پاورپوینت ناقلین مهم در بهداشت محیط ونحوه کنترل آنها آفت کش ها و تجهیرات کاربردی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

ناقلین مهم در بهداشت محیط ونحوه کنترل آنها آفت کش ها و تجهیرات کاربردی

اسلاید 2 :

حشرات چگونه هستند؟
حشرات یعنی جانورانی که ستون فقرات ندارند. همه حشرات یک بدن سه بخشی (سر، سینه و شکم) سه جفت پای بنددار (تاشو)، چشم های مرکب (دارای چند بخش) و دو شاخک دارند.
پاها (و بال ها، اگر حشره بال داشته باشد) به سینه وصل شده. حشرات از میان سوراخ هایی به نام سوراخ تنفسی تنفس می کنند. حشرات از تخم بیرون می آیند.

اسلاید 3 :

حشرات در طول دوره سیلورین از 438 تا 408 میلیون سال پیش (خیلی قبل از این که دایناسورها ظاهر شوند( تکامل پیدا کرده اند.بزرگ ترین حشره ای که تاکنون زندگی کرده است سنجاقکی به نام مگانورا است. این حشره ماقبل تاریخ که پرواز می کرده، در حدود 250 میلیون سال قبل زندگی می کرده و فاصله میان دو انتهای بالش حدود دو پا (حدود 61 سانتی متر)بوده است.

طبقه بندی حشرات حدود یک میلیون گونه شناسایی شده و شاید چندین برابر این مقدار گونه های ناشناخته وجود داشته باشد، حشرات به عنوان بخش اکثریت گونه های جانوری روی زمین به شمار می روند. حشرات تقریباً در تمام زیستگاه های خاکی و وابسته به آب شیرین یافت می شوند، از خشک ترین بیابان ها تا دریاچه های آب شیرین، از تاج پوشش گیاهان در یک جنگل بارانى منطقه استوایی (که در آنجا تنوع آنها به طرز باورنکردنی زیاد است) تا مناطق دور افتاده قطب شمال. حتی تعدادی از گونه‏های حشرات در دریا یافت می شوند. بدین ترتیب عادت های غذایی آنها نیز گوناگون است؛ تقریباً هر ماده ای که ارزش غذایی داشته باشدتوسط گروهی از حشرات برای تغذیه استفاده می شود.

اسلاید 4 :

تنوع حشرات در شکل نیز بسیار گسترده است. تقریباً تنها حالتی که در این گروه دیده نمی شود داشتن ابعاد خیلی بزرگ است. با این حال، حشرات در شمار زیادی از ویژگی ها با هم اشتراک دارند. علاوه بر مشخصه های کلی uniramian ها، اینها یک بدنه متشکل از سه قسمت شامل سر، قفسه سینه و شکم می شوند، یک جفت چشم مرکب (compound eyes) نسبتاً بزرگ و معمولاً سه چشم ساده (ocelli) که روی سر قرار گرفته اند؛ یک جفت شاخک، که آنها هم روی سر قرار دارند؛ زائده هایی نزدیک دهان شامل یک جزء لب مانند (labrum)، یک جفت اندام آرواره مانند بالایی برای گاز زدن (mandibles)، یک جفت اندام آرواره مانند پایینی (maxillae)، یک لب زیرین (labium) و قسمت زبان مانند کف دهان (hypopharynx)؛ دو جفت بال که از روی بدنه خارجی آنها رشد کرده اند (برخلاف مهره داران)؛ و سه جفت پا برای راه رفتن.

