بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
عنوان کارگاه : روشهای برآورد نیاز به مسکن
اسلاید 2 :
تعریف مسکن:
عدم تعریف واحد از مسکن
تعریف کلی از مسکن:
مسکن به عنوان مکان فیزیکی، سرپناهی است که نیازهای اجتماعی، روانی و امنیتی اعضای خانواده در آن تأمین میشود.
مسکن علاوه بر مکان فیزیکی، کل محیط مسکونی که شامل کلیه خدمات و تسهیلات ضروری مورد نیاز برای به زیستن خانواده و طرحهای اشتغال، آموزش و بهداشت افراد است، را در بر میگیرد.
اسلاید 3 :
سرپناه مناسب تنها به معنای وجود یک سقف بالای سر هر شخص نیست؛ سرپناه مناسب یعنی آسایش، فضای مناسب، دسترسی فیزیکی و امنیت مناسب، امنیت مالکیت، پایداری و دوام سازها، روشنایی، تهویه و سیستم گرمایی مناسب، زیرساختهای اولیه مناسب از قبیل آبرسانی، بهداشت و آموزش، دفع زباله، کیفیت مناسب زیست محیطی، عوامل بهداشتی مناسب، مکان مناسب و قابل دسترسی از نظر کار و تسهیلات اولیه است، که همه این موارد باید با توجه به استطاعت مردم تأمین شود.
تعریف مسکن مناسب در دومین اجلاس اسکان بشر(habitat) در استانبول در 1996:
اسلاید 4 :
اهمیت مسکن در زندگی انسان
نیازهای اساسی مادی انسان:
نیازهای زیستی
نیازهای اقتصادی
نیازهای اجتماعی
مسکن در برآورده کردن هر یک از این نیازهای اساسی نقش ویژه ای دارد:
1- سرپناه: همانند غذا یک نیاز زیستی است که حق اجتماعی هر فرد و خانواده ای است
2- از نظر اقتصادی: به عنوان دارایی و نوعی سرمایه گذاری محسوب می شود.
3- از نظر اجتماعی: فراهم آوردن شرایط مطلوب برای خانواده و تحقق فعالیتهای خانوادگی.
4- از نظر ایجاد اشتغال:بخش قابل ملاحظه ای از تولید ناخالص ملی و اشتغال عده زیادی از مردم.
5- از نظر روانی: فقدان مسکن سببب افسردگی و اختلالات رفتاری
اسلاید 5 :
تفاوت مسکن با سایر نیازهای ضروری
مساله جایگزینی: خوراک و پوشاک
مساله غیر منقول بودن: مسکن غیر منقول
مساله ارزش اقتصادی: مسکن سرمایه و پس انداز
دوام و هزینه زیاد آن: مسکن بادوام و پر هزینه
اسلاید 6 :
برنامه ریزی مسکن:
برنامه ریزی:
عبارت است از روشی از تصمیم گیری که در آن منابع برای رسیدن به اهداف مشخص در قالب زمانی معین توزیع می شود. برنامه ریزی در بخشهای مختلف .
برنامه ریزی مسکن در سطح محلی:
در واقع اجرای خط مشی هایی است که نیل به اهداف سطح ملی و منطقه ای را نیز می سازد. دو رویکرد متفاوت
برنامه ریزی محلی مسکن:
رویکرد اول: تقسیم یا توزیع اهداف و اعتبارات برنامه ملی و منطقه ای به واحدهای جغرافیایی کوچکتر مانند ناحیه، شهرستان، شهر و منطقه.
رویکرد دوم: بررسی وضعیت مسکن در سطح محلی(شهر، منطقه یا محله) و شناخت مسایل و محدودیت ها و امکانات و پتانسیل های سکونتی و برآورد زمین مسکونی مورد نیاز برای توسعه مسکونی آینده و تفکیک مناسب اراضی است.
اسلاید 7 :
شاخص های برنامه ریزی مسکن
شاخص های اجتماعی مسکن
شاخص های کالبدی مسکن
شاخص های اقتصادی مسکن
اسلاید 8 :
خانوار در واحد مسکونی:
نفر اتاق
متوسط تعداد اتاق در واحد مسکونی
متوسط اتاق به ازای خانوار
شاخص های اجتماعی برنامه ریزی مسکن
تعداد واحد مسکونی در 1000 نفر
به ازای هر 1000 نفر حدود 400 واحد مسکونی وجود دارد.
اسلاید 9 :
تعداد اتاق به ازای 1000 نفر
به ازای هر 1000 نفر حدود 800 اتاق وجود دارد
بی خانمان ها در 1000 نفر
مسکن غیر رسمی در هر 1000 مسکن
نرخ خالص بودن واحدهای مسکونی
اسلاید 10 :
شاخص های کالبدی برنامه ریزی مسکن
سطح اشغال زمین: سطح ساخت شده پر در طبقه همکف
سطح زیربنای مسکونی در طبقات: سطح ساخته شده پر در ساختمان های مسکونی منهای سطوح غیرمسکونی مثل زیرزمین، پیلوتی، انبارها، تراس ها، بالکن ها و .
