بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
به نام خدا
اسلاید 2 :
دستور عمل مراقبت از بیماران قلبی در بارداری، زایمان و پس از زایمان
اسلاید 3 :
اختلالات قلبی با شدتهای متغیر تقریبا در 2- 1 درصد حاملگی ها دیده می شود و دخالت چشمگیری در میزان موربیدیتی و مرگ و میر مادری دارند.
طی سالهای اخیر مرگ و میر مادران به دلیل بیماریهای قلبی در کشور تقریبا 16 درصد بوده که بسیاری از آنها قابل پیشگیری بوده اند.
شیوع و تاثیر بیماری قلبی بر مادر باردار
اسلاید 4 :
اگر زن باردار بیماری مادرزادی قلبی داشته باشد خطر ابتلا در نوزاد بیشتر از حد معمول است.
اصلاح برخی بیماریهای مادرزادی قلبی در پیش از بارداری موجب کاهش بروز ابتلای جنین هنگام بارداری می شود.
وقتی جنین مبتلا باشد تقریبا 50 درصد همان ناهنجاری مادر را دارد.
در بارداری همراه با بیماری قلبی مادر، زایمان زودرس ، LBW و تاخیر رشد داخل رحمی شایع است.
تاثیر بیماری قلبی مادر بر جنین و نوزاد
اسلاید 5 :
ارجاع به متخصص قلب
(یا داخلی) و ادامه مراقبتها با توجه به بازخورد
الگوریتم شماره 1 - شناسایی خانم مبتلا به بیماری قلبی در پیش از بارداری
اخذ شرح حال شامل:
- سوال در مورد ابتلا یا سابقه بیماری قلبی
- سوال در مورد علائم خطر
- اندازه گیری فشار خون، نبض، تنفس
- سمع قلب و ریه
- معاینه اندامها و شکم
ابتلای کنونی یا سابقه بیماری قلبی
..
درد قفسه سینه، درد شکم بخصوص اپیگاستر (بعد از رد علل غیر قلبی)، سنکوپ، تپش قلب، تنگی نفس، اورتوپنه ، سرفه شبانه، هموپتزی
.
فشار خون مساوی یا بیشتر از 140/90 میلیمتر جیوه ، برادیکاردی یا تاکیکاردی قابل توجه (نبض کمتر از 50 یا بیشتر از 100 ضربه در دقیقه)، تاکی پنه (تنفس بیشتر از 20 در دقیقه)
.
هر گونه سمع غیر طبیعی *
.
ادم اندام ، چماقی شدن انگشتان، سیانوز انگشتان یا زبان یا لبها، اتساع وریدهای گردنی،آسیت، عروق برجسته شکمی، ارگانومگالی
اسلاید 6 :
سمع غیر طبیعی شامل موارد زیر است:
سوفل سیستولیک یا دیاستولیک، شنیدن صدای سوم، آریتمی، دوگانگی یا انفکاک پابرجای صدای دوم قلب، وجود معیارهای هیپرتانسیون ریوی در معاینه مانند صدای بلند دوم قلب
در صورت سابقه بیماری قلبی مادرزادی یا مرگ ناگهانی در بستگان نزدیک، احتمال وجود بیماری قلبی در خانم باید مد نظر قرار بگیرد
شناسایی خانم مبتلا به بیماری قلبی در پیش از بارداری(ادامه)
اسلاید 7 :
در صورت تشخیص بیماری قلبی، ادامه مراقبتها به شرح زیر انجام و کلیه موارد مکتوب و مستند شود. ضمنا تمام توصیه ها و مشاوره ها ترجیحا باید با حضور همسر انجام شود.
در صورتی که مراجعه کنندهCase شناخته شده بیماری قلبی است و تحت نظر متخصص زنان نمی باشد، قبل از اقدام به بارداری باید برای مشاوره به متخصص زنان ارجاع شود.
فانکشن کلاس قلبی ارزیابی و تعیین شود .
وضعیت کنونی قلب با اکوکاردیوگرافی و سایر اقدامات تشخیصی ارزیابی شود .
متخصص زنان و قلب باید با هم همکاری نزدیک داشته باشند.
درمان مطلوب دارویی و یا جراحی تعیین و توصیه شود.
در صورتی که بارداری کنترااندیکاسیون دارد روش پیشگیری کم خطر توصیه شود .
در مورد خطرات مامایی و جنینی بیماری و همچنین لزوم درمان باید صحبت شود.
اگر بیماری تشخیص داده شده خانم، از نوع مادرزادی ارثی است همه افراد درجه اول خانواده او (پدر، مادر، خواهر، برادر، فرزند) باید در مورد بیماری بررسی شوند.
