است.(3)
مصاحبه علاوه بر اخذ اطلاعات ، در ایجاد رابطه درمانی ،نیز موثر است.(4)
به طور کلی اهداف مصاحبه شامل اخذ یک تصویر کلی از زندگی بیمار ، برقراری اعتماد واطمینان متقابل که در برخورد با بیماران روانی لازم وضروری است ، برقراری تفاهم جهت اتخاذ شیوه درمانی وتشخیص می باشد.(4)
موفقیت مصاحبه به بستگی به ایجاد اعتماد ، حسن تفاهم واحترام بین بیمار وپرستار دارد.(3)
هر مصاحبه از 4جزء اساسی تشکیل شده است که مصاحبه گر باید در طول مصاحبه به آن توجه کند:
•رابطه: برقراری ارتباط با بیمار اولین هدف به خصوص در ابتدای مصاحبه است.(5)
•تکنیک : شیوه هایی که منجر به ایجاد رابطه و در نهایت کسب اطلاعات از بیمار می شود
•معاینه وضعیت روانی: بررسی حالت کلی روانی فرد
•تشخیص :شناسایی مشکلات بیمار
اسلاید 4 :
تکنیکهای مصاحبه :
1.گشایش سخن (تشویق بیمار به صحبت در مورد خودش):این تکنیک یک رویکرد بیمار محور است. انتخاب موضوع صحبت از سوی بیمار این امکان را به پرستار می دهد که در جریان فکر او قرار بگیرد.
مثال:آیا چیز به خصوصی است که دوست داشته باشید در مورد آن امروز صحبت کنید؟
2.سوالات باز پاسخ:این نوع بر سوالات بسته ارجهیت دارد چون در این نوع امکان پاسخهای متنوعی وجود دارد وبیمار تشویق می گردد که هر طور مایل است عقاید و احساساتش را در مورد موضوع مورد نظر بیان نماید در صورتی که سوالات بسته بیمار را محدود می کند و در نهایت ارتباط قطع می شود.
مثال:سوال بسته : شما با چه کسی زندگی میکنید ؟
سوال باز: لطفا کمی در مورد افرادی که با شما زندگی می کنند توضیح بدهید.
اسلاید 5 :
3.گوش دادن فعال:اولین نقش پرستار در ارتباط درمانی ومهمترین نقش پرستاری برای درک بیمار گوش دادن می باشد.(1)
گوش دادن فعال تعهدی برای فهمیدن ورسیدن به درک همدلانه است. (5)پرستار باید مستقیما مقابل بیمار نشسته وبدون حرکات اضافی ، وقت خود را صرف نگاه مستقیم (نه خیره شدن) به بیمار و گوش دادن به حرفهای او بکند .ایستادن ونگاه کردن زیاد به اطراف ، ارتباط را مختل خواهد کرد ؛ زیرا این حالت به بیمار پیام می دهد که پرستار عجله دارد و وقت زیادی برای شنیدن حرفهای او ندارد.
4. تصریح:زمانی که گفته های بیمار مبهم است یا توضیحات کافی نیست ،با این تکنیک یا روشن سازی ، می توان جزئیات بیشتری از گفته های بیمار بدست آورد.
• مثال:بیمار در پاسخ به این سوال که خوابتان چطوره؟ میگوید :"بد" . پرستار سوال می کند منظورتان از بد چیست؟
اسلاید 6 :
5.انعکاس:به معنای برگرداندن افکار ، احساسات وسوالات بیمار به خودش می باشد.این عمل باعث می شود که بیمار به صحبت بیشتر وتفکر درباره موضوع مورد بحث ویافتن راه حلهای مناسب تر تشویق شود.(5)
انعکاس به صورت انعکاس محتوی، سوال ، عقاید واحساس می باشد.(1)
●مثال: زمانی که بیمار میگوید : به نظر شما من این موضوع را به همسرم بگویم ؟
پرستار باید با روش انعکاس ، سوال را به خود او برگرداند .فکر میکنید باید به همسرتان
بگویید؟
با این روش بیمار تشویق میشود پیرامون این موضوع صحبت کند.
