بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
جلسه دوم : نظریه قشربندی (1) ( نظریه سیبرنتیک قشربندی)
مرور مباحث جلسه اول
تعریف موقعیت اجتماعی
تفکیک افقی نقش های اجتماعی
تفکیک عمودی نقش های اجتماعی
سنخ شناسی موقعیت های اجتماعی
ساختار قشربندی سیبرنتیک
اسلاید 2 :
تعریف موقعیت اجتماعی
موقعیت اجتماعی ، مکان فرد در شبکه فرصتی جامعه است/ درفضای اجتماعی
ابعاد عمده موقعیت اجتماعی :
1. رتبه اجتماعی
2 .ذهنیت اجتماعی
3. سرمایه اجتماعی
4. نقش اجتماعی
اسلاید 3 :
(social rank) رتبه اجتماعی
دسترسی به منابع ارزشمند
- منابع اقتصادی : ثروت
- منابع سیاسی : قدرت
- منابع فرهنگی : معرفت /علم / اطلاعات
- منابع اجتماعی : شهرت / عتبار /احترام
اسلاید 4 :
(social mentality) ذهنیت اجتماعی
ذهنیت جامعه در باره موقعیت / ارزیابی اجتماعی
- ذهنیت آرمانی/عقیدتی
- ذهنیت اخلاقی
- ذهنیت فلسفی / کلامی
- ذهنیت ابزاری
اسلاید 5 :
(social capital) سرمایه اجتماعی
فرصت رابطه ای موقعیت / ذخیره ارتباطی
- رابطه اجتماعی : عاطفی/ معاشرتی
- رابطه گفتمانی : فکری/مشورتی
- رابطه اجباری : الزام آور/ قدرتی
- رابطه ابزاری : مبادله ای /معاملاتی
سرمایه و دارایی اجتماعی ،قابل تبدیل به سایر دارایی هاست
اسلاید 6 :
(social role) نقش اجتماعی
: تکالیف وابسته به موقعیت /انتظارات اجتماعی موقعیت
- انتظارات اخلاقی
- انتظارات قانونی
- انتظارات اجتماعی /رابطه ای/ مشارکتی
- انتظارات رویه ای
اسلاید 7 :
تفکیک افقی نقش های اجتماعی
تفکیک کارکردی نقش ها (AGIL schemma) :
- کارکرد تطابقی (A) : نقشهای اقتصادی
- کارکرد دستیابی به اهداف (G) : نقشهای سیاسی
- کارکرد انسجام (I) : نقشهای سنتی/ اجتماعی
- کارکرد حفظ الگوهای بنیادی (L) : نقشهای فرهنگی
متناسب با تفکیک افقی نقش ها ، موقعیت های اجتماعی نیز به همین ترتیب قابل تفکیک هستند
اسلاید 8 :
تفکیک عمودی نقش ها (1) (نظریه سیبرنتیک)
مفهوم سیبرنتیک
- نظام کنش محل گردش بی وقفه انرژی و اطلاعات میان اجزای نظام است .
- این مبادله انرژی و اطلاعات میان اجزاء ، کنش نظام را بر می انگیزاند
- همه اجزاء نظام از لحاظ ذخیره اطلاعات و انرژی برابرنیستند/ بعضی انرژی بیشتر و بعضی اطلاعات بیشتر در اختیار دارند.
- آنهایی که انرژی بیشتردارند ، اطلاعات کمتر و بالعکس
اصل سیبرنتیک
اجزایی که از لحاظ اطلاعات غنی ترند ، بر اجزایی که انرژی اشان بیشتر است ، نظارت و کنترل دارند
نتیجه این وضعیت ، نظارت های پی در پی تجمعی و نظم سلسله مراتبی است.