سایر مراقبتها طبق دستور عمل کشوری خدمات مامایی و زایمان انجام شود .
مراقبتهای پیش از بارداری در خانم مبتلا به بیماری قلبی
اسلاید 8 :
الگوریتم شماره 2 - شناسایی خانم مبتلا به بیماری قلبی در بارداری
اخذ شرح حال شامل:
- سوال در مورد ابتلا یا سابقه بیماری قلبی
- سوال در مورد علائم خطر
- اندازه گیری نبض، تنفس و فشار خون (بعد از هفته 20 فشار خون ترجیحا در حالت نشسته اندازه گیری شود)
- سمع قلب و ریه
- معاینه اندامها و شکم
ابتلای کنونی یا سابقه بیماری قلبی در فرد
..
درد قفسه سینه، درد شکم بخصوص اپیگاستر(بعد از رد مسایل مامایی و علل غیر قلبی ) ، سنکوپ، سرفه شبانه، هموپتزی، اورتوپنه،
تنگی نفس غیر فیزیولوژیک، تپش قلب غیر فیزیولوژیک
..
فشار خون مساوی یا بیشتر از 140/90 ( تشخیص فشار خون مزمن ) ، تاکی پنه (تنفس بیشتر از 20 در دقیقه)
..
هر گونه سمع غیر طبیعی
..
ادم اندام (بعد از رد پره اکلامپسی) ، سیانوز انگشتان یا زبان یا لبها، چماقی شدن انگشتان، اتساع وریدهای گردنی،آسیت، ارگانومگالی، عروق برجسته شکمی
ارجاع به متخصص قلب
(یا داخلی) و ادامه مراقبتهای بارداری با توجه به بازخورد ارجاع و راهنمای کشوری خدمات مامایی و زایمان
اسلاید 9 :
الگوریتم شماره 2 - شناسایی خانم مبتلا به بیماری قلبی در بارداری (ادامه)
اخذ شرح حال شامل:
- سوال در مورد ابتلا یا سابقه بیماری قلبی
- سوال در مورد علائم خطر
- اندازه گیری نبض، تنفس و فشار خون (بعد از هفته 20 فشار خون ترجیحا در حالت نشسته اندازه گیری شود)
- سمع قلب و ریه
- معاینه اندامها و شکم
فشار خون مساوی یا بیشتر از 140/90
(مسایل مامایی )
..
ادم اندام بعد از اواسط حاملگی
درمان هر یک از عوارض مطابق راهنمای کشوری
افزایش شدت صدای اول قلب، شنیدن صدای سوم، سوفل عملکردی سیستولیک با درجه 2/6 یا کمتر، سوفل مداوم پستانی، سوفل مداوم و خفیف وریدی
(Venus hum )، ضربان قابل لمس بطن راست، ضربانات زودرس و زودگذر
..
افزایش نبض به تنهایی (حداکثر10 تا 15 ضربه بیشتر از پیش از بارداری)، نبض پر(ضربان قوی که مانند فنر زیر دست حس می شود)
ادامه مراقبتها
مطابق راهنمای کشوری
اسلاید 10 :
**** ویژگیهای تنگی نفس فیزیولوژیک در بارداری شامل این موارد است : در سه ماهه اول یا دوم شروع می شود، شروع آن تدریجی است نه ناگهانی، ریه ها پاک هستند، همراه با آن هیچکدام از نشانه های خطر وجود ندارد. نشانه های خطر که می تواند به دلیل بیماری قلبی یا ریوی یا آنمی باشند عبارتند از : سرفه، خس خس سینه، کراکل، درد قفسه سینه، هموپتزی، تب، تپش قلب، تاکی پنه، سیانوز، بیقراری، ادم، رنگ پریدگی، ارگانومگالی، وریدهای برجسته گردنی.
**** علائم خطر همراه تپش قلب که می تواند به دلیل بیماری قلبی، آنمی، تیروییدی یا آدرنال باشد شامل این موارد است: درد قفسه سینه، عرق کردن، غش کردن، تهوع، تنفس مشکل، خستگی، احساس گیجی . در صورتی که هیچکدام از علائم یا نشانه های فوق همراه با تپش قلب نباشد تپش قلب می تواند در بارداری فیزیولوژیک و طبیعی باشد.
