بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
به نام دادآفرین دادبان
اسلاید 2 :
سیاست جنایی ایران ناظر به اشخاص حقوقی
اسلاید 3 :
1. تعریف شخص
در اصطلاح حقوقی شخص موجودی دارای حق و تکلیف است.
دو نوع شخص1. شخص طبیعی(حقیقی)
2. شخص حقوقی
ماهیت شخص حقوقی
1. نظریه وجود فرضی: جعل مقنن
2. وجود واقعی: برپایه توجیهاتی چون اهمیت غیرقابل انکار،
اراده جمعی، نفع جمعی و یا نهاد(تامین کننده منافع)
3. نفی شخصیت: قرارداد و یا مالکیت جمعی
اسلاید 4 :
2. شخص حقوقی
دو دسته شخص حقوقی در ایران:
اشخاص حقوق عمومی
اشخاص حقوق خصوصی منقسم به شرکت تجارتی، موسسه غیر تجارتی، موقوفات
آغاز و پایان در مورد اشخاص حقوقی
قانون ناظر
حدود اختیارات
اسلاید 5 :
3. شخص حقوقی در ایران
قانون تجارت سال 1304 و مواد 583-591 قانون تجارت سال 1311
قانون اجازه تاسیس دانشگاه تهران سال 1313
قانون مدنی مواد 57،74،1002،1335 و . سال 1313
قانون کار 1337
قانون مطبوعات
قانون مجازات اسلامی (تعزیرات 88 و کتاب اول 92)
قانون آیین دادرسی کیفری 1394
اسلاید 6 :
4. مسئولیت شخص حقوقی
جهت شناسایی مسئولیت شخص حقوقی سه نظر مطرح است:
عدم امکان فاقد اراده
ممکن نسبت به همه جرایم اراده انشایی در عقود مفروض است.
تمییز بین اعمال خاص سرشت طبیعی انسان نباشد.
اسلاید 7 :
5. مجازات اشخاص حقوقی
حقوق فرانسه : در سال 1992 بالاخره واکنش هایی از قبیل جریمه، انحلال، تعلیق اجرای مجازات و ضمانت اجرا - ترمیم در قانون تبیین گردید.
حقوق ایران: ماده 20 قانون مجازات اسلامی 92
ماده 20- درصورتی که شخص حقوقی براساس ماده(143) این قانون مسؤول شناخته شود، با توجه به شدت جرم ارتکابی و نتایج زیانبار آن به یک تا دو مورد از موارد زیر محکوم میشود، این امر مانع از مجازات شخص حقیقی نیست:
الف- انحلال شخص حقوقی
ب- مصادره کل اموال
پ- ممنوعیت از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی به طور دائم یا حداکثر برای مدت پنج سال
ت- ممنوعیت از دعوت عمومیبرای افزایش سرمایه بهطور دائم یا حداکثر برای مدت پنج سال
ث- ممنوعیت از اصدار برخی از اسناد تجاری حداکثر برای مدت پنج سال
ج- جزای نقدی
چ- انتشار حکم محکومیت بهوسیله رسانه ها
تبصره- مجازات موضوع این ماده، در مورد اشخاص حقوقی دولتی و یا عمومی غیر دولتی در مواردی که اعمال حاکمیت میکنند، اعمال نمیشود.
اسلاید 8 :
6. یک پرونده
فردی با داشتن مدرک مهندسی عمران به استخدام شرکت پیمانکار در می آید.
کپی مدرک را به عنوان مدارک استخدامی به مسئول کارگزینی کارگاه عسلویه می دهد.
شرکت بدون اطلاع وی نام وی را جهت اخذ رتبه به ساجات اعلام میدارد.
کارمند پس از یک سال از شرکت جدا شده و اقدام به طرح شکایت خیانت در امانت می نماید.
سه ماه پس از شکایت مدرک وی از سامانه حذف می شود.
