بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسم الله الرحمن الرحيم
اسلاید 2 :
فرهنگ سازمانی Organizational Culture
گروه دوم :
تئوريهای مديريت پيشرفته
اسلاید 3 :
علم مديريت
علم چگونگي ايجاد تحول از طريق اعمال مجموعه وظايفي (مانند كنترل، سازماندهي،.) در اركان و عوامل تشكيل دهنده سازمان (مانند ساختار و تشكيلات، مقررات و دستورالعمل، منابع مادي و انساني، سيستمها و روشها، .) در جهت بهره وري بيشتر .
اسلاید 4 :
تعامل ابعاد ساختاري و محتوايي سازمان
اهداف و استراتژي
اندازه
فرهنگ
سازماني
محيط
تكنولوژي
ساختار
1- رسمي بودن
2- تخصصي بودن، تقسيم كار
3- داشتن استاندارد
4- سلسله مراتب اختيارات
5- پيچيدگي
6- تمركز
7- حرفه اي بودن
8- نسبت هاي پرسنلي
اسلاید 5 :
عناوين مورد بحث
1- ریشة فرهنگ
2- مفهوم فرهنگ
3- تعریف فرهنگ
4- ویژگیهای فرهنگ
5- عناصر فرهنگ
6- نقش فرهنگ
7- قدرت فرهنگ
8- کاربرد فرهنگ
9- مفهوم فرهنگ سازمانی
10- تعریف فرهنگ سازمانی
11- ویژگیهای فرهنگ سازمانی
12- انواع فرهنگ سازمانی
13- عوامل و اجزای فرهنگ سازمانی
14- چگونگی شکل گیری و تداوم فرهنگ سازمانی
15- ریشة تفاوت فرهنگی بخشهای مختلف سازمانی
16- چشم اندازهای مختلف فرهنگ سازمانی
17- مقولات مطرح در فرهنگ سازمانی
اسلاید 6 :
ريشة فرهنگ :
نقشي كه فرهنگ در رفتار انسان ايفا ميكند، يكي از مهمترين مفاهيمي است كه در علوم رفتاري وجود دارد. هرچند تاكنون بهطور كامل مورد ارزيابي قرار نگرفته است. فرهنگ آنچه را كه انسان ياد ميگيرد و نيز نحوه رفتار او را تعيين ميكند.
در مورد اينكه فرهنگ چگونه به وجود ميآيد، بايد گفت كه فرهنگ پديدهاي است كه با توجه به خواستههاي طبيعي و نيروهاي اجتماعي سرچشمه ميگيرد. جغرافياي منطقه، تاريخ و رويدادهاي قوم، زبان و ادبيات رايج در ميان مردم، دين و مذهب، اقتصاد و شيوه معيشت مردم در پيدايش فرهنگ اثر گذاشته و در تركيبي سازگار با يكديگر، مجموعهاي از ارزشها و باورهاي چيره را پديد ميآورند كه بر رفتار انساني تأثير ميگذارد و ارتباط ميان مردم را آسان ميسازد.
اسلاید 7 :
مفهوم فرهنگ :
فرهنگ پديدهاي است كه با توجه به خواستههاي طبيعي و نيروهاي اجتماعي سرچشمه ميگيرد. جغرافياي منطقه، تاريخ و رويدادهاي قوم، زبان و ادبيات رايج در ميان مردم، دين و مذهب، اقتصاد و شيوه معيشت مردم در پيدايش فرهنگ اثر گذاشته و در تركيبي سازگار با يكديگر، مجموعهاي از ارزشها و باورهاي چيره را پديد ميآورند كه بر رفتار انساني تأثير ميگذارد و ارتباط ميان مردم را آسان ميسازد.
