بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
مقدمه
شبكه راههاي آسفالته كشور به سرعت در حال گسترش است و توسعه سريع شبكه راههاي آسفالته بالطبع وظيفه نگهداري راهها را سنگينتر مينمايد. پرواضح است كه نگهداري راهها صرفاً با انجام لكهگيري و مرمتهاي موضعي محدود نميشود و شايد يكي از مهمترين وظايف در سيستم نگهداري راههاي آسفالته، انجام روكش آسفالت در زمان مناسب و به موقع ميباشد. اپتيم اين زمان موقعي است كه هنوز صدمات و نواقص زيادي به آسفالت راه وارد نشده است.
انجام روكشهاي آسفالت در زمان مناسب باعث ميشود با كمترين هزينه راه را براي يك مدت طولاني ديگر قابل استفاده نمود بالعكس عدم انجام روكش راههاي آسفالته به موقع خود هزينه روكش را گاهي تا 100% افزايش ميدهد. از اين مختصر چنين نتيجه ميشود كه چنانچه روكش آسفالته به موقع انجام شود ميليونها تومان صرفهجوئي ميگردد و رضايت مردم نيز جلب ميشود و بالعكس چنانچه روكش آسفالت به موقع انجام نشود ميليونها تومان به بيتالمال زيان وارد ميشود و مردم نيز هميشه از عملكرد راههاي آسفالته رضايت نخواهند داشت.
اسلاید 2 :
روكشهاي آسفالتي به منظور برآورده نمودن دو نياز نامبرده زير انجام ميشود:
- به منظور اصلاح نواقص سطح راههاي آسفالتي موجود
- به منظور تقويت روسازي راه آسفالته
در بسياري از راههاي آسفالته به دلايل مختلف، نياز به روكش با ضخامت كم نه تنها معايب و نواقص سطح راه برطرف ميشود بلكه راه مجدداً احيا شده و عملكرد واقعي خود را باز خواهد يافت.
مواردي نيز مشاهده ميشود كه راه نياز به يك تقويت اساسي داشته تا پذيراي ترافيك اين گونه راهها، با پخش قشرهاي آسفالت تقويت نشوند. نواقص و معايب متعدد در سطح راه بروز كرده و عملكرد راه تا حد زيادي كاهش ميدهد.
چنانكه ملاحظه ميشود ممكن است روكشهاي آسفالت در مواردي به منظور برآورده نمودن هر دو نياز فوق الذكر به طور همزمان نيز انجام شوند. علي ايحال در اين فصل اطلاعات لازم به منظور طرح روكشها ارائه خواهد شد.
ولي مقدمتاً شمهاي از مفهوم عملكرد راه و دلايل انجام روكشهاي با ضخامت كم براي احياي سطح راه آسفالته آورده.
اسلاید 3 :
مفهوم عملكرد راه
بسياري از مردم كه از راهها استفاده ميكنند در مواقع اطلاعات مختصري از چگونگي ساختمان راه دارند براي اين دسته مردم راه خوب اين مفهوم را دارد كه صاف و فاقد ناهمواري و دستانداز باشد اين مفهوم اصطلاحاً عملكرد يا Serviceability ناميده ميشو. بر همين منوال مهندسين AASHO روشي را ابداع كردهاند كه به كمك آن سطح راهها از نظر عملكرد، درجهبندي ميشود كه روش مزبور را مفهوم عملكرد راه يا Present Servceability Concept ناميدهاند بر طبق اين روش مفهوم عملكرد راه، به استنباطي كه شخصي از صافي سطح راه ضمن عبور از قطعهاي مشخص با ترافيك معمولي پيدا مينمايد اطلاق مي نمايند.
اين روش درجهبندي عملكرد راه از نظر مرغوبيت PSR يا Present Serviceability Rating مينامند اين طريقه عبارتست از نظر و عقيده عدهاي از متخصصان درجهبندي مرغوبيت راه، كه طولي مشخص از راه را طي مينمايند و نظرات خود را در مورد ناهمواري و صافي سطح راه يادداشت ميكنند.
