بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
به نام خدا
عنوان سمینار:
ارتقاء سلامت اداري و مبارزه با فساد
اسلاید 2 :
خواستارفسادوتباهي درروي زمين مباش كه خداوند تبهكاران رادوست نمي دارد(ایه 28 سوره قصص)
حضرت ابا عبدالله الحسين عليه السلام در منزلي به نام بيضه خطاب به اصحاب خود و سپاهيان حر، انگيزه قيام خود را لزوم مقابله با حكومت ظالم و جائر مي داند و اظهار مي دارد: اي مردم! رسول خدا (ص) فرمود: هر مسلماني سلطان ستمگري را ببيند كه حرام خدا را حلال شمرده و عهد خدا را مي شكند، خلاف سنت رسول خدا رفتار ميكند و در ميان بندگان خدا به گناه و ستم عمل مي كند، ولي او سكوت اختيار كند و نه از راه كردار و نه از راه گفتار سلطان ستمگر را سرزنش نكند و در مقام انكار و عيب گويي بر نيايد، بر خداوند است كه او (مسلمان سكوت اختيار كرده) را به كيفر و سزاي همان ستمگر (آتش جهنم) محكوم كند.
مقدمه :
اسلاید 3 :
سوء استفاده از قدرت محول شده، براي نفع شخصي در بخش دولتي يا خصوصي در سطح خرد يا كلان .
اقدامات مأموران دولتي كه با هدف انتفاع و بهره برداري براي خود يا اشخاص ديگري يا در قبال دريافت وجهي براي خود يا اشخاص ديگر از طريق نقض یا تغییر قوانين و مقررات و ضوابط اداري، خود داري يا كند كاري وكوتاهي در انجام وظايف قانوني در قبال ارباب رجوع انجام دهند.
تعریف فساد :
اسلاید 4 :
3.تعریف فساد از دید بانک جهانی: به كليه سوء استفاده از قدرت و امكان رسيدن براي تامين منافع شخصي فرد، حزب، طرز تفكر خاص طبقه خاص و. گفته مي شود.
4.فساد از دید فلسفی: به حادثه اي اطلاق مي شود كه در آن دگرگوني شئ به حدي مي رسد كه ديگر نمي توان آن را بدان نام ناميد . خلاصه اينكه فساد عبارت است از دگرگوني ناگهاني كه بر شئ اي وارد مي شود و ماهيت آن را تغيير مي دهد مانند تبديل آتش به خاكستر .
ادامه:
اسلاید 5 :
١ –فساد تصادفي (اتفاقي) و فساد نظام مند
٢-فساد سازمان يافته و فسادفردي
٣-فساد كلان و فساد خرد
انواع فساد اداری:
اسلاید 6 :
١ –فساد تصادفي (اتفاقي) و فساد نظام مند:اگر فساد كم باشد به آساني قابل كشف و مجازات و نا بودي است٠ولي وقتي فساد در جامعه رايج شود و به شكل قاعده مند درآيد احتمال كشف و مجازات كاهش مي يابد و انگيزه هاي فساد فزوني مي گيرد. زيرا بر خلاف حالت اتفاقي تمايلي به گزارش كردن خلاف وجود ندارد. هر جا كه فساد نظام مند شده باشد نهادها قوانين و ضوابط رفتاري با الگوهاي غارتگري ديوان سالارانه و كارگزاران دولتي تطابق مي يابند.
))هربت ورلين)) فساد اتفاقي را به انجام خطا در بازي فوتبال تشبيه كرده است كه داور با ارايه يك كارت بازيكن را جريمه ميكند و معتقد است فساد نظام مند مانند تشويق خشونت در بازي فوتبال است به طوري كه بازي تغيير ماهيت مي دهد و به ضد خود يعني فساد نا بساماني هاي بسياري براي جامعه به دنبال دارد جنگ هاي پي درپي و خشونت ها و قيام عليه تمدن هاي حاكم از بين رفتن سازمان ها و درهم ريختن جوامع هميشه ناشي از فساد بوده است.
اسلاید 7 :
٢-فساد سازمان يافته و فساد فردي:
فساد سازمان يافته هنگامي اتفاق مي افتد كه وجه (رشوه) مورد نياز و دريافت كننده به خوبي مشخص است و پرداخت وجه تضمين ميكند كه سفارش خواسته شده اجرا شود . در فساد فردي سرمايه گذاران بايد به چندين مقام رسمي رشوه بدهند و ضمانتي هم نيست كه با تقاضاي رشوه بيشتري رو به رو نشوند.