بهصورت خيلي كلي مفهوم فرهنگ عبارت است از، كيفيت زندگي گروهي از افراد بشر كه از يك نسل به نسل ديگر انتقال پيدا ميكند. به عقيده ادگار شاين فرهنگ را ميتوان بهعنوان يك پديده كه در تمام مدت اطراف ما را احاطه كرده است مورد تجزيه و تحليل قرار داد. به نظر وي هنگامي كه فردي، فرهنگي را به سازمان يا به داخل گروهي از سازمان به ارمغان ميآورد ميتواند به وضوح چگونگي به وجود آمدن، جاي گرفتن و توسعه آن را ببيند و سرانجام آن را زير نفوذ خود درآورده، مديريت نمايد و سپس تغيير دهد.
اسلاید 8 :
مفهوم فرهنگ :
فرهنگ واژهای است كه علمای علم اجتماع و پژوهشگران رشته مردمشناسی آن را به كار میبرند و این واژه از گسترش وسیعی برخوردار است و آنچنان مفید واقع شده كه آن را در سایر علوم اجتماعی نیز مورد استفاده قرار می دهند . فرهنگ در قالب بحث تخصصی خود در حدود اواسط قرن نوزدهم در نوشتههای علمای مردمشناسی پدیدار شد و كاربرد علمی كلمه فرهنگ در اواخر قرن مذكور توسط تایلر (1917ـ1832) مردمشناس انگلیسی ، صورت گرفت .
اسلاید 9 :
تعريف فرهنگ :
بنا بر نظر Chiris jenks ؛ تعاریف اولیه فرهنگ مربوط به ظهور رشته های جامعه شناسی و انسان شناسی در دانشگاه ها ست . این دو رشته بخاطر تمایل به استفاده از فنون علمی در مسایل انسانی ، بوجود آمدند.
از دیدگاه علمی تعاریف متعدد و متنوعی از فرهنگ ارائه گردیده كه در ذیل به برخی از آنها اشاره میشود:
در فرهنگ فارسی عمید، فرهنگ عبارت است از دانش، ادب، علم، معرفت، تعلیم و تربیت، آثار علمی و ادبی یك قوم یا ملت.
فرهنگ لغات وبستر، فرهنگ را مجموعهای از رفتارهای پیچیده انسانی كه شامل افكار، گفتار، اعمال و آثار هنری است و بر توانایی انسان برای یادگیری و انتقال به نسل دیگر اشاره دارد، تعریف میكند.
به عقیده هافستد فرهنگ عبارت است از: اندیشه مشترك اعضای یك گروه یا طبقه كه آنها را از دیگر گروهها مجزا میكند و در جایی دیگر، فرهنگ بهصورت مجموعهای از الگوهای رفتار اجتماعی، هنرها، اعتقادات، رسوم و ویژگیهای فكری یك جامعه یا ملت تعریف میشود .
اسلاید 10 :
ويژگيهای فرهنگ :
علیرغم تفاوتهای موجود، همه فرهنگها دارای ویژگیهایی هستند كه تعدادی از آنها را میتوان به شرح زیر معرفی كرد:
1ـ فرهنگ آموختنی است. فرهنگ خصوصیتی غریزی است و ذاتی نیست. فرهنگ نظامی است كه پس از زاده شدن انسان در سراسر زندگی آموخته میشود.
2ـ فرهنگ منتقل میشود. انسان میتواند عادتهای آموختهشده خود را به دیگران منتقل كند.
3ـ فرهنگ اجتماعی است . عادتهای فرهنگی، ریشههای اجتماعی دارند و شماری از مردم كه در گروهها و جامعهها زندگی میكنند در آن شریك اند.
4ـ فرهنگ پدیدهای ذهنی و تصوری است . عادتهای گروهی كه فرهنگ از آنها پدید میآید بهصورت هنجارها یا الگوهای رفتاری، آرمانی ذهنی میشوند یا در كلام میآیند.
5ـ فرهنگ خشنودیبخش است . هر فرهنگی كه نتواند از عهده تعیین هدف اعلای زندگی برآید از برآوردن آرمانهای عالی حیات نیز ناتوان است. عناصر فرهنگی تا زمانی كه بر افراد یك جامعه خشنودی نهایی میبخشد میتوانند پایدار بمانند.
