پاورپوینت شناسایی عوامل زیان آور و بیماریزای محیط کار و ارائه روش های کنترلی و پیشگیری

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

شناسایی عوامل زیان آور و بیماریزای محیط کار و ارائه روش های کنترلی و پیشگیری

اسلاید 2 :

introduction مقدمه
گوناگونی کار که خود ناشی از پیشرفت علم و فن آوری است تعداد عوامل تهدید کننده سلامت را افزایش می دهد و در نتیجه بر تعداد بیماری های شغلی و مخاطرات حرفه ای روز به روز افزوده می شود .
انسانها با توجه به وضعیت شغلی خود ممکن است با برخی عوامل زیان آور در تماس باشند به گونه ای که اگر این عوامل از حد تحمل فیزیولوژیک انسان بیشتر شوند قادرند سبب آسیب های شغلی شوند و بازده کاری را کاهش دهند .
در روند ارائه خدمات بهداشتي درماني در محيط بيمارستان بدليل نوع اشتغال و مواجهات مختلف محيطي و حرفه اي افراد در معرض حوادث و بيماريهاي متعدد قرار دارند در نتيجه بيشتر از ديگران آسيب ديده و يا ممكن است بيمار شوند .

اسلاید 3 :

introduction مقدمه
از طرف ديگر وضعيت سلامت پرسنل نيز مي تواند بر كميت و كيفيت خدمات آنها نيز تأثير گذارد .
افراد دچار اختلال سلامتي نه تنها بازده كمتري دارند بلكه علاوه بر به خطر انداختن خود سايـر همكاران يا افراد جامعه را نيز در معرض خطــر قرار مي دهند.
همچنین وجود عوامل زیان آور در محیط بیمارستان بر بیماران تاثیر خواهد نمود و حتی ممکن است بالاتر از حد مجاز بودن آلاینده ها بیماری فرد را تشدید نماید.

اسلاید 5 :

بيماريهاي شايع در پرسنل بيمارستاني
بيماريهاي عضلاني اسكلتي
درماتيتهاي تماسي
بيماريهاي عفوني
از راه ريه
از راه خون
از راه پوست
بيماريهاي تنفسي
عوارض ناشي از كار شيفتي

اسلاید 6 :

عوارض مزمن ناشی از شرایط محیط کار
فشارخون در میان کارکنان خدمات
واریس در بین تقریبا کلیه کارکنان بیمارستانی
کم خونی عمدتا در میان زنان
بیماریهای کلیه ومجاری ادرار بیشتر دربین زنان (69 درصد)
اگزما ودرماتیت بیشتر در بین زنان (59 درصد)
جابجائی دیسک بین مهره ای در زنان بیشتر دیده میشود .

اسلاید 7 :

عوارض حاد ناشی از شرایط محیط کار
احتمال ابتلا به عوارض حاد مانند عوارض تنفسی در کارکنان بیمارستانی 1/5 برابر بیش از سایر گروههای شغلی است
بیماریهای انگلی وعفونی ،بیماریهای دستگاه گوارش، بیماریهای گوش چشم ، دستگاه تناسلی ،عوارض حاملگی ،بیماریهای پوستی و اختلالات اسکلتی عضلانی

اسلاید 8 :

عوامل زیان آور محیط کار harmful agents in the workplace
عامل زیان آور :
هر عاملی در محیط کار که به مقدار کافی وجود داشته باشد به طوری که در حضور آن سلامت نیروی کار و حتی محیط زیست به خطر بیفتد .

اسلاید 9 :

زیان آور عوامل فیزیکی harmful physical agents
صدا :
وجود محیطی آرام یکی از مسائل مهم و اصلی در هنگام بستری بودن بیماران در بیمارستان است . در صورتی که عوامل زیان آور محیط کار از حد مجاز فراتر رود علاوه بر تشدید بیماری فرد بر کارکنان نیز تاثیر خواهد گذاشت و در نتیجه باعث اثر منفی در ارائه خدمات مناسب به بیماران خواهد گردید .

سر و صدا اصوات ناخواسته ای است که آن را شایع ترین منبع استرس زای محیطی دانستند .
اثرات روانشناختی و فیزیولوژیکی آن شامل : تحریکات قلبی عروقی ، افت شنوایی ، افزایش ترشحات معده ، تحریک غدد فوق کلیه و هیپوفیز و .
همچنین در معرض صدا قرار گرفتن بیش از اندازه Over Noise-Exposure می تواند تاثیرات
روان -تنی Psychophysiological نیز بر افراد داشته باشد .

اسلاید 10 :

زیان آور عوامل فیزیکی harmful physical agents
بر اساس استاندارد کشوری حدود مجاز صدا در فضای آزاد اطراف و داخل بیمارستان ها در طول روز از
7 الی 22 به ترتیب برابر با (A) dB 55 و (A)dB 45 و در طول شب از ساعت 22 الی 7 به ترتیب برابر با dB 45 و (A)dB 35 می باشد .