اسلاید 5 :

حشرات دارای سیستم گوارش کامل و پیچیده ای هستند. زائده دهانی آنها، به ویژه، انواع گوناگونی دارد که به شکل پیچیده ای به عادت غذایی آنها مربوط می شود. حشرات از طریق یک سیستم نایی، با دریچه های خارجی به نام اسپیراکل (spiracles) و لوله های بسیار ریز و ظریف شاخه ای، برای رساندن دقیق گازها به بافت های ویژه ی متابولیسم، " نفس می کشند ". اشکال آبزی حشرات ممکن است از طریق پوست خود گازها را با محیط مبادله کنند یا ممکن است انواع مختلفی از آبشش داشته باشند. دفع ضایعات نیتروژن دار از طریق لوله هاى مالپیگى (Malpighian tubules) انجام می شود.

سیستم عصبی حشرات پیچیده است و تعدادی گره عصبی و دو رشته عصبی شکمی را شامل می شود. گره ها در عملکردشان از یکدیگر کاملاً مستقل می باشند؛ برای مثال، اگر قفسه سینه از بقیه قسمت‏های بدن جدا شود، می تواند به صورت مجزا راه برود. این در حالی است که گره ها از خروجی های حسی (sensory output) نیز استفاده می کنند. یک ملخ حتی با از دست دادن یک بال می تواند با استفاده از ورودی‏های حسی (sensory output) از مغزش، این عیب را تصحیح کرده و به پرواز خود ادامه دهد. اندام های حس بسیار حساس و پیچیده هستند. علاوه بر چشم های ساده و چشم های مرکب، برخی از حشرات نسبت به صدا کاملاً حساس بوده و قدرت پاسخ دهی آنها در برابر محرک های شیمیایی بسیار شگفت آور است.

اسلاید 6 :

حشرات برای انسان بسیار مهم هستند. معمولاً ما نسبت به حشرات احساس مثبت و خوبی نداریم. حشرات غذای ما را می خورند، از خون و پوست ما تغذیه می کنند، محل سکونت ما را آلوده کرده و بیماری های خطرناک را منتقل می کنند. اما بدون وجود آنها، ما قادر به زندگی نیستیم. آنها نقش مهم و اساسی در اکوسیستم ما دارند. فهرست خلاصه و ناقصی از فواید و نقش های مثبت حشرات عبارتند از: گرده افشانی و تجزیه مواد آلی، تسهیل در چرخه کربن، نیتروژن و سایر مواد غذایی ضروری؛ کنترل جمعیت گونه های مضر بی مهره گان (شامل سایر حشرات)؛ تولید مستقیم برخی از مواد غذایی (برای مثال عسل)؛ و ساختن محصولات مفیدی نظیر ابریشم و شالاک (لاک شفاف (

اسلاید 7 :

دلایل بقاء حشرات در طبیعت
اندازه کوچک
تولید مثل واشکال آن
وجود اسکلت خارجی
خونسرد بودن
عادات ورفتار خاص
قدمت
قدرت سازگاری بسیار بالا

اسلاید 8 :

ککها
اهمیت پزشکی
کک میزبان مشترك براي انسان و موش، انسان و خوك، انسان و سگ بوده و باعث انتقال بیماري طاعون وتیفوس به انسان می گردد وبا نیش خود تولید جراحات پوستی کرده، موجب ناراحتی انسان میشود.
در خانه و سایر اماکن باید حداکثر نظافت را رعایت کرد. تركها و شکاف هاي در و دیوار و فرشها و غیره باید تمیز نگهداشته شود.
جاروکردن اتاقها و نظافت منزل و گردگیري اثاثیه اهمیت زیادي در مبارزه با کک دارد .

اسلاید 9 :

انواع سوسک:

-1 سوسک آمریکائی: در حالت بالغ درشت تر هستند و به فاضلابها وارد میشوند بالغین .به رنگ قهوه اي مایل به قرمز تا قهوه اي تیره هستند. هر دو جنس قادر به پرواز اند.
-2 سوسک آلمانی: در حالت بالغ کوچکتر هستند و بیشتر در کابینتها و قفسه هاي چوبی و فلزي زندگی میکنند و به فاضلابها وارد نمیشوند. نرها به رنگ قهوه اي مایل به زرد روشن و ماده ها تیره ترند.
-3 سوسک شرقی: به رنگ سیاه براق است و قادر به پرواز نمیباشد.

