پاورپوینت حدود مجاز مواجهه شغلی Occupational Exposure limit

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

حدود مجاز مواجهه شغلي Occupational Exposure limit

اسلاید 2 :

1-ماده 85 قانون کار:
براي صیانت نیروي انسانی و منابع مادي کشور رعایت دستورالعملهایی که از طریق شورایعالی حفاظت فنی (جهت تأمین حفاظت فنی ) و وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی (جهت جلوگیري از بیماریهاي حرفه اي و تأمین بهداشت کار و کارگر و محیط کار) تدوین می شود، براي کلیه کارگاهها، کارفرمایان ، کارگران و کارآموزان الزامی است .

2- تبصره 1 ماده 96 قانون کار :
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مسئول برنامه ریزي،کنترل، ارزشیابی و بازرسی در زمینه بهداشت کار و درمان کارگري بوده و موظف است اقدامات لازم را در این زمینه بعمل آورد.
مستندات قانوني

اسلاید 3 :

3- بندهاي 11و2 و 16 ماده 1 قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی:

بند 2: تأمین بهداشت عمومى و ارتقاء سطح آن از طریق اجراي برنامه هاى بهداشتى مخصوصاً در
زمینه بهداشت محیط، کنترل و نظارت بهداشتى بر سموم و مواد شیمیایى، مبارزه با بیماریها، بهداشت
خانواده و مدارس،آموزش بهداشت عمومى، بهداشت کار و شاغلین با تأکید بر اولویت مراقبتهاى
بهداشتى اولیه، به ویژه بهداشت مادران و کودکان با همکارى و هماهنگى دستگاه هاى ذیربط.

ب) بند 11 : تعیین و اعلام استانداردهاى مربوط به:
خدمات بهداشتى، درمانى، بهزیستى و دارویى.
مواد دارویى، خوراکى، آشامیدنى، آرایشى، آزمایشگاهى، تجهیزات، ملزومات و مواد مصرفى
پزشکى و توان بخشى.
بهداشت کلیه مؤسسات خدماتى و تولیدى مربوط به خدمات و مواد مذکور در فوق.

ج) بند 16 : تعیین ضوابط مربوط به ارزیابى، نظارت و کنترل بر برنامه ها و خدمات واحدها و مؤسسات
آموزشى و پژوهشى، بهداشتى - درمانى و بهزیستى و انجام این امور براساس استانداردهاى مربوطه.
مستندات قانوني

اسلاید 4 :

4- ماده 10 آیین نامه اجرایی قانون اصلاح ماده 76 قانون تامین اجتماعی

وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشکی تغییرات حدود تماس شغلی آلایند ههاي محیط کار و عوامل بیماریزا را به شورا ي عالی حفاظت فنی اعلام و شورا يعالی مذکور مراتب را به کمیت ههاي استانی،کارهاي سخت و زیان آور براي اجرا ابلاغ می نماید.

مستندات قانوني

اسلاید 5 :

1920 اداره معادن آمريكا براي 20 ماده شيميايي و در آلمان براي 33 ماده (MAC)
اصطلاح MAC در سال 1956 توسط ACGIHبه TLV تغيير پيدا كرد
در كشور روسيه براي 3500 ماده حد مواجهه شغلي وجود دارد
در ايران از سال 91 اصطلاح OEL جايگزين TLV شد
برخي موسسات اصطلاحاتي تحت عنوان AOE ، PEL، REL
تاريخچه

اسلاید 6 :

* ارزيابي يا كنترل آلودگي هوا در محيط شهري
* تخمين سميت مواد در مواجهه مداوم
* شيفت كاري طولاني و غير معمول
* شرايط كاري متفاوت با شرايط متداول و معمول
* به تنهايي براي اثبات يا رد وجود بيماري يا شرايط خاص جسماني
* به عنوان مرز قطعي بين جد ايمن و حد خطر

محدوديت هاي حدود مواجهه شغلي

اسلاید 7 :

