بخشی از مقاله
چکیده:
افزایش جمعیت و تقاضای فزاینده انرژی در جهان باعث افزایش تعداد نیروگاه های تولید برق شده است. در این راستا استفاده حداکثری از پتانسیل های نیروگاه ها و توانمندی های پرسنل شاغل در بخش های مختلف نیروگاه ها، نیازمند رعایت اصول و استانداردهای ایمنی و بهداشت و فراهم نمودن محیط کار ایمن می باشد. در این مقاله به شناسایی فعالیت ها و جنبه های ریسک از منظر ایمنی و بهداشت در نیروگاه حرارتی شهید مفتح در فاز بهره برداری با استفاده از متد دلفی پرداخته شده است. در این روش ابتدا یک گروه تخصصی مجرب که آشنایی کامل به مسائل فنی نیروگاه و اثرات زیست محیطی آن دارند، تشکیل شده است و سپس با شناسایی فعالیت های موجود در نیروگاه، پرسشنامه روش دلفی تهیه و در بین اعضا گروه تخصصی توزیع شده است و در نهایت ریسک های حاصل از فعایت های نیروگاهی در محیط ایمنی و بهداشت با توجه به نظرات تیم کارشناسی شناسایی شده اند.
واژه های کلیدی: ارزیابی ریسک، ایمنی و بهداشت ، خطر ، روش دلفی ، نیروگاه حرارتی
مقدمه:
در طول تاریخ رابطه آدمی با محیطزیست همواره تابعی از رفتار او با محیط اطراف خود بوده است. این رفتار طی قرون متمادی اشکال گوناگونی به خود گرفته است و روز بهروز بر وسعت و پیچیدگی آن افزوده شده است. محیطزیست مجموعهای است بسیار گسترده و درهمپیچیده از عوامل گوناگون که بر اثر یک فرآیند و تکامل تدریجی موجودات زنده و اجزای سازنده سطح زمین به وجود آمده پیشرفتهای صنعتی، برنامههای .بنابراین در فعالیتهای انسان تأثیر گذاشته و از آن تأثیر میپذیرد. شیرالی زاده و همکاران - 1391 - توسعه و پروژههای زیربنایی با وجود تمام مزایا و منافعی که برای انسان به همراه داشته است، سرمنشأ بسیاری از مخاطرات، ریسک ها و ×نارساییهای قابلتوجهی نیز بودهاند. میر جلیلی و همکاران . - 1390 -
ارزیابی ریسک، فرآیند تحلیل کیفی و کمی پتانسیلهای خطر و ضریب بالفعل شدن ریسکهای بالقوه ناشی از اجرای پروژه و همچنین حساسیت یا آسیبپذیری محیط پیرامونی است. به عبارت دیگرمی توان چنین بیان نمود که در ارزیابی ریسک، حساسیتهای جوامع انسانی به عنوان پذیرنده اثرات در تحلیلها مورد بررسی قرار میگیرد؛ بنابراین بررسی و تحلیل جنبههای مختلف ریسک، ماهیت و انواع ریسکهای ناشی از فعالیتها در محیطزیست ضروری است. باهدف مدیریتی کاهش خطرها، ارزیابی ریسک کلیه فعالیتها، انجام پذیرفت یعنی در ابتدا کلیه فعالیتها فهرست گردید، سپس انضباطهای اساسی برای به نظم درآوردن آنها تعریف شد که ملاک عمل قرار گرفت. باید توجه داشت که روش ارزیابی ریسک به صورت یک رویکرد عمومی است؛ که به طور کلی فرآیند ارزیابی ریسک بدین قرار است:
1. شناسایی و تعیین ریسک
2.ارزیابی ریسک
3.تجزیه و تحلیل ریسک
4.واکنش به ریسک
5.کنترل واکنش به ریسک
ارزیابی سیستم و روشهای آن عبارت است از به کار بردن اطلاعات در دسترس برای شناسایی خطرات و تخمین ریسک ناشی از آنها برای افراد، جمعیت، داراییها یا محیط است.مراحل ارزیابی سیستم دارای سه عنصر اصلی است: الف- شناسایی خطرات ب- ارزیابی ریسک خطرات شناساییشده
ج- ارائه پیشنهادهایی برای اقدامات ایمنی
در فعالیتهای صنعتی تکنیکهای ارزیابی و مدیریت ریسک از طریق استفاده از رویکردهای پیشگیرنده و باهدف ایمنی برای کاهش توان حوادث بکار گرفته میشود. محمدفام . - 1389 - امروزه ایمنی نقش بسیار مهمی را در تمامی مراحل طراحی فرآیندهای شیمیایی ایفا میکند. یکی از ضروریترین و اصلیترین مراحل برای افزایش سطح ایمنی در واحدهای موجود یا در حال طراحی، ارزیابی ریسک خطرات همچون رها شدن مواد شیمیایی در محیط و انفجار و غیره است که ممکن است از طریق خطاهای انسانی یا خرابی تجهیزات و یا عوامل دیگر ایجاد شود. نقطه شروع برای برنامهریزی جامع در ایمنی، تشخیص مخاطرات است. روشهای زیادی از قبیل چکلیست، آنالیز پرسش و آنالیز مخاطرات و راهبری به این منظور توسعهیافتهاند - نصرآبادی، . - 1390
معرفی نیروگاه شهید مفتح:
نیروگاه حرارتی شهید مفتح به عنوان یکی از طرحهای مهم و زیربنایی دهه سازندگی جمهوری اسلامی ایران در دشت فامنین در کیلومتر 45 جاده همدان - تهران در زمینی به وسعت 270 هکتار بنا گردیده است که موقعیت آن در نقشه کشور و استان همدان در شکل - 4-1 - مشخص شده است. این نیروگاه از نوع بخاری با برج خنککنندهی تر و سوخت گاز طبیعی و مازوت طراحیشده و دارای چهار واحد 250 مگاواتی میباشد. تعداد افراد شاغل در این شرکت در حدود 420 نفر به صورت روز کار و شیفت مشغول فعالیت میباشند. انرژی تولیدی نیروگاه از طریق ایستگاه برق 400/230 کیلوولت نیروگاه به شبکه سراسری انتقال داده میشود که از طریق ایستگاههای برق موجود در همدان، اراک، سنندج و زنجان مورد استفاده مردم قرار میگیرد که 550 الی 600 مگاوات از انرژی تولیدشده در استان همدان به مصارف خانگی، کشاورزی و صنعتی میرسد - گزارش پایش نیروگاه شهید مفتح همدان، . - 1388