اسلاید 10 :

سوسري هاي مهم خانگي ايران
1-Blatella germanica يا سوسريهاي آلماني يكي از متداول ترين سوسريهاست كه در مساكن انساني بسر مي برند .
2-Blatta orientalis بدن اين سوسريها فاقد مو است و بالها در نرها كوچكتر از شكم و در ماده ها خيلي كوچك است بطوريكه به نظر مي رسد فاقد بال باشد.
3- Periplaneta Americana تخم اين سوسريها در شرايط مساعد آب و هوايي پس از 70 روز باز شده و نوزاد از آن خارج مي شود.
4-    Periplaneta Australasia

اسلاید 11 :

محل زندگی سوسکها:
سوسکها حشراتی حرارت دوست هستند و با بالا رفتن حرارت کره زمین بعلت سوزاندن سوختهاي فسیلی شرایط براي تکثیر سوسکها فراهم شده است، سوسکها معمولا دًر مکانهاي تاریک و نمناك بخصوص چاههاي فاضلاب حمام و آشپزخانه و پشت قفسه ها و کمدهاي چوبی و فلزي پوسیده لانه گزینی کرده و شبها براي پیدا کردن غذا (پسماندههاي غذایی)از لانه خود خارج میشوند.

اسلاید 12 :

نکات جالب درباره سوسری ها
1- سوسری ها بسیار تنبل می باشند بطوری که 75 درصد شبانه روز (18 ساعت) را در استراحت به سر میبرند.

2- سوسری ها قادرند نفس خود را به مدت 40 دقیقه زیر آب حبس کنند. 

3- سوسری ها قادرند سرعت ضربان قلب خود را کنترل کنند. 

4- سوسری ها درد را احساس میکنند. 

5- سوسری ها یکی از سریع ترین موجودات زمین میباشند (نسبت به جثه شان). سرعت آنها 5 کیلومتر در ساعت و یا یک متر در ثانیه میباشد. 

6- سرعت عکس العمل سوسریها از انسان بیشتر است در حدود یک صدم ثانیه. سوسری ها قادرند در عرض یک ثانیه 25 بار تغییر مسیر دهند. 

7- چنانچه سر یک سوسری قطع گردد، سوسری قادر است تا یک هفته زنده بماند. پس از یک هفته تنها به علت بی آبی می میرد. چون دهانی ندارد که با آن آب بنوشید.

8- سوسری ها تا یک ماه بدون غذا و تا یک هفته بدون آب میتوانند زنده بمانند.

اسلاید 13 :

نکات جالب درباره سوسری ها
9- چنانچه لوله جارو برقی را سریع به عقب سوسری نزدیک کنید، سوسری با پای خود به لوله جارو برقی میرود.

10- کوچکترین سوسری 4 میلی متر و بزرگترین آن 9 سانتی متر طول و 30 گرم وزن دارد.

11- سوسری ماداگاسکار از خود میتواند صدایی شبیه مار (هییییس) تولید کند که سگ ها را نیز میتواند بترساند. این سوسریها به عنوان حیوان خانگی نیز نگه داری میشوند. چراکه آفت محسوب نشده و هر بار که به آنها دست بزنید از خود صدا در می آورند.

12- سوسری های نر سبک تر از سوسری های ماده بوده و سریع تر فرار میکنند.

13- سوسری ها موجواتی خونسرد میباشند. 

14- سوسری ها قادرند از انفجار های بمب هسته ای جان سالم به در برند چراکه نسبت به تشعشعات اتمی مقاوم میباشند.

15- سوسری ها شب فعال میباشند.

16- سوسری ها با دنبال کردن اثر مدفوع سایر سوسری ها منابع غذایی، آب و دیگر سوسری ها را می یابند.

