بخشی از مقاله
خلاصه
به منظور تعیین سطوح بحرانی نانو ذرات دي اکسید تیتانیوم براي پرایمینگ بذور برنج آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در 3 تکرار در آزمایشگاه بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شیراز در سال 1394انجام شد. تیمارهاي آزمایش شامل غلظتهاي مختلف نانو دي اکسید تیتانیوم - لقط - 1 در 6 سطح - صفر، 20، 40، 60 ، 80 و 100 پی پی ام - و رقم در 3 سطح - کوهسار، خزر و هاشمی - بود.
بر اساس نتایج، غلظتهاي مختلف نانو دي اکسید تاثیر معنی داري - در سطح 1 درصد - بر صفات وزن خشک گیاهچه، وزن خشک ریشه چه، وزن خشک ساقهچه و شاخص بنیه وزنی داشتح وزن خشک گیاهچه، وزن خشک ساقه چه، وزن خشک ریشه چه، درصد جوانه زنی و شاخص بنیه وزنی بطور معنی داري - درصد - 1 تحت تاثیر رقم قرار گرفت.
با افزایش غلظت دي اکسید تیتانیوم از 20 پی پی ام به 40 پی پی ام درصد جوانه زنی از 92 درصد به 79 درصد رسید. از آنجا که غلظت بالاي اکسید تیتانیوم مسموم کننده می باشد، غلظت دي اکسید تیتانیوم از 20 پی پی ام، به عنوان سطح بحرانی براي پرایم بذر برنج معرفی می شود.
مقدمه
تیتانیوم به عنوان یک عنصر سودمند باعث افزایش و تحریک رشد میشود . - 3 - دي اکسید تیتانیوم در ابعاد نانو جذب آب در بذور اسفناج را افزایش میدهد و در نتیجه به افزایش جوانهزنی بذور کمک میکند - . - 5 عظیمی و همکاران - 2013 - در پژوهشی اثر غلظتهاي 0 - ، 5، 20، 40، 60 و 80 پی پی ام - بر بهبود جوانهزنی بذر گندم علوفهاي مورد بررسی قرار دادند و گزارش کردند غلظتهاي مختلف نانوتیتانیوم اثرات متفاوتی بر گندم علوفهاي دارد و غلظتهاي بالاي نانو دي اکسید تیتانیوم میتواند اثر سمیت داشته باشد .با توجه به اینکه نانوذرات دي اکسید تیتانیوم تاثیر مثبت و محرك همچنین تاثیرات منفی بر روي گیاهان دارد، این پژوهش با هدف تعیین سطوح بحرانی نانو ذرات دي اکسید تیتانیوم براي پرایمینگ بذور برنج انجام شد.
مواد و روشها
به منظور تعیین سطوح بحرانی نانو ذرات دي اکسید تیتانیوم براي پرایمینگ بذور برنج آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در 3 تکرار با قرار دادن 20 بذر در پتري دیش در آزمایشگاه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شیراز در سال 1394 انجام شد. تیمار آزمایش شامل غلظتهاي مختلف نانو دي اکسید تیتانیم - لقط - 1 در 6 سطح - 0، 20، 40، 60، 80 و 100 میلیگرم در لیتر - و رقم در 3 سطح - کوهسار، خزر و هاشمی - انجام شد.
به منظور یکنواخت سازي سوسپانسیون از دستگاه اوالتراسوند مدل ساخت شرکت آلمان استفاده شد. پتري دیش هاي محتوي بذر به مدت 7 روز در دماي 25 درجه سانتی گراد قرار گرفتند. شمارش بذرهاي جوانهزده هر 24 ساعت ثبت شد. صفات مورد بررسی شامل درصد جوانهزنی - رابطه ي - 1 ، وزن خشک گیاهچه، وزن خشک ساقهچه، وزن خشک ریشهچه، و بنیه وزنی گیاهچه - رابطه ي2 - بود.
نتایج و بحث
بر اساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس، اثر غلظتهاي مختلف نانو دي اکسید تیتانیوم بر صفت درصد جوانهزنی در سطح 5 درصد و بر صفات وزن خشک گیاهچه، وزن خشک ریشه چه، وزن خشک ساقهچه و بنیه وزنی در سطح 1 درصد معنیدار بود و اثر رقم بر وزن خشک گیاهچه، وزن خشک ساقهچه، وزن خشک ریشهچه، درصد جوانهزنی و بنیه وزنی در سطح 1درصد و میانگین مدت جوانهزنی در سطح 5 درصد معنیدار شدح
جدول-1 تجزیه واریانس صفات گیاهچه سه رقم برنج تحت تاثیر پیش تیمار غلظتهاي مختلف نانو دي اکسید تیتانیوم
جدول-2 اثر رقم بر صفات رویشی گیاهچه برنج
جدول-3 مقایسه میانگین تاثیر پیش تیمار غلظتهاي مختلف نانواکسید تیتانیوم بر صفات رویشی گیاهچه برنج
مقایسه میانگینها نشان داد بیشترین درصد جوانهزنی - - 92/22 و وزن خشک ساقهچه 0/0569 - گرم - در رقم خزر و بیشترین وزن خشک ریشهچه 0/0546 - گرم - ، بنیهي وزنی گیاهچه - 0/1007 - و وزن خشک گیاهچه در رقم هاشمی مشاهده شد. در رقم کوهسار کمترین مقدار این صفات مشاهده شد. بیشترین درصد جوانهزنی - 92/44 - ، وزن خشک ساقهچه 0/0688 - گرم - ، وزن خشک ریشهچه 0/0620 - گرم - ، بنیهي وزنی گیاهچه 0/1222 - گرم - و وزن خشک گیاهچه - 0/1039 - در غلظت 20 دي اکسید تیتانیوم مشاهده شد. کمترین درصد جوانهزنی در غلظت عژژ 40 و کمترین مقدار سایر صفات در غلظت 100 دي اکسید تیتانیوم مشاهده شد. غلظت پایین ذرات نانو دي اکسید تیتانیوم اثر مثبت و افزایشی و غلظت بالاي آن اثر خنثی یا بازدارنده در درصد جوانهزنی بذور و بهبود صفات گیاهچه برنج داشته است.
نتایج پژوهش با یافتههاي عظیمی و همکاران - - 2013 و ژانگ و همکاران - 2005 - مطابقت دارد. از آنجا که غلظت بالاي اکسید تیتانیوم مسموم کننده می باشد، غلظت 40 دي اکسید تیتانیوم ، به عنوان سطح بحرانی براي پرایم بذر برنج معرفی می شود.