6ـ فرهنگ سازگاری مییابد . فرهنگ دگرگون میشود و فراگرد دگرگونی آن همراه با تطبیق و سازگاری است.
7ـ فرهنگ یگانهساز است . عناصر هر فرهنگ گرایش به آن دارند تا پیكری یكپارچه و به هم بافته و سازگار پدید آورند و این سازگاری به زمان نیاز دارد.
اسلاید 11 :
همچنین” فردلو تانز” نیز شش ویژگی با شرح زیر برای فرهنگ عنوان میكند :
1 ـ قابل یادگیری است.
2 ـ اشتراكی است.
3 ـ از یك نسل به نسل دیگر قابل انتقال است.
4 ـ نمادی است. (استفاده از یك چیز برای نشان دادن چیز دیگری).
5 ـ دارای الگو است. (تغییر در یك بخش به تغییرات در بخش دیگر منجر میشود).
6 ـ قابل تعدیل است.
ويژگيهای فرهنگ :
اسلاید 12 :
سطوح فرهنگ سازمانی :
فرهنگ سازمان از دو لايه اصلي تشكيل شده است:
نخستين لايه،( ارزشها و باورها) لايهاي است كه نمايشگر نمادهاي ملموس مانند طرز پوشش، رفتار، مراسم، تشريفات، اسطورهها و افسانههاست. (قابل رويت)
لايه ديگر فرهنگ سازماني، لايه پايهاي و يا شالوده اساسي فرهنگ سازمان است كه به ارزشهاي زيربنايي، مفروضات، باورها و فرآيندهاي فكري افراد و گروههاي سازماني اشاره دارد. اين لايه درواقع فرهنگ راستين سازمان را تشكيل ميدهد.
اسلاید 13 :
سطوح فرهنگ سازمانی :
ادگارد شين سه رده برای فرهنگ قایل است :
1- کردار
2- هنجارهای ارزشی و رفتاری
3- فرضیات و عقاید (هسته فرهنگی سازمانی )
فرضیات روی تصورات ، تفکرات و احساسات افراد تاثیر دارند . فرد در حالت معمول از وجود آنها آگاهی ندارد . مثل آگاهی ماهی از آب یا نوع تفکر و تصور ماهی از آب ، این عقاید درست و غیر قابل بحث هستند .
اسلاید 15 :
Schein معتقد است ، فرهنگهای مختلف را بسته به تجزیه و تحلیلی که از 7 عامل زیر دارند می توان از نظر فرضیات هسته ای ( محوری ) مورد بررسی و شناخت قرار داد :
1- طبع و ذات آدمی
2- روابط سازمان با محیط اطراف خود
3-ماهیت واقعیت و درستی
4- ماهیت زمان
5- ماهیت فعالیت انسانی
6-ماهیت روابط انسانی
7- همگونی و در مقابل آن تنوع schein می گوید فرضیات بر خواسته از اینها ، در جنبه های مختلف سازمان دهی نمود می یابند . وی این فرضیات را به دو گروه تقسیم بندی می کند :
1- پذیرش خارجی ( ماموریت و استراتژی ، اهداف ، وسیله ها و سیستمهای کنترلی )
2- انسجام داخلی ( زبان مشترک ، تعریف مرز گروه ، پاداشها و تنبیه ها ، وجهه و اعتبار و روابط قدرت )
فرضيات
اسلاید 16 :
ارزشها ، اصول ، اهداف و استانداردهای اجتماعی هستند ، در فرهنگی شکل می گیرند و ارزش ذاتی دارند . ارزشها آنچه را که افراد متوجه آن هستند مانند آزادی ، دموکراسی ، آداب و رسوم ، ثروت و وفاداری و صداقت را تعریف می کنند .خوب و بدها را آشکار می کند و نسبت به فرصیات از هوشیاری بیشتری در فرد برخوردار است . به هنگام تغییر (مثلا بصورت ناخواسته و اجباری) فرهنگ ، فرد به راحتب می تواند از ارزشهای خود و چگونگی آنها اطلاع یابد . که این تغییر فرهنگ در سازمان ، مجموعا بوسیله افرا د تازه وارد و دگرگونی خواه و افراد خارجی بدست می آید .
