بخشی از مقاله
-1مقدمه:
جمعیت واقع در سن فعالیت زذ-64 ساله - نیروي انسانی - به دو دسته از لحاظ اقتصادي تقسیم می شوند :
الف - جمعیت فعال اقتصادي ب - جمعیت غیر فعال از نظر اقتصادي
جمعیت فعال از نظر اقتصادي نیز به دو دسته شاغل - فعال بالفعل - و بیکار جویاي کار - فعال بالقوه - تقسیم می شوند.
جمعیت غیرفعال ازنظر اقتصادي شامل : جمعیت محصل ،خانه دار،داراي درآمدبدون کار وسایر است.
-2شاخص هاي کلیدي عرضه نیروي کار عبارتند از:نرخ مشارکت بالقوه درکل جمعیت ، که ازتقسیم جمعیت 10ساله وبیشتر به کل جمعیت ضربدر 100بدست می آید .
نرخ مشارکت بالفعل یا نرخ مشارکت اقتصادي یا نرخ فعالیت درکل جمعیت ، که از تقسیم جمعیت فعال اقتصادي بر جمعیت 10ساله وبیشتر ضربدر 100بدست می آید.
جمعیت فعال اقتصادي حاصل جمع جمعیت شاغل وجمعیت بیکار است نرخ اشتغال :حاصل تقسیم جمعیت شاغل بر جمعیت فعال اقتصادي ضربدر 100است.
نرخ بیکار ي : حاصل تقسیم جمعیت بیکار درجستجوي کار بر جمعیت فعال اقتصادي ضربدر 100است.پس جمع نرخ اشتغال ونرخ بیکاري برابر 100است.وهرگاه یکی از این شاخص ها را داشته باشیم می توانیم از 100کم کرده تا نرخ دیگررابدست آوریم.
-3شاخص هاي کلیدي بازار کار
-1-3نرخ مشارکت یا میزان مشارکت نیروي کار یکی از شاخص هاي کلیدي بازار کار محسوب می شود . این میزان در سالهاي زخ-تکاز49/5درصد در سال 1365 به 40/9 درصد در سال 1375کاهش یافت و با 0/5 درصد افزایش به 41/4 درصد در سال 1385وسپس با 0/6کاهش به 40/8درصد درسال 90رسید.
جدول -1 روند افزایش جمعیت و جمعیت 10ساله و بیشتر و تغییرات شاخص هاي کلیدي عرضه نیروي کار
جدول -2 متوسط رشد جمعیت ، کل ، جمعیت 10 ساله و بیشتر و جمعیت فعال
-2-3نرخ بیکاري:نرخ بیکاري یکی از مهمترین شاخص هاي کلیدي بازار کاراست .
دلایل عدیده اي موجب عدم مشارکت افراد در نیروي کار است از آنرو که فکر می کنند کاري براي آنها وجودندارد و یا اصولاً تمایلی به کارکردن ندارند . اما احتمال آن که بر اثر فشارهاي مختلف در جستجوي کار برآیند بسیار است. و این عامل نیز موجب افزایش تعداد افراد در جستجوي کار یعنی تعداد بیکاران خواهد شد .
جدول -3 نرخ بیکاري کشور و استان گیلان طی سالهاي -65تکصذ
محاسبات توسط نگارنده در هر حال نرخ بیکاري استان از رقم متناظر کشور بیشتر بوده است و تعداد بیکاران استان در سال 90 نسبت به 65 ، 0/4درصد کاهش یافته است می توان گفت بعد از 25سال نرخ بیکاري دراستان گیلان ثابت مانده است.
-3-3شاخص کلیدي دیگر بازار کار که بیانگر عدم تعادل بازار کار از جنبه جنسیتی است ، فاصله نرخ بیکاري زنان و مردان است ، افزایش روز افزون جمعیت ده ساله و بیشتر ، توسعه آموزش عالی و تقاضاي رو به ازدیاد زنان براي کار درخارج از خانه ، یکی از عوامل مهم رشد بیکاري زنان به شمارمی رود. بررسی بیکاران افزایش تعداد و درصد بیکاران زن افزایش تعداد وکاهش درصد بیکاران مرد را در سالهاي 85-65 نشان می دهد.