بخشی از مقاله
چکیده
هر جرم و بزه دارای علل و عوامل سازنده ای است که بر روی طفل اثر میگذارد و او را به سوی ناسازگاری و نابهنجاری و بزهکاری سوق میدهد. جرم شناسان این عوامل موثر بر بزهکاری را در دو دسته تقسیم کردهاند. عوامل داخلی بزهکاری عواملی هستند که آنها را باید در سرشت ذاتی، وضع جسمانی و شخصیت و اختصاصات روانی و خلقی طفل جستجو کرد.
به همین جهت است که از آنها به عوامل داخل یا ذاتی یا فردی یا اولیه تعبیر میشود.1 ارزش و اهمیت موضوع بزهکاری اطفال، مساله ایمهم و غیرقابل تردید در جوامع امروزی است که لزوم پیش گیری از آن نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است . شناسایی عوامل موثر در بزهکاری اطفال برای پیش گیری ، امری ضروری می باشد . در میان این عوامل ، عوامل خارجی خصوصاً محیط خانواده و مدرسه نقش بسیار زیادی در این مورد دارند.
چرا که کودک به محض تولد و حتی پیش از آن شدیداً تحت تاثیر محیط پرورشی خود قرار می گیرد . در این پژوهش ابتدا به مباحث بنیادی و مقدماتی و تبیین معانی اصطلاحات کاربردی این تحقیق خواهیم پرداخت تا زمینه لازم جهت درک بهتر مطالب این تحقیق ایجاد شود . بنابراین در این مقاله به شناسایی عوامل داخلی بزهکاری می پردازیم.
عوامل داخلی بزهکاری
این عوامل را میتوان به دو گروه عوامل جسمی یا فیزیکی و عوامل درونی تقسیم نمود.
الف - عوامل جسمی از میان عوامل جسمی و فیزیکی به بررسی تاثیر وراثت، اختلالات کروموزومی، اختلالات غدد درون ریز بدن و عوامل مربوط به دوران جنینی و زایمان بر بزهکاری میپردازیم.
.1 وراثت
یکی از عواملی که شخصیت افراد را تحت تاثیر خود قرار میدهد عوامل ارثی است. تئوری توارث از قدیمیترین مباحث مورد توجه دانشمندان بوده که براساس آن، انسان وارث استعدادها، خصلتهای خوب و بد و ویژگیهای جسمی و حتی اخلاق بستگان و اجداد خود میدانند. وراثت علمی است مستقل و مهم که از ماهیت مادی عوامل به وجود آورند. صفات و خصوصیات حیاتی در موجودات زنده و چگونگی عمل آنها در دورانهای مختلف حیات و نحوه انتقال خصوصیات فردی و نژادی از پدر و مادر به فرزندان و اعقاب آنها از یک نسل به نسلهای بعد از آن و از چگونگی تکامل و انقراض موجودات زنده بحث و گفتگو میکند.
بعضی معقتدند که وراثت اثر مستقیم بر رفتارها داشته و باعث سازگاری و یا ناسازگاری فرد میگردد. دستهی دیگر وراثت را عامل غیر مستقیم و موجب ایجاد زمینه و بستر مساعد برای بروز عدم تعادل جسمی یا روانی میدانند.3 در شریعت مقدس اسلام نیز نقش وراثت مورد توجه بوده و از وراثت با کلمه »عرق« یاد شده است.4 تاثیر وراثت در بروز بیماری های مختلف خصوصا اعمال خلاف از مباحثی است که در علم ژنتیک قابل بررسی است سوالی که در اینجا مطرح است تاثیر وراثت بر بزهکاری است که چه درجه اهمیتی باید به عامل توارث داد؟ آیا بزهکاری و تبهکاری معلول قوانین وراثت است؟
در رابطه با اثر توارث نمونه بارز در مطالعات، تحقیقی است که بر روی نسل 2 خانواده »ادواردز« و »جک« انجام پذیرفته است. درخانواده ادواردز که از طبقه ثروتمند و صاحب منصب بودند، هیچ جنایتکاری وجود نداشت، اکثر اعضای خانواده افرادی سازگار و بعضا دارای سمت های بالای کشوری مثل ریاست جمهوری بودند. بر عکس در میان خانواده جک تعداد بسیاری جنایتکار و دارای سوابق بزهکاری بودند.
این تحقیق به منظور این بود که تمایلات ارثی نسبت به بزهکاری را نشان بدهد. اما با اندکی تامل در وضعیت این دو خانواده می توان دریافت که نمی توان صرفا بر مبنای وراثت و اصل توارث بزهکاری فرزندان را توجیه نمود. و جدا کردن تاثیرات وراثتی و محیطی از یکدیگر غیر ممکن است. زیرا اگر شرایط اقتصادی و اجتماعی مناسبی را خانواده دوم یا محیط نامناسبی برای خانواده اول وجود می داشت، نتیجه همین نمیشد و مسلما بزهکاری صرفا بر اساس ژن منتقل نمیگردد.
