بخشی از مقاله
بازيهاي المپيک
بازيهاي المپيک در يونان باستان
باستانشناسان و تاريخنويسان را عقيده بر اينست که يونانيان در دوره باستان جشنهائي ترتيب ميدادهاند که در ابتدا جنبه مذهبي داشته و بعدها بسوي زورآزمائي و مبارزههاي ورزشي گرايش يافته است. اين جشنها چون در دامنه کوه معروف «المپ» برگزار مي‌شد و دوره پررونقي داشته است به جشنهاي «المپيا» مشهور گرديده.
در زير و روي تاريخ يونان و آثار کشف شده به سال ۷۶۶ پيش از ميلاد مسيح برخورد ميکنيم که «تيمائوس» نخستين مورخ يوناني در نوشتههاي خود از مردي بنام «کره ابوس» ياد کرده است که در راه رفتن از همه سريعتر بوده است.
اين جشنها بيشتر از آن جهت رونق گرفت که عاملي بود براي ورزيده شدن و آماده کردن جوانان براي مقابله با هر نوع تجاوز بخاک يونان. همين اصل در ورزش باستاني و زورخانه‌اي ايران نيز ديده مي‌شود. عمليات سربازي، دورههاي طولاني، مشتزني، کشتيگيري و مسابقه ورزش‌هاي پنج‌گانه «پنتاتلن» (pentathlon) از جمله بازيهاي المپيک بود.
نوباوگان، جوانان و پهلوانان جداگانه به مبارزه ميپرداختند، علاوه بر زورآزمائي مسابقههاي شعر و شاعري، سخنوري و موسيقي هم برگزار ميگرديد. جشنهاي «المپيا» ادامه داشت تا سال ۳۹۴ که امپراتور روم آن‌را تعطيل کرد. اين تعطيلي طولاني سبب ويراني «المپيا» و نيايشگاه «زئوس» نماد قدرت و پهلواني گرديد.
يک باستانشناس آلماني به نام «کورتيوس» در دل تپههاي خاموش «المپيا» به کاوش پرداخت، و آثار شگفتي را کشف کرد. فکر احياي اين بازيها قوت گرفت و با هزاران دشواري مردي شريف ،انسان دوست و دانشمند بنام «پي‌ير بارون دوکوبرتن» فرانسوي به کمک دوستان خود در سال ۱۸۸۹ در پاريس همايشي تشکيل داد و اساس بازيهاي جديد المپيک را پي نهاد.
بازيهاي المپيک در دوران جديد
مجموعه المپيک بارسلون
مجموعه المپيک توکيو
مجموعه المپيک مونيخ
بازيهاي المپيک در دوران جديد
فرهنگ > ورزش > المپيک
(cached)
________________________________________
در سال 1896 ـ نخستين دورة جديد بازيهاي المپيک در آتن برگزار شد، همه چيز در حال آزمايش بود ولي اميدوار کننده.
قرار شد که هر 4 سال يکبار بازيها در شهري از کشوري برگزار گردد. هر کشور صاحب کميته‌اي ملي شد، به نام «کميته ملي المپيک». اعلام شد که اين کميته‌هاي ملي از دخالت در مسائل سياسي بدور است و هدفي ندارد جز اعتلاي نيرومندي و توانائي ملتها.
حالا بيش از 86 سال از نخستين المپيا در دورة جديد ميگذرد، فقط دو جنگ جهاني اول و دوم اين بازيها را تعطيل کرده است و در بقيه سالها طبق برنامۀ مشخصي براه خود ادامه داده و هر چهار سال يکبار ملتي ميزبان جوانان ورزشکار جهان شده است.
بازيهاي المپيک در دوران جديد را مي توان به دو دوره تقسيم بندي کرد:
بازي هاي المپيک تا جنگ جهاني دوم
بازي هاي المپيک پس از جنگ جهاني دوم
بازي هاي المپيک تا جنگ جهاني دوم
1896ـ آتن:
يونانيها خيلي شاد بودند که بازيهاي المپيک دوباره زنده شده است، اين شادي زماني اوج گرفت که يک چوپان يوناني برندة مدال طلاي دوي «ماراتن» به مسافت 42 کيلومتر شد. هفتاد هزار نفر در استاديوم مرمرين آتن حضور داشتند.
1900- پاريس:
دومين دوره هنگامي برگزار شد که در پاريس نمايشگاه بين‌المللي ترتيب يافته بود، در حدود 1400 ورزشکار شرکت نمودند. در کلبه‌هاي چوبين مخصوص قهرمانان جاي گرفتند. تشکيلات اين مسابقه چندان مرتب نبود، فرانسه 880 مرد و 4 زن را شرکت داد.
1904- سن‌لوئي:
براي کشورهاي اروپائي ساده نبود که ورزشکاران خود را از فراز اقيانوس به ايالات متحده بفرستند. آمريکائي‌ها بيشترين مدالها را بردند. يک کانادائي به نام«اي‌تنه» در پرتاب چکشمدال طلا گرفت.
1908- لندن:
دو هزار ورزشکار از کشورهاي جهان در 22 رشته ورزشي مبارزه کردند. حادثه غم‌انگيزي اتفاق افتاد و يک ايتاليائي به نام «دوراندو ـ پي تيري» در مسابقه ماراتن 42195 متر وقتي به استاديوم رسيد، در حاليکه چند ده متر باقي مانده بود از پاي درآمد و با کمک داوران از خط پايان گذشت و مردود شد!