سطح زیربنای مفید : سطح زیربنای صرفا مورد استفاده سکونت
متوسط مساحت مسکونی
متوسط زیربنای مسکونی
سرانه متوسط زمین مسکونی
متوسط اندازه قطعات مسکونی
اسلاید 11 :
8. کیفیت ابنیه:
- مصالح بنا: بادوام، نیمه بادوام و بی دوام
- عمر بنا: نوساز، قابل قبول، مرمتی، تخریبی و مخروبه
عمر بنا در ایران: 15-20 و در جهان: 30
شاخص عمر ابنیه: تعداد کل واحدهای مسکونی هر دوره / تعداد کل ابنیه
تسهیلات واحدهای مسکونی: آب، برق، گاز، تلفن، سیستم گرمایشی و سرمایشی
اسلاید 12 :
9- تراکم
تراکم: شدت استفاده از زمین. نحوه پخش شدن جمعیت، فعالیت و ساختمان بر روی زمین.
متداول ترین مفاهیم تراکم:
تراکم جمعیتی(Population Density)
تراکم مسکونی(Residential Density)
تراکم ساختمانی(FAR: Floor Area Ratio)
تراکم سکونتی یا تراکم در مسکن(Housing Density)
اسلاید 13 :
تراکم جمعیتی: به معنی جمعیت در واحد سطح
تراکم جمعیتی خالص: جمعیت/ سطح مسکونی
تراکم جمعیتی ناخالص: جمعیت/ سطح کل کاربری ها
تراکم مسکونی
تراکم مسکونی خالص: تعداد واحد مسکونی/سطح خالص مسکونی
تراکم مسکونی ناخالص: تعداد واحد مسکونی/سطح ناخالص مسکونی
تراکم ساختمانی: مساحت کل زیربنای ساختمان(در تمام طبقات) / مساحت قطعه زمین
تراکم سکونتی یا تراکم در مسکن: تعداد خانوار / تعداد مسکن
اسلاید 14 :
سرانه مسکونی
سرانه شهری یا سرانه ناخالص مسکونی
سرانه: نسبت مساحت به جمعیت فضای ویژه هر کاربری
سرانه آزاد
سرانه سطح اشغال زیربنا
اسلاید 15 :
نحوه تصرف واحدهای مسکونی:
این شاخص به پنج گروه ملکی عرصه و اعیان، ملکی اعیان، اجاره ای در برابر خدمت و مجانی تقسیم می شود.
قیمت زمین و مسکن
متوسط قیمت معاملاتی زمین و مسکن: متراژ زمین(مسکن)/ مجموع قیمت معاملاتی زمین(مسکن)
متوسط هزینه تمام شده مسکن: متراژ کل واحدهای مسکونی ساخته شده)/ هزینه تمام شده واحدهای مسکونی
نسبت متوسط هزینه مسکن(اجاره بها): متوسط درآمد خانوار/ متوسط هزینه های مسکن یا اجاره بها
شاخص بها و اجاره مسکن: قیمت مسکن یا اجاره بها در سال پایه/ قیمت مسکن یا اجاره بها در سال x
شاخص های اقتصادی برنامه ریزی مسکن
اسلاید 16 :
برآورد نیاز به زمین برای تأمین مسکن
به منظور پیش بینی زمین مورد نیاز برای فعالیت های خانه سازی از روش های ذیل
می توان استفاده نمود:
روش استفاده از گروه نما
روش استفاده از سرانه مسکونی و تراکم خالص
روش برآورد مساحت واحدهای مسکونی از دیدگاه فرهنگی (شاخص سازی فرهنگی مسکن)
اسلاید 17 :
مهمترین روش های براورد نیاز به مسکن را به شرح زیر می توان برشمرد:
روش انبوهه
روش نرخ های سرپرستی
روش کلی
روش خام
روش لجستیک
روشهای برآورد نیاز به مسکن
اسلاید 18 :
1- روش انبوهه
در این مدل، جمعیت پیش بینی شده (P) را به میانگین بعد خانوار (S) تقسیم می گردد، سپس تعداد خانوارهای پیش بینی شده (H) به دست می آید. سپس با اعمال نمودن K شاخص خانوار در واحد مسکونی، تعداد مساکن ( E) مورد نیاز براورد می گردد.
(3)
(1)
(2)
اسلاید 20 :
2- روش نرخ های سرپرستی
در این روش، جمعیت پیش بینی شده بر حسب سن، جنس و وضعیت زناشویی به گروه هایی تقسیم شده در هر گروه جمعیتی نرخ رئیس خانواری محاسبه می شود. با جمع کردن تعداد رئیس خانوارها در هر گروه، تعداد خانوارها پیش بینی می شود و واحدهای مسکونی مورد نیاز آنها برآورد می شود.