در حال حاضر علم جرم شناسی به این حقیقت دست یافته است که تمایلات جنایی ارثی نیست، فقط ممکن است بعضی از خصائص روانی یا بسیاریها یا گرایشها شخصیتی ارثی باشد.6 به عبارت دیگر توراث مجرمانه خاص، آن گونه که بعضا ادعا می شود وجود ندارد، اما باید پذیرفت که سوابق ارثی میتواند شکلگیری شخصیت فردی بزهکار را تحت تاثیر قرار دهد. سوابق ارثی به اضافه سوابق شخصی، عامل آسیبپذیری زمینه در بسیاری از بزهکاران و به ویژه بزهکاران مزمن است.
.2 اختلالات کروموزمی
کروموزم، ساختمان میله ای شکلی در هسته هر یک از سلولهای بدن انسان است که عنصر اصلی هر سلول را تشکیل میدهد و تعداد آنها در هر سلول 23 جفت یا 46 عدد میباشد. گاهی در ترکیب کروموزم ها اختلال ایجاد شده که با کم و زیاد شدن بعضی از جفتها عوارض و اثرات جسمی و روانی خاصی به وجود میآید. یکی از انواع اختلالات کروموزمی عبارت است از منگولیسم یا سندروم داون که ناشی از اختلال در ترکیب کروموزوم های جفت بیست و یکم میباشد که در وی عدم تعادل اخلاقی و عقبماندگی هوشی ایجاد می گردد. بیش از پنجاه درصد مبتلایان به این بیماری قبل از رسیدن به سن بلوغ فوت میشوند.
مهمترین اختلال در ترکیب جفت بیست و سوم اتفاق میافتد. گاهی اوقات به نسبت نقصی که در جریان تقسیم این کروموزم پیش می آید، یک کروموزوم اضافی x یا Y ایجاد میشود که ناهنجاری مربوط به یک کروموزم اضافی Y در مردان موجب می شود که قد بلندتری از سایر مردان داشته باشند و گفته میشود که بسیار پرخاشگر و حالات غیر عادی دارند. نخستین بار در سال 1955 رابطه بین کروموزم اضافی و رفتار غیر عادی و گرایش به اعمال ضد اجتماعی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفت و نتیجه آن شد که رابطه کروموزم اضافی و رفتار غیر عادی رسما در سال 1966 به اثبات رسید.
تحقیقات اولیه نشان داده بود که افراد مبتلا مبتلا به کروموزم اضافی XYY خیلی زود دست به جرم زد و رفتاری ناثابت و متغیر الشکل دارند و معمولا جرم دزدی آنان بیش از سایر جرایم است. شخصیت این افراد بسیار زود مورد آسیب قرار میگیرد.9پر واضح است این گونه حالات غیر طبیعی و عدم تعادل که نتایجی مانند قد بسیار بلند، بهرههوشی پایین، عدم مقاومت در امور و تسلیم زودرس، احساس کمبود عاطفی، ستیزه جویی، میل به تجاوزات جنسی و غیره را به دنبال دارد، در تسهیل ناسازگاری شخص و بزهکاری وی اثر فراوان دارد و در مقایسه با افراد عاری، میل به بزهکاری در این گونه افراد زیادتر و محسوستر است.10
در پایان باید گفت که به نظر میرسد اختلالات کروموزمی را نمیتوان به عنوان یک عامل قاطع بزهکاری تلقی نمود زیرا عوامل محیطی مناسب و یا معالجات طبی آنها را خنثی و بی اثر خواهد نمود و مطالعات و تحقیقاتی که تا به امروز در خصوص این مطلب صورت گرفته ارتباط واضحی را میان کروموزم Y اضافی و بروز پرخاشگری ثابت نمی کند و تاثیر زیاد این اختلال در بزهکاری مورد انتقاد شدید متخصصین و دانشمندان واقع شده است. چرا که در جوامع امروزی افرادی هستند که دارای کروموزم اضافی Y بوده و رفتار عادی دارند و هرگز مرتکب بزه نمیشوند. همین طور بزهکاران بسیاری که دارای کروموزم اضافی Y نمیباشند.11
.3 تاثیرات غدد درون ریز
مهمترین غدد داخلی درون ریز چهار غده هیپوفیز، صنوبری، تیروئید و آدرنال یا فوق کلیوی هستند. که با جنبههای مختلف شخصیت ارتباط مستقیم دارند و در وضع مزاجی و بدنی فرد اثر می گذارد. هورمون های این غدد مستقیما وارد جریان خون میشوند و به همه نقاط بدن میرسند. اگر این غدد وظایف خود را به خوبی انجام ندهند، اختلال بسیاری در وضع ظاهری و بدنی و هوش به وجود میآید و در وضع اجتماعی فرد هم اثر میگذارد. غدههای مترشح داخلی در پایان قرن نوزدهم توسط برآن اسکوار پزشک فرانسوی کشف شد. هورمونهای مترشح از این غدد تاثیر به سزایی در اعمال مختلف بدن انسان دارند و ممکن است جرایم خلافی بیعفتی و گاه سرقت را در پی داشته باشد.12