اسلاید 9 :
7. معیار انتساب جرم
نظریه مسئولیت نیابتی
شخصیت ثانویه
تقصیر جمعی
سیاست شخص حقوقی (خط مشی)
اسلاید 10 :
8. بررسی قوانین ایران
قانون مطبوعات مصوب 1286:
ماده 13 - مدیر روزنامه مسئول مقالات مندرجه در روزنامه است و همچنان مسئول اعلاناتی است که در روزنامه به طبع میرسد در مقالات باامضاء وقتی مدیر مسئول نیست که منهیات مسلمه واضحه چیزی در مقاله مندرج نباشد و الا مدیر نیز مسئول است.
ماده 14 - مدیر روزنامه مختار است مقاله و لوایحی را که نزد او میفرستند مادامی که شامل ممنوعات قانونی نباشد قبول کرده در روزنامه درج کندآن چه خلاف قانونی داشته باشد ممنوع است ولو از طرف ادارات رسمی اظهار شده باشد.
اسلاید 11 :
قانون مطبوعات:
مسئوليت مقالات و مطالبي كه درنشريه منتشر مي شود به عهده مدير مسئول است ولي اين مسئوليت نافي مسئوليت نويسنده وساير اشخاصي كه در ارتكاب جرم دخالت داشته باشند،نخواهد بود.(تبصره 7 ماده9)
ماده 33 ـ الف . هرگاه درانتشار نشريه، نام يا علامت نشريه ديگري ولو با تغييرات جزئي تقليد شود به طوري كه براي خواننده امكان اشتباه باشد، از انتشار آن جلوگيري و مرتكب به حبس تعزيري شصت ويك روز تا سه ماه و جزاي نقدي از يك ميليون ريال تا ده ميليون ريال محكوم مي شود. تعقيب جرم ومجازات منوط به شكايت شاكي خصوصي است.
اسلاید 12 :
ماده 35 ـ تخلف از مقررات اين قانون جرم است و چنانچه درقانون مجازات اسلامي و اين قانون براي آن مجازات تعيين نشده باشدمتخلف به يكي از مجازاتهاي ذيل محكوم میشود:
الف ـ جزاي نقدي از يك ميليون تا بيست ميليون ريال .
ب ـ تعطيل نشريه حداكثر تا شش ماه درمورد روزنامه ها و حد اكثر تا يك سال درمورد سايرنشريات.
تبصره ـ دادگاه مي تواند درجرايم مطبوعاتي، مجازات حبس و شلاق را به يكي از مجازاتهاي ذيل تبديل نمايد: الف ـ جزاي نقدي از دو ميليون ريال تا پنجاه ميليون ريال .
ب ـ تعطيل نشريه حداكثر تا شش ماه در مورد روزنامه ها و تا يك سال در مورد ساير نشريات.
ج ـ محروميت از مسئوليتهاي مطبوعاتي حداكثر تا پنج سال.
ماده 27 ـ هرگاه در نشريه اي به رهبر جمهوري اسلامي ايران ويا مراجع مسلم تقليد اهانت شود،پروانه آن نشريه لغو و مدير مسئول و نويسنده مطلب به محاكم صالحه معرفي ومجازات خواهند شد.
اسلاید 13 :
ماده 182 - کارفرمایانی که بر خلاف مفاد ماده 192 این قانون از تسلیم آمار و اطلاعات مقرر به وزارت کار و امور اجتماعی خودداری نمایند، علاوهبر الزام به ارائه آمار و اطلاعات مورد نیاز وزارت کار و امور اجتماعی، در هر مورد با توجه به شرایط و امکانات خاطی و مراتب جرم به جریمه نقدی از50 تا 250 برابر حداقل مزد روزانه کارگر محکوم خواهند شد.
ماده 172 - کار اجباری با توجه به ماده 6 این قانون به هر شکل ممنوع است و متخلف علاوه بر پرداخت اجرتالمثل کار انجام یافته و جبرانخسارت، با توجه به شرایط و امکانات خاطی و مراتب جرم به حبس از 91 روز تا یک سال و یا جریمه نقدی معادل 50 تا 200 برابر حداقل مزد روزانهمحکوم خواهد شد هر گاه چند نفر به اتفاق یا از طریق یک مؤسسه، شخصی را به کار اجباری بگمارند هر یک از متخلفان به مجازاتهای فوق محکوم ومشترکاً مسئول پرداخت اجرتالمثل خواهند بود. مگر آن که مسبب اقوی از مباشر باشد، که در این صورت مسبب شخصاً مسئول است.