اجزاء پر انرژی در پائین سلسله مراتب و نقش عامل های اجرایی را دارند و اجزاء پر اطلاعات در بالای سلسله مراتب و نقش عامل های نظارت کننده را ایفاء می کنند
اسلاید 9 :
تفکیک عمودی نقش ها (2) (تفکیک سیبرنتیک)
تفکیک نقش ها برمبنای اصل سیبرنتیک : مراتب اطلاعات و انرژی
1. نقش های راهبردی (استراتژیک) (L)
- بیشترین مصرف اطلاعات و کمترین مصرف انرژی
- درراس سلسله مراتب موقعیت ها قرار می گیرد
- وظیفه هدف گذاری ، نظارت و رهبری
2. نقش های بانفوذ (I)
- بعد از نقش های راهبردی قرار می گیرند
- معاونت در رهبری ، ایجاد هماهنگی ، بسیج امکانات و عملی ساختن اهداف
3. نقش های کمکی (G)
- نظارت مستمر و مستقیم بر عملیات تحقق اهداف
- مصرف انرژی بیش از مصرف اطلاعات است.
4. نقش های عادی و اجرایی (A)
- بیشترین مصرف انرژی و کمترین مصرف اطلاعات
- بیشترین ارتباط و تماس با جهان واقعی
متناسب با تفکیک عمودی نقش ها ، موقعیت های اجتماعی نیز به همین ترتیب قابل تفکیک هستند
کنترل
اجراء
اطلاعات
انرژی
اسلاید 10 :
سنخ شناسی نقش های اجتماعی
ازترکیب نقش های عمودی و افقی)، سنخ های مختلف نقش اجتماعی را می توان تشخیص داد :
طبق این سنخ شناسی، سلسله مراتب ها و ساختارنظام قشربندی اجتماعی را می توان ترسیم نمود
عمودی
افقی
(L) راهبردی
(I) بانفوذ
(G) کمکی
(A) عادی
(L) فرهنگی
(I) اجتماعی
(G) سیاسی
(A) اقتصادی
اسلاید 11 :
ساختار قشربندی سیبرنتیک (1) (مراتب ساختاری طبقات)
برحسب سنخ شناسی موقعیت ها ، کل جمعیت را می توان به چهار خرده جمعیت تقسیم نمود و هرخرده جمعیت را نیز به چهار زیر مجموعه یا قشر طبقه بندی نمود :
1. طبقه راهبردی یا ممتاز
- متشکل از نخبگان یا صاحبان موقعیت های راهبردی اقتصادی ، سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی
2. طبقه بانفوذ یا بالا :
- متشکل از صاحبان موقعیت های بانفوذ اقتصادی ، سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی
3. طبقه کمکی یا متوسط
- متشکل از صاحبان موقعیت های کمکی اقتصادی ، سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی
4. طبقه عادی یا پائین
- متشکل از صاحبان موقعیت های عادی اقتصادی ، سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی
5. طبقه ذخیره یا محروم
- متشکل از افرادی است که در هیچکدام از موقعیت های چهارگانه جای نمی گیرند
شکل ساختار قشربندی از تعداد و نحوه توزیع موقعیت ها تبعیت می کند
- دریک ساختار هرمی شکل ، از راس به قاعده ، حجم جمعیت بیشترمی شود
اسلاید 12 :
ساختار قشربندی سیبرنتیک (2) (ساختارمندی هرم قشربندی )
طبقه به عنوان یک گروه ساختاری یا یک گروه منطقی
- گروه ساختاری : گروه دارای مرجع عینی است و در بین اعضای آن رابطه وجود دارد مثل گروه
نخبگان سیاسی .
- گروه منطقی : گروه فقط مرجع ذهنی دارد و دربین اکثریت اعضای آن رابطه وجود ندارد مثل گروه
زنان ، مردان ، کشاورزان .
در هرم قشربندی سیبرنتیک از راس به قاعده ، خصوصیت ساختاری ( مرجعیت عینی و تعاملی) طبقات کاهش و در مقابل خصوصیت منطقی ( مرجعیت ذهنی و فقدان رابطه ) افزایش می یابد
طبقه راهبردی یا ممتاز
طبقه بانفوذ یا بالا
طبقه کمکی یا متوسط
طبقه عادی یا پائین
طبقه ذخیره یا محروم
ساختمندی
اسلاید 13 :
ساختار قشربندی سیبرنتیک (3) (دلائل کاهش ساختارمندی از راس به قاعده هرم طبقاتی)
افزایش جمعیت اشغال کننده موقعیت ها در قسمت تحتانی هرم
کاهش منابع ارزشمند از راس به قاعده
