پاورپوینت نقش مشاهیر ادب فارسی در گسترش فرهنگ تشیع

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

نقش مشاهیر ادب فارسی در گسترش فرهنگ تشیع

اسلاید 2 :

ادبیات فارسی
مجموعه آثار مکتوب و بر جامانده از زبان فارسی
ادبیات هر ملت آیینه فرهنگ و تمدن آن ملت است زیرا تمام وجود مدنیت ملت ها در آثار مکتوب آنها جلوه گر است.

اسلاید 3 :

خط در ایران پیش از اسلام
خط تصویری
خط الفبایی : ابداعی توسط فینیقی ها در سه هزار سال پیش
خط میخی: توسط ایرانیان عهد باستان خصوصا هخامنشیان
خط اوستایی: اواخر دوره ساسانی
خط پهلوی: خط ایرانیان عصر اشکانی و ساسانی و تا چند قرن بعد از اسلام در ولایات شرقی ایران

اسلاید 4 :

کلمه پهلوی از واژه ”پَرتوَ“ گرفته شده که اسم قول اشکانی بوده است
معرب آن ” فهلوی“ می باشد مانند شعر ملا هادی سبزواری

اسلاید 5 :

زبان در ایران پیش از اسلام
فارسی باستان در دوره هخامنشی
فارسی میانه( پهلوی): آغاز دوره اشکانی تا ساسانیان
فارسی تو: پس از ورود اسلام به ایران و استفاده از خط الفبای عربی
پس از ورود اسلام به ایران علاوه بر ورود به ادبیات بخصوص لغات عربی (تازی) به ایران ، الفبای پهلوی نیز مبدل به الفبای عربی گشت.

اسلاید 6 :

نقطه عطف شیعی بودن یک شاعر را می توان در ارادت ایشان به اهل بیت پیامبر (ص) دانست که با توجه به وجود اکثر مشاهیر علم و ادب در حکام سنی، مدح خلفای اهل تسنن دلیل کافی و جامع بر سنی بودن ایشان نخواهد شد و اصل تقیه را باید در آن دخیل دانست. در حقیقت ادب شیعه در لفظ و معنی پیرو کلام حضرت علی (ع) و ایمه اطهار بوده و بر محور خونخواهی و انتقام از ستمکاران و انتظار بهبود و فرج و اطمینان از آینده بهتر پیش رفته است.

اسلاید 7 :

از سرایندگان نخستین فارسی زبان ، رودکی (329ه ق) و کسایی(341ه ق) را میتوان شیعه مذهب دانست.
رودکی اب مذهب اسماعیلیه و کسایی با مذهب تشیع اثنی عشری نخستین پرچمداران شعر و ادب شیعی بوده اند.
مدحت کن و بستای کسی را که پیمبر
بستود و ثنا کرد و بدو داد همه کار
آن کیست بدین حال و و که بودست و که باشد
جز شیر خداوند جهان حیدر کرار

اسلاید 8 :

از شعرای برجسته عهد غزنوی فردوسی خداوندگار حماسه و خرد است که ظرافت او در به کار بردن واژگان فارسی و کمترین استفاده از لغات عربی چیزی از ارادت ایشلن به آستان علوی کم ننمود.
بسی رنج بردم در این سال سی
عجم زنده کردم بدین پارسی
که در اثر ارادت به این دارگاه مورد بی مهری و جفای خاندان غزنوی قرار گرفته و با وجود دهقان زادگی او در اثر تبعید به دیار طوس دار فانی را وداع گفت.

