بخشی از مقاله
اثرات زیست محیطی سیالات حفاري
چکیده
در طی سالیان اخیر با افزایش رشد حفر چاه هاي نفت و گاز توسط شرکت هاي حفاري در ایران افزایش بی رویه آلودگی محیط زیست را به همراه داشته است. در طی یک عملیات حفاري از ابتدا تا پایان آن چند نوع آلودگی درگودال هاي آتش و گل (جهت دفع پسماندها، مواد زائد و کنده هاي حفاري)، نفوذ سیال حفاري به درون سازند و موارد دیگر می توانند به محیط زیست آسیب جدي وارد کنند. در صنعت تلاش می شود که بیشترین بازده، کمترین آلودگی و کاهش هزینه هاي اقتصادي را در بر می گیرد. با فشرده سازي و ایزوله نمودن کنده ها، تصفیه گل ها، استفاده مجدد از آنها و از همه مهمتر استفاده کردن در مصارف دیگر می توان به کاهش آلودگی هاي زیست محیطی و همچنین کاهش هزینه هاي حفاري کمک نمود. از این رو انجام مطالعات کاربردي و توسعه اي در زمینه شناخت، طبقه بندي، تعیین امکان استفاده مجدد، بازیافت، کاهش، تصفیه و کنترل و در نهایت ارائه روش هاي جامع مدیریت پسماندها در این مناطق از اهمیت خاصی بر خوردار است. در این مقاله سعی شده است که راه کارهاي اساسی براي این مشکلات ارائه شود، چند راه حل براي مشکل آلودگی خرده ها و سیالات حفاري پیشنهاد شده است.
واژه هاي کلیدي: گونه هاي گیاهی-کنده حفاري-محیط زیست
-1 مقدمه
هر اثر و دخالت مستقیم و غیر مستقیم انسان ها روي محیط زیست به عنوان آلودگی شناخته می شود. در صنعت نفت نیز این آلودگی ها اثرات زیان آوري روي محیط هاي انسانی، گونه هاي نادر جانوري و گیاهی و به طور کلی محیط زیست می شود.[1]،[2]
بیش از 800 نوع آلودگی در عملیات هاي خشکی و دریا وجود دارد که می تواند به محیط زیست آسیب برساند. آلودگی ها حتی بسته به مکان هاي اتفاق افتاده نیز اهمیت هاي متفاوتی دارند مثلا براي محیط هاي شهري و مسکونی خطرناك تر از محیط هاي بیابانی و کم آب و علف است. همکاري و کنترل آلودگی نفت دور ریخته شده به تنهایی تاثیر شگرف و عظیمی می گذارد. موضوعات ذکر شده قسمت عمده سرمایه گذاري و هزینه هاي اجرایی در عملیات هاي حفاري را در کنترل مناسب محیط زیست بر عهده دارند. یک دکل دریایی در روز می تواند آلودگی 7000 ماشین را در 80 کیلومتر به محیط بیرون خود وارد بکند.
در صنعت حفاري با توجه به نوع ساختار زمین شناسی منطقه از سیالات و به تبع آن گل هاي حفاري متفاوتی استفاده می شود که اثرات این سیالات نیز متفاوت است. به طور کلی سه نوع گل در صنعت حفاري مورد استفاده قرار می گیرد، که عبارتند از:
.1 حفاري با گل هاي پایه نفتی
.2 حفاري با گل هاي پایه آبی
.3 حفاري با هوا یا گاز
وجود لایه هاي مختلف زمین شناسی از لحاظ جنس لایه ها باعث تغییر نوع خرده هاي حفاري می شود، که در بعضی از لایه ها وجود گاز هاي سمی امکان پذیر است. این گاز ها باعث آلودگی و خطرات جانی در اطراف دکل هاي حفاري می شود.[3]،[4]
-2 انواع گل حفاري
1-2 گل پایه نفتی (روغنی) :
منظور از گل هاي پایه نفتی، گل هایی هستند که پایه و اساس آنها از ترکیبات نفت با سیالات مرتبط با آن تشکیل می شوند که داراي انواع مختلفی هستند. گل هاي پایه نفتی عمدتا گران قیمت می باشند و به عنوان گل هاي حفاري براي اهداف خاص و ویژه مورد استفاده قرار می گیرد.
