بخشی از مقاله
چکیده :
دما از عناصر مهم اقلیمی است. که افت و خیزهای این عنصر در مقیاس جهانی و در سطح ناحیه ای کمابیش تحت تاثیر پیوند از دور قرار دارد در این پژوهش سعی شده است در این پژوهش اثر نوسانات قطبی. - AO - 15 بر روی تغییرات دمای ایستگاه سینوپتیک اسلام آبادغرب مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
با استفاده از نرم افزار SPSS به بررسی آماره های توصیفی، همبستگی پیرسیون، و رگرسیون خطی جهت برآورد آماری در مواردی که همبستگی معنی دار بودند استفاده شد نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که نوسانات قطبی AO دارای رابطه معکوس و ناقص با تغییرات دمای ایستگاه ینوپتیک اسلام آبادغرب می باشد که نوسانات قطبی دارای معنی دار همبستگی با دمای سالانه و دمای فصل زمستان به ترتیب در سطح خطای 0/5 و 0/1 می باشد.
مقدمه
الگوهای پیوند از دوربه وقوع و تداوم الگوهای بزرگ مقیاسی از ناهنجاری های چرخشی و فشا ر هوا اطلاق می شود. که در محدوده جغرافیای وسیع گسترش یافته اند. ومقیاس زمانی تداوم آنها از چند هفته تا چند سال را در بر می گیرند. . این الگوها در امواج اتمسفری، موقعیت رودبادها، بارش، مسیر طوفانها در سطح وسیعی اثر می گذارد بنابراین آنها اغلب موجد الگوهای هوایی ناهنجاری می شوند. که به طور همزمان در مناطق دورتری اتفاق می افتد
دما از مهمترین و اساسی ترین عوامل در تعیین نقش و پراکندگی بقیه عناصر اقلیمی و یکی از شاخص های اصلی در طبقه بندی و پهنه بندی اقلیمی به شمار می آید. علاوه بر آن، دما اثر انکارناپذیری بر فعا لیت های انسانی و همچنین فرایند های طبیعی چرخه آب به جا می گذارد. به این جهت و اثرهای محیطی و اقتصادی - اجتماعی، دما و تغییرات گاه و بی گاه آن یکی از موضوعات مورد توجه محافل علمی و حتی عامه مردم طی چند دهه ای اخیر بوده است و تحقیقات گسترده ای در مقیاس جهانی، ناحیه ای و محلی انجام گرفته است
مبانی نظری تحقیق
نوسان قطبی - AO - به عنوان یکی از الگوهای پیوند از دور نیمکره شمالی،عبارت است از ناهنجاری فشار جوی در تراز دریا در عر ض های قطبی شمال و عرضهای میانی - عرض 45 درجه شمالی - . این ناهنجاری به صورت فازهای های مثبت و منفی نشان داده می شود
فاز مثبتAO به دوره هایی اطلاق می شود که فشار سطح دریا در قطب شمال زیر معمول باشد . در این حالت بادهای غربی سطح زمین در شمال اقیانوس اطلس تقویت می شود. و شرایط گرمتر و مرطوبتر از معمول را در ار وپای شمالی به همراه می آورد. فاز منفی AO نشاندهندی فشار بالاتر از معمول بر روی منطقه قطب شمال و کمتر از معمول در عرض های 45 درجه شمالی است.
در طی این شرایط که به فاز سرد هم معروف است، موج های سرمایی، موج های سرمایی، اروپا را فرا گرفته ولی شرایط خا ورمیانه و جنوب اروپا و مدیترانه، مرطوبتر از حد معمول خواهد بود در حالی که در فازهای مثبت - بالا - ، هوای مرطوبتر بر آلاسکا، اسکاتلند و اسکاندیناوی و شرایط خشکتر در کالیفرنیا، اسپانیا و خاورمیانه حاکم می گردد.
مواد و روش ها
در این پژوهش از آمار میانگین دمای روزانه ایستگاه سینوپتیک اسلام آبادغرب از سال 2009 - 1987 که از سازمان هواشناسی استان اخذ گردید. و داده های مربوط شاخص نوسان قطبی مرکز پیش بینی ناسا ht - m؟ gor؟noaa؟wwwcdc؟ - . گردآوری خواهد شد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
جهت حصول اطمینان لازم از صحت وسقم داده ها در سطح اطمینان 0/95درصد، توسط آزمون همگنی داده ها . - Run test - مورد آزمون قرار گرفت با استفاده از نرم افزار SPSS آمارهای توصیفی دمای روزانه اسلام آبادغرب و شاخص AO محاسبه و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت در این مرحله کلیه شاخصهای میانه، دامنه، واریانس، انحراف استاندارد، ضریب چولگی و کشیدگی مورد بررسی قرار گرفتند برای بررسی میزان همبستگی داده ها از روش همبستگی پیرسیون در مقیاس سالانه، فصلی و ماهانه استفاده شد و جهت پیش بینی آماری در مواردی که همبستگی معنی دار بودند از خط رگرسیون استفاده می شود.
موقعیت جغرافیای منطقه مورد مطالعه
موقعیت جغرافیای شهرستان اسلام آبادغرب با وسعتی در حدود 3828 کیلومتر مربع بین 36-33 تا 15-35 درجه عرض شمالی 45-24 تا 38-30 درجه طول شرقی قرار دارد این شهرستان از شمال به شهرستان روانسر و جوانرود و از شرق به کرمانشاه از غرب به شهرستان سرپل ذهاب و گیلانغرب و از جنوب به استان ایلام منتهی می شود.
یافته های تحقیق
جدول - 1 - مشخصات اماری فراسنج های مورد مطالعه
جدول شماره . - 2 - مقادیر همبستگی پیرسیون سالانه دمای میانگین ایستگاه سینوپتیک اسلام ابادغرب با شاخص
جدول شماره . - 3 - مقادیر همبستگی پیرسیون فصلی دمای میانگین ایستگاه سینوپتیک اسلام ابادغرب با شاخص نوسان قطبی
جدول شماره . - 4 - مقادیر R و R× پارامترهای دمای سالانه ایستگاه سینوپتیک اسلام آبادغرب با نوسان قطبی
