بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر به شناسایی تأثیرات هوش تجاری از طریق فرایند تجاری بر عملکرد سازمان - مطالعه موردی: بانک ملی ایران - پرداخته است. نوع تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش کارشناسان، مدیران، معاونین شعب بانک ملی ایران در تهران به تعداد 2200 نفر بوده است، که تعداد 327 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده با استفاده از جدول مورگان انتخاب شده اند. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه بوده است. روایی پرسش نامه با استفاده از روش روایی تحلیل محتوا و پایایی پرسشنامه با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت.
تجزیه و تحلیل دادههای با استفاده نرم افزارهای SPSS20 و Lisrel8,5 انجام شده است. بررسی نتایج نشان داد که هوش تجاری بر عملکرد سازمان تاثیر گذار است، هوش تجاری بر فرایند های تجاری تاثیر گذار است، فرایند های تجاری بر عملکرد سازمان تاثیر گذار است، فرایندهای تجاری دارای نقش میانجی بین هوش تجاری وعملکرد سازمانی است.
همچنین داده کاوی بر عملکرد سازمان تاثیر گذار است، انبارداده تحلیلی بر عملکرد سازمان تاثیر گذار است، داشبورد سازمانی بر عملکرد سازمان تاثیر گذار است، داده کاوی بر فرایند های تجاری تاثیر گذار است، انبارداده تحلیلی بر فرایند های تجاری تاثیر گذار است و در نهایت داشبورد سازمانی بر فرایند های تجاری تاثیر گذار است.
-1 مقدمه
اقتصاد معاصر،بیش از این نمی تواند بر پایه منابع طبیعی باشد و این منابع ، بوسیله منابع مبتنی برعقل و خرد در حال جایگزینی است. اهمیت سرمایه دانش و اطلاعات- که دارایی پنهان نیز نامیده می شود- به همان اندازه اهمیت سرمایه مادی در دستیابی به اهداف سازمان وچه بسا بیشتر ازآن می باشد - الزاک و زیمبا،. - 855 : 2003 از سوی دیگر، پیشرفت های گسترده فناوری اطلاعات در همه زمینه ها، باعث شده تا مدیران امروز با انبوهی از اطلاعات با ارزش و غیر قابل چشم پوشی مواجه گردند که این اطلاعات باید به عنوان داده های سیستم های مدیریت سازمان پاک سازی شده و مورد پردازش قرارگیرند.
این اطلاعات، پردازش شده و در نهایت تبدیل به دانش قابل اطمینانی می شوند که ایفاگر نقش مؤثر در تصمیم سازی ها و تصمیم گیری های مدیران هستند. - امینی،. - 3 :1388 تحلیگران معتقدند که مزیت رقابتی یک سازمان درگروی دو عامل است: دسترسی سریع به اطلاعات کافی و قابل اعتماد و گزینش پذیری بالا در ایجاد و بهره برداری از اطلاعات. از این رو،جستجو برای ابزاری اثر بخش برای ایجاد،گردآوری و به اشتراک گذاری دانش در یک سازمان به یک هدف کلیدی مدیریت تبدیل شده است - براتی و دادبین،. - 16 :1389
در این میان یکی از مفاهیم اصلی و پرونق سیستم های مدیریتی در جهان امروز، مفهوم هوش تجاری بعنوان یکی از کاربست ترین سیستم های پشتیبان تصمیم می باشد. سیستم های هوش تجاری، از طریق گردآوری، سازماندهی، تحلیل و به اشتراک گذاشتن اطلاعات مهم مربوط به روند کسب و کار ، به مدیران و سایر کاربران آن بینش می دهد، بینشی که آنها را در اتخاذ تصمیمات بهتر و در مدت زمان کوتاهتر یاری می کند.
این سیستم ها از طریق به کارگیری بهینه داده های ذخیره شده در پایگاه های داده سازمان ، می کوشند اطلاعات را به آگاهی و هوشمندی تبدیل سازند - چاوساک،. - 3 : 2010 در واقع با توجه به محیط کسب وکار به سرعت در حال تغییر کنونی،سازمانها نیاز به سیستمی دارند تا بتواند اطلاعات مورد نیاز مدیران را در حداقل زمان ممکن وبه صورت اثربخش سازماندهی کرده و قادر به یکپارچه سازی میان داده های مختلف، پراکنده و ناهمگون در سازمانها باشند.
