بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
مفهوم پيشگيري از بيماري و سطوح مختلف آن
اسلاید 3 :
مفهوم پيشگيري
پيشگيري به مفهوم ساده به معني جلوگيري از بوجود آمدن بيماري قبل از وقوع آن است و ضمناً پيشگيري شامل کليه اقداماتي مي شود که از آنها براي قطع يا آهسته کردن سير بيماري استفاده ميشود
سابقه پيشگيري به قرن 18 ميلادي
جيمز لند: مصرف آب ميوه و سبزي تازه براي جلوگيري از اسکوربوت
ادوارد جنر در سال 1796 مايع کوبي آبله بنا نهاد
کشف عامل بيماريزاي زنده براي بيماريها و اثبات فرضيه ميکروبي ايجاد بيماري پايههاي محکم پزشکي پيشگيري مي باشند
درمان ضد هاري (1883)، واکسن وبا (1892)، پادزهر ديفتري (1894)، واکسن ضد حصبه (1898) و مواد گندزدا و ضد عفوني کننده (1992)
اسلاید 4 :
مفهوم پيشگيري
مرحله بعدي پيشرفت پزشکي پيشگيري و روشن شدن راههاي انتقال بيماري بروس در 1896 رابطه مگس تسه تسه و بيماري خواب و راس در 1898 رابطه بيماري مالاريا و پشه آنوفل و والتر رابطه بين پشه آئدس و تب زرد
گام بعدي تحول در روشهاي آزمايشگاهي جهت تشخيص زودرس و غربالگري
پزشکي پيشگيري نوين را علم و هنر ارتقاي بهداشت، پيشگيري از بيماري و محدود کردن ناتواني و بازتواني ميدانند .
رويارويي مشخص بين فرد و متخصص است و نوعي پزشکي مشارکتي است.
مفهوم ديگر پيشگيري جلوگيري از پيشرفت بيماري است و در يک جمله عبارت است از مجموعه اقداماتي از جمله درمان قطعي که پيشرفت بيماري را در هر مرحله که هست، محدود مي کند.
اسلاید 5 :
سطوح پيشگيري
پيشگيري نخستين يا اساسي Primordial prevention
پيشگيري اوليه يا ابتدايي Primary prevention
ارتقای بهداشت و حفاظت اختصاصي )
پيشگيري ثانويه Secondary prevention
(تشخيص زودرس بيماري و درمان صحيح)
پيشگيري ثالثيه Tertiary prevention
(محدود کردن ناتواني و بازتواني)
اسلاید 6 :
مدل ارتقاي سلامت و سطوح پيشگيري
اسلاید 7 :
پيشگيري نخستين
مفهوم جديدي است که بر پيشگيري از بيماريهاي مزمن توجه ويژهاي دارد.
اين نوع، پيشگيري مفهومي واقعي دارد.
مانع از ايجاد و گسترش عوامل خطر در سطح کشور يا گروههاي جمعيتي ميشود
در پيشگيري نخستين يا پيش از بروز عوامل خطر بيشتر کوششها معطوف به کودکان است تا آنان را از يادگيري شيوه بد و مضر زندگي باز دارد.
مهمترين اقدامات مداخلهاي در اين مرحله پيشگيري از راه آموزش شخصي و همگاني است.
از نظر تاريخي اين نوع پيشگيري تازهترين مرحله شناخته شده است و علت شناسايي آن افزايش دانش اپيدميولوژي بيماريهاي قلب و عروق است.
اسلاید 8 :
هدف در پيشگيري نخستين جلوگيري از پيدايش و برقراري آن دسته از الگوهايي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي زندگي است که نقش آنها در افزايش خطر بيماري شناخته شده است (تغيير سبک زندگي).
آلودگي هواي شهري و اثرات جهاني آن مانند بارانهاي اسيدي و نابودي لايه ازن يا مشکلات مربوط به پسابهاي کارخانه هاي شيميايي
در بعضي شهرهاي بزرگ ميزان so2 از حد استاندارد بيشتر بوده و سياستگذاري عمومي بمنظور کاهش علل اصلي ايجاد عوامل خطر و حفظ سلامت لازم است.
نمونههاي ديگر ممانعت از تبليغ سيگار و وضع ماليات هاي سنگين بر آن است.
اسلاید 9 :
پيشگيري اوليه
اقداماتي که قبل از شروع بيماري انجام شده و امکان بروز بعدي را از بين ميبرد.