روش PSR اخيراً بسط داده شده است به نحوي كه به كمك دستگاههاي مكانيكي عملكرد راه اندازهگيري ميپشود ضمناً با استفاده از نتايج آزمايش ناهمواري Roughness و اطلاعات حاصله يكنوع رابطه رياضي بسط داده شده است كه آن رابطه نيز PSI و يا Peresent Serviceability Index ناميده ميشود كه مفهوم اخيرمان PSR 2است كه به طريقه مكانيكي تعين ميشود و انديس عملكرد راه ناميده ميشود.
اسلاید 4 :
روش درجهبندي راه از نظر مرغوبيت PSR
روش PSR اطلاعاتي در اين زمينه كه آيا راه احتياج به اصلاح و مرمت دارد يا خير به دست ميدهد..
ناگفته نماند كه اين روش نمي تواند براي طرح روكشهاي آسفالت مورد استفاده واقع شود ولي روش خوبي براي درجهبندي راه از نظر مرغوبيت ميباشد،
در روش PSR راه از نظر مرغوبيت از 1 الي 5 درجهبندي كردهاند كه درجه 5 بالاترين درجه مرغوبيت سطح راه و درجه يك كمترين درجه مرغوبت سطح راه را نشان ميدهد. با استفاده از نتايج PSR مهندسين ميتوانند تشخيص دهند كه آيا روي راه ميبايستي بررسي بيشتر انجام شود و اين روش به عنوان شروع مطالعات روش مناسبي است تجارب اخير نشان داده است كه چنانچه PSR بين 2 الي 5/2 باشد راه احتياج به مرمت و اصلاحاتي دارد.
اسلاید 5 :
تجارب اخير نشان داده است كه مي تواند به جاي PSR از نتايج آزمايش اندازه گيري ناهمواري سطح راه Roughness در تعيين مرغوبيت راه استفاده نمود. در طريقه اخير تغييرات ميانگين PSRنسبت به نتايج آزمايش ناهمواري رسم ميشود. در نتيجه از روي معادله زير يا گراف شكل 82 ميتوان درجه مرغوبيت راه كه به طريقه مكانيكي تعيين شده است به دست آورد كه PSI (انديس عملكرد راه) ناميده ميشود.
PSI=5.00-0.015R-0.14 Log R يا PSR
R= ناهمواري سطح راه مورد مطالعه بر حسب اينچ در مايل.
اسلاید 6 :
روش غيرمستقيم طرح روكش آسفالتي
در روش انستيتو آسفالت كه توسط كينگهم ارائه شده است، ابتدا ضخامت كل روسازي بر اساس ميزان آمد و شد وسائل نقليه و مقاومت خاك بستر بدون آنكه سيستم روسازي موجود درنظر گرفته شود، تعيين شده و سپس با استفاده از رابطه زير، ضخامت روكش آسفالتي بدست ميآيد.
در اين رابطه، T ضخامت روكش بتن آسفالتي، TA ضخامت روسازي بتن آسفالتي جديد، Ti, αi به ترتيب ضخامت و ضريب تبديل لايه iام روسازي موجود و n تعداد لايههاي روسازي موجود است. طبق تعريف ضريب تبديل (α) مصالح يك لايه روسازي عبارتند از: مقدار ضخامت بتن آسفالتي نو كه از نظر طرح روكش معادل ضخامت يك سانتيمتر مصالح مورد نظر است. ضريب تبديل يك مصالح تابعي از جنس و ميزان فرسودگي آن مصالح است و مقدار آن بين صفر و يك متغير ميباشد. در جدول زير، مقادير ضريب تبديل مصالح لايههاي مختلف روسازي داده شده است. مقادير ضريب تبديل مصالح لايههاي مختلف روسازي داده شده است. مقادير ضريب تبديل نشان داده شده در اين جدول توسط انستيتو آسفالت پيشنهاد شده كه مبناي تجربي داشته و بر اساس نتايج آزمايشات كارگاهي استوار است.