- هنجارها ، بسیار به ارزشها شبیه هستند ، قواعد نانوشته ای هستند که این آگاهی را به افراد می دهد که بدانند در شرایط مختلف چه رفتاری از آنها انتظار می رود . مثالهایی از هنجارهای اجتماعی امریکا:
1- در یک سالن تئاتر شلوغ ، به هنگام اجرای آن صحبت نکنید .
2- بین خطوط رانندگی کنید 3- در بازی فوتبال تنها زمانی به پا برخیزید که واقعا صحنة جالبی در حال انجام باشد و این زمان ، وقتی است که همه ایستاده باشند.
ارزشها و هنجارها
اسلاید 17 :
هنجارهای کسب و کار :
1- کی مافوق خود را از مسایل آگاه کنیم
2- چه نوع لباسی بپوشیم
3- ابراز احساسات در محیط کار مناسب است یا خیر
ارزشها مشخص می کنند چه چیز برای اعضای فرهنگ مهم است ؛ هنجارها ، تعیین می کنند که اعضای فرهنگ چه نوع رفتاری را می توانند از یکدیگر انتظار داشته باشند. -ارتباط ارزش و هنجار این است که ، رفتار هایی را که هنجارها تجویز می کنند ( پاداش و تنبیه ) ریشه در نتایجی دارند که ارزشمند هستند .مانند مثالهای مربوط به هنجارهای امریکایی که ریشه در ادب و تواضع نسبت به دیگران دارند . یا هنجارهای تجاری ( کسب و کار ) نشانگر ارزش انضباط شخصی یا انطباق با کمال مطلوب فرهنگ کسب و کار امریکاست . schein می گوید که افراد جامعه ارزشهایی را شکل داده و منطبق با هنجارها رفتار می کنند ، این امر بخاطر این است که عقاید و فرضیات بنیادین آنها این هنجارها وارزشها را پرورش داده و پشتیبانی می کنند . هنجارها و نرمها هم رفتار هایی را شکل می دهند ( سطح اول کردار ) . کردار بسط و توصیف بیشتر هسته فرهنگی مشابه ای است که هنجارها وارزشها را حفظ می کند .
ارزشها و هنجارها
اسلاید 18 :
- چالش ارزشهای فرهنگی از افراد حاشیه ای بروز می کند ( تازه وارد ها ، افراد با روحیة دگرگون سازی وافراد خارجی ) . در دهة 1960 خرده فرهنگ " hippie " شکل گرفت که در آن افراد برای نشان دادن تعلق خود به این فرهنگ سوار ماشینهای فولکس واگن قدیمی می شدند . ( مثالی از تحول ارزشها و مفروضات فرهنگ امریکایی)
اسلاید 20 :
کردار
کردار را می توان بعنوان باقی ماندة هستة فرهنگی که بر سطح فرهنگ افشانده شده است قلمداد کرد ، مانند گدازه های سرد شده اطراف دهانه آتشفشانی که روزگاری فعال بوده است . باقی ماندة قابل رویت ، قابل لمس و قابل شنود رفتارهای افرادکه ریشه در هنجارها ، ارزشها و فرضیات دارد . به سه دستة 1- جلوه فیزیکی
2-جلوه رفتاری
3-جلوة کلامی تقسیم می شوند .
-افراد یک فرهنگ ممکن است مستقیما از کردار خود آگاهی نداشته باشند ولی برای افراد بیرونی این کردارها کاملا قابل رویت اهستند. از نقطه نظر محققین ، کردار قابل دسترسترین عنصر فرهنگی است .
