پاورپوینت نصیحت

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 3 :

اخلاق
درس نهم : نصیحت

اسلاید 4 :

جوانی را از لحاظ معنوی ، از لحاظ روحی و اخلاقی ، هر طور گذراندید ، پیری هم همان گونه خواهد گذشت .
این حالاتی که شما در کسانی مثل حضرت امام در سنین بین هشتاد و نود سالگی می بینید ، ادامه حالات جوانی ایشان است .

اسلاید 5 :

فهرست
جایگاه نصیحت
اقسام نصیحت
شیوه ی نصیحت
ترک نصیحت
شرایط نصیحت گویی
شماتت
ریشه های شماتت
پیامدهای شماتت
نکوهش شماتت
اخلاق

اسلاید 6 :

تعاریف
اخلاق
نصیحت :
سرزنش :
شماتت :
موعظه :
خیرخواهی و مصلحت اندیشی صادقانه و واقع بینانه نسبت به دیگران
سرکوفت و ملامت دیگران ، خواه موجه باشد یا غیر موجه
اضهار شادمانی از مصیبت وارده به دیگران و سرزنش بلا دیده
کششی درونی که عامل حرکت به سمت فضیلت های الهی است؛
به این عامل درونی وجدان نیز گفته می شود.

اسلاید 7 :

جایگاه نصیحت
پیامبر اکرم ( صلی الله علیه وآله) می فرمایند:
ان اعظم الناس منزله عندالله یوم القیامه امشاهم فی الارضه بالنصیحه لخلقه. [ وسایل الشیعه ، ج 16 ، باب وجوب نصیحت المومن ]
منزلت و مقام کسانی در روز قیامت از دیگران برتر است که برای خیرخواهی و نصیحت مردم بیش از دیگران در روی زمین گام برداشته اند.

البته جستجو برای پیداکردن عیب برادر مومن نهی شده است ، اما اگر بدون جستجو بر عیب شخص آگاه شدید دیگر نباید از روی بی تفاوتی و عافیت طلبی از کنار آن بگذرید.

اسلاید 8 :

اقسام نصیحت
جنبه درونی
جنبه بیرونی

اسلاید 9 :

اقسام نصیحت
زمانی که شخص از نظر درونی و قلبی برای کسی خیر بخواهد و اگر شر به او برسد از صمیم قلب آن را مکروه بدارد و ناخشنود شود ، جنبه ی دورنی نصیحت در او پدید آمده است.
امام محمد باقر ( علیه السلام ) از پیامبر اکرم( صلی الله علیه و آله ) نقل فرمودند :
لینصیح الرجل منکم اخاه کنصیحته لنفسه. [ اصول کافی ، ج2 ، ص 208 ، ح4 باب نصیحته المومن ]
هر فرد از شما مسلمانان باید خیرخواه برادرش باشد ، مانند خیرخواهی او برای برادر خودش.

جنبه ی درونی

اسلاید 10 :

زمانی که انسان ، برادر مؤمنش را به مصالح دین و دنیایش راهنمایی کند و در صورت غفلت هوشیارش سازد ، نصیحت گوی او بوده و نصیحت را در خارج از قلبش محقق ساخته ، که جنبه ی بیرونی نصیحت می باشد.
امام باقر ( علیه السلام ) فرمودند :
یجب للمومن علی المومن النصیحته له. [ بحارالانوار ، ج 71 ، باب ترویج المومن او قضاء دینه ، ص 358 ]
واجب است برای مومن که برادر مؤمنش را به خیر ارشاد کند.

جنبه ی بیرونی
اقسام نصیحت

اسلاید 11 :

حق نصیحت کننده
و حق الناصح ان تلین له جناحک و تصفی الیه بسمعک فان اتی بالصواب حمدت الله عزوجل و ان لم یوافق و لم تتهمه و علمت انه اخطا و لم تواخذه بذلک الا ان یکون مستحقا للتهمه فلا تعبا بشیء من امره علی حال و لا قوه الا بالله. [ وسایل الشیعه ، ج 15 ، ص 177 ، باب جمله مما ینبعی القیام ]

حق نصیحت کننده آن است که برایش نرم و انعطاف پذیر باشی و به نصیحتش گوش دهی ، اگر به درستی نصیحت کرد ، خداوند عزوجل را سپاس گویی و اگر درست نبود ، با او مهربان باشی و متهمش نسازی و بدانی که خطا کرده و برای آن ، مواخذه اش نکنی ، مگر آنکه مستحق اتهام باشد که ( در این صورت ) در هیچ حالی به نصیحتش اعتنا نکنی و توانایی نیست مگر برای خدا.

اسلاید 12 :

نصیحت پذیری در روایات
امام باقر ( علیه السلام ) :
یاصالح اتبع من یبکیک و هو لک ناصح و لا تتبع من یضحکک و هو لک عاش و ستردن علی الله جمیعا فتعـلمون.
[ وسایل الشیعه ، ج12 ، ص 24 ، باب استحباب قبول النصح و صحبته]
ای صالح ! از کسی که تو را می گریاند در حالی که خیرخواه تواست پیروی کن و از کسی که تو را می خنداند درحالی که فریب می دهد پیروی مکن و به زودی همه به سوی خدا باز می گردید، پس خواهید دانست.

امام علی( علیه السلام ) فرمودند :
مراره النصح انفع من حلاوه الغش. [ غررالحکم ، ص 227 ، ح 4604، باب ذم الغش فی النصیحته]
تلخی نصیحت از شیرینی فریب ، سودمندتر است.

اسلاید 13 :

منظور از نصیحت مومن برای مومن چیست؟
علامه مجلسی :

راهنمایی و آگاه کردن او به مصالح دین و دنیایش در صورت نادانی ، هوشیار ساختنش در صورت غفلت ، حمایت از او و خانواده اش در صورت ناتوانی ، عزیز داشتن و احترام گذاردن در کودکی و پیری ، ترک حسد و فریب نسبت به او ، دفع زیان از او و جلب منفعت برای اوست و اگر نصیحت تو را نپذیرفت مدارا کن با او تا هنگام پذیرش و اگر آنچه را که نمی پذیرد از امور دین بود ، راه امر به معروف و نهی از منکر را آن گونه که جایز است ، پیمودن می باشد.

اسلاید 14 :

شیوه نصیحت
نصیحت حتما نباید در حضور فرد باشد بلکه در غیاب او نیز می توان به وسیله ی نوشتن نامه برای او یا حفظ آبرویش می توان خیرخواه او بود.

امام جعفر صادق ( علیه السلام ) فرمودند :
یجب للمومن علی المومن النصیحته له فی المشهد و المغیب.
[ وسایل الشیعه ، ج 16 ، باب وجوی النصیحه المومن ]
بر مومن واجب است که در حضور و غیاب ، خیرخواه مومن باشد.

اسلاید 15 :

ترک نصیحت
المومن اخو المومن لامه و ابیه فملعون من غش اخاه و ملعون من لم ینصح اخاه و ملعون من حجب اخاه و ملعون من اغتاب اخاه. [ بحارالانوار ، ج 71 ، ص232،ح 28، باب حقوق الاخوان و استحباب ]

مومن برادر پدر و مادری مومن است ، پس لعنت شده (دور از رحمت خدا ) است کسی که برادرش را فریب دهد و لعنت شده است کسی که خیرخواه (نصیحت گو ) برادرش نباشد و لعنت شده است کسی که برادرش را پوشیده بدارد ( خود را از او پنهان کند ) و لعنت شده است کسی که از برادرش غیبت کند.

اسلاید 16 :

شرایط نصیحت گویی
خود ساختگی
امام علی ( علیه السلام ) :
کیف ینصح غیره من یغیش نفسه . من نصح نفسه کان جدیرا فنصح غیره. [ غرر الحکم ، ص 225 ، ح 4563 ، شرایط النصیحه]
چگونه دیگری را نصیحت می کند کسی که خود را می فریبد . هر کس خود را نصیحت گوید به نصیحت گویی دیگران سزاوار است.
پنهانی و دوری از خشم
امام علی ( علیه السلام ) :
نصحک بین الملاء تقریع. [ غررالحکم ، ص 225 ، ح 4564 ، شرایط النصیحه]
نصیحت گویی تو در بین مردم ، نکوهش است.

اسلاید 17 :

پیامدهای نصیحت ( گفتن و پذیرفتن )
ریاست
امام صادق ( علیه السلام ) :
طلبت الجنه فوجدتها فی السخاء . و طلبت الرئاسه فوجدتها فی النصیحه لعباد الله. [ مستدرک الوسائل ، ج 12 ، ص 173 ، ح 13810 ، باب برادر ما یتعلق بابواب جهاد ]
بهشت را خواستم پس آن را در سخاوت یافتم . و ریاست را خواستم پس آن را در خیرخواهی برای بندگان خدا یافتم .
محبت و دوستی
امام علی ( علیه السلام ) :
النصح یثمر المحبه. [ غررالحکم ، ص224 ، ح 4547 ، بابا اهمیه النصیحه ]
نصیحت محبت به بار می آورد .
امام علی ( علیه السلام ) می فرمایند :
النصیحه تثمر الودّ. [ غررالحکم ، ص224 ، ح 4548، بابا اهمیه النصیحه]
نصیحت دوستی به بار می آورد.

اسلاید 18 :

فاصله از زشتی ها
امام علی ( علیه السلام ) :
من اقبل علی النصیح اعرض عن القبیح. [ غررالحکم ، ص 226، ح 4580 ، باب قبول النصیحه ]
هر کس به نصیحت کننده روی آورد ، از زشتی دوری کند.

مصونیت از رسوایی
امام علی ( علیه السلام ) فرمودند :
من قبل النصیحه امن من الفضیحه . [ غررالحکم ، ص 226، ح 4580 ، باب قبول النصیحه ]
هر کس نصیحت پذیرد ، از رسوایی ایمن شود.

پیامدهای نصیحت ( گفتن و پذیرفتن )

اسلاید 19 :

شماتت در برابر :
رفتار پسندیده : گاهی عمل شخص مصیبت دیده ، بد نبوده و از نظر شماتت کننده نادرست می آید و با اهدافش سازگاری ندارد و سرزنش می کند . مثل سرزنش منافقان به اهل ایمان در برابر بلاها و مصیبت ها
رفتار ناپسند : گاهی افراد را به خاطر اعنال ناصحیح و گرفتاری به سبب آن شماتت می کنند . مثل ورشکستگی در نتیجه عدم رعایت موازین دینی در معاملات .

شماتت

اسلاید 20 :

نکوهش شماتت
پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله ) :
لا تظهر اشماته باخیک فیرحمه الله و یبتلیک.
[ وسایل الشیعه ، ج 3 ، ص 226 ، ح 3603، باب تحریم اظهار الشماته بالمومن ]
برادر خویش را شماتت نکن که خداوند به او رحم می کند و تو را مبتلا می سازد.

امام جعفر صادق ( علیه السلام ) :
من شمت بمصیبته نزلت باخیه ، لم یخرج من الدنیا حتی یفتتن.
[ اصول کافی ، ج 2 ، ص 359 ، ح 1 ، باب الشماته ]
کسی که برادر خویش را به خاطر بلایی که بر او وارد شده است شماتت کند ، از دنیا خارج نمی شود تا گرفتار آن بلا شود.