(OEL-TWA) متوسط وزنی- زمانی

عبارت است از متوسط غلظت مجاز ماده شیمیایی در 8 ساعت کار روزانه و 40 ساعت کار در هفته به طوري که مواجهه مستمر و روز به روز با این مقدار تقریبا در کلیه کارگران باعث ایجاد عارضه نامطلوبی نگردد مشروط بر آنکه فاصله زمانی بین پایان 8 ساعت کار و شروع مجدد آن کمتر از 16
ساعت نباشد و در این مدت با همان مواد شیمیایی یا عوامل تشدید کننده اثرات آنها مواجهه نداشته باشند.
حدود مواجهه شغلي ( مواد شيميايي)

اسلاید 8 :

حد مجاز شغلی کوتاه مدتOEL-STEL

عبارت است از حد مجاز مواجهه میانگین وزنی - زمانی 15 دقیقهاي با یک عامل شیمیایی است که در هیچ زمانی از یک شیفت کاري نباید غلظت آن عامل از این حد بیشتر باشد حتی اگر میانگین مواجهه غلظتی از یک عامل شیمیایی است که OEL-STEL . باشد OEL-TWA 8 ساعته شاغلین کمتر از حداعتقاد بر این است که کارگران می توان براي کوتاه مدت با غلظتهاي کمتر از آن بطور مداوم مواجهه داشته باشند بدون آنکه عوارضی زیر را ایجاد کند:

1) تحریک
2) آسیبهاي بافتی مزمن یا غیر قابل برگشت
3) اثرات سمی وابسته به نرخ دز
4) خواب آلودگی، به حدي که باعث ایجاد حادثه شده، و یا عکس العمل هاي فرد را براي دور شدن
از عامل حادثه ساز مختل ساخته و یا کارایی وي را کاهش دهد.

حدود مواجهه شغلي ( مواد شيميايي)

اسلاید 9 :

STEL براي آن دسته از مواد شیمیایی توصیه شده است که علاوه بر اثرات سمی .مزمن داراي اثرات حاد شناخته شده نیز هستند و اثرات سمی حاد ناشی از تماس کوتاه مدت باغلظت هاي بالاي آنها در انسان یا حیوان گزارش شده باشد.
زمان مواجهه شغلی با غلظتهاي بین STEL تا TWA نباید از دقیقه تجاوز نماید، این دوره زمانی مواجهه 15 دقیقه اي می تواند حداکثر تا 4 مرتبه در طول 8 ساعت کار مداوم تکرار شود مشروط بر آنکه فاصله بین دو دوره 15 دقیقه اي کمتر از 60 دقیقه نباشد.

اسلاید 10 :

(OEL-C) حد مجاز شغلی سقفی
عبارت است از غلظتی از ماده شیمیایی که مواجهه شغلی بیش از آن حد حتی براي یک لحظه نیز، مجاز نیست. اگر سنجش لحظه اي ماده شیمیایی براي مقایسه با OEL-C امکانپذیر نباشدنمونه برداري باید در یک حداقل زمان کافی انجام شود تا مواجهه معادل یا بیشتر از حد سقفی تشخیص داده شود.
براي برخی مواد مانند گازهاي محرك فقطTLV-Cکاربرد دارد و براي سایر مواد می توان برحسب اثرات فیزیولوژیک آنها از یک یا دو حد مجاز استفاده نمود.

اسلاید 11 :

تعداد کثیري از مواد شیمیاییOEL-TWAبراي آنها معین شده است به دلیل عدم وجوداطلاعات کافی سم شناسی، فاقدOEL-STELهستندمحدوده هاي نوسان در این موارد مورد استفاده قرار می گیرند. در صورتی که میانگین غلظت مواجهه هشت ساعته کارگران با این مواد کمتر ازOEL-TWAآنها باشد، نوسان کوتاه مدت غلظت مواجهه بیشتر از حد مجاز آنها باید کاملا کنترل شود. نوسانات غلظت مواجهه شاغلین می تواند تا 3 برابر OEL-TWA براي حداکثر 30 دقیقه در خلال یک روز کاري باشد به شرطی که میانگین مواجهه کارگر بیشتر از OEL-TWAنباشد.
تحت هيچ شرایطی دامنه نوسانات مواجهه کارگر حتی براي یک لحظه هم نباید از 5 برابر OEL-TWA تجاوز کند.

