بخشی از مقاله
چکیده
سیستم اطلاعات مدیریت مفهوم پویایی است که در معرض تغییرات زمانی وتغییرات فرایند مدیریت قرار دارد ، سیستمهای اطلاعاتی را باید تحت بررسی و اصلاح مداوم نگاه داشت تا بتواند نیازهای اطلاعاتی را در کلیه سطوح سازمانی برآورده نماید، امروزه به دلیل رشد رایانه و فنآوری اطلاعاتی و ارتباطاتی دوره عمر حیات سیستمهای اطلاعاتی کوتاهتر گشته است از این رو ایجاب مینماید که به تشخیص نیازهای یک سیستم اطلاعاتی و تجدیدنظر بر روی آن و جانشینی آن به وسیله سیستم اطلاعاتی جدید و بهتر اقدام نمود . سیستمهای اطلاعاتی همچون سایر سیستمها دارای"چرخه حیات"میباشند ، به عبارتی آنها نیز روزی دوره عمرشان به پایان میرسد و ممکن است بیهوده و مستمسک شوند و در صورتی که به موقع جایگزین نشوند ، از بین خواهند رفت . یک سیستم اطلاعات کارا و اثربخش به محض اینکه سازمان به تغییر نیاز.جدید و بهتر جایگزین میشود MIS داشته باشد به وسیله یک تکامل تدریجی یک سیستم اطلاعات را"چرخه شکلگیری" MIS مینامند . دراین مقاله پس از معرفی سیستمهای اطلاعاتی و منحنی حیات MIS ، لزومطراحی مجدد یک سیستم اطلاعاتی و چگونگی تجدیدنظر و جانشینی یکسیستم مورد بررسی قرار میگیرد .
کلمات کلیدی:MIS ،منحنی حیات MIS ،چرخه شکلگیری
مقدمه:
امروزه منابع اطلاعاتی به عنوان یکی از منابع اصلی سازمانی در میان منابع دیگر کارکنان، مواد، ماشینآلات - شامل تسهیلات و انرژی - به حساب میآیند. کار مدیر، مدیریت کارآمد این منابع به منظور استفاده از آنها در دستیابی به اهداف سازمانی است. چهار منبع اول وجود فیزیکی داشته و قابل لمس و مشهودند، در حالی که منبع اطلاعات نامشهود بوده و منبع ادراکی نامیده میشود. مدیران با استفاده از منابع ادراکی، منابع فیزیکی را مدیریت مینمایند.تحقیقات نشان میدهد که مدیران 80 درصد وقت خود را صرف مبادله اطلاعات مینمایند - ریچارد، . - 1377 در هر سازمانی در طول روز اطلاعات زیادی تولید می شود. فعالیتهایی مانند پرداخت حقوقی کارکنان، دریافت سفارش از مشتری، پردازش پرداختها، تحلیل فروش گذشته، بررسی موجودیها و... در این میان لازم است سیستمهایی به وجود آیند که قادر به پرداش صحیح و سریع اطلاعات باشند - فتاحی، - 1386
به علت گستردگی و پیچیدگی موجود در سیستمها، مدیران اطلاعات و متخصصان اطلاعات از سیستمهای اطلاعات یعنی سیستمهایی که به کمک ابزارهای رایانهای و فنآوری اطلاعات به گردآوری اطلاعات و پردازش سیستمها میپردازند، روی آوردهاندبنابراین در یک تعریف جامع سیستمهای اطلاعاتی یک سیستم کامل طراحی شده برای تولید، جمعآوری،سازماندهی - پردازش - ذخیره، بازیابی واشاعه اطلاعات در یک مؤسسه، سازمان یا هر حوزه تعریف شده در یک جامعه میباشد با توجه به مفهوم رقابتپذیری به عنوان فرآیندی که هر نهادی میکوشد تا از طریق آن بهتر از دیگری عمل کرده و از وی پیشی بگیرد - خلیل ، - 1381 و با توجه به اینکه امروزه ماهیت اصلی تغییر، تغییر یافته است و شرکت ها باید به سرعت خود را با چنین تغییراتی وفقدهند تا بتوانند بهبود موضع رقابتی خود کمک نمایند از این رو ذکر این نکته لازم میباشد که سیستمهای اطلاعاتی نیز همچون سایر سیستمهااز قبیل یک ارگانیزم زنده متولد میشوند، رشد مینمایند، عمل میکنند، دیر یا زود میمیرند و کارایی خود را از دست میدهند و به صورت همیشه پایدار نمیمانند.
استهلاک یک سیستم اطلاعاتی ممکن است به صورت فیزیکی نباشد، بلکه باافزایش هزینهها، کاهش کارایی،کاهش کنترل و... پدیدار شود از این رو ضروری است که با تکیه بر نیازهای اطلاعاتی سازمان و با توجه به تغییر و تحولات محی پیرامون مکانیزم اصلاحی را در سیستم به وجود آورده تا نیازهای تغییر یافته اطلاعاتی به طور مؤثر برآورده شود - فتاحی، - 1386 به دلیل اینکه شرکت ها در محیطی کاملا رقابتی و فوق العاده متغیرفعالیت می کنند، به طور مداوم و مستمر به یافتن شیوه های جدید،سریع و قابل اتکاتری برای کسب اطلاعات نیازمند هستند. برای رفعاین گونه نیازها، سیستم های اطلاعاتی باید به تغییراتی که دامنه ی آن از اصلاحات جزئی تا تجدیدنظرهای اساسی در سیستم، گسترده است.
گاهی اوقات، سرعت تغییرات به قدری زیاد است، که سیستم های موجود با گذشت زمان قادر به تامین نیازهای جدید نیستند، و سیستم های جدید باید جایگزین آن ها شوند. تغییر در نیازها پایدار بوده و به طور متناوب رخ می دهد، به طوری که در هر لحظه یی از زمان شرکت ها مطمئنا درگیر اصلاح یا تغییر سیستم خود هستند - مارشال و استین بارت، . - 2000فرآیند ایجاد و توسعه سیستم های اطلاعاتی، فرآیندی کلیدی برای بسیاری از سازمان ها محسوب می شود . در این فرآیند، نیازهای اطلاعاتی سازمان تحلیل می شودو در مورد اینکه چه نوع سیستم رایانه ای مورد نیاز است، تصمیم گیری شده و یک طرح مفصل از چگونگی کار سیستم جدید و سازگاری آن با بخش هایی که آن را به کار می گیرند ایجاد می شود و سپس اجرای سیستم جدید در محی سازمانی، مورد آزمون قرار می گیرد - سرلک و فراتی، . - 1390
دلایل تغییر سیستم ها
شرکت ها معمولا به یکی از دلایل زیر سیستم های خود را تغییر می دهند - مارشال و استین بارت، : - 2000
• تغییر در نیازهای اطلاعاتی شرکت و کاربران