پيشگيري اوليه درماني نيست و درمان دارويي را هم بکار نميبرد و بدنبال شناسايي علائم باليني نيست.
مداخلات در اين نوع پيشگيري شامل ارتقاي بهداشت و حفاظت اختصاصي است.
معناي پيشگيري اوليه بيش از دفع بيماري و طولاني کردن زندگي و شامل مفهوم سلامت مثبت است که رسيدن به سطح قابل قبولي از سلامتي است که افراد بتوانند به يک زندگي اجتماعي و اقتصادي مثمر دست يابند و حفظ و نگهداري آنرا ترويج کنند.
اقدامات ارزان و مطمئن اين سطح کاربرد وسيع آنرا توجيه ميکند.
اسلاید 10 :
پيشگيري اوليه هر روز بيشتر بنام آموزش بهداشت و مفهوم مسئوليت شخصي و اجتماعي در برابر سلامتي شناخته مي شود. دو اقدام مهم در زمينه پيشگيري اوليه عبارتند از:
ارتقاي بهداشت
حفاظت اختصاصي
اسلاید 11 :
ارتقاي بهداشت(health promotion )
فرايندي که افراد را قادر ميسازد بر سلامت خود نظارت داشته و آنرا بهبود بخشند.
ارتقاي بهداشت به بيماري خاصي توجه ندارد بلکه متوجه تقويت ميزبان از طريق روشهاي مداخلهاي است. انواع اين مداخلات عبارتند از:
الف) آموزش بهداشت
ب) ايجاد تغيير در محيط زيست
ج) مداخلات تغذيهاي
د) ايجاد دگرگوني در رفتار و سبک زندگي
اسلاید 12 :
حفاظت اختصاصي
الف) ايمن سازي
ب) استفاده از مواد مغذي ويژه
ج) پيشگيري دارويي
د) حفاظت در برابر خطرات شغلي
ه) ايمني در برابر حوادث
ن) حفاظت در برابر مواد سرطانزا
ي) پرهيز از مواد مولد حساسيت
اسلاید 13 :
پيشگيري ثانويه
اقداماتي که پيشرفت بيماري را در مرحله ناپيداي آن متوقف و از بروز عوارض بيماري جلوگيري ميکند مانند:
الف) تشخيص زودرس با استفاده از غربالگري و بيماريابي
ب) درمان کافي و به موقع
پيشگيري ثانويه، افراد ديگر جامعه را از ابتلا به بيماري و عفونت باز ميدارد يعني پيشگيري ثانويهاي که براي يک فرد انجام مي شود پيشگيري اوليه براي موارد تماس بالقوه است.
پيشگيري ثانويه در حيطه اقدامات باليني است.
برنامههاي بهداشتي دولتها و مفهوم بهداشت و درماني که در صحبتها بکار مي رود، معمولا در اين حيطه اند
اين سطح در مبارزه با بيماريها ابزاري ناقص و گران تر است.
اسلاید 14 :
پيشگيري سطح سوم
زماني اجرا ميشود که نقص يا ناتواني دائمي و غير قابل بازگشت باشد و بر بازتواني تمرکز دارد.
بکار گرفتن همه تدابير موجود براي کاهش يا محدود کردن نقص عضو و ناتوانيهاي حاصل از بيماري، به حداقل رساندن رنج و آسيب ناشي از انحراف از سلامت کامل و ارتقاء قدرت تطابق بيمار با حالات بهبودناپذير.
هدف اين نوع پيشگيري استفاده از وسايل يا آموزشهايي است که بتوان قسمتي يا تمام کارايي جسمي و رواني افراد دچار عليلي و ناتواني را به آنان بازگرداند تا بتوانند راحتتر در جامعه ظاهر شده و يا به انواع سادهتري از کارها بپردازند.
استفاده از بازتواني، نوتواني و برخي جراحيهاي ترميمي در اين راستا قرار دارند.
وسايل فعاليت مجدد بيماران مبتلا به بيماريهاي مزمن و نيز معلولين را به محيط کار و اجتماع پس از بهبودي کامل يا نسبي فراهم آورد.
اسلاید 15 :
شكل 1 ـ سير طبيعي بيماري
اسلاید 16 :
شكل 2 ـ مراحل تكوين يك بيماري
اسلاید 17 :
موفق باشید