1912- استکهلم:
پنجمين المپيک، آخرين بازي بود که ورزشکاران بدون حد نصاب قبلي در آن شرکت کردند، 2500 ورزشکار رقم چشمگيري بود. ميزباني سوئديها دور از تصور بود، آغاز درخشش فنلانديها در دوهاي سنگين بود. «جيم تورب» يک ورزشکار سرخپوست آمريکائي که در پنچگانه و دهگانه پيروز شده و ورزشکاري کم نظير بود، حرفه‌اي شناخته شد، زيرا چند دلار بخاطر بازي بيسبال در آمريکا گرفته بود!
1916 ـ بعلت وضعيت زندگي استاد درجنگ جهاني اول برگزار نشد. قرار بود در «برلين» اين دوره انجام پذيرد.
1920- آنورس:
در اين دوره قهرمانان فنلاندي سرآمد همه بودند، «نورمي» و «کلماينين» در دوهاي سنگين چندين مدال طلا گرفتند. يک دختر 14 ساله آمريکائي قهرمان شيرجه از تخته فنر شد که «آلن ريگين» نام داشت. نتايج و رکوردهاي بسيار خوب و دور از انتظار بود.
1924- پاريس: پاريس براي بار دوم ميزبان شد، در فاصله چهار سال از «آئورس» قهرمان فنلاندي نشان دادند که وسيعتر از گذشته به عناوين قهرماني حمله مي‌کنند. اين بازيها را «المپيک ـ نورمي» ناميدند، چون او در سه رشته انفرادي مدال طلا گرفت و در يک بعد از ظهر در 1500 و 5000 متر بر رقباي خود چيره شد.
1928- آمستردام:
بازيها از 17 ماه مه تا 12 ماه اوت جريان يافت، آمريکائي‌ها در دو و ميداني 12 عنوان بدست آوردند. در شناي آزاد «جاني ويسمولر» شهره گرديد و از اين پيروزيها استفاده برد و بعدها «تارزان» شد. تنيس جزء برنامه بود که بعدها حذف شد
. تيم هاکي هند از قاره آسيا قهرمان المپيک گرديد، 29 گل زد و حتي يک گل هم نخورد. «اوروگوئه» قهرماني خود را در فوتبال تکرار کرد و دو سال بعد جام جهاني را ترتيب داد. «ميکي اودا» Miki oda از ژاپن برنده مدال طلاي پرش سه گام شد.
1932- لس‌آنجلس:
حالا ديگر بازيهاي المپيک پايه و بنيان گرفته بود. تشکيلات و رقابتها خوب بود. قهرمانان در دهکده المپيک مستقر شدند. دشواري دوري راه اروپائيان از فراز اقيانوس تا امريکا بود. تعداد شرکت کنندگان کشورهاي آن سوي جهان ناچيز بود. آغاز درخشش سياهان آمريکائي بود
. «ادي تولان» در دوهاي 100 و 200 متر دو رکورد جديد بجاي نهاد، «نورمي» فنلاندي را ورزش پيشه شناختند و اجازه ندادند که در بازيها شرکت کند. «نامبو» Nambu از ژاپن در پرش سه گام مدال طلا گرفت.
1936- برلين:
بوي باروت از اروپا بمشام خيلي‌ها رسيد. آلمان نازي از اول، تا شانزدهم ماه اوت ميزبان يکي از پرشکوه‌ترين بازيهاي المپيک شد. نظم و ترتيب و تشکيلات يازدهمين دوره المپيک جديد هنوز زبانزد مردم جهان است. آلمان فتح جهان را آرزو ميکرد و با فتح مدالها و عناوين بازيها ميخواست قدرت هيتلر و حزب نازي را با فلسفة پوچ برتري نژاد به ثبوت برساند.
اين بازيها را بحق بايد بازيهاي «جسي‌اونس» Jesse Owens قهرمان دوهاي سريع و پرش طول ناميد که نتايج خيره‌کننده‌اي بدست آورد. رکورد پرش طول او تا 24 سال دوام آورد و با درخشش خود چهره‌اي جهاني شد.
«کيتي سونKitei son از ژاپن که کره‌اي الاصل بود، فاتح ماراتن شد، هند همچنان قهرمان بلامنازع هاکي باقي ماند و يک نيوزيلندي به نام «لاولوک» در نبردي سخت 1500متر را زيبا دويد و رکوردي جهاني 8/47 ـ 3 دقيقه را بنام خود ثبت کرد.
در اين بازيها«هيتلر» پيشواي نازيها از روبروشدن با قهرمانان سياهپوست روي گردان بود و تصورات و تئوريهاي نژادي خود را نقش بر آب ميديد!
بازي هاي المپيک پس از جنگ جهاني دوم
1948- لندن:
بازيهاي 1940ـ در توکيو و هلسينکي و 1944 ـ لندن به علت جنگ جهاني دوم انجام نشد. و لندن ميزباني را در روزهاي 29 جولاي تا 14 آگست پذيرا گرديد. شرايط براي همه کشورهاي اروپائي دشوار بود، انگليسي‌ها هنوز جيره‌بندي داشتند و خرابيهاي جنگ دوم ترميم نشده بود. بودجه برگزاري بازيها اندک و ناچيز پيش بيني شده و بر رويهم 4100 نفر ورزشکار از پنج قاره جهان حضور داشتند.
ورزشکاران آلمان و ژاپن را شرکت ندادند که کشورهاي آنان عامل اصلي جنگ بودند و شوروي هم بعضويت کميته بين‌المللي المپيک پذيرفته نشده بود. سطح رکوردها پائين بود. ظهور «اميل زاتوپک» دوندة معروف دوهاي طولاني از چکسلواکي و «باب متاياس» آمريکائي که 17 سال داشت و فاتح ده گانه گرديد از شگفتي‌ها بود. البته نمي‌توان نام خانم «فاني پلانکرز» هلندي مادر دو کودک را از ياد برد که چهار مدال طلا بدست آورد.
