بخشی از مقاله
چکیده
توجه به مبانی واصول پایداری این تضمین را می دهد که نیازهای شهروندان را درحال و آینده بدون به مخاطره انداختن منابع طبیعی تامین نماید تا بتواند رضایت مندی و آسایش کاربران را فراهم آورد. امروز با توجه به کاستی ها و معضلات که در زمینه حفظ و استفاده بهینه از انرژی با آن مواجه هستیم و همچنین توجه به بهینه سازی فضاهای معماری و تغییر نیازهای عملکردی ما از معماری، باید به سوی تعریف نوینی از خلق بناها با عنوان معماری پایدار باشیم و برای کاربردی تر کردن آن باید اصول کلی این نوع معماری شناخته شود.
مکان های تفریحی رابطه تنگاتنگی با هویت فرهنگی واجتماعی دارند تا به نوعی نیاز های مادی و معنوی شهروندان درجهت ارتقا سطح کیفی زندگی شان را برطرف نمایند .از دیدگاه فرهنگی فضاهای تفریحی به عنوان مکان هایی جهت ایجاد و تقویت مناسبات و روابط بیرونی، تعاملات، تغییرات ورویارویی های اجتماعی و مکانهایی که گروههای مختلف با خواسته ها وعلائق متفاوت گرد هم جمع می شوند.
تمامی تعاملات لازم و رویارویی های اجتماعی و دیگر مواردی که در مجموعه تفریحی، فرهنگی لازم هست از ارکان و مبانی اصلی معماری پایدار می باشد .از این رو تمرکز این تحقیق برفراهم نمودن تعامل بین تفریح، فرهنگ و مفاهیم پایداریست .به گونه ای که با به کار بردن اصول پایدار درطرح مورد نظر، طراحی با رویکرد پایدار صورت گیرد .در این زمینه، طراحی بر تعامل بین معماری پایدار ومبانی فرهنگی، تفریحی در شهر تبریز استوار است. روش تحقیق اتخاذ شده در این نوشتار مبتنی بر مطالعات متون و استفاده از اسناد تصویری در بستر مطالعات کتابخانهای و به صورت توصیفی تحلیلی خواهد بود.
-1 مقدمه
با توجه به توسعه کنونی شهرها و رشد جمعیت، نیاز به مکان هایی این چنین برای گذران اوقات فراغت، تعاملات اجتماعی در کنار اصولی که موجبات پایداری این اماکن برای آیندگان و حفظ حس آرامش را فراهم کند لازم و ضروری می نماید .شناختی که به همراه نشاط وتفریح باشد ماندگاری آن در ذهن بیشتر خواهد بود .از طرفی توجه به مبانی واصول پایداری این تضمین را می دهد که نیازهایشهروندان را درحال و آینده بدون به مخاطره انداختن منابع طبیعی تامین نماید تا بتواند رضایت مندی وآسایش کاربران را فراهم آورد.
-2 مفهوم تفریح - Recreation -
تفریح شامل فعالیت هایی است کهمعمولاً بطور اختصاصی و داوطلبانه به خاطر خشنودی و لذتی که به دنبال دارد و یا به منظور برخی از ارزشهای شخصی و اجتماعی که از آن استنباط می شود، توسط فرد انتخاب می گردد. این فعالیت مخصوص اوقات بیکاری است و هیچ رابطه ای با کار اصلی شخص ندارد معمولاً لذت بخش است. تفریح شامل آنچه که فرد انجام می دهد، نیست بلکه بیشتر انگیزه حالت و ارزش کاری است که فرد به عنوان تفریح انجام می دهد
نیومر، تفریح را چنین تعریف می کند» تفریح به هر نوع فعالیت فردی یا گروهی اطلاق می شود که در اوقات فراغت صورت می گیرد از آنجا که یک فعالیت اختیاری و آزاد است در اوقات فراغت و به منظور لذت و رضایت خاطری که به دنبال دارد انجام می گیرد« فعالیت ویا عدم فