بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
اضافه وزن و چاقی عوامل خطر تغذیه ای
اسلاید 2 :
تعریف
اضافه وزن و چاقی ناشی از انباشته شدن بیش از حد یا غیر عادی چربی در بدن می باشد که نهایتاً موجب مشکلات سلامتی خواهد شد.
بهترین شاخص سنجش اضافه وزن و چاقی در جامعه شاخص توده بدنی (BMI) است:
اضافه وزن : BMI مساوی و بیشتر از 25 و کمتر از 30
چاقی: BMI مساوی و بیشتر از 30
چاقی شکمی:
دور کمر مساوی یا بیشتر از 90 سانتی متر (در هر دو جنس)
اسلاید 3 :
شیوع در جهان
در سال 2014 :
بيش از 1/9 میلیارد نفر از افراد بالای 18 سال مبتلا به اضافه وزن بودند که از این تعداد 600 میلیون نفر چاق هستند.
اضافه وزن در 39% بزرگسالان (38% مردان و 40% زنان)
چاقی در 13% بزرگسالان (11% مردان و 15% زنان)
در فاصله ی سال ها 1980 تا 2014 شیوع اضافه وزن و چاقی بیش از دو برابر افزایش داشته است.
اسلاید 4 :
شیوع در کشور
براساس آخرین بررسی عوامل خطر بیماری های غیر واگیر، STEPS – 1390:
شیوع اضافه وزن: 28% افراد 65-15 (15000000)
شیوع چاقی: 17% افراد 65-15 (9000000)
شیوع فشار خون بالا: 19% افراد 65-15 (10000000)
شیوع کلسترول بالا: 28% افراد 65-15 (15000000)
مصرف کم میوه و سبزی: 88% افراد 65-15 (47000000)
اسلاید 5 :
شیوع در کشور
بر اساس يافته هاي آخرین بررسی ريزمغذي هاي
اضافه وزن در بزرگسالان :39%
چاقي در بزرگسالان: 28%
چاقي شكمي در بزرگسالان42%
استان هايي كه بيشترين شيوع را داشته اند (بيش از 70%):
تهران و البرز
آذر بايجان غربي، شرقي و اردبيل
استان هايي كه كمترين شيوع را داشته اند (43%):
سيستان و بلوچستان و جنوب خراسان
اسلاید 6 :
علل بروز اضافه وزن و چاقی
علت ژنتیکی:
وجود چاقی در هر دو والد: چاقی در فرزندان به ميزان 80%
وجود چاقي در يكي از والدين: چاقي در فرزندان به ميزان 50%
علت تغذیه ای:
عدم تعادل بین انرژی دریافتی و انرژی مصرفی :
افزایش دریافت انرژی (افزایش مصرف غذاهای پرکالری چرب و شيرين)
افزایش کم تحرکی (تغییرات محیطی و اجتماعی)
ساير علل
بيماري ها
گاهش متابوليسم با افزايش سن
مصرف داروها
مصرف الكل
اسلاید 7 :
عوارض اضافه وزن و چاقی
افزایش BMI اصلی ترین عامل خطر بسیاری از بیماری های غیر واگیر است:
بیماری های قلبی- عروقی (که اصلی ترین علت مرگ در سال 2012 بوده است)
دیابت
مشکلات عضلانی- اسکلتی(بیماری های دژنراتیو مفصل)
سرطان ها (اندومتر، سینه، تخمدان، پروستات، کبد، کیسه صفرا، کلیه و کولون)
اسلاید 8 :
توصیه ها براي پيشگيري از اضافه وزن و چاقي
تعداد وعده هاي غذا در روز را افزايش دهيد و حجم هر وعده را كم كنند. (ميان وعده ها)
هيچ يك از وعده ها به خصوص وعده صبحانه را هرگز حذف نكنيد.
ساعت ثابتي براي صرف غذا در وعده هاي مختلف در هر روز داشته باشيد.
غذا را به آرامي ميل كنيد.
ببن لقمه هاي غذا اندكي تامل كنيد.
اسلاید 9 :
روزانه حداقل 5 واحد سبزی مصرف كنيد:
اگر یک عدد گوجه فرنگی و یک عدد خیار متوسط در وعده صبحانه، یک پیش دستی سبزی خوردن در وعده ناهار، یک پیش دستی سالاد شامل کاهو، هویج، خیار، گوجه فرنگی، کلم، گل کلم، فلفل دلمه ای به دلخواه در وعده شام مصرف شود، 4 واحد از گروه سبزی ها مصرف شده است. توصیه کنید درصورتی که تمایل دارند بیشتر مصرف کنند.
قبل يا همراه با غذا سالاد سبزي ها را مصرف كنيد.
