بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
تئوری آشوب در مدیریت
اسلاید 2 :
مقدمه
تاثیر علوم نيوتنی بر مدیریت
ایجاد نگرشی نسبت به موفقیت سازمانی از دريچه حفظ ثبات سيستم:
نقش رهبر ايجاد مجدد تعادل در سيستم
نشانه موفقيت سازماني، نظم از بالا به پايين
طراحی ساختارهاي سازماني به گونهاي كه از تصميمگيرندگان رأس سازمان حمايت شود
نتيجه آن بروكراسي، سلسه مراتب و نظم سازماني .
اسلاید 3 :
پیشرفت های علمی
جيمز گيلك در «آشوب: ايجاد يك علم جديد» چشماندازهاي جديدي و روشهاي جديد در درك علت و معلول جهت برقراري نظم و حل و فصل پيچيدگيهاي (تئوري پيچيدگي) سازمان ارائه ميكند.
انديشمنداني نظير روگر لوين در «پيچيدگي: زندگي در لبه نظم و آشوب» و ميتچل والدروپ در «پيچيدگي: علم نوظهور در لبهي نظم و آشوب» این نظریه ها را توسعه می دهند.
اسلاید 4 :
تئوري آشوب كه در دنياي علمي و محيط كاري جديد ايجاد از اين ويژگي بهرهمند است:
الف ـ افزايش بهرهوري و توليد ملي؛
ب ـ دستيابي دولت به منابع مالي بخش خصوصي؛
ج ـ تشويق رقابت؛ افزايش رفاه ملي و افزايش كارايي فعاليتهاي اقتصادي؛
د ـ صرفهجويي در هزينههاي دولت؛
ه ـ ايجاد رونق در بازار سرمايه و گسترش فرهنگ مشاركت در كشور؛
و ـ جلوگيري از انحصارات آشكار (مثل قند، دخانيات و …) و پنهان (اعطاي امتيازات خاص به اشخاص رده بالاي مملكتي)؛
زـ جمعآوري نقدينگي و ايجاد نظام متعادل توزيع درآمد بين اقشار مختلف مردم.
اسلاید 5 :
بي نظمي يا آشوب چيست ؟
Chaos در لغت به معني درهم ريختگي؛ آشفتگي وبي نظمي است ومترا دف آن در مكانيك Turbulenceيا تلاطم مي باشد اين واژه به معني فقدان هرگونه ساختار يا نظم است .
هيلز در 1990 : " بي نظمي وآشوب نوعي بي نظمي منظم ( orderly Disorder) يانظم در بي نظمي است .بي نظم از آن رو كه نتايج آن غير قابل پيش بيني است ومنظم بدان جهت كه از نوعي قطعيت برخوردار ست .”
همچنين آدامس ( H . Adams ): از آشفتگي زندگي زائيده مي شود درحاليكه ازنظم عادت به وجود مي آيد.
اسلاید 6 :
ويژگي تئوري آشوب
ويژگيهاي عمده اين نظريه عبارت است از:
اثر پروانهاي (Butterfly, Effect )
خودسازماندهي (Dynamic Adaptation) سازگاري پويا
خودمانايي (Self similarity) يا خاصيت هولوگرافي
جاذبههاي عجيب (Strange Attractors).
اسلاید 7 :
1ـ اثر پروانهاي:
ادوارد لورنز استاد هواشناسي (1973)، به اين نتيجه رسيد كه يك تغيير جزئي در شرايط اوليه معادلات پيشبيني كننده وضع جوي، منجر به نوسانات در پاسخ سيستم و تغييرات شديد در نتايج حاصل از آنها ميگردد.
اين مسأله، سنگبناي تئوري آشوب است. در نظريه آشوب يا بينظمي اعتقاد بر آن است كه در تمامي پديدهها، نقاطي وجود دارند كه تغيير اندك در آنها باعث تغييرات عظيم خواهد شد.
اسلاید 8 :
خاصيت پروانه اي وتاثير آن درمديريت :
مدیران خلاق: توجيهي عقلائي وكامل از رفتارها وتصميمهاي مديران كار آفرين وخلاق وموفق.