6. بیان مجدد:تکرار قسمت یا تمام جملات بیمار که پرستار فقط افکار اصلی بیمار را تکرار میکند. این روش توجه به مسائلی جلب میکند که کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
●مثال: بیمار: مدتهاست که از همه دنیا و خودم بدم می آید.
پرستار: یعنی دید خوبی نسبت به خودت واطرافیان نداری.(1)
7.تشویق به بیان احساسات :بیمار تشویق می شود که احساسات خود را ابراز نماید.
مثال: پرستار : چه احساسی نسبت به فرزندتان دارید؟ یا فکر میکنید امروز بهتر از قبل هستید؟(4)
اسلاید 7 :
8. مشاهده کردن:در جریان ارتباط باید به واکنشها ، حالات چهره ، قیافه وحرکات بدنی بیمار توجه نمود وآنچه که مشاهده می شود باید برای بیمار بیان شود.این امر باعث می شود بیمار بداند که تمام رفتارهایش مورد توجه پرستار است.(5)
●مثال : بیماری که ضمن صحبت ، ناخنهایش را می خورد ؛ پرستار مشاهده خود را به صورت " می بینم که ناخنهایتان را می جوید " یا "شما از چیزی عصبانی هستید؟" بیان میکند.
9. سازمان دهی:در این روش اهداف جلسه ،نقش پرستار ،بیمار و مقررات جلسه مانند رعایت وقت مشخص می شود.(4)
10-ربط دادن مطالب : با این تکنیک ، ارتباط غیرمنطقی که بین گفته های بیمار وجود دارد ، بررسی می شود.(5)
●مثال: پرستار: ازمحل کارتون برایم صحبت کنید .
بیمار : نمی دونم همه از من دوری میکنند.
پرستار: دوری میکنند؟
بیمار :هفته پیش که ساعت کار منو عوض کردند ، پسرم با ماشین تصادف کرد.
پرستار: تغییر ساعت کاری شما چه ارتباطی با تصادف پسرتان دارد؟(4)
اسلاید 8 :
11.راهنمایی وهدایت کردن : زمانی که بیمار از موضوع دور می شود ، این تکنیک باعث حفظ تمرکز و در نتیجه ادامه صحبت پیرامون موضوع مورد نظر می شود.(5)
این کار را می توان با رفتارهای کلامی مانند گفتن " بله متوجه شدم " ، " خوب دیگه چه شد " ، " وبعد " و با رفتارهای غیر کلامی مانند تکان دادن سر وکشیدن صندلی به سوی بیمار انجام داد.
این تکنیک برای بیمارانی که پرش افکار ، حاشیه پردازی و تفکر مماسی دارند و یا از مشکلات دیگران صحبت میکنند مناسب است.(4)
12.سکوت: گاهی در جریان ارتباط درمانی ، سکوت به وجود می آید که باید با آن برخورد صحیح شود.
سکوت پرستار نشان دهنده علاقه مندی پرستار برای شتیدن صحبتهای بیمار می باشد.(5)
سکوت پرستار به بیمار فرصت تفکر ، سازماندهی صحبتها و بیان موضوعات جدید را می دهد.(5)
سکوت پرستار در مواقع تردید بهترین پاسخ می باشد .(5)
سکوت باید بسته به موقعیت و وضعیت بیمار باشد.
گاهی سکوت پرستار در مقابل سوالات بیمار به معنی طرد یا خشم ، بی علاقگی پرستار نسبت به بیمار می باشد.