سالاد را با چاشنی هایی مثل آب لیمو، آب نارنج، آب غوره بدون نمک همراه با روغن زیتون مصرف کنيد. یا با ماست کم چرب ، روغن زیتون، کمی آب لیمو یا آب نارنج و یا سرکه سس درست کنند.
ازمصرف سس مایونز و سس سالاد خودداری کنيد.
روزانه 2 تا 4 واحد از انواع میوه ها مصرف كنيد.
ميوه ها و سبزي ها را بيشتر به شكل خام مصرف كنيد.
اسلاید 10 :
از گروه نان وغلات :شامل نان ، برنج و ماکارونی حتما در وعده هاي غذايي استفاده كنيد
حداقل نیمی از انرژی روزانه مورد نیاز بدن باید از غلات کامل (نان و برنج) تامین شود
از نواع نان هايي كه از آرد سبوس دار تهيه شده اند استفاده كنيد
از انواع غلات سبوس دار استفاده كنيد
برنج يا نان؟؟
اسلاید 11 :
از حبوبات عدس، نخود، لوبيا سفید، لوبیا قرمز، لوبیا چیتی، لوبیا چشم بلبلی، لپه و ماش در غذاها بیشتر استفاده کنيد
جای یک واحد گوشت می توانید یک لیوان حبوبات پخته مصرف کنید
تخم مرغ را فراموش نكنيد!!
اسلاید 12 :
مصرف قند و شكر را كاهش دهيد.
غذاهاي حاوي قند و شكر مانند انواع شيريني ها، شكلات، آب نبات، نوشابه ها، شربت ها و آب ميوه هاي صنعتي، مربا و عسل را محدود کنيد
به جای گوشت قرمز از مرغ و ماکیان و به خصوص ماهی استفاده کنید.
روزانه 3-2 واحد شیر و لبنیات کم چرب مصرف کنید.
چربي هاي آشكار گوشت ها را بگيريد
لبنيات را از نوع كم چرب يا بدون چربي انتخاب كنيد.
كره و خامه؟؟
اسلاید 13 :
از خوردن موارد زیر خودداری کنید:
پنیرهای خامه ای، ماست خامه ای، هر نوع ماست که چربی آن از 2/5 درصد بیشتر باشد
گوشت های چرب، مرغ با پوست
غذاهای سرخ شده و چرب، سیب زمینی سرخ کرده
روغن جامد و نیمه جامد، روغن حیوانی، کره ، دنبه ، خامه و سرشیر
شیرینی و کیک های خامه ایی، شکلات، آب نبات، دسرهای شیرین، چیپس، بستنی بخصوص نوع سنتی آن
سس های سالاد چرب
کله پاچه
نوشیدنی های قندی و شیرین مثل نوشابهها، آب میوه های صنعتی که به آنها شکر اضافه شده، ماءالشعیر، شربت های شیرین
اسلاید 14 :
مصرف موارد زیر را به حداقل ممکن برسانید ( حداکثر یک بار درماه)
انواع ساندویچ، سوسيس، كالباس و همبرگر، پیتزا
آجیل ، انواع مغزها مثل پسته، بادام ،گردو و فندق و زیتون
غذاهاي آماده و كنسروي
مصرف نمك و غذاهاي شور
اسلاید 15 :
توصيه هايي براي افزايش فعاليت فيزيكي
در هفته 150 دقيقه فعاليت بدني (پياده روي) داشته باشيد
بهتراست هر روز حداقل 30 دقيقه پياده روي تند داشته باشید
از وسايل نقليه عمومي استفاده كنيد
وسيله ي نقليه را دور از محل كار خود پارك كنيد
در روزهاي تعطيل به خارج از منزل برويد
از وسايلي كه كنترل از راه دور دارند كمتر استفاده كنيد
اسلاید 16 :
يك مثال
صبحانه: نان، پنیر و چای شیرین و۳ دانه گردو
میان وعده: دو عدد بیسکوئیت ساده و کمی میوه
ناهار : برنج و کمی ته دیگ و خورش
چاشنی ها: زیتون، سالاد همراه با روغن زیتون
عصرانه: چای همراه با قند
شام: نان و کوکو سیب زمینی و زیتون
روزانه ۳ استکان چای و با هر چای دو حبه قند
اسلاید 17 :
كم كردن يك بند انگشت از پنیر: آخر یک ماه حداقل ٥٠٠ گرم پنیر کمتر
كم كردن یک دانه گردو: آخر ماه ۲۰۰ گرم گردو کمتر
كم كردن یک عدد بیسکوئیت: آخرماه ۱۲۰۰ کیلوکالری كمتر
استفاده از ماست به جاي يک قاشق روغن زیتون: آخر ماه حدود نیم لیتر روغن زیتون كمتر
و .
