بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
مبانی فهم حدیث
جلسهٔ سوم
پیشینه فقه الحدیث (۲)
اسلاید 2 :
آشنایی با :
تلاشهای فقهالحدیثی دوره متاخر
سیر افزایش و کاهش تحقیقات فقهالحدیثی
برخی از کتابهای شرح حدیث یا مؤثر در دانش فقهالحدیث
اهداف آموزشی
جلسه سوم
اسلاید 3 :
شکوفایی دوباره (قرن ۱۰ و ۱۱)
شهید ثانی
مباحث الفاظ
شکوفایی دوباره در زمینۀ فقه الحدیث
شرح برخی احادیث
شرح مستقل حدیث
ابن ابیجمهور احسايی در کتاب عوالی اللئالی
شرح برخی نکات فقه الحدیثی همراه با دستهبندیهای مناسب
فرزند شهید ثانی
(صاحب معالم)
معالم الاصول (کتابی در اصول فقه)
دستهبندی و ارائه قواعد در زمینۀ جمع میان روایات
تلاشهای فراوان فقهی و نیز شروح متعدد در زمینه حدیث
منتقی الجمان في الاحادیث الصحاح و الحسان
شیخ بهایی
شرح اربعین حدیث، شرح صحیفه سجادیه و مشرق الشمسین
اسلاید 4 :
شرح ملا صالح مازندرانی
نگارش حاشیههایی (غیر مفصل) بر اصول کافی
تعلیقه میرداماد بر اصول کافی
کتاب الرواشح السماویة (پرداختن به برخی مباحث فقه الحدیثی)
شرح ملاصدرا (شرح بخش نخست کافی به دلیل اهمیت آن)
شرح ملا خلیل قزوینی ( دو شرح فارسی و عربی به نام الصافي و الشافي)
شکوفایی دوباره (قرن ۱۰ و ۱۱)
شرحی بر صحیفۀ سجادیه
دو شرح اصول کافی منسوب به دو فرزند صاحب معالم
شرح اصول کافی از شیخ محمد علی بلاغی (جد اعلای شیخ محمد جواد بلاغی)
شرح ناتمام ملا رفیعآلدین گیلانی (شاگرد شیخ بهایی)
حاشیه ملا امین استرآبادی
اسلاید 5 :
یافتن نسخههای گوناگون و متن کامل حدیث برای فهم بهتر آن
فعالیتهای محمد تقی مجلسی (پدر علامه مجلسی صاحب کتاب ارزشمند بحار الانوار)
تأليفات مرتبط
احیاء الاحیاء
شرح تهذیب الاحکام
دو شرح بر من لا یحضره الفقیه شیخ صدوق
روضة المتقین (عربی)
لوامع صاحبقرانی
(بازنویسی روضة المتقین به فارسی)
روضة المتقین
نقد مضمونی احادیث و بیان تأویل و معنای اصلی آنها
توضیح معانی لغوی، اصطلاحی و مجازی
یافتن قرینههای مقامیه و اخباریه و احادیث مشابه اهل سنت
شکوفایی دوباره (قرن ۱۰ و ۱۱)
شروح دیگر بر صحیفه سجادیه، زیارت جامعه و خطبه متقین
اسلاید 6 :
ویژگیهای کلی این دوره
رویکرد دوباره به حدیث و تدوین مجموعههای حدیثی که توجه به شرح حدیث را نیز در پی داشت.
طرح مباحث فقهالحدیثی در دو کتاب مستقل علم حدیث: درایه از شهید ثانی و الرواشح السماویه از میرداماد
نگارش شرحهای مفصل بر منابع اصلی حدیث و استفاده از قواعد فقهالحدیث در آنها
توجه به نقد محتوایی و مضمونی حدیث و تأویل و معانی مجازی آن
اسلاید 7 :
فعالیتهای فیض کاشانی
الوافي
دستهبندی موضوعی احادیث کتب اربعه بدون موارد تکراری
شرح و حل مشکلات اخبار این کتب (نوعی شرح کافی)
فعالیتهای شیخ حر عاملی
دوره تدوین جوامع متأخر
قرن ۱۱ و ۱۲
النوادر
شرح و حل مشکلات اخبار نادر که در کتب اربعه نیامده است.
وسائل الشیعة
مجموعهای بسیار غنی و کاربردی در فقه با دستهبندی موضوعی
اختصاص یک باب از کتاب القضاء به راه حل احادیث متعارض
نقد مضمونی حدیث با وجود گرایش اخباری
اسلاید 8 :
دوره تدوین جوامع متأخر
فعالیتهای علامه مجلسی (پرکارترین محدث شیعه)
از ۱۶ منبع شرح حدیث
از 600 منبع
با الفاظی چون بیان، اقول و ..
از بیش از ۲۰ کتاب لغت و .
مهمترین آثار مرتبط
ملاذ الأخیار (شرح مفصل کتاب تهذیب الأحکام)
مرآة العقول (شرح کافی)
بیش از ۵۰ بیان مفصل
اشاره به روایات مشابه
بهرهگیری از علوم گوناگون
اسلاید 9 :
ویژگیهای کلی این دوره
تدوین جوامع ثانوی حدیثی شیعه و تنظیم منطقی ابواب و فصول آنها
نگارش فراوان شروح ترتیبی کتب حدیثی از جمله شروح کتب اربعه، نهجالبلاغه و صحیفه سجادیه
استفادهٔ بیشتر از سایر علوم مانند طب و نجوم و حتی ریاضی در فهم مقصود اصلی احادیث
تدوین رسالههای مستقل و بیانهای مفصل فقهالحدیثی و تسهیل فهم نوادر و غرائب احادیث
جایگاه ویژه یافتن بهرهبرداری از فهمها و شرحهای بزرگان بر احادیث
اسلاید 10 :
قرون اخیر
دهههای پایانی قرن ۱۲ و سدههای ۱۳ و ۱۴ و دو دههٔ نخست قرن ۱۵
تلاشهای مستقل فقهالحدیثی
مصابیحالانوار في حل مشکلات الأخبار
سید عبدالله شبر
مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل
میرزا حسین نوری
البحر الزخار في شرح أحادیث الأئمة الأطهار
سید محسن امین
اسلاید 11 :
قرون اخیر
تلاشهای فقه الحدیثی معاصران
آيت الله بروجردی
علامه طباطبايی
جامع أحادیث الشیعة
الأحادیث المقلوبة
علامه امینی
توجه به نکات فقهالحدیثی مانند دستهبندی و شرح غرائب
تفسیر و نقد ۹ حدیث مقلوب با استفاده از طبقات و فقهالحدیث
الغدیر
تبیین دلالت و قرائن حدیث غدیر و نقد روایات و جریانات تاریخی
تعلیقههای بحارالانوار
ارائه معانی ژرف و کارگشا برای برخی از احادیث
المیزان
ارائه بحثهای روایی مفید ذیل تفسیر آیات و عرضهٔ احادیث بر قرآن
اسلاید 12 :
قرون اخیر
امام خمينی
استاد علی اکبر غفاری
شرح حدیث جنود عقل و جهل
شرح چهل حدیث
شرح دعای سحر
رسالهای مستقل در زمینۀ فقه الحدیث به همراه تلخیص مقباس الهدایه
علامه محمد تقی جعفری
آيت الله ری شهری
میزان الحکمه
بخشهای مستقل از دانشنامه قرآن و حدیث مانند موسوعه امام علی (علیهالسلام)
تعلیقههای سودمند در هنگام تصحیح کتب اربعه و برخی از کتب شیخ صدوق
شرح نهج البلاغه
