بخشی از مقاله
سرخجه
سرخجه چيست؟
سرخجه يك بيماري ويروسي است كه سرخك آلماني يا سرخك سه روزه نيز نام دارد زيرا تب بيماري بعد از 3 روز قطع مي‌شود. گاهي اوقات ضايعات پوستي آن شبيه سرخك يا مخملك تظاهر پيدا مي‌كند.
علائم و نشانه‌هاي بيماري سرخجه
اين بيماري در كودكان، نشانه‌هاي عمومي ندارد يا اينكه نشانه‌هاي بسيار جزئي دارد اما نزد بزرگسالان مي‌تواند به صورت تب خفيف 1 تا 5 روزه، سردرد، بيقراري، ترشح خفيف بيني و التهاب ملتحمه بروز كند. از نشانه‌هاي باليني مشخص سرخجه التهاب غده‌هاي لنفاوي پشت چشم، زير استخوان پس سري يا پشت گردني مي‌باشد كه حدود 5 تا 10 روز قبل از ظاهر شدن ضايعات پوستي ايجاد مي‌شود.
در 50 درصد موارد ممكن است بيماري بدون ضايعات پوستي باشد.
سندرم سرخجه مادرزادي
سرخجه بدليل ايجاد ناهنجاريهاي جنيني از بيماريهاي بسيار مهم محسوب مي‌شود. 90 در صدر نوزادان مادراني كه در سه ماهه اول حاملگي به طور قطع مبتلا به سرخجه شده‌اند، به سندرم سرخجه جنيني مبتلا مي‌گردند.
ناهنجاريهايي كه در سندرم سرخجه مادرزادي ايجاد مي‌شود
جنين‌هايي كه در مراحل اول تشكيل مبتلا مي‌شوند بيشتر از همه در معرض خطر مرگ داخل رحمي، سقط جنين خودبخود و ناهنجاريهاي اندامهاي مهم بدن هستند. اين ناهنجاريها ممكن است شامل يك يا چند نوع از جمله: ناشنوايي، آب مرواريد، كوچكي چشم، آب سياه جنيني، كوچكي جمجمه، عقب‌ماندگي ذهني، ارتباط بين سرخرگ ششي و آئورت، نقص ديواره بين بطني و يا دهليز در قلب، ضايعات پوستي، بزرگي همزمان كبد و طحال، يرقان، نقايص استخواني باشد.
تشخيص بيماري سرخجه
سرخجه در تشخيص افتراقي با بيماريهاي سرخك، مخملك و تعداد زيادي از عفونتهاي پوستي و مونو نوكلئوز عفوني قرار مي‌گيرد.
تشخيص باليني سرخجه در اغلب مواقع درست انجام نمي‌شود. در موارد حاد بيماري تنها با كمك آزمايشگاه مي‌توان بيماري را تشخيص داد. تشخيص بيماري براساس افزايش آنتي‌بادي اختصاصي ضدويروس سرخجه در دوبار آزمايش تاييد مي‌شود در فاصله 1 تا 2 هفته پس از ظهور ضايعات پوستي مي‌توان ويروس را از ترشحات گلوي بيمار جدا كرد. خون، ادرار و مدفوع بيمار مي‌تواند حاوي ويروس باشد. اما جداكردن ويروس بسيار وقت‌گير بوده و به 10 تا 14 روز وقت احتياج دارد.
براي تشخيص سرخجه مادرزادي در نوزاد تازه متولد شده مي‌توان خون بيمار را مورد آزمايش قرار داد در صورت وجود آنتي‌بادي اختصاصي ضدويروس سرخجه در يك نمونه خون مي‌توان بيماري را تشخيص داد.
شيوع بيماري سرخجه
اين بيماري در تمام نقاط دنيا از اجتماعات دور و مجزا شايع است. شيوع سرخجه در زمستان و بهار افزايش مي‌يابد:
مخزن سرخجه
انسان تنها مخزن اين ويروس است.
روشهاي سرايت بيماري سرخجه
سرخجه از طريق تماس با ترشحات بيني و گلوي افراد آلوده منتقل مي‌شود. اين بيماري به طور مستقيم از طريق قطره‌هاي آب دهان ضمن تماس مستقيم بيماران منتقل مي‌شود.
دوره كمون بيماري سرخجه
دوره نهفتگي بيماري بين 14 تا 17 روز مي‌باشد و مي‌تواند تا 21 روز نيز متغير باشد.