انجمن حفاظت محیط زیست آمریکا(EPA) :
Environmental Protection Agencyسطح صدا در بیمارستان ها را برای اجتناب از تداخل در ارائه خدمت
بهینه در حدود 45 دسی بل در داخل و 55 دسی بل در خارج بیمارستان توصیه نموده است .

اسلاید 11 :

طبق توصیه سازمان جهانی بهداشت نیز حداکثر صدای زمینه در اتاق بیمار نباید بیش از 35 دسی بل در روز و 30 دسی بل طی زمان شب باشد.
آکادمی اطفال آمریکا توصیه نموده است که میزان صدا در زمان بیداری نوزادان می بایست در حدود 45 دسی بل و در زمان خواب آنها 35 دسی بل باشد .
زیان آور عوامل فیزیکیharmful physical agents
در یک پژوهش آزمایشی نشان داده شد که صدای فرکانس کم سبب کاهش تمرکز و بالارفتن سرعت پاسخگویی می شود و نیز سر و صدای مداوم اما کوتاه مدت تاثیر منفی معنی داری بر عملکرد انسان در حل مساله ندارد ، اما صدای فرکانس کم در فعالیت هایی که نیاز به عملکرد ذهنی دارد تاثیرگذار است .
حساسیت به صدا (Noise Sensitivity) در افراد متفاوت است .همچنین احتمالا“ سن بر ادراک افراد از پدیده سر و صدا تاثیر می گذارد
تحقیقات نشان می دهند میزان و تحمل صدا ( Noise Tolerance) در افراد بیمار در مقایسه با افراد سالم پایین تر است .

اسلاید 12 :

زیان آور عوامل فیزیکیharmful physical agents
هر مجموعه بیمارستانی حدود گسترده ای از فعالیت های شغلی را در بر می گیرد و کار کردن در چنین محیطی پیچیده و پویا میباشد ونیاز روشنایی در هر بخش آن متفاوت است . حتی در بعضی موارد نیازهای پرسنل ،بیماران،همراهان و ملاقات کنندگان با هم ناسازگار است و هر قسمتی به مقدار روشنایی معینی از لحاظ کمی و کیفی نیاز دارد .

روشنایی روی ریتم بیولوژیک تاثیرگذار است .و تغییر ریتم مذکور روی عملکرد فردی نوبت کاران بیمارستان که در شب فعالیت دارند تاثیرگذار است .

سطوح روشنایی بالاتر باعث می شود افراد نوبت کار کمتر دچار خواب آلودگی شوند و در این شرایط عملکرد بهتری دارند .

کمبود روشنایی می تواند به طور مضاعف برای افرادی که دارای اختلال بینایی هستند مشکل آفرین گردد .

اسلاید 13 :

تابش بیش ازحد نیاز نور می تواند باعث بروز سردرد، خستگی ، استرس،تحریک چشم ها و
اضطراب شود .
کمبود نور نیز می تواند باعث بروز فشارهای تطابق چشمی ،سردرد، سرگیجه ، خستگی ، اختلالات اسکلتی عضلانی به علت ایجاد وضعیت نامناسب بدن و فشار اضافی بر بدن برای تطابق دید گردد .
زیان آور عوامل فیزیکیharmful physical agents

اسلاید 14 :

تقسیم بندی مواد شیمیایی بر مبنای حالت فیزیکی :
1- گازها و بخارات
2- مواد معلق
*Dust *Mist *Fog *Smoke *Fume *Smog
یکی از عوامل زیان آور و خطرآفرین در محیط کار مواد شیمیایی هستند شامل :
موادضدعفونی کننده و استریل کننده مانند : آب ژاول ،فرمالدئید و .
مواد شیمیایی مصرفی در آزمایشگاه مانند : اسیدها ، بازها و .
داروی ظهور و ثبوت فیلم رادیولوژی
انواع شوینده ها در نظافت عمومی
گازهای بیهوشی مانند : N2O، ایزوفلوران و .
پودر لاتكس
دود فلزي به هنگام جوشكاري
ساير مواد شيميايي
زیان آور عوامل شیمیایی harmful chemical agents

اسلاید 15 :

دود جراحی :
دود حاصل از فعالیتهای الکتروسرجری شامل 95 درصد آب و بخار و مابقی آن را باقی مانده های سلولی در شکل ذرات،متشکل از مواد شیمیایی ،ذرات خون و بافت ها ،ویروس ها و باکتری تشکیل می دهد .
مطالعات مختلف در جهان با تجزیه این دود بعضی از مواد دیگر را شناسایی کردند که شامل :
هیدورکربن های اروماتیک،هیدورکربن های اشباع نشده ،آلدئیدها، الکل ها، کتون ها و دی اکسیدها، بنزن، هیدروژن سیانید، فرمالدئید ، بیوآئروسل ها، استون،آکریلونیتریل، تولوئن ، نفتالن و نیز گازهای اسیدی،کلر ، منوکسید کربن،دی اکسید کربن می باشد.
زیان آور عوامل شیمیاییharmful chemical agents

اسلاید 16 :

