بخشی از مقاله
چکیده
مسئله تربیت فرزند و لزوم آن از مسائل حائز اهمیت در اسلام و از اهداف مهم پیامبران الهی است. تربیت جنسی فرزند، دادن آگاهی و آداب لازم به فرزند دربارة کیفیت کنترل و ارضاي درست غریزة جنسی و به موقع میباشد تا مقدمهاي براي نیل به کمال تربیتی و رسیدن به رشد تام انسانی است. باین اوصاف، کودك به تدریج به سوي کمال مطلوب که همان قرب الهی است حرکت کند. آنچه که این تحقیق، عهده دار آن است، تبیین تربیت غریزه جنسی کودك که یکی از مهمترین حوزههاي تربیتی است و شیوه هاي آن پرورش هویت جنسی، پیشگیري از تحریک غریزه جنسی، پاسخ دادن به پرسشهاي جنسی کودکان، پرورش فضایل اخلاقی، که کمتر به آن پرداخته شده است. تحقیق حاضر که مشتمل بر دو بخش کلی است، با بهرهگیري از منابع معتبر و همچنین روایات صحیح به بیان این مهم پرداخته شده است تا مقدمهاي براي ارائه آگاهی والدین و مربیان فرهیخته در جهت رشد معنوي و علمی کودکان و نوجوانان فراهم گردد.
واژه هاي کلیدي: اسلام، تربیت جنسی، والدین، کودك، غریزه جنسی
-1 مقدمه
مهمترین هدف ادیان الهی و رسالت انبیا، هدایت و تربیت انسان براي رسیدن به کمال و قرب الهی است. از اینرو، محتواي کلام و کردار آنها، سرشار از نکات تربیتی و هدایت کننده است. آنها همواره تلاش کردهاند انسان را از ظلمت و آلودگی برهانند و به وادي نور و پاکی راهنمایی کنند. از آن جا که غریزه جنسی نقش مهمی در چگونگی شکلگیري شخصیت انسان دارد و افکار، گفتار و کردار او را تحتالشعاع قرار میدهد، شایسته است به صورت مفصل مورد بررسی و پژوهش قرار گیرد و مواردي که ممکن است از طریق این غریزه، حیات مادي و معنوي، در معرض خطر قرار گیرد شناسایی شده و از انحراف آن خودداري گردد که همانا انحراف جنسی یکی از معضلاتی است که یک جامعه را تهدید میکند. در این تحقیق به بررسی تربیت غریزه جنسی در کودکان پرداخته خواهد شد تا مربیان با کمک این معلومات، شرایط فردي و اجتماعی را به گونهاي فراهم آورند که همراه با رشد جنسی کودك، به صورت طبیعی بر معلومات جنسی او افزوده شود و او به میل خود، از خطاهاي جنسی اجتناب کند.
-2 مبانی و مفاهیم تربیت جنسی
- غریزه جنسی غریزه عبارت است از وجود نیرویی پیچیده در درون انسان که بخشی از فعالیت و رفتار او را شکل و جهت میدهد. آن نیرو،امري همگانی است و در همه افراد، از همه نژادها و گروهها وجود دارد. مرزشناس نیست و در همه مناطق و محدودههاي زیستی کره زمین حضور دارد. قدرت آن از درون بر میخیزد، هرچند عوامل بیرونی در بیداري و تشدید آن نقش دارند. رشد آن در انسان داراي صورت تدریجی است. توان آن بسیار و داراي نقش حرکت آفرینی است. عوامل اجتماعی، طبیعی، القایی آن را از بین نمیبرند ولی میتوانند آن را سرکوب، تعدیل و یا هم چون آتشی زیرخاکستر نگه دارند - قائمی، 1385، ص . - 171 غریزة جنسی، غریزه حساس و نیرومندي است که بسیاري از اعمال و رفتار و بیماريهاي جسمانی و روانی انسان از این غریزه نشأت میگیرد.
احساسات و لذتهاي جنسی از زمان کودکی وجود دارد و آثاري از آن مشاهده میشود، نهایت این که در هر زمان به صورتی آشکار میگردد. پژوهشهاي روانشناسان نشان میدهد که کودکان از سن شش–هفت سالگی دورنمایی از روابط جنسی در ذهن خود دارند و در صدد کشف و جستجوي آن هستند. خداوند غریزه جنسی کودکان را درسنین قبل از بلوغ به حالت خفتگی و ابهام نهاده است. صلاح فردي و اجتماعی کودکان نیز همین است که غریزة جنسی آنان تا پیش از بلوغ بیدار نشود، بنابراین بر والدین لازم است شرایطی را بوجود آورند که کودکان بر طبق قانون خلقت تدریجاً پرورش یابند و بزرگ شوند - امینی، 1387،ص . - 353
- مفهوم تربیت جنسی تربیت جنسی عبارت است از فراهم آوردن زمینهها و عوامل مربوط به غریزة جنسی به گونهاي که استعدادهاي شخصی فردشکوفا شود و او را در رسیدن به کمال مطلوب اختیارياش، یاري رساند. بدینسان هدف از تربیت جنسی فرزند، ارائه آگاهیها و آداب لازم به فرزند دربارة چگونگی کنترل و ارضاي درست غریزة جنسی و فراهم آوردن زمینههاي ازدواج موفق و به هنگام فرزند است تا او را در جهت رسیدن به رشد و کمال و تربیتاش یاري نماید. در عرصه تربیت جنسی فرزند لازم است که نهادهاي مختلف جامعه، اعم از خانواده، در یک حرکت هدفمند و هماهنگ مسیري را به روي فرزند بگشایند که او با انتخاب و اختیار آزاد خویش از رفتارهاي نابهنجار جنسی دوري نماید و در جستوجوي راهحل و رفتارهاي بهنجار جنسی برآید - ثابت، 1381، ص. - 44
- اهمیت و اهداف تربیت جنسی در اسلام
غریزه جنسی یکی از غرایز بسیار نیرومند و مهمی است که در وجود انسان نهاده شده است. در برخورد با این غریزه دو نظریه کاملاً متضاد وجود دارد. جمعی این غریزه را منفور و پست میشمارند و توصیه میکنند که این غریزه را سرکوب سازند.جمعی دیگر به آزادي کامل غریزه جنسی عقیده دارند. غریزه جنسی را بسیار مهم و کیفیت برخورد با آن را بسیار حساس و نسبت به زندگی آیندة انسان سرنوشت ساز میشمارند. آنان به اولیا و مربیان توصیه میکنند که کودکان را در اعمال غریزة جنسی کامًلا آزاد بگذارند، بلکه سفارش میکنند که کودکان را در بیدار ساختن غریزة جنسی و راههاي بهرهگیري و لذتجویی آموزش دهند. اسلام اعراض از عمل جنسی را کمال نمیداند بلکه آن را امري مستحب و در برخی موارد واجب میداند همچنین با آزادي کامل غریزه جنسی و بیبند و باري مخالف است و آن را گناه و انحراف میداند.