دوره سرايت بيماري
اين دوره از يك هفته قبل از بروز ضايعات پوستي شروع مي‌شود و تا حداقل 4 روز پس از آن ادامه مي‌يابد. سرخجه يك بيماري به شدت مسري است. نوزاداني كه مبتلا به سرخجه مادرزادي هستند ممكن است تا ماهها بعد از تولد، ويروس را دفع كنند.
چه كساني به سرخجه حساسيت دارند و چه افرادي در مقابل اين بيماري مقاومند؟
حساسيت به اين بيماري در همه افراد عموميت دارد. تنها نوزادان متولد شده از مادران ايمن تا مدتي مي‌توانند ايمني مادرزادي را حفظ كنند. در اثر آلودگي طبيعي به ويروس و يا واكسيناسيون، ايمني فعال در مقابل بيماري ايجاد مي‌شود. ايمني‌اي كه بعد از عفونت طبيعي به وجود مي‌آيد، معمولاً هميشگي است و به‌نظر مي‌رسد كه براي تمام عمر باقي مي‌ماند ولي ايمني ناشي از واكسيناسيون، بستگي به ميزان تماس با بيماري در مناطق اندميك دارد.
روشهاي پيشگيري از ابتلا به سرخجه
تزريق واكسن و ايمونوگلبولين
مردم بايد نسبت به روش انتقال بيماري و ضرورت واكسيناسيون آشنا شوند.
واكسيناسيون عليه بيماري سرخجه
تزريق يك نوبت واكسن ويروس زنده ضعيف شده در 98 تا 99 درصد افراد حساس منجر به ايجاد آنتي‌بادي قابل توجه مي‌شود.
روشهاي كنترل بيماري سرخجه
تمام موارد ابتلا به سرخجه يا سرخجه جنيني بايد به مقاومت بهداشتي گزارش شود. گزارش سريع موارد مشكوك و بيماري وسيله‌اي براي اجراي اقدامات به موقع خواهد بود.
درمان بيماري سرخجه
اين بيماري درمان اختصاصي ندارد.
اقدامات لازم در همه‌گيري بيماري سرخجه
تمام موارد تاييد شده بيماري يا موارد مشكوك بايد فوراً به مقامات بهداشتي گزارش شوند براي كنترل همه‌گيري لازم است كه تمام تماسهاي حساس واكسينه گردند. جامعه پزشكي و مردم بايد از وجود همه‌گيري مطلع شوند تا بتوانند خانمهاي حامله را مشخص كرده و آنها را محافظت كنند.
سرخجه در كودكان
چنانچه کودک گرفتار بيماري سرخجه شد ، نگران نشويد . اگر چه داشتن يک کودک بيمار ،هميشه ناراحت کننده است ، اما سرخجه ، يک دانه زدن ملايم واگيردار پوست است که ناراحتي هاي ثانويه ايجاد نمي کند . اين بيماري تنها زماني خطرناک است که يک خانم باردار ، به آن مبتلا شود . در اين صورت بيماري از راه جفت به جنين منتقل شده وگاهي ممکن است موجب مرگ جنين شود و يا نقص هايي در نوزاد متولد شده ايجاد کند . اين نوع سرخجه را سرخجه مادرزادي مي نامند .
اين بيماري پيش از توليد واکسن در سال ۱۹۶۹ ، جزو بيماريهاي واگير دار رايج در کودکان به شمار مي آمد . اما در سالهاي اخير ، شيوع سرخجه کاهش يافته است .
ايمني زايي
يک بار مبتلا شدن به بيماري سرخجه ،فرد را براي تمام عمر نسبت به اين بيماري مصون مي سازد . فردي که هرگز به اين بيماري مبتلا نشده ، اما پس از يک سالگي از واکسن سرخجه استفاده کرده باشد ، او هم براي تمام عمر گرفتار سرخجه نخواهد شد . به هر حال بسياري از جوانان و نوجوانان ، مي پندارند که نسبت به بيماري سرخجه مصونيت دارند ، حال آن که به ياد نمي آورند در دوران کودکي به اين بيماري مبتلا شده اند و يا واکسن آن را تزريق کرده اند يا خير ؟ از اين رو ، بايد تمامي دانشجويان و پرسنل بيمارستانها ، مدرکي دال بر واکسينه شدن و يا يک بار مبتلا شدن به بيماري ارائه کنند