محدوده هاي نوسان

اسلاید 12 :

حد مواجهه شغلی سقف :(TLV -C) عبارت است از مرز معینی که غلظت نباید از آن حد بیشتر شود و براي گروهی از مواد استفاده می شود که غالباً اثرات آنی داشته و TLV براساس اثرات اختصاصی آنها تعیین می شود در حالیکه حد تماس شغلی متوسط سنجش زمانی (TLV -TWA) حدي است که بطور مشروط نوسان مقادیر بالاتر ازTLV را مجاز می سازد زیرا در طی زمانی که متوسط سنجش زمانی TWA آن تعیین می شود غلظت ماده می تواند به بالاتر یا پایین تر ازTLV نوسان نماید، مشروط بر آنکه مقادیر کمتر از مقادیر بالاتر از آن را جبران نماید. براي تعیین حد تماس شغلی (C) سقف، می توان از یک نمونه گیري کوتاه مدت و مختصر استفاده نمود ولی براي تعیین حدTWA تعداد کافی نمونه در یک شیفت یا یک دوره کامل کاري نیاز است.

مقایسه حد مجاز مواجهه شغلیSTEL و TWAبا حد مجاز مواجهه شغلی سقفی

اسلاید 13 :

مدلهاي ریاضی متعددي براي تحلیل برنامه هاي زمانبندي کاري غیرمعمول ارائه شده است. برحسب اصول سم شناسی، هدف کلی آنها شناسایی دزي است که اطمینان حاصل نمود که پیک بار بدنی روزانه یا هفتگی از آنچه که در طی یک شیفت 8 ساعته روزانه و 5 روز در هفته رخ می دهد، تجاوزنمی کند.

يكي از مدل هايي كه بيان كننده برنامه زمان بندي غیرمعمول مي باشد ، مدل بریف و اسکالا می باشد. این مدل حدمجاز را متناسب با افزایش زمان مواجهه و کاهش زمان بهبود یا زمان بازگشت (زمان بدون مواجهه)،کاهش می دهد. این مدل معمولاً براي برنامه هاي زمان کار بیشتر از 8 ساعت روزانه یا بیشتر از 40 ساعت هفتگی مورد استفاده قرار می گیرد. این مدل نباید براي تحلیل مواجهه هاي بسیار زیاد تحت شرایطی که مدت زمان مواجهه خیلی کوتاه است مورد استفاده قرار گیرد (به عنوان مثال مواجهه 8 برابرOEL-TWA ظرف مدت يك ساعت)

برنامه هاي کاري غیرمعمول

اسلاید 14 :

در مدل بریف و اسکالا به این واقعیت توجه شده است که در هر روزکاري 12 ساعته، مواجهه بایک عامل شیمیایی 50 % بیش از یک شیفت کاري 8 ساعته در شرایط مشابه میباشد و دوره بازتوانی وسم زدایی بدن نسبت به آن عامل 25 % کمتر از شیفت 8 ساعته است (دوره سم زدایی از 16 ساعت به12 ساعت کاهش می یابد). همچنین در این مدل به این نکته توجه شده است که تکرار مواجهه طی روزهاي کاري در بعضی موارد ممکن است فشار زیادي را بر مکانیسمهاي سم زدایی بدن وارد نماید تا جائی که این احتمال وجود داردکه تجمع سموم در ارگانهاي هدف هر ماده روي دهد.

براي بکارگیري مدل بریف و اسکالا در مواجهه هاي غیرمعمول ابتدا یک فاکتور یا ضریب کاهش روزانه و یا هفتگی با استفاده از روابط زیر محاسبه شده و سپس این ضریب در اعداد اعلام شده بعنوانOEL-TWA ضرب شده تا OEL اصلاح شده بدست آيد
Brief and Scala Model

اسلاید 15 :

OEL=OEL-TWA*RF اصلاح شده

RF=8/h×24-h/16روزانه

RF= 40/hr×168-h/128هفتگي
در صورتی که OEL-TWA ماده اي 50 پي پي ام باشد در يك شيفت 10 ساعته اين ميزان به 35 پي پي ام ودر يك شيفت 12 ساعته به 25 پي پي ام تقليل پيدا مي كند