اسلاید 7 :
روش مستقيم طرح روكش آسفالتي
در اين روش ضخامت روكش آسفالتي بر اساس ميزان آمد و شد پيشبيني شده و قدرت باربري سيستم روسازي موجود تعيين ميشود. براي تعيين قدرت باربري روسازي از آزمايش تعيين افت و خيز روسازي تحت يك محور با وزن مشخص استفاده ميشود، زيرا هر اندازه افت و خيز روسازي تحت اثر بار معين بيشتر باشد، قدرت باربري روسازي كمتر است.
براي اندازهگيري افت و خيز روسازي معمولاً از وسيلهاي به نام تير بنكلمن استفاده شده و مقدار افت و خير تحت اثر يك محور ساده به وزن 2/8 تن با چرخهاي زوج اندازهگيري ميشود. اندازهگيري افت و خيز روسازي ممكن است تحت اثر هر نوع محور ديگري و با هر وزني (مثلاً محور ساده 13 تني) نيز انجام شود، ليكن در هر مورد بايد وزن و نوع محور بكار رفته براي اندازهگيري افت و خيز به همراه نتايج آزمايش گزارش شود.
از مقايسه افت و خيز اندازهگيريشده با افت و خيز مجاز روسازي براي شرايط موردنظر، اختلاف قدرت باربري روسازي موجود با روسازي كه براي شرايط محل و آمد و شد پيشبيني شده لازم است، ميتوان ضخامت روكش آسفالتي را تعيين كرد. ضخامت روكش بايد به اندازهاي باشد كه ميزان افت و خيز روسازي موجود به علاوه روكش آن از مقدار افت و خيز مجاز بيشتر نشود.
اسلاید 8 :
روكش اصلاحي
در بسياري از حالات يك روكش با ضخامت كم عملكرد راه را افزايش داده و ايمني راه آسفالته را نيز اضافه مي نمايد.
در مواردي نيز به خاطر يكنواخت نمودن سطح راهها آسفالتهاي كه تعريض يا اصلاح مسير روي آن انجام شده است نيز ضروري است.
چنانچه در سطح راه لكهگيريهاي متعدد انجام شده باشد انجام يك روكش با ضخامت كم كه اصطلاحاً آن را روكش اصلاحي ميناميم ضرورت دارد. از آن جمله مهمترين دلايل براي انجام روكش اصلاحي موارد زير را ميتوان نام برد:
اسلاید 9 :
1. اصلاح فرسايش قشر آسفالت راه
قشر آسفالت سطح راه ممكن است به دلايل مختلف از جمله اين كه قشر آسفالت داراي بافت درشتدانه و يا قير آن از حد نصاب لازم كمتر باشد دچار عارضه فرسودگي (پريدن دانههاي آسفالت) ميگردد.
اگرچه اين عارضه ممكن است در مقاومت روسازي راه نيز مؤثر باشد ولي چنانچه در سطح راه تغيير شكل، يا ترك ملاحظه نشود و تنها با بخش يك قشر آسفالت با ضخامت كم (حدود 4 تا 5 سانتيمتر) مي توان از فرسايش بيشتر راه جلوگيري و راه را مجدداً احيا نمود.
اسلاید 10 :
2. اصلاح ناهمواري سطح راه آسفالته
ناهمواري سطح راه آسفالته امكان دارد ناشي از نشستهاي قسمتي در طولهاي مختلف راه و يا فرسايش (پريدن دانهها) غيريكنواخت و يا موجهاي عرضي ايجاد گردد.
در اينگونه موارد چنانچه راه به تقويت اساسي نياز نداشته باشد كافي است با مرمت محلهاي نشست و سپس پخش يك قشر آسفالت با ضخامت كم ناهمواري سطح راه را برطرف و راه را به اين ترتيب احيا نمود.