اسلاید 8 :
٣-فساد كلان و فساد خرد:
فساد كلان فسادي است كه توسط افراد و مقامات رده بالاي اداري به صورت باندي و با ارقام قابل قابل توجه صورت مي گيرد . صاحبان اين نوع فساد كمتر تحت تعقيب دستگاه عدالت كيفري قرار مي گيرند زيرا آنها با برخورداري از توان توجيه يا حمايت اصولا مصون از تعقيب مي مانند . فساد روساي دولت وزيران و كارمندان عالي رتبه از اين نمونه مي باشند و فساد كارمندان جزء مثل افراد پليس و ماموران گمرگ را فساد خرد مي گويند. كنترل فساد كلان مقدم بر فساد خرد است زيرا بدون كنترل فساد كلان اميدي به حل مشكل فساد خرد نيست.
اسلاید 9 :
1- فرهنگی و محیطی
2- شخصیتی
3- اداری و سازمانی
زمینه های ایجاد فساد اداری:
اسلاید 10 :
1- فرهنگی و محیطی:
واقعیت این است که در نظام اداری کنونی انتصاب و اختصاص پست های سازمانی بر مبنای رفیق بازی و یا رشوه به صورت امری عادی در امده و تبانی بین افراد متمول ،سیاستمداران و عوامل بوروکراسی اداری برای عبور از فیلترهای نظام اداری یک جریان پذیرفته شده است که نتیجه ان بروز فساد به ویژه در سطح کلان جامعه بوده است.
اسلاید 11 :
2- عوامل شخصیتی :
در تمام کشورها به ویژه کشورهای توسعه یافته برای پست های اداری و سازمانی شرایط احراز معرفی می گردد که انتخاب و انتصاب افراد بر مبنای ان شرایط صورت می گیرد.در محتوای شرایط احراز بخشی به ویژگیهای شخصیتی مدیر اختصاص داده شده است.اگر شخص انتخاب شده شرایط ان را نداشته باشد در اینجا بروز فساد امری اجتناب نا پذیر است .
اسلاید 12 :
3- عوامل اداری و سازمانی:
واحد های اداری معمولا با تعداد زیادی از قوانین و مقررات غیر واقعی و یا غیر ضروری مواجه هستند و ابهامات موجود در رویه های اداری و استانداردهای جاری کار امکان هر گونه تصمیم و اقدامات خود سرانه ای را به کارگزاران آنها می دهند. فرایندهای پیچیده و چند لایه امور اداری نیز عامل تشویق مراجعین به پیشنهاد رشوه برای تسریع کار هستند.از طرفی کمی حقوق کارکنان بخش خدمات اجتماعی هم دلیل کاهش تدریجی مقاومت و عادت بعدی انان به قبول این پیشنهاد ها می باشد.
اسلاید 13 :
ديدگاه اسلام درخصوص دلايل و پيامدهاي ايجاد و گسترش فساد در نظام اداري و ضرورت برخورد با آن:
1. انسان دائماً درمعرض لغزش و انحراف قرار دارد و آنچه که ضامن حفظ ايمان انسان به اين لغزشها است، همانا «ورع» و «اجتناب از شبهات» است.
2. در لغزش وانحراف و کجروي انسان، دل بستن به دنيا نقش برجستهاي دارد. در زندگي مديران و مسئولان نظام اسلامي، مراقبت چه در ادارة امور جامعه و چه در مصارف شخصي مصرف اموال عمومي (بيتالمال) ،جايگاه ويژهاي پيدا ميکند.
3. خطر مهمي که مسئولان و مديران نظام اسلامي را تهديد ميکند،تنها سوء استفاده مالي از موقعيت نيست بلکه توجيه شرعي اين سوء استفاده براي پيدا کردن نوعي آرامش است که زمينه ساز ارتکاب گناهان بزرگتر و تخلفات بيشتر است.
4. مديران عالي نظام اسلامي بايد به شدت مراقب نوع نگاه مردم به نحوه زندگي و افزايش دارايي خود باشند .
5. در برخورد با متخلفان، مخصوصاً کساني که از طريق دسترسي به بيتالمال يا ارتباط با مسئولان به منافع مادي ميرسند، نبايد هيچگونه ملاحظهاي معمول گردد و ارتباط با مسئولان نظام اسلامي نبايد زمينه استفاده غير معمول (رانت جويي) را فراهم نمايد.
ـ مباني اعتقادي (ارزشي) در زمينه فساد اداري :
اسلاید 14 :
1. نداشتن آگاهي از مباني ديني.
2. نداشتن مديريت صحيح.
3. توجه نداشتن به برتري منافع عام بر منافع خاص.
4. توجه نداشتن به وضع معيشتي کارکنان.
5. سپردن کارهاي حساس به افراد غير متعهد وبيتجربه ( نبودن شايستهسالاری).
6. پايينبودن تواناييها و مهارتهاي فني و شغلي کارکنان.
عوامل مؤثر در پيدايش مفاسد اداري :
اسلاید 15 :
7. نارسايي قانون و عدم انطباق با واقعيتها و رعايت نشدن قوانين
8. نبودن برنامه کلان و دراز مدت.