دسترسی به اطلاعات صحیح، خلاصه شده و کاربردی مورد نیاز سازمان، می تواند آنها را در پیش بینی،تحلیل های تجربی وتصمیم گیری در مورد فعالیت های خود یاری کند.هوش تجاری علاوه بر ایفای این نقش باعث می شود تا سازمانها با بکارگیری اطلاعات موجود از مزیت رقابت بهره مند شوند و امکان کنترل و ردگیری فرایند های کلیدی سازمان نیز برای مدیران فراهم شود - حقیقت منفرد و دیگران،. - 207 :1389
چنین سیستم هایی،اطلاعاتی را ارائه می دهند که ممکن است به عنوان پایه ای برای ایجاد و تغییرات اساسی در یک سازمان و شرکت خاص به کار روند. ازجمله می توان به برقراری زمینه های جدیدی برای همکاری،کسب مشتریان جدید،شناسایی بازارهای جدید و ارائه محصولات و خدمات جدید برای مشتریان اشاره کرد که همگی بیانگر ارزش و اهمیت رویکرد جدید هوش تجاری است. با این وجود بر اساس نظر وانگ در حال حاضر کاربرد هوش تجاری هنوز در مراحل آغازین است و اغلب تشکیلات اقتصادی از درک مؤثر آن عاجز هستند - وانگ،. - 10 : 2005 بنابراین در این تحقیق به شناسایی تأثیرات هوش تجاری از طریق فرایند های تجاری بر عملکرد سازمان پرداخته شده است.
- 2 مروری بر ادبیات و پیشینه تحقیق
- 2-1 تعاریف نظری متغیرهای تحقیق
· هوش تجاری : هوش تجاری دسته وسیعی از فرایند های تجاری،نرم افزارهای کاربردی و تکنولوژی ها را شامل می شود که به وسیله آنها داده های اطلاعاتی جمع آوری، ذخیره سازی و تحلیل می شوند و نتایج به طریقه مناسبی در اختیار کاربر مربوطه قرار می گیرد - ایست و دیگران،. - 106 : 2007
· فرایند های تجاری : فعالیت تجاری عبارت است از یکسری فعالیت های مرتبط به هم که برای رسیدن به هدفی خاص و خروجی معین که همان تولید کالا یا خدمتی - با ارزش - است، انجام می شوند. فرایند های کسب وکار رویه و روال های جاری سازمان هستند که تکرار پذیرند - البشیر و دیگران،. - 137 : 2008
· عملکرد سازمانی: عملکرد سازمانی فرایندی شامل مجموعه ای از فعالیت ها و اقدامات سازمانی است که مدیران با اتکا به آن می توانند به طور مؤثر اهداف سازمان را محقق سازند - آنگ ، . - 13 : 2007
- 2-2 ساختار و ابعاد اصلی هوش تجاری
یک سیستم هوش تجاری ازچهار سطح و یک فرا داده تشکیل شده است. این ابعاد مختلف با همدیگر برای تسهیل وظایف اساسی سیستم هوش تجاری همکاری می کنند: این وظایف عبارتند از، استخراج داده ها از سیستم های عملیاتی سازمان، ذخیره داده های استخراج شده در یک انبار داده و بازیابی داده های ذخیره شده برای کاربرد های تحلیلی مختلف سازمان. بطوریکه: سطح سیستم های عملیاتی سازمان،اساساً سیستم های پردازش online است که عملیات روزانه سازمان را حمایت می کند. سیستم های نوع 1OLTP شامل سیستم های پردازش درخواست های مشتری، سیستم های مالی، سیستم های مدیریت منابع انسانی می باشند.
لذا سازمانهامعمولاً سیستم های مختلف OLTP دارند که مقدار زیادی داده تولید می کند. این داده ها اول از سیستم هایOLTP ، بوسیله فرایند 2ETL استخراج شده و سپس مطابق یک سری قوانین تبدیل، تغییر وتبدیل هایی در آنها صورت می گیرد ، درواقع داده های خام به شکلی که قابلیت آنالیز را داشته باشند، تبدیل می شوند، داده ها سرانجام پس از پاک سازی و یکپارچگی در انباره داده بار گذاری می شوند ETL .جزء اساسی یک سیستم هوش تجاری است به خاطر اینکه کیفیت همه ابعاد دیگراساساً روی فرایند ETL متکی است. از طرفی، ابعاد اصلی سیستم هوش تجاری با توجه به ساختارآن شامل موارد زیر می باشد: -1 انبار داده -2 ابزارهای تحلیلی سازمان مانند OLAP ، داده کاوی، فناوری های بصری سازی داده ها مانند، داشبورد.
