بخشی از مقاله
چکیده
در این مقاله، ابتدا به اهمیت و تاثیر روش نصب در طراحی سکو اشاره شده است. پس از آن، انواع روشهای نصب روسازه، یعنی انتقال روسازه از بارج حامل آن، به روی جکت، معرفی شده و مراحل هر یک به صورت گام به گام بیان شده است. در حین معرفی روشها، تجهیزات مورد نیاز برای هر روش، و همچنین اجزایی که برای بهبود نصب بر روی جکت و روسازه اضافه میشوند، و شرایط مهار بارج حامل و روسازه نیز، عنوان شده است. در ادامه، شرایط کاربردی هر روش ارائه گردیده است. در پایان نیز، خصوصیات کلیدی روشهای نصب بیان شده، و به این مسئله که نمیتوان روشی را به صورت کلی به عنوان بهینهترین روش انتخاب کرد اشاره شده است. همچنین، بر این موضوع که روش نصب باید با توجه به شرایط موجود، و با در نظر گرفتن همه جانبه عوامل موثر بر نصب صورت گیرد نیز، تاکید شده است.
مقدمه
بهرهبرداری از منابع نفت و گاز موجود در دریاها و اقیانوسها، همواره مورد توجه بشر بوده است. لازمه این بهرهبرداری نیز، بکار بردن سکوهای فراساحل است. در خلیج فارس نیز که دارای منابع بسیار نفت و گاز میباشد، عمدهترین سکوی مورد استفاده، سکوی شابلونی است. انتخاب روش نصب، یکی از فاکتورهای مهم در طراحی این نوع سکو محسوب میشود. در سکوهای شابلونی پس از نصب جکت، و پایدار ساختن آن توسط شمع و گروتریزی، و انتقال روسازه به محل نصب توسط بارج، نوبت به نصب روسازه میرسد.
نصب روسازه به معنی قرار دادن آن در محل مورد نظر بر روی جکت، و ایجاد یک سازه مقاوم، مطابق نقشهها و مشخصات فنی میباشد. عملیات نصب یک روسازه باید به گونهای انجام گیرد که هدف مورد نظر برای طراحی آن را تامین نماید. انتخاب روش نصب، از نظر نیروهای وارد به سازه در حین نصب، ریسک در برنامه زمانی، و هزینههای مصرفی، اهمیت بالایی دارد. بنابراین انتخاب روش مناسب، موثر و بهینه، بسیار ضروری مینماید .[1]
نصب روسازه
انتقال اجزای محتلف یک سکو از یارد ساخت به محل نصب، شامل یک سلسله اعمال پیچیده میباشد. از این رو لازم است برنامهریزی دقیقی برای این کار صورت گیرد. پس از اینکه روسازه به محل نصب حمل شد، به یکی از روشهای Float-Over یا بلند کردن2، آن را در محل مورد نظر روی جکت، قرار میدهیم. شکل 1 اجزای کلی یک روسازه را نشان میدهد. امروزه نصب سازههای دریایی به روش بلند کردن، به دلیل وجود انواع گوناگونی از شناورهای جرثقیلدار، با ظرفیتهای متفاوت، به روشی فراگیر در پروژههای فراساحلی تبدیل شده است. اما از آنجاییکه تعداد شناورهای جرثقیلدار با ظرفیت بالا محدود میباشد، و امکان نصب سازههایی با تناژ بالا توسط آنها میسر نمیباشد، از روش Float-Over نیز برای نصب سازههای سنگین، استفاده میگردد.
در سکوهای بزرگی که روسازه به صورت ترکیبی از مدولها ساخته میشود، قسمتهای اولیه، پایههایی دارند که در زیر آنها امتداد یافته است، این پایهها دارای انتهای مخروطی شکل هستند، تا در شمعها یا پایههای جکت چفت شوند. به این انتهای مخروطی شکل، تیغههای راهنما3 گفته می-شود. البته روسازههایی که به صورت کامل ساخته شده و به روش بلند کردن و یا Float-Over بر روی جکت نصب میشوند نیز، دارای این تیغه-های راهنما میباشند .[2]
شکل :1 اجزای روسازه
در شکل 2 عرشه در حال نصب نشان داده شده است، که در قسمت زیرین آن تیغههای راهنما مشخص است. این پایههای مخروطی شکل باید به گونهای طراحی شوند، که به محض ورود به پایههای جکت یا غلافها، در آنها گیر کنند، در غیر اینصورت در اثر اولین موج، ممکن است باز شوند. قرار دادن عرشه به روی جکت - به تیغههای راهنما توجه کنید. - اگر جکت روی چاه قرار داشته باشد و به جهت حفاری و بهرهبرداری طرح شده باشد، ابتدا یک عرشه موقت حفاری بر روی جکت نصب میشود، و پس از اتمام عملیات حفاری، روسازه بر روی آن نصب خواهد شد. البته گاهی ممکن است عرشه حفاری از قبل بر روی جکت نصب شده باشد.
نصب روسازه به روش Float-over
روش Float-Over یکی از روشهای رایج جهت قرار دادن روسازه در جای خود است، زیرا تحویل و نصب یک عرشه کامل با همه سیستمها، هم از نقطه نظر هزینه و هم از نقطه نظر برنامه زمانی، بسیار سودمند است. نصب سکوهای سنگین دریایی با استفاده از این روش، خود به دو صورت قابل انجام است:
الف - روش اول به این صورت است که بارج مخصوص حامل روسازه مابین پایههای جکت وارد شده، و با تنظیم کردن مکان خود و روسازه، به گونهای میایستد که پایههای روسازه دقیقا در بالای سر محل خود، روی پایههای جکت، قرار گیرند؛ سپس به پایه جکت مهار میشود. پس از آن عملیات پر کردن مخازن بارج آغاز شده، و بتدریج پایین میرود. این فرایند تا زمانی که سطح عرشه بارج پایینتر از سطح جکت قرار گیرد، ادامه مییابد، و بار از روی بارج به روی جکت منتقل میشود. بعد از انجام عملیات جوشکاری، و محکمکاری روسازه به جکت، بارج توسط یدککشها به بیرون از دو پایه جکت هدایت میشود. این روش به نام Float-Over با استفاده از بالاست بارج معروف است.
ب - روش دوم نیز مشابه روش اول است، با این تفاوت که جکهای هیدرولیکی باعث انتقال بار از روی بارج به روی جکت میشوند. این روش، به Float-Over با استفاده از سیستم جکینگ 4 معروف است. این روش وقتی استفاده میشود که سکو دارای ارتفاع مرکز ثقل کمی5 روی بارج باشد. در این حالت، ابتدا در بیرون از پایه جکت، سیستم جک عمل کرده و روسازه را تا ارتفاع مورد نظر - ارتفاعی بیشتر از ارتفاع جکت - بالا میآورد، سپس بارج مابین پایه جکت وارد شده، و اکنون جکها تا ارتفاعی پایینتر از پایههای جکت، پایین میآیند؛ به این ترتیب روسازه بر روی جکت قرار میگیرد. شکلهای 3 تا 5 مراحل این عملیات را نشان میدهند.