مشارکت مردم: سازماني كه قادر باشد از يك نقطه كليدي يعني تمايل ومشاركت مردم استفاده كند قادر خواهد شد تا حركات عظيمي را با اين اهرم تحقق بخشد.
مديران بهره ور: دوران مديريتهاي بودجه طلب كه بودجه اي متناسب عمليات طلب مي كردند به سر آمده است، مديريتي در عرصه ي رقابت ها موفق اند كه رمز از اندك به بسيار رسيدن را يافته باشند.
اسلاید 9 :
2ـ خودسازماندهي:براي رسيدن به موفقيت همواره بايد خلاق و نوآور باشند.
سيستمهاي بينظم در ارتباط با محيطشان همچون موجودات زنده عمل ميكنند، هنگامي كه سيستم به تعادل سازگار نزديك ميشود، نیاز به تغييرات اساسي دروني دارد كه اين تغييرات به جاي سازگاري و تطبيق با محيط، و سازگاري پويا منجر می گردد.
نتيجه آن دگرگوني روابط پايدار بين افرد، الگوهاي رفتاري، الگوهاي كار، نگرشها و طرز تلقيها و فرهنگهاست.
اسلاید 10 :
خاصيت خود سازمان دهی و تاثير آن در مديريت
سازماند هی در محيط آشوبناك و با نگرش تئوري بي نظمي، بايد ارتباط اجزاء به نحوی باشد که :
هر جزء بتواند ضمن انجام وظايف خود بطور مستقل، با اجزاي ديگر ارتباطي هم افزا و پوينده داشته باشد.
هر جزء بايد از جهت آرمانها و رسالتها داراي يك نگرش مشابه با ساير اجزاء باشد، اما از جهت رفتار عملياتي اجراء در مجموعه هاي متشكل به هدف هاي متفاوتي جامه ي عمل مي پوشانند و با يكديگر متفاوت مي شوند.
اسلاید 11 :
خاصيت خود سازمان دهی و تاثير آن در مديريت
مورگان خاصيت خودنظمي در سيستمها را تابع اصول زیر ميداند:
سيستم بايد توان احساس و درك محيط و جذب اطلاعات از محيط را داشته باشد.
سيستم بايد قادر به برقراري ارتباط بين اين اطلاعات و عمليات باشد.
آگاهي از انحرافات و توانايي اجراي عمليات اصلاحي را داشته باشد.
اسلاید 12 :
3ـ خودنمايي (خودمانايي): نوعي شباهت بين اجزاء و كل قابل تشخيص است
به اين خاصيت هولوگرافي گفته ميشود. در استعاره سازمان به مثابه مغز، ويژگيهاي هولوگرافي شامل:
جزء خاصيت كل را داشته و مانند آن عمل ميكند،
سيستم توانايي يادگيري را دارد،
سيستم داراي توانايي خودسازماندهي است، یعنی اگر قسمتهايي از سيستم برداشته شود، سيستم به راحتي ميتواند به فعاليت خود ادامه دهد.
(مورگان در «نگارهاي سازمان»)
اسلاید 13 :
3. خاصيت خودمانايي و تاثير آن در مديريت
از خاصيت خودمانايي يا هولوگرافيك مي توان در سازماندهي جديد سازمانها بهره ي بسيار برد، سازمانهايي طراحي نمود كه هر واحد آن بطور خودكفا قادر به انجام وظايف سازماني مي باشد.
خاصيت خودمانايي در رفتارهاي اعضاي سازمان نيز مي تواند نوعي وحدت ايجاد كند همه ي افراد به يك سو و يك جهت و هدف واحد نظر دارند. آنچه در مديريت كلاسيك وحدت جهت ناميده مي شد در خاصيت خودمانايي نيز جلوه مي كند.
اسلاید 14 :
4.جاذبههاي عجيب:
ادوارد لورنز در تحقيقات خود جاذبه ديگري را كشف کرد. برخلاف ساير جاذبهها، اين جاذبه نه نقطهاي و نه دورهاي بود(هرگز خودش را تكرار نميكرد). اين جاذبه عجيب، محصول:
غيرخطي بودن روابط پديدهها
و تعاملپذيري آنهاست.