بهترین سوالی که پرستار در مواجهه با سکوت طولانی مدت بیمار می تواند بپرسد این است که " به چه چیزی فکر میکردی؟"(4)
اسلاید 9 :
13.رویارویی: پرستار تفاوتهای موجود بین صحبت ، عمل و رفتار کلامی بیمار را به همراه نکات مبهم ، به صورت دوستانه وبه آرامی به وی یادآور میشود.هدف این تکنیک توسعه خودآگاهی بیمار از احساسات ، نگرشها ، رفتارها وعقاید به همراه کشف ابهامات ودوگانگیها می باشد.(1)
رویارویی خاص نکات منفی بیمارنیست بلکه بر توانائیها ی نادیده گرفته شده بیمار هم تاکید دارد.این روش نوعی تاکید بر واقعیتهاست و در تفسیرها وتعبیرهای غلط بیمار به کار می رود.(5)
●مثال: بیماری عصبانی به نظر می رسد اما آن را انکار میکند و می گوید : "نه من عصبانی نیستم "
پرستار: " شما میگویید که عصبانی نیستید اما قیافه شما چیز دیگری نشان می دهد.«(4)
14.شک وتردید:گاهی با عباراتی که بیمار را به شک می اندازد می توان به او این پیام را داد که دیگران با عقاید او موافق نیستند ، مسائل را مانند او درک نمی کنند یا او تعبیر درستی از مسائل ندارد.(4)
●مثال: بیمار : من دیشب در کره ماه بودم .
پرستار : باورش برایم مشکل است.(1)
اسلاید 10 :
15. تقویت مثبت: این تکنیک بیمار را به ادامه گفت وگو و این که هر چیزی را با او در میان بگذارد ، ترغیب می کند ؛ به عبارتی ، نوعی پاداش برای تقویت رفتار بیمار است ؛ مثلا با گفتن عباراتی مانند " متشکرم که در این مورد برایم توضیحاتی دادید." البته تقویت زیاد ، موجب وابستگی بیمار به پرستار شود.(4)
16.تشویق به توصیف ادراکات : از بیمار خواسته می شود که ادراکات خود را توصیف کند. این امر باعث می شود که بیمار برداشت خود را از موقعیتها یا وقایع بیان کند که هم از ترس واضطراب بیمار کاسته می شود و هم پرستار با عقاید واحساسات بیمار بیشتر آشنا می شود.(5)
●مثال: " به من بگویید که چه موقع احساس اضطراب میکنید؟"
" صداهایی که می شنوید در مورد چه چیزی است؟» (4)
17.تشویق به مقایسه کردن: از بیمار خواسته می شود که افکار و، تجارب ، یا روابط بین فردی خود را باهم مقایسه نموده وشباهتها وتفاوتهای آنها را بیان کند(4). مقایسه کردن به بیمار کمک میکند که راهبردهای مقابله ای موثر گذشته را به یاد بیاورد.(5)
پرستار نباید به مقایسه تجارب زندگی خود بپردازد.
●مثال: بیمار : من دیگه مثل قبل نیستم .
پرستار : چه تفاوتی با قبل دارید؟(4)
اسلاید 11 :
18.قرار دادن رویداد بر حسب زمان وقوع: استفاده از این تکنیک ، به شناسایی رابطه علت ومعلولی و الگوی دوره ای مشکلات فرد کمک می کند.(5)
با این روش بهتر می توان ، اثر یک رویداد را بر رویداد دیگر بررسی نمود.
●مثال : این اتفاق قبل از .. افتاد یا بعد از آن؟(4)
19.خلاصه کردن : خلاصه کردن یا جمع بندی در طی ارتباط درمانی و در پایان هر جلسه از این نظر مفید است که پرستار مطمئن می شود آنچه را که شنیده است ، همان چیزی است که بیمار گفته است. همچنین بیمار نیز مطمئن شود که پرستار کاملا به حرفهای وی گوش داده است. (4)خلاصه کردن ، یک نوع بازخورد دادن به بیمار 5))قلمداد می شود.
