بخشی از مقاله
خلاصه
در این مقاله اندازه گیری میدان مغناطیسی بدن انسان که بطور طبیعی دارای مقداری ثابت و مقداری متغیر است تشخیص و اندازه گیری می گردد که تحت میدان قرار گرفتن های زیاد میتواند عوارضی همچون کاهش فشار خون شریانی با علائم تحریک پذیری، خستگی، تغییر در اشتها، سردرد و تغییر درالکترآنسفالوگرام - EEG - نیز میگردد تا در صورت تشخیص رسیدگی گردد.
. 1 مقدمه
در بدن انسان سالم با اندام متوسط حدود 4گرم عنصر آهن وجود دارد که 3گرم آن دائما در حال واکنش های بیوشیمیایی است .یک گرم باقیمانده، ذخیره آهن بدن راتشکیل می دهد که عمدتا درکبد ذخیره می شود .اندازه دقیق این ذخیره بستگی به موازنه جذب و دفع آهن در بدن دارد و کم یا زیاد شدنش گویای اختلال ها و مرض های گوناگون است .مثلا کاهش این ذخیره باعث کم خونی می شود .
در چند دهه اخیر به دنبال کاربردهای موفقیت آمیز روش های مغناطیسی در پزشکی، پ پژوهشگران بسیاری به بررسی تعیین میزان آهن موجود در بدن - بدون متوسل شدن به نمونه برداری - از طریق اندازه گیری های مغناطیسی پرداخته اند .تمام یاخته های زنده بدن انسان به طور الکتریکیفعّال اند . جریان های الکتریکی ضعیف در بدن، میدان های مغناطیسی ضعیف ولی قابل اندازه گیری تولید می کنند .اندازه میدان های حاصل از عضله های اسکلتی کوچک تر از T یعنی در حدود یک میلیونیم میدان مغناطیسی زمین است. [1] میدان های مغناطیسی حاصل از مغز بسیار ضعیف تر و در حدود T هستند و برای اندازه گیری آنها باید مغناطیس سنج های بسیار حساس به کار برد .در حال حاضر، چنین مغناطیس سنج هایی به نام اسکویید ساخته شده اند .
.2 اثرات میدانهای الکترومغناطیس روی بدن انسان
در مورد اثرات بیولوژیکی میدانهای مغناطیسی یکنواخت روی انسان شواهد متعددی در دسترس می باشد. گزارش نتایج مطالعات در اتحادیه جماهیر شوروی روی شاغلین در تماس با میدانهای مغناطیسی دائمی را داده اند:
کاهش فشار خون شریانی با علائم تحریک پذیری، خستگی، تغییر در اشتها، سردرد نیز مشاهده شده است تغییر در الکتر آنسفالوگرام - EEG - مخصوصا تحریکات نوری در کارکنان همراه با خارش، سوزش، کرختی مو، ایجاد نقوش رنگی روی پوست دست گزارش شده است. البته به شدت میدانهای مغناطیسی که سبب ایجاد چنین علائمی شده اند اشاره نشده است. به دلیل اینکه میدانهای مغناطیسی می تواند توسط فعالیت بعضی از اندامها مثل ضربان قلب و مغز ایجاد شود
می توان حدس زد که افراد در مواجهه با میدانهای مغناطیسی یکنواخت با شدت زیاد فعالیت الکتریکی مغز و قلبشان تحت تاثیر خطوط نیرویی که در اطراف آنها وجود دارد قرار می گیرد.[2] مچنین اثر میدانهای مغناطیسی روی رفتار آدمی و دستگاه عصبی - CNS - توسط محققین اثبات شده است.کسانی که در داخل اعضای بدن خود قلب مصنوعی دارند یا در بدنشان پلاتین یا اجسام فلزی قرار دارد نباید در مواجهه با چنین میدانهایی قرار گیرند البته بدلیل طبیعت خاص شغلشان ، اجتناب از مواجهه با میدان های مغناطیسی برای این افراد امکان ندارد . شکل زیر یک دستگاه اسکویید را نشان می دهد که در حال اندازه گیری میدان مغناطیسی تولید شده در مغز است
دستگاه اندازه گیری میدانهای الکتریکی و مغناطیسی - LEBOLD DIDACTIC GMBH -
.3 دستگاه الکترومغناطیس سنج از قسمتهای زیر تشکیل شده است:
-1 سوئیچ اندازه گیری رنج
-2 صفحه اندازه گیری یا نشانگر LCD
-3 سیم پیچ اندازه گیری کننده میدانهای الکتریکی و مغناطیسی -4 دکمه فیلتر -5 نشانگر فیلتر
.4 روشهای اندازه گیری پارامتری SI
با شدت میدان سنج 667922، می توان میدانهای الکتریکی متناوب را در محدوده 0 -2000 ولت بر متر و میدانهای مغناطیسی در محدوده 0 - 20000 نانوتسلا را اندازه گیری کرد. محدوده فرکانس 16 تا 100 کیلو هرتز می باشد. و فرکانس بین 16 - 500 هرتز میتوان تغیر داد و سبب می شود اجزاء فرکانس پایین تشخیص داده شود - مثل ولتاژهای اصلی در 50 هرتز - و اجزایی که توسط وسایل با فرکانس بالاتر تولید می شوند - مثل مانیتور های کامپیوتر - . هنگامی که فیلتر روشن است، حدود مجاز تماس با میدانهای الکتریکی و با فرکانس 30 KHz و کمتر از آن پرتوگیری شغلی در فرکانس صفر هرتز تا 100 هرتز نباید از شدت میدان 25 کیلو ولت برمتر بیشتر باشد. در فرکانس 100 هرتز تا 4 کیلو هرتزاست.
حد تماس شغلی برحسب - V/M -
:F فرکانس بر حسب هرتز
مقدار سقف حد تماس برای فرکانسهای 4 کیلوهرتز تا 30 کیلوهرتز 625 ولت بر متر میباشد. این مقادیر سقف برای فرکانسهای صفر تا 30 کیلوهرتز برای بخشی از بدن و نیز برای تمام بدن در نظر گرفته میشود. حدود مجاز تماس با میدانهای مغناطیسی با فرکانس 30 KHz و کمتر از آن پرتوگیری شغلی در گستره فرکانسی 300 هرتز تا 30 کیلو هرتز نباید از مقدار سقف 0,2 mt تجاوز نماید. مقادیر سقف برای فرکانسهای 300 هرتز تا 30 کیلوهرتز شامل پرتوگیری تمام بدن و همچنین قسمتی از بدن میباشد. مقدار حد تماس شغلی برای فرکانسهای کمتر از 300 هرتز در ناحیه دستها و پاها با ضریب 10 و همچنین بازو و ساق پا با ضریب 5 میتواند افزایش یابد.