اسلاید 14 :

کنترل سوسری ها
رعایت اصول بهداشت در اماکن از مهمترین و کاراترین شیوه های کنترل سوسری ها محسوب میگردد.

1- تمام راه های نفوذ سوسری ها را شناسایی کرده و درز گیری کنید. تمام حفره ها و درزهای  اطراف ستونها، پنجره ها، درها،لوله ها، دیوارها، سقفها، کفپوشها را بوسیله سیمان ویا بتونه مسدود کنید

2- نشتی ها را شناسایی کرده و آنها را تعمیر کنید.

3- کاغذ دیواریهای جدا شده از دیوار را مرمت کنید-موزاییک ها، کاشی ها، سرامیک ها و سنگ ها ی شکسته ولق را تعمیر کنید.

4- خار وخاشاک و برگ های اطراف خانه را جمع آوری کنید.

5- شاخه هایی که با  دیوار خانه در تماس هستند را هرس کنید.

6- توده های چوب را بدور از خانه انبار کنید

7- پنجره ها و درهای ورودی را به حالت باز رها نکنید. به روی پنجره ها و دریچه های کولر و هواکش ها حتما توری نصب کنید.

اسلاید 15 :

8- هر هفته خانه را بطور کامل با  جارو برقی تمیز کنید. 

9- خرده های نان و غذا را فورا از روی زمین جمع کنید. چنانچه مواد غذایی مایع بروی زمین و یا فرش ریخت فورا آن را تمیز کنید. 10- اسفنج (ابر) و دستمالهای مرطوب را در کیسه های در بسته نگه داری کنید. 

11- پشت و زیر یخچال و اجاق گاز را هر چند وقت یکبار تمیز کنید.

12- مواد غذایی را درون ظرفهای پلاستیکی قطور و یا شیشه ای دربسته نگه داری کنید. به خاطر داشته باشید سوسری ها قادرند ظروف مقوایی و یا از جنس پلاستیک نازک را بجوند.

13- ظروف غذاخوری را در درون سینک ظرفشویی به حال خود رها نکنید و از انباشته شدن آنها جلوگیری کنید.

14- روی چاهک ها آشغالگیر پلاستیکی قرار دهید.

15- زباله ها را درون کیسه و در سطل زباله دردار با درب محکم قرار دهید.
کنترل سوسری ها

اسلاید 16 :

16- در صورت بالا بودن رطوبت در خانه از دستگاه های رطوبت زدا استفاده کنید

17- هر از چند گاهی آشپزخانه، توالت وحمام را نظافت کرده و بشویید. 

18- پس از کوددهی باغ و باغچه حتما روی کودها شن و یا خاک بریزید.

19- ظروف غذا را کاملا با مایع ظرفشویی بشویید تا اثر چربی روی آنها باقی نماند. 

20- ظرف غذا و یا آب حیوانات خانگی را به حال خود رها نکنید. 

21-شبها روی سوراخ (کفشور) سینک (لگن) آشپزخانه و کاسه دستشویی درپوش(توپی) قرار دهید.

22- دور چارچوب پنجره ها ودربها نوارهای درزگیر نصب کنید.

23- از انباشته کردن روزنامه و مجلات خودداری کنید.

24- لوله هایی که چگالش آب روی آنها زیاد است را عایق بندی کنید.
کنترل سوسری ها

اسلاید 17 :

کنترل شیمیایی
1- سمهای ابقایی: این سموم معمولا روغنی بوده و اثرشان تا چند هفته در محل اسپری باقی می ماند. اسپری کردن گوشه ها و کناره های دیوار و دیگر مخفیگا ه های سوسری ها که با مواد غذایی در تماس نیستند کافی میباشد. هنگام اسپری کردن رعایت نکات بهداشتی ضروری است. (به کنترل پشه ها رجوع کنید) 