●مثال : پرستار " خوب ، حالا میخواهم مطمئن شوم که همه چیز را درست فهمیده ام . «(4)
اسلاید 12 :
نصیحت کردن، تهدید کردن ، اطمینان دادن کاذب ، اعلام تشخیص ، خودافشاگری ، تغییر موضوع ، نقص مرزهای ارتباطی ، مقاومت ، انتقال وانتقال متقابل از موانع ارتباطی محسوب می شوند.(2)
•معاینه وضعیت روانی: بررسی حالت کلی روانی فرد
•تشخیص :شناسایی مشکلات بیمار
اگر بیمار به خاطر هذیان ، توهم ، رفتارهای عجیب وغریب ، اختلال در بینش وقضاوت و یا ترس به خاطر برچسب بیمار روانی که ممکن است از سوی جامعه به او داده شود ، نتواند در مصاحبه همکاری کند ، پرستار موفق به اخذ اطلاعات کامل و دقیق ، از او نخواهد شد .در این صورت لازم است به منابع دیگری مانند مصاحبه با بستگان بیمار ، جهت کسب اطلاعات متوسل شود.(5)
اسلاید 13 :
شرایط لازم برای مصاحبه :
1) فراهم کردن مکانی خلوت ، امن وبدون مزاحمت :
اغلب بیماران وقتی به راحتی صحبت میکنند که مطمئن باشند دیگران گفته های آنها را نمی شنوند.
اتاق مصاحبه باید عاری از هرگونه عوامل تحریکی ، وسایل خطرناک مانند آینه ، جالباسی سیار ، کابل برق و هر وسیله دیگری که ممکن است بیمار به هنگام پرخاشگری از آنها استفاده نماید.
از نظر نحوه نشستن بهتر است بیمار سمت چپ پرستار (اگر پرستار راست دست است )و هم سطح وی بنشیند.چون این روش تماس چشمی بین پرستار و بیمار را تسهیل مینماید.
برای رعایت ایمنی پرستار ، بهتر است در خروجی ، سمت راست پرستار (اگر پرستار راست دست باشد)قرار بگیرد وبه سمت بیرون باز شود.
صندلی بیمار ثابت باشد.(4)
هرگز روی تخت بیمار مصاحبه نکنیم چون آنجا مکان استراحت وامنیت بیمار تلقی می شود.(5)
اسلاید 14 :
2)راحتی در بیمار :
مصاحبه را با یک صحبت کوتاه وساده شروع نمود.
باید با زبان بیمار با او صحبت کرد و از بیان اصطلاحات روانپزشکی خودداری نمود.(4)
3)مدت مصاحبه :
طول مدت مصاحبه بایستی برحسب وضعیت بیمار باشد.
مدت زمان مصاحبه به طور متوسط 45 دقیقه می باشد.اما بسته به وضع بیمار متغییر است.(معمولا بیماران سایکوتیک وبیماران که ناراحتی جسمی دارند یا نا آرام هستند تحمل کمتری برای مصاحبه دارند و نباید بیشتر از 20 دقیقه طول بکشد.)(4)
4)آمادگی مناسب:
پرستار از لحاظ ذهنی وروحی آماده باشد ، زیرا باید گفته های بیمار را بشنود وتفسیر کند.(1)
اسلاید 15 :
5)یادداشت برداشتن:
در جریان مصاحبه ، لازم است از صحبتهای بیمار ، با کسب اجازه از بیمار یادداشت برداشته شود.
اگر چنانچه بیمار با تهیه یادداشت مخالف است ، پرستار باید به خواسته بیمار احترام بگذارد.(4)
حین صحبت کردن با بیمار مشغول نوشتن حرفهای بیمار یا پرکردن فرم نشوید.(5)
اسلاید 16 :
5)یادداشت برداشتن:
در جریان مصاحبه ، لازم است از صحبتهای بیمار ، با کسب اجازه از بیمار یادداشت برداشته شود.
اگر چنانچه بیمار با تهیه یادداشت مخالف است ، پرستار باید به خواسته بیمار احترام بگذارد.(4)
حین صحبت کردن با بیمار مشغول نوشتن حرفهای بیمار یا پرکردن فرم نشوید.(5)
6)رازداری:
درابتدای جلسه با توجه به اینکه اکثر بیماران مایلند بدانند صحبتهای آنها به دیگران منتقل می شود یا خیر ، پرستار باید در مورد وسعت و محدودیت های اسرار بیمار توضیح دهد.(5)
پرستار هم به لحاظ قانونی وهم اخلاقی وظیفه دارد محرم اسرار بیمار باشد اما همیشه نمی توان آن را به طور کامل رعایت نمود.