اسلاید 9 :

اگر چشم داری به دیگر سرای
به نزد نبی و علی گیر جای
بر این زادم و هم بر این بگذرم
چنان دان که خاک پی حیدرم
نباشد جز از بی پدر دشمنش
که یزدان به آتش بسوزد تنش

اسلاید 10 :

ابو سعید ابوالخیر شاعر و عارف ایرانی سده چهارم و پنجم نیز در عباراتی ارادت خود را ابراز نموده است:
ای حیدر شهسوار وقت مدد است
ای زبده هشت و چار وقت مددست
من عاجزم از جهان و دشمن بسیار
ای صاحب ذوالفقار وقت مددست

اسلاید 11 :

ناصر خسرو قبادیانی متولد 394ه ق از سخنوران برجسته اسماعیلیه است که دبا قصاید خود واقعه غدیر را مورد اهتمام قرار داده است.
بنگر که خلق را به که داد و چگونه گفت
روزی که خطبه کرد نبی بر سر غدیر
دست علی گرفت و بدو داد جای خویش
گر دست او گرفت تو جز دست او مگیر

اسلاید 12 :

شیخ فرید الدین عطار نیشابوری شاعر و عارف سده های ششم و هفتم نیز با ابیاتی ارادت خود را اینگونه ابراز داشته است:
ای پسر تو بی نشانی از علی
عین و لام و یا بدانی از علی
تو ز عشق جان خویشی بیقرار
و او نشسته تا کند صد جان نثار

اسلاید 13 :

سعدی شیرازی شاعر قرن هفتم که نقطه عطف شعرای متقدم و متاخر است و به قول امام راحل که :
شاعر اگر سعدی شیرازی است
بافته های من و تو بازی است
غلامی این آستان را در غزلیات خود با هنری وافر به اوج رسانده است.

اسلاید 14 :

سعدی اگر عاشقی کنی و جوانی
عشق محمد بس است و آل محمد
ای ساربان آهسته ران کارام جانم می رود
وان دل که با خود داشتم با دلستانم می رود
در رفتن جان ازبدن گویند هر نوعی سخن
من خود به چشم خویشتن دیدم که جانم می رود

اسلاید 15 :

مولوی یا مولانا جلال الدین بلخی رومی شاعر و عارف قرن هفتم در اشعار بسیاری اخلاص و سایر خصایص امیر المومنین علی (ع) را سروده و ستوده است
ای علی که جمله عقل و دیده ای
شمه ای واگو از آنچه دیده ای
تیغ حلمت جان ما را چاک کرد
آب علمت خاک ما را پاک کرد
راز بگشا ای علی مرتضی
ای پس از سوءالقضا حسن القضا

اسلاید 16 :

حافظ شیراز خداوندگار غزلسرای عرفانی قرن هشتم نیز بطور مستقیم و غیر مستقیم مدحت خاندان عصمت و کرامت را به اوج رسانده است
حافظ اگر قدم زنی در ره خاندان به صدق
بدرقه رهت شود همت شخصه نجف
مرید پیر مغانم ز من مرنج ای شیخ
چرا که وعده تو کردی و او بجای آورد

اسلاید 17 :

ابراز ارادت با اشاره به شخصیت والای اولین امام شیعیان در آثار شاعرانی چون نظامی گنجوی ، سنایی غزنوی، وحشی بافقی، صائب تبریزی، هاتف اصفهانی، شاه نعمت الله ولی نیز آورده شده که از آوردن آن اجتناب می گردد و این در حالی است که تا پیش از عصر صفویه همواره حاکمانی غیر شیعه و اغلب ضد شیعه در ایران حکمفرمایی کرده اند.

اسلاید 18 :

در دوره معاصر نیز شعرای بسیاری به ستایش امیرالمومنین پرداخته اند که در راس آنها استاد سید محمد حسین بهجت متخلص به شهریار غزل را می توان نام برد که به قول خود ایشان :
شهریار غزلم خواند غزال وحشی
بد نشد با غزلی صید غزالی کردیم
و یا شعرعلی ای همای رحمت از اشعار معروفی است که بسان نگینی درخشان بر قامت ادبیات شیعی ما می درخشد.

اسلاید 19 :

یا رب این شاخه گل از شش جهتش دار نگاه
این دعا کردم و از شش جهت آمین آمد