2- گردپاشی:گردهای سوسک کش نیز بسیار اثر بخش میباشند. اما در صورتی که حیوانی در منزل نگه داری میکنید و یا فرزند کوچک دارید بهتر است از آنها استفاده نکنید. در ضمن گرد سوسک کش بایستی بسیار کم ضخامت پاشیده گردد

3- طعمه های مسموم: اسید بوریک (بوراکس) یکی از موثر ترین سموم کنترل سوسک ها ودیگر حشرات میباشد. برای اینکار اسید بوریک را به نسبت مساوی با آرد و شکر مخلوط کنید و در مسیر حرکت سوسری ها قرار دهید. اسید بوریک با حمله به سیستم عصبی سوسری ها و همچنین به عنوان یک عامل خشک کننده سوسری ها را از پای در می آورد.

اسلاید 18 :

4- از خشک کننده ها (جاذب رطوبت) نظیر سیلیکا ژل نیز میتوانید بهره گیرید. سیلیکا ژل با از بین بردن پوشش مومی بدن سوسری ها که آب بدن سوسری ها را حفظ میکند، باعث از دست رفتن آب بدن و کشته شدن سوسری ها میشود. 

5- گرما و سرمای ناگهانی نیز میتواند سوسری ها را از بین ببرد. قرار دادن در فریز در دمای 8- درجه سانتی گراد به مدت 24 ساعت سوسری ها را میکشد. 

7-قرار دادن تله های چسبناک در مسیر حرکت سوسری ها.

نکته: محلول آب و صابون سوسری ها را میکشد. 

نکته: جارو برقی سوسری ها را نمیکشد بایستی کیسه جاروبرقی را کاملا تخلیه کنید

شکارچیان طبیعی سوسری ها شامل: 

قورباغه ها-جوجه تیغی ها-لاک پشتها-مارمولکها-موشها-هزارپایان و یک نوع زنبور انگل که تخمهای خود را درون کپسول سوسری ها قرار میدهد.
کنترل شیمیایی

اسلاید 19 :

سموم مورد استفاده
برای سوسریهای درشت بهتر است از دسته سموم پایروتیروئیدی استفاده کرد و مقدار مصرف آنها را با توجه به توصیه کارخانه سازنده تا 1/5 برابر استفاده نمود.
برای سوسریهای ریز بهتر است در درجه اول از سموم پایروتیروئیدی
و در صورت بروز مقاومت از سموم ترکیبی فسفره و پایروتیروئید به میزان 50% از مقدار دوز توصیه شده برای هر کدام از سمها استفاده کرد .
برای مثال اگر قرار است که در یک پمپ 10 لیتری 250 سی سی از سم دورسبان و یا150 سی سی سم سیپرمترین به تنهایی استفاده شود مقدار 125 سی سی از سم دورسبان را با 75 سی سی سم سیپرمترین در 10 لیتر آب مخلوط می کنند.

اسلاید 20 :

بسته به اينكه نوع سوسري (ريز يا درشت ) باشد نوع سمپاشي فرق دارد. سوسريها بطور كلي در اماكني زندگي مي كنند كه گرم ، مرطوب ، تاريك و داراي مواد آلي در حال فساد باشند .
براي مبارزه با سوسريهاي نوع آمريكايي (درشت ) بيشتر راه آبها ، سرويسهاي بهداشتي ، تاسيسات ، انباري ، موتورخانه ، فاضلاب ، و هر آن چيزي كه با فاضلاب سر و كار دارد بايستي به دقت سمپاشي شود.
در مورد سوسريهاي آلماني (ريز ) بايستي تاكيد سمپاشي را بيشتر بر روي آشپزخانه و آبدارخانه ها انجام داد و لذا پشت و داخل كابينت ها ، پشت كليد و پريز شل ، سوراخ رول پلاگ ، زير سينك دستشويي ، اتصال لوله ها و سيم ها ، محل ورود و خروج انواع لوله ها و .. را سمپاشي كرد.