اسلاید 14 :
قانون مجازات اسلامی
ماده 747 (ماده 19 قانون جرائم رایانه ای) در موارد زیر، چنانچه جرائم رایانهای به نام شخص حقوقی و در راستای منافع آن ارتکاب یابد، شخص حقوقی دارای مسؤولیت کیفری خواهدبود:
الف) هرگاه مدیر شخص حقوقی مرتکب جرم رایانهای شود.
ب) هرگاه مدیر شخص حقوقی دستور ارتکاب جرم رایانهای را صادر کند و جرم به وقوع بپیوندد.
ج) هرگاه یکی از کارمندان شخص حقوقی با اطلاع مدیر یا در اثر عدم نظارت وی مرتکب جرم رایانهای شود.
د) هرگاه تمام یا قسمتی از فعالیت شخص حقوقی به ارتکاب جرم رایانهای اختصاص یافتهباشد.
تبصره1ـ منظور از مدیر کسی است که اختیار نمایندگی یا تصمیمگیری یا نظارت بر شخص حقوقی را دارد.
تبصره2ـ مسؤولیت کیفری شخص حقوقی مانع مجازات مرتکب نخواهدبود و در صورت نبود شرایط صدر ماده و عدم انتساب جرم به شخص خصوصی فقط شخص حقیقی مسؤول خواهدبود.
اسلاید 15 :
قانون مجازات اسلامی
ماده 22- انحلال شخص حقوقی و مصادره اموال آن زمانی اعمال میشود که برای ارتکاب جرم، به وجود آمده یا با انحراف از هدف مشروع نخستین، فعالیت خود را منحصراً در جهت ارتکاب جرم تغییر داده باشد.
ماده 143- در مسؤولیت کیفری اصل بر مسؤولیت شخص حقیقی است و شخص حقوقی در صورتی دارای مسؤولیت کیفری است که نماینده قانونی شخص حقوقی به نام یا در راستای منافع آن مرتکب جرمی شود. مسؤولیت کیفری اشخاص حقوقی مانع مسؤولیت اشخاص حقیقی مرتکب جرم نیست.
ماده 668 آدک برای تفهیم اتهام حضور نماینده قانونی را تبیین نموده است.
نماینده مرتکب جرم؟ نماینده در دادسرا؟
اسلاید 16 :
نماینده قانونی در قانون تجارت
ماده 125 - مدیر عامل شرکت در حدود اختیاراتی که توسط هیأت مدیره به او تفویض شده است نماینده شرکت محسوب و از طرف شرکت حقامضاء دارد.
ماده 212 - مدیران تصفیه نماینده شرکت در حال تصفیه بوده و کلیه اختیارات لازم را جهت امر تصفیه حتی از طریق طرح دعوی و ارجاع به داوریو حق سازش دارا میباشند ومیتوانند برای طرح دعاوی و دفاع از دعاوی وکیل تعیین نمایند. محدود کردن اختیارات مدیران تصفیه باطل و کان لم یکن است.
ماده 110 - اشخاص حقوقی را میتوان به مدیریت شرکت انتخاب نمود. در این صورت شخص حقوقی همان مسئولیتهای مدنی شخص حقیقیعضو هیأت مدیره را داشته و باید یک نفر را به نمایندگی دائمی خود جهت انجام وظایف مدیریت معرفی نماید.
چنین نمایندهای مشمول همان شرایط و تعهدات و مسئولیتهای مدنی و جزایی عضو هیأت مدیره بوده و از جهت مدنی با شخص حقوقی که او را بهنمایندگی تعیین نموده است مسئولیت تضامنی خواهد داشت.
اسلاید 17 :
9. بررسی پرونده
اسلاید 20 :
9. بررسی پرونده
نظریه حاکم در مورد پرونده تقصیر جمعی خواهد بود
شاکی مدرک خود را مستقیما تحویل مدیر نداده است.
مدیر مشخصا دستور استفاده از مدرک را نداده است.
عدم اقدام در آزاد سازی مدرک معلول تصمیم مدیر نیست.
فرض کنیم فردی که امر پی گیری ارایه مستندات را بر عهده داشته مرتکب جعل شده باشد.