شناسایی خانم مبتلا به بیماری قلبی در بارداری(ادامه)
اسلاید 11 :
**** سمع غیر طبیعی در بارداری شامل این موارد است : سوفل سیستولیک با درجه 3/6 یا بیشتر، سوفل دیاستولیک، شنیدن صدای سوم، آریتمی، دوگانگی یا انفکاک پابرجای صدای دوم قلب، وجود معیارهای هیپرتانسیون ریوی در معاینه مانند صدای بلند دوم قلب
**** مسایل مامایی مهم که منجر به افزایش فشار خون در بارداری می شوند به شرح زیر هستند:
در نیمه اول بارداری : حاملگی مولار و یا به ندرت کبد چرب حاد بارداری، نفریت لوپوسی، آنتی فسفولیپید آنتی بادی، HUS , TTP
در نیمه دوم بارداری: پره اکلامپسی، اکلامپسی، سندرم هلپ، فشارخون بارداریPIH
اسلاید 12 :
در صورت تشخیص بیماری قلبی، ادامه مراقبتها به شرح زیر انجام و کلیه موارد مکتوب و مستند شود. ضمنا تمام توصیه ها و مشاوره ها ترجیحا باید با حضور همسر انجام شود
فانکشن کلاس قلب ارزیابی و تعیین شود
وضعیت کنونی قلب با اکوکاردیوگرافی و سایر اقدامات تشخیصی ارزیابی شود
متخصص زنان و قلب باید با هم همکاری نزدیک داشته باشند
درمان مطلوب دارویی و یا جراحی تعیین و توصیه شود
در صورتی که طبق نظر متخصص قلب/ زنان، بارداری کنترااندیکاسیون دارد، خاتمه بارداری باید مد نظر باشد و توصیه گردد.
اگر با وجود توصیه به ختم بارداری، حاملگی ادامه پیدا کند بیمار باید بطور مکرر مراقبت شده و هر زمانی که وضعیت بیمار بدتر یا کنترل بارداری دچار مشکل شد از نظر ادامه بارداری و زمان مناسب ختم ارزیابی شود
اگر بیماری تشخیص داده شده خانم باردار، از نوع مادرزادی ارثی است همه افراد درجه اول خانواده او (پدر، مادر، خواهر، برادر، فرزند) باید در مورد بیماری بررسی شوند
سایر مراقبتها طبق دستور عمل کشوری خدمات مامایی و زایمان انجام شود
مراقبتهای بارداری در خانم مبتلا به بیماری قلبی
اسلاید 13 :
در زن باردار بخصوص بارداری اول، اضطراب اهمیت زیادی دارد. باید با مادر صحبت شود تا ترس از مسایل ناشناخته کاهش یابد و با نزدیک شدن به زمان ترم باید به وی اطمینان داده شود که درد زایمان بطور بی خطری قابل تسکین و تحمل است.
وزن گیری مادر با توجه به BMI پایش شود. افزایش ناگهانی وزن می تواند به دلیل احتباس مایعات باشد.
ادم فیزیولوژیک بارداری غیر طبیعی نیست. در این مورد دیورتیکها اندیکاسیون ندارند و محدودیت سدیم مفید نیست.
در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی، رژیم غذایی و محدودیت سدیم با نظر متخصص قلب توصیه می شود.
در صورت وجود فشار خون مزمن یا بروز فشار خون ایجاد شده در اثر حاملگی(PIH) بررسی، کنترل و درمان شود.
بیماریهای زمینه ای مثل آنمی، بیماری تیرویید و. درمان شود.
هر گونه عفونت مانند عفونتهای تنفسی، ادراری و. باید در بیماران قلبی بطور جدی درمان شود.
در بیماریهای قلب به خصوص بیماریهای سیانوتیک، مکمل آهن بیشتر یا کمتر از نیاز نباید تجویز شود .
نکات مهم در مراقبتهای بارداری
اسلاید 14 :
علائم و نشانه های نارسایی قلب بطور مرتب ارزیابی و در صورت بروز، ارجاع به متخصص قلب انجام شود.
علائم نارسایی قلبی: نبض نامنظم، ضعیف، سریع (بیشتر از 100 ضربه در دقیقه)، ادم عمومی یا پیشرونده، کراکل در قاعده ریه بعد از دو بار دم و بازدم که بعد از سرفه پاک نشود، اورتوپنه، تنگی نفس، تنفس سریع (بیشتر از 20 در دقیقه)، سرفه مکرر یا مرطوب، سیانوز لبها یا بستر ناخنها، خلط خونی، کاهش توانایی در انجام کارها.
واکسن آنفولانزا بدون توجه به سن حاملگی تجویز شود.
در صورت نیاز واکسن پنوموکک توسط متخصص عفونی تجویز شود. دریافت واکسن پنوموکک در افراد دچار بیماری مزمن قلبی شامل بیماریهای احتقانی قلب و کاردیومیوپاتی توصیه می شود.
با توجه به بیماری قلبی، خطر ترومبوآمبولی ارزیابی و در صورت نیاز داروی ضد انعقاد تجویز و آموزشهای لازم در این زمینه داده شود .