اسلاید 16 :

تکنیک هاي فوق براي نوبتهاي کاري 24 ساعته (نظیر زیر دریائی ها، سفینه هاي فضایی یا سایرمحیطهاي مشابه که کار و زندگی در یک محل انجام می شود) عملی نمیباشد زیرا در این موارد اصولاًOELکاربرد ندارد.
این تکنیکها براي فرایندهاي کاري کمتر از 7 تا 8 ساعت در روز و یا کمتر از 40 ساعت در هفته کاربرد ندار

اسلاید 17 :

حدود مجاز مواجهه شغلی با مواد شیمیایی بر حسب mg/m3 یا ppm ارائه میشود. یک ماده شیمیایی استنشاق شده ممکن است به شکل گاز، بخار یا آئروسول باشد.

گاز: ماده شیمیایی است که مولکولهاي آن در فضایی که در آن محبوس شدهاند (مثل سیلندر یا مخزن)،به طور آزاد تحت شرایط دما و فشار نرمال حرکت میکند. فرض می شود که گازها هیچ شکل یا حجم معینی ندارند.

بخار: فاز گازي یک ماده شیمیایی است که در شرایط نرمال دما و فشار به شکل مایع یا جامد است.میزان بخار متصاعد شده یک ماده شیمیایی بصورت فشار بخار بیان می شود و تابعی از دما و فشار است.

آئروسل: سوسپانسیونی از ذرات جامد یا قطرات مایع در یک گاز است. انواع آئروسل ها عبارتند از:غبار، مسیت، دمه، مه، لیف، دود و مه دود. آئروسلها ممکن است با رفتار آئرودینامیکی و محل (هاي)ته نشینی آنها در سیستم تنفسی انسان متمایز شوند.

واحدهاي OEL

اسلاید 18 :

حدود مجاز آئروسولها معمولاً بر حسب مقدار جرم ماده شیمیایی در حجم هوا mg/m3 بيان مي شود.
واحد حدود مجاز گازها و بخارات معمولاً بر حسب قسمت در میلیون حجمی PPM بيان مي شود.

اسلاید 19 :

نماد BEI مربوط به شاخصهاي بیولوژیکی مواجهه است و در زمانی که این شاخص براي یکماده شیمیایی تدوین شده باشد، مورد استفاده قرار میگیرد. سه زیرگروه براي این نماد اضافه شده است.
این سه زیرگروه به کاربران کمک میکند تا تشخیص دهند این نمادها فقط مربوط به آفت کشهاي بازدارنده استیل کولین استراز یا ایجاد کننده مت هموگلوبین میباشند. این سه زیرگروه عبارتنداز:
:BEIA شاخص بیولوژیکی مواجهه براي آفت کشهاي مهارکننده استیلکولین استراز
BEIM: شاخص بیولوژیکی مواجهه براي ایجاد کنندههاي مت هموگلوبین
BEIP: شاخص بیولوژیکی مواجهه براي هیدروکربنهاي آروماتیک چند حلقه اي
شاخص بیولوژیکی مواجهه (BEI)

اسلاید 20 :

این نماد زمانی استفاده میشود که یک ماده فشار بخار کافی براي بودن در هر دو فاز ذرهاي و بخار را با نسبت معنی داري از دوز در غلظت OEL-TWA داشته باشد.
کارشناس بهداشت حرفه اي باید هر دو فاز ذره و بخار را هنگام انتخاب تکنیک نمونه برداري براي بررسی مواجهه با آلاینده هاي ناشی از شرایط زیر را در نظر بگیرد:
الف- عملیاتهاي اسپري کردن
ب- فرایندهایی که تغییرات دما روي حالت فیزیکی ماده اثرگذار است
ج- در مواردي که بخش عمدهاي از بخار در داخل ذرات ماده دیگر حل می شود یا بر روي آن جذب می شود مثل ترکیبات محلول در آب در محیطهاي مرطوب
عدد معمولا بين 0.1-10 مي باشد
بخار و کسر قابل تنفسIVF