اسلام با ارضاي غریزه جنسی از طریق مشروع موافق است و آن را یک امر طبیعی و از لوازم زندگی انسان میداند و آن را وسیلهاي براي تشکیل خانواده و آرامش و انس خانوادگی و تولید نسل میداند. منظور اسلام از تربیت جنسی، پرورش و تقویت نیروي جنسی نیست بلکه به معناي تعدیل و جهت دهی و راهنمایی است - امینی، 1387، ص . - 288 تربیت جنسی در اسلام، جزئی از تربیت عمومی کودك است. اسلام به همه زمینههاي رشد شخصی و شخصیتی کودك عنایت دارد. اسلام به پرورش و رشد همه زمینههاي عقلی، روحی، عاطفی، اجتماعی و جنسی کودك و هر آنچه که به پرورش انسانی صالح میانجامد، توجه دارد.
احادیثی که در زمینه مسائل جنسی وجود دارد و رعایتهائی که در اینگونه موارد بایستی انجام شود خود نشانگر توجه اسلام به مسئله تربیت جنسی است. در اسلام با توجه به آیات و روایات و احکام مختلف که مستقیم و غیرمستقیم در رابطه با مسائل جنسی و ارضاي و تعدیل آن سخن به میان رفته، میتوان نتیجه گرفت که تربیت جنسی در اسلام از ضروریات است و نمیتوان اجازه داد که خودبهخود این مسئله با مرور زمان بر فرد، حل شود. غریزه جنسی که مبدأ آفرینش، آن را جهت خیر و کمال و بقاء نسل بشر در وجود انسان به ودیعت نهاده است، ممکن است مورد سوء استفاده و تجاوز قرار گیرد. خودارضایی، یک نوع انحراف جنسی است که جسم و روان را ضعیف کرده و این با طبیعت انسان مغایر است - فرهادیان، 1377، ص . - 127
از نخستین اهداف تربیت جنسی این است که رشد جنسی کودکان، به طور طبیعی و سالم پیش برود و از بروز ناهنجاري، بلوغ زودرس و ابتلا به انواع انحرافات جنسی، پیشگیري شود؛ بلکه کودك، در محیطی آرام و بدون فشار جنسی و التهاب غریزي، رشد کند و در سنین نوجوانی بتواند بدون تحمل استرسها، با ظهور امیال جنسی خود به شکلی مطلوب مقابله کند. همچنین از جمله اهداف جنسی، پیدا کردن شناخت درست از »هویت جنسی« خویش است. تربیت، باعث میشود که فرد، شناخت و انتظار درستی از هویت جنسی خود پیدا کند که مطابق با تواناییهاي جنسیتیاش باشد. اگراین هدف، در مرحله کودکی برآورده شود، چنین فردي در دورة جوانی و بزرگسالی، به خوبی، وظایف خود را مناسب با جنسیتش برآورده میسازد، از تمایلات انحرافی، به دور میماند و غرایز طبیعیاش به روشی سالم، ارضاء خواهند شد.
هدف نهایی از تربیت جنسی، همان هدف نهایی تربیت دینی یعنی قرب الی االله و وصول به کمالات شایسته و رضوان الهی است. تربیت جنسی، زیر مجموعهي نظام تعلیم و تربیت است، لذا همهي روشها و فعالیتها باید در راستاي وضع مطلوبی باشند که همان خشنودي خداوند است - فقیهی، 1388، ص . - 27 از طرفی اگر تربیت بخواهد به صورت جامع و کامل پیاده شود، باید تربیت جنسی را به عنوان حلقهاي ازحلقههاي آن به حساب آورد و حتی با توجه به این که مسائل جنسی به صورت چشمگیري سایر ابعاد را تحت تأثیر خود قرار میدهد، توجه به امر تربیت در این زمینه، ضروريتر به نظر میرسد. غریزه جنسی به صورت یک نیاز در انسان وجود دارد، اگر انسان در زمینه مسائل جنسی درست تربیت نشده باشد، براي ارضاي این نیاز به راههایی کشیده میشود که هم خود او را به فساد و تباهی میاندازد و هم جامعه را از بین می برد - ثابت، 1379، ص . - 596 بنابراین مهمترین هدف تربیت جنسی که از زمان کودکی آغاز میشود، این است که زن و مردي را تربیت کنیم که بتوانند با غرایز جنسی خود، به شیوهاي صحیح و مطلوب برخورد کنند.
-3 شیوههاي تربیت جنسی کودك
- پرورش هویت جنسی