9. تورم، بيکاري و نداشتن اطمينان به آينده.
10. تشويق نشدن نيروهاي لايق، امين و صالح.
11. ضعف مديريت به دليل نبود دانش شغلي و تخصصي، عدم احساس مسئوليت و سوءتدبير.
اسلاید 16 :
12. اعمال سليقه و برداشت شخصي از ضوابط توسط مديران.
13.عدم اعمال نظارت و کنترل مستمر و همه جانبه درون سازماني و برون سازماني و يا نبود نظام نظارت و کنترل اثربخش به گردش امور مالي.
14. ضعف يا فقدان نظام آموزشي مؤثر و کارآمد.
15. کم توجهي به انتصاب مديران و کارکنان در مشاغل حساس.
16. عدم برخورد مؤثر ( به موقع، متناسب و قاطع) مديران و مسئولان با متخلف و اغماض و چشمپوشي بيمورد از تخلف و در نتيجه امکان تکرار آن.
اسلاید 17 :
1- سازمان بازرسي کل کشور طبق اصل يکصد و هفتاد و چهارم قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران ، مجری نظارت بر حسن جريان امور واجراي صحيح قوانين در دستگاههاي اداري می باشد.
2- مرکز ارتباطات مردمي سازمان از طريق تلفن(136)، پايگاه اطلاعرساني اينترنتي پاسخگويي به مراجعات حضوري افراد و راهنمايي آنان در خصوص چگونگي حل مشکلات اداري را معمول داشته است.
3- سيستمهاي نظارتي درون سازماني بوسيله اعزام هياتهايي جهت سرکشي مستمر بر گروههاي بازرسي مستقر در دستگاه هاي اداري اقدام می کنند.
4- ديوان عدالت اداري به بخشنامهها و دستوالعملها و شکايات اداري رسيدگي ميکند.
5- مجلس شوراي اسلامي نيز با ابزارهاي نظارتي از جمله ناظرين در شوراها تذکر، سئوال، تحقيق و تفحص و استيضاح ميتوانند به روند اجراي قوانين يا موضوعات يا مديران نظارت نموده و تخلفات را مورد نظارت و ارزيابي قرار دهد.
مراکز مبارزه با فساد در نظام اداري ايران :
اسلاید 18 :
1.بررسي عوامل رفتاري و ساختاري موثر بر فساد اداري در سازمانهاي دولتي.
2.ارايه الگوي مبارزه با فساد و ارتقاي سلامت نظام اداري در کشور.
3.تقويت تمايل افراد جامعه به اعلام موارد فساد.
4.همکاري مستمر با مجلس شوراي اسلامي در زمينه انجام تحقيق و تفحصها و رسيدگي به موضوعات درخواستي کميسيونهاي تخصصي مجلس.
5.ارائه طرح تشکيل شوراي عالي نظارت به منظور ساماندهي و ايجاد هماهنگي بين کليه دستگاههاي نظارتي کشور.
6.افزايش رضايتمندي خدمت گيرندگان و احقاق حقوق و احترام به ارباب رجوع.
توصیه هایی برای ارتقاء سلامت اداری :
اسلاید 19 :
7.برقراري نظام شايسته سالاري در انتخابها و انتصابها.
8.بهبود فرهنگ سازماني و تقويت ارزشهاي ديني و اخلاقي در رفتار سازماني و شغلي کارکنان.
9.تدوين نظام حقوقي مؤثر براي پيشگيري و مبارزه با فساد و افزايش سلامت در اتخاذ تصميمات، اقدامات و فعاليتهاي سازمانهاي دولتي و عمومي.
10.برابري امکان بهره مندي تمام شهروندان از استخدامهاي دولتي (شفاف نمودن استخدامها ) براساس ضوابط قانوني.
11.برابري امکان بهره مندي تمام شهروندان از اطلاعات اداري ضمن اطلاع رساني به موقع و مناسب.
اسلاید 20 :
12.امکان دسترسي عموم مردم به اطلاعات و تصميمات نظام اداري.
13.ايجاد شفافيت در قوانين و مقررات اداري و دسترسي عموم مردم به آنها.
14.طراحي نظام پاسخگويي به شکايات ارباب رجوع در نظام اداري براي تقويت ارتباط ملت با دولت و ارتقاء و حفظ کرامت مردم در نظام اداري و کشف نقاط قوت و ضعف دولت.
15.ايجاد يک نظام قوي رسيدگي به شکايات و مجازات و افشاي متخلفين در هررتبه ومقامي که هستند.
16.تکريم کرامت انساني و تبديل نظام اداري از حاکم و طلبکار به خدمتگزار.
17.دادن اختيار و تضمين قانوني به نهادهاي مدني و بخصوص مطبوعات براي کسب اطلاعات از نظام اداري کشور و پاسخ خواهي از مديران.