پرستار باید به بیمار بگوید که برای حفظ سلامتی و امنیت او و دیگران ، بعضی مسائل را نمی تواند محرمانه نگه دارد. مثلا وقتی بیمار قصد خودکشی یا دیگر کشی دارد پرستار باید پزشک و سایر پرستاران را در جریان بگذارد .(4)
اسلاید 17 :
مراحل مصاحبه(1) :
1)شروع مصاحبه :
- اگر قبلا پرستار وبیمار همدیگر را ملاقات نکرده باشند ، ابتدا پرستار خود را معرفی وهدف از مصاحبه و زمان آن را بیان میکند.
- با برخورد مناسب وایجاد حس علاقه واحترام نسبت به بیمار باعث جلب اعتماد و راحتی بیمار می شود.
- شروع مصاحبه به علت عدم اعتماد یا اضطراب بیمار بهتر است با صحبتهای مورد علاقه بیمار باشد.
- بیمار را باید با القاب رسمی مانند نام خانوادگی مورد خطاب قرار داد.(4)
-از طرح سوالات هدایت کننده اجتناب شود ، چون اینگونه سوالات جواب را به بیمار القا میکند ومانع بیان آزادانه افکار واحساسات بیمار می شود.(4)
اسلاید 18 :
2)مرحله عمل مصاحبه(1):
دراین مرحله پرستار بیمار را مشاهده و به صحبتهای بیمار گوش می دهد و او را تشویق به صحبت و بیان احساسات میکند و بیمار را در جریان مصاحبه حفظ میکند و نمی گذارد از جریان و روند مصاحبه خارج شود.
3)ختم مصاحبه(1):
-قبل از شروع مصاحبه زمان اختتام مشخص می شود .
در فواصل مصاحبه زمان اختتام باز هم تاکید می گردد.
-چند دقیقه قبل از ختم جلسه زمان پایان را اعلام می کنیم .این روش به بیمار فرصت جمع بندی ناگفته ها ، تصحیح صحبتها و یا روشن شدن بعضی ابهامات را برای پرستار می دهد.
- در پایان جلسه زمان ملاقات بعدی را مشخص می کنیم.
اسلاید 19 :
4)ثبت جریان مصاحبه(1):
- اقدام نهایی در مصاحبه نوشتن دقیق اطلاعات و جمع بندی مناسب می باشد.
- حین ثبت گزارش باید کلمات خود بیمار را عینا و به طور نقل قول مستقیم بنویسیم.(خصوصا در توهم وهذیان )
- به جای تفسیر کردن رفتارها ، یک نمونه از رفتار بیمار را بنویسیم.
●مثال: نگوییم بیمار اضطراب شدیدی داشت بلکه بنویسیم بیمار مدام لب خود را گاز می گرفت وپاهای خود را تکان می داد.
اسلاید 20 :
مصاحبه در موارد خاص (4) :
- چنانچه زمان مصاحبه و اخذ شرح حال از قبل تعیین شده پرستار باید به موقع در محل مصاحبه حاضر شود.
- اگر بیمار زودتر یا دیرتر از وقت مقرر در محل حاضر شود باید علت را جویا شد.
- بیماران مضطرب زودتر از زمان مصاحبه در محل حاضر میشوند .
- بیماری که خیلی تاخیر دارد ودر پاسخ بگوید فراموش کرده بودم ، ممکن است دلیل بی میلی بیمار برای مصاحبه باشد.
مصاحبه با بیماران گوشه گیر:
• در مصاحبه با این بیماران باید فعال بود.
• رفتارهای غیر کلامی بیمار و وضعیت نشستن ، حالات چهره و حرکات بدنی بیمار را مورد توجه قرار داد.
•اگر بیمار برای بحث در مورد موضوعی خاص مشکل دارد موضوع عوض شود.