غيرقابل پيشبيني بودن رفتار در جاذبههاي عجيب تابع دو پديده است:
حساسيت نسبت به شرايط اوليه است كه لورنز آن را اثر پروانهاي ناميد.
همه آنچه را كه ما در نظر اول بينظم و آشوبگونه ميبينيم، در درازمدت و با گذر زمان الگويي منظم و داراي نظم از خود نشان ميدهد.
اسلاید 15 :
جاذبه عجیب در سازمان ها شامل اهداف، ارزش ها و سبک رهبری است.
مشابها نقش مدیر در سازمان باید به شکل team attractor باشد، به این صورت که قوانین و شرایط مناسب را برای به وجود آوردن نتابج مناسب به وجو آورد.
جاذبه هاي غريب به مديرا ن امكان مي دهد تا به الگوهايي دست يابند كه بي نظمي ها را نظم مي بخشد و آشوبها را در قالبي منظم تبيين مي كند. داشتن نگرش سيستمي، و افق هاي بلند به مديران در این راه یاری می کند. بدون آگاهي از اين نظم به هيچگونه تبيين و پيش بيني درستي از وقايع پيچيده ي امروز نمي توان دست يافت.
اسلاید 16 :
مديريت و نظريه آشوب
سازمان موفق چه سازمانی است؟
برخوردار از نظام بازخورد غيرخطي پويايي است كه در ناحيه آشفتگي عمل ميكند ز طريق:
خودسازماندهي (ويژگي سيستمهاي آشوبگونه ): به طور خلاق سازگاري پويايي در عملیات سازمان و خردهسيستمهاي داخلي و تعاملات بيروني آن برقرار کند.
مديران بايد با نهادينه كردن فرهنگ سيستمهاي آشوبگونه در سازمان، آمادگي سازمان را براي خود سازماندهي، خلاقيت و نوآوري، يادگيري مستمر و همهجانبه، فعاليتهاي تيمي فرايند محور، تعامل خلاق با محيط، شناسايي نقاط حساس و اهرمي و … را فراهم آورند.
اسلاید 17 :
درسهاي كاربردي نظريه آشوب
الفـ ايجاد پويايي در نگرش مديران:
مديران بايد مدلهاي ذهني خود را متناوبا با شرايط و ويژگيهاي سيستمهاي آشوبگونه تغيير دهند. در آن صورت، خواهند توانست دنياي فراروي سازمانها را كاملاً با گذشته آن، متفاوت سازند.
اسلاید 18 :
ب ـ بهرهگيري از هوشنمدي سازمان:
سازمانهايي كه تمايل به تبديل شدن به سازمانهاي آشوبگرانه را دارند بايد به هوشمندي جمعي كاركنانشان جهت ايجاد يك فرهنگ آگاهانه و مطلوب تكيه كنند، فرهنگي كه در آن عدم تجانس و ناهمگوني به رسميت شناخته شده، از اين طريق، با ايجاد فضاي مناسب جهت عرضه نگرشها، ايدههاي مختلف، فرايند يادگيري پيچيده و فراگير كه لازمه اداره مؤثر امور راهبردي است را برانگيخته و تسهيل كنند.
اسلاید 19 :
ج ـ نقدپذيري فضاي سازمان
تغيير فراگير و پويا در سازمان نيازمند خلاقيت و نوآوري مستمر است، اين امر، مستلزم فرهنگ سازماني است که در آن قوانين، سياستها و مفروضات به صورت مستمر زير سوال رفته و مورد بازبيني و اصلاح مستمر قرار گيرد.
اسلاید 20 :
ـ فرايندگرايي و كار تيمي:
در شرايط ناپايداري و نظامهاي آشوبگونه بايد فرايندمحوري را در سازمانها مورد توجه جدي قرار داد. با تشكيل تيمهاي مناسب، فرايندهاي مختلف سازمان انجام ميشود.
در سازمانهاي فرايندمحور، كاركنان خط مقدم، داراي اطلاعات و اختيار تصميمگيري گسترده هستند، از همين كاركنان، جهت تشكيل تيمهاي مناسب استفاده ميشود.