اندازه ذرات :
در لیزر: 0.31 micron
در الکتروکوتر : 0.07 micron
%77 ذرات در surgical smoke اندازه شان 1.1micron و کمتر است.
در surgical smoke سلول زنده هم وجود دارد.
هرچه درجه کوتر کمتر باشد احتمال وجود سلول زنده در surgical smoke بیشتر است.
در سال 2002برای اولین بار نشان داده شد کهsurgical smoke میتواند بیماریزا باشد .
خطرات دود جراحی :
1. سرطانزایی ( موتاژنیسیته)
2. عوارض ریوی
3. عفونت زایی
زیان آور عوامل شیمیاییharmful chemical agents

اسلاید 17 :

مواجهه با داروهای بیهوشی :
هوشبرهاي استنشاقی مایعات تبخیر شونده و غیرقابل اشتعالی هستند که بیش از صد سال است در مراکزدرمانی استفاده میشوند این داروها به صورت مایع هستند و توسط تبخیرکننده ها به صورت گاز به بیمارتجویز میشوند.
سووفلوران، هالوتان و ایزوفلوران شایعترین این مواد بوده که امروزه به طور گسترده اي مورد استفاده قرار میگیرند. تماس استنشاقی شغلی با این مواد هنگامی که داروي هوشبر در اتاقهاي عمل، مطبهاي دندانپزشکی و مراکز دامپزشکی مصرف میشود اتفاق می افتد .

عمده مطالعات روي عوارض مواجهه شغلی با این داروها بر عوارض باروري ،سرطان زایی ، موتاژنیسیتی ،عوارض کبدي،کلیوي و عصبی و تنفسی این دارو ها تمرکز کرده اند.
زیان آور عوامل شیمیاییharmful chemical agents

اسلاید 18 :

در میان علل آلودگی هواي اتاقهاي عمل با گازهاي هوشبر میتوان به مواردي مانند نشت گاز از ماشین بیهوشی، نبود سیستم پاکسازي مواد زائد( scavenging) ، روش های بیهوشی رایج ریختن ماده هوشبر، بازدم بیماران و عدم هدایت گازهاي زائد بیهوشی به خارج از اتاق عمل اشاره نمود .
مواجهه با دارو هاي بیهوشی موجود در هواي بازدمی بیماران در اتاق هاي ریکاوري هم اجتناب ناپذیر است و باید در طراحی و نصب سیستم هاي تهویه و جمع آوري دارو هاي بیهوشی به اتاق هاي ریکاوري هم توجه کافی نمود.
زیان آور عوامل شیمیاییharmful chemical agents

اسلاید 19 :

نایتروس اکساید گازی است بیرنگ با بوی کمی خوشایند که چگالی آن 1/5 برابر هوا می باشد .
این گاز قابل اشتعال و انفجار نبوده اما احتراق را تسریع مینماید.
عوارض متعددی به دنبال استنشاق مزمن گاز نایتروس اکساید توسط کارکنان اتاق عمل گزارش شده است که از جمله آنها میتوان به کاهش کارآیی مغز، کاهش تواناییهای بینایی و شنوایی، بروز ناهنجاریهای سیستم تولید مثل، کم خونی مگالوبلاستیک و افزایش شیوع سقطهای خودبخودی و بیماریهای کبدی و کلیوی اشاره نمود .
گاز N2O به سرعت ویتامین B12 را در بدن غیرفعال کرده و سبب ایجاد کم خونی مگالوبلاستیک میشود.
توجه به چگالی گاز نیتروس اکساید که سنگین تر از هوا است دریچه ورود هوای تازه(هواساز) باید در سقف یا نزدیک آن و دریچه خروجی هوا(هواکش) روی زمین یا کنار آن تعبیه گردد و هوای اتاق عمل حداقل 20 بار در ساعت تعویض گردد .
زیان آور عوامل بیولوژیکیharmful biological agents

اسلاید 20 :

بیوآئروسل ها :
شامل باکتری های مرده یا زنده بیماریزا یا غیر بیماریزا ، ویروس ها ، قارچ ها ، کپک ها، آلرژن ها با وزن مولکولی بالا ، سموم اندوتوکسین باکتریایی، سموم قارچی، پپتیدوگلیکان ها، گرده و فیبرهای گیاهی هستند .
از دیدگاه بهداشت حرفه ای بیوآئروسل ها برای افرادی که در بیمارستان ها و مراکز درمانی مشغول به کار هستند به عنوان عامل زیان آور شغلی محسوب شده و موجب به خطر افتادن سلامتی کارکنان، غیبت از کار و کاهش بهره وری در محیط می گردد .
بر اساس مطالعات انجام شده در هوای اتاق عمل تراکم بیوآئروسل ها نباید بیش از 10 تا 20 عامل بیماریزا در فوت مکعب باشد و استاندارد قابل قبول برای هوای اتاق عمل قبل از استفاده بین صفر تا یک عامل بیماریزا و در حال فعالیت بین 2 تا 4 عامل بیماریزا در فوت مکعب پیشنهاد شده است .
زیان آور عوامل بیولوژیکی harmful biological agents