بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
استفاده از ابزار مقررات گذاری برای اجرای سیاستهای نوآوری
اسلاید 2 :
فهرست مطالب
1- مقدمه
2- مقررات و جایگاه آن در سیاست نوآوری
3- انواع مقررات
4- چگونگی اثر مقررات بر نوآوری
5- چارچوب مناسب تدوین مقررات
6- مطالعه موردی
اسلاید 3 :
1- مقدمه
مقررات
تصحیح ناکارآمدی بازار، درونیسازی اثرات جانبی فعالیتهای اقتصادی و افزایش منافع جامعه از طریق مداخله دولت
فرضیه پورتر
«مقررات سختگیرانه نه تنها رقابتپذیری و نوآوری را محدود نمیکند بلکه موجب تقویت آن نیز میشود»
دلایل توجه سیاستگذاران نوآوری به مقررات
تنوع و گستره کاربرد ابزارهای مقررات؛ شواهد متعدد از اثرگذاری مقررات و افزایش هزینههای کاربرد ابزارهای رایج سیاست نوآوری (مانند ابزار مالی و مالیاتی)
اسلاید 4 :
با ظهور مدلهای کسب و کار نوین و محصولات جدید، میبایست در مناسبات بازار و فرآیندهای آگاهیبخشی، فروش، کیفیت، قیمت، سهم بازار، انحصار و . بسترهای حقوقی مناسبی فراهم آید.
مقررات برای نوآوری
وضع مقررات پیشرانی برای نوآوری است.
وضع مقررات چارچوبهای شکل گرفته در بازار را تغییر داده و هزینه مبادله فرآیندهای جاری را میافزاید، بنگاهها برای رسیدن به تعادل اقدام به نوآوری کرده و یا از صنعت خارج میشوند.
مقررات محرک نوآوری
مقررات و نوآوری
اسلاید 5 :
قبض
بسط
مقررات
مقررات زدایی
هر چند مقررات در مسیر اعمال حاکمیت قانونی دولت است، اما با کمرنگ شدن ضرورت وضع اولیه میبایست پیرامون دلایل وجود آن تشکیک شود. چرا که در بسیار مواردی، حذف مقررات و محدودیتهای بدون موضوعیت، نوآوری ایجاد کرده است.
مقررات گذاری
مقررات اگر به درستی وضع شود نه تنها مانع نوآوری نیست بلکه با خروج بنگاهها از حلقههای فرضی، نوآوری را تهییج میکند. همچنین نوآوریهای جدید نیازمند تبادلات در بازارهای موجود یا جدید هستند که دولت میبایست اقدام به وضع مقررات نماید.
اسلاید 6 :
2- مقررات و جایگاه آن در سیاست نوآوری
تعریف مقررات
جاریسازی قواعدی با اختیارات عمومی و بدنه دولتی به منظور اثرگذاری بر فعالیتهای بازار و رفتار بخش خصوصی در جهت انتفاع عامه مردم
هدف مقررات
بیشینهسازی رفاه جمعی؛ دستیابی به اهداف توزیعی؛ جبران اثرات جانبی فعالیتهای اقتصادی؛ ارتقای سطح کیفیت زندگی شهروندان؛
مقررات
نگاه سنتی: هزینه اضافی برای بنگاه و اثر منفی بر بهرهوری، رقابتپذیری و نوآوری
نگاه نوین: فرضیه پورتر؛ اثرات مثبت به شرط وضع مناسب
اسلاید 7 :
رفع پيامدهاي نامطلوب سياستهاي گذشته
تحقق اهداف سياستي جديد
از آنجایی که تکامل فناورانه بخشی از تکامل اجتماعي- اقتصادي را شکل میدهد، میبایست عوامل تعیینکننده نهادی مانند مقررات را نیز مورد توجه قرار داد.
مقررات فرآيندي تعاملي ميان بخش خصوصي و دولتي
دوستدار صنعت و تقويتکننده همکاريهاي دولتي و خصوصي
پوياييهاي تکاملي نهادها و روابط پویای میان مقررات و نوآوري
2- مقررات و جایگاه آن در سیاست نوآوری (ادامه)
اسلاید 8 :
2- مقررات و جایگاه آن در سیاست نوآوری (ادامه)
ادلر و جورجیو
معرفی مقررات به عنوان یکی ابزارهای سیاستی طرف تقاضا
محرک نوآوری
بوراس و ادکوئيست،
مقررات ابزارهاي حقوقي هستند که براي تنظيم تعاملات اجتماعي و بازار استفاده ميشوند.
اسلاید 9 :
از منظر خاستگاه
مقررات اقتصادي
مقررات اجتماعي
مقررات نهادي
از منظر مرکزیت فناوری
مقررات نوآوري فناورانه
مقررات نوآوري غيرفناورانه
از منظر کارکردهای نوآوری
تدارک تحقيق و توسعه، ایجاد قابلیت، توسعه بازارهاي جديد، رفع نيازهاي کيفي، خلق و تغيير نهادها، خدمات مشاوري
3- انواع مقررات
اسلاید 10 :
3- انواع مقررات (ادامه)
از منظر خاستگاه
اسلاید 11 :
3- انواع مقررات (ادامه)
از منظر مرکزیت فناوری
الف) مقررات نوآوري فناورانه؛ به طور خاص متمرکز بر فرآيند نوآوري
از قبیل حقوق مالکيت فکري، مقررات رقابتي، ارتباط صنعت و دانشگاه
ب) مقررات نوآوري غيرفناورانه؛ سیاستهایي که ذاتاً با هدف توسعه نوآوري تدوين نشدهاند اما به طور مستقيم يا غيرمستقيم بر آن تأثیر دارند.
از قبیل تعريف ساختار، فعالیتهای مديريتي و جهتگیریهای راهبردی سازمانها، تغيير در ساختار صنعت، الگوهاي تقاضا و زمينه نهادي فعالیت سازمان
اسلاید 12 :
3- انواع مقررات (ادامه)
از منظر کارکردهای نظام نوآوری
اسلاید 13 :
4- اثر مقررات
اسلاید 14 :
نظریههای مداخله
استدلالهای رفتاری؛ شکست بازار؛ شکست سازمانی
استدلالهای رفتاری:
بیشینهسازی سود + پرهیز از ریسک، مقاومت در برابر تغییر هزینهزا و عقلانیت محدود مدیران = کاهش سرمایهگذاری بر فرصتها
اما مقررات این خودکنترلی را حل کرده و به مدیران گوشزد میکند برای همگرایی با مقررات میبایست تغییراتی را ایجاد نمایند.
شکست بازار:
«قدرت بازار»+ «اطلاعات نامتقارن»+ «سرریز تحقیق و توسعه»= کاهش انگیزههای سرمایهگذاری در بلند مدت
مقررات علاوه بر مترتب کردن حقوق مالکیت فکری بر این داراییهای دانشی، با استقرار چارچوب مقررات پوبا و متغیر میتواند همواره انگیزههای تحقیق و توسعه را ارتقا بخشد.
شکست سازمانی:
شبکههای تامین+ روتینهای سازمانی+ درک قواعد جاری= لختی نسبت به وضع موجود
مقررات با تغییر قواعد بازی و ارتقای سطح مطلوب عملکرد از منظر سیاستگذاری، این لختی سازمانی را از بین میبرد.
اسلاید 15 :
رویکردهای اقتصادی
مدل رشد نئوکلاسيکي سولو (برونزا) و مدل رشد تکاملگرایی شومپيتر(درونزا)
اسلاید 16 :
4- اثر مقررات (ادامه)
هزینه انطباق
هزینهای است که شرکتها ميبايست براي تطبيق با مقررات متحمل شوند و اين بار اضافي مانعی در صرف هزينه در تحقيق و توسعه و نوآوري ایجاد میکند. اما در سوي ديگر مقررات ميتواند منجر به نوآوري انطباقي نيز شوند.
سه روش انطباق: نوآوري بنيادين، تدريجي و اختراعات
نوآوری و هزینه انطباقی وابسته به سه بعد است:
شدت: درجه تغيير لازم براي نوآوري انطباقي و يا هزينه انطباقي به نحوي که حداقلهاي مقررات ارضا شود.
انعطافپذيري: تعداد مسيرهايي که شرکتها ميتوانند خود را با مقررات تطبيق دهند.
اطلاعات: ميزان عدم تقارن اطلاعاتي حاصل از مقرراتگذاري
اسلاید 17 :
نوع اثر
الف) ضعیف: برانگیختن تنها نوعی ویژه از نوآوری
ب) محدود: دلالت بر ابزارهای سیاستی مبتنی بر بازار، کارآ و منعطف
ج) قوی: کاستن فزاینده هزینههای تطبیق و افزایش بیشترین منابع برای بنگاه و مطلوبیت بالا برای بنگاه
اسلاید 18 :
در زنجیره ارزش
ورود به بازار؛ سهم بازار؛ استاندارد محیط زیست فرآیند/محصول/خدمت؛ برچسبگذاری
مجوزهای ورود
تامین مالی
تعریف کسب و کار
حریم خصوصی
کیفیت محصول
برچسبها
آگاهی مشتری
قیمتگذاری
مالکیت داده
سهم بازار
انحصار
مالیات
مالکیت خارجی
اثرات اجتماعی
دامپینگ
تملک رقبا
بازتعریف صنعت
از 27
اسلاید 19 :
5- چارچوب مناسب تدوین مقررات
دولتها و مقررات
ابزاری برای اعمال حق امنیت، رفاه و کیفیت زندگی عامه مردم
ابزاری با تاثیرات قابل توجه بر نوآوری
ابزاری برای پاسخ دولت به نوآوریها به ویژه نوآوریهای برافکن
ظهور و بروز نوآوری و تشکیک بر محتوای مقررات و چارچوب مقرراتگذاری سنتی
اثر توامان قبض و بسط مقررات
اسلاید 20 :
5- چارچوب مناسب تدوین مقررات (ادامه)
ویژگیهای مقررات مناسب
ایجاد فرصتهای بیشتر برای نوآوری
جلوگیری از محدود کردن سطح نوآوری با نظامهای دائمی استاندارد
تاکید بر جنبههای اجتماعی و مشارکتی نوآوری
مشارکت عمومی در مقرراتگذاری
هدفگذاری پاسخهای فناورانه مطلوب
عدم تعارض با نظام حقوقی و مقررات کشور
ایجاد مکانیزم افزایش آگاهی
زمانبندی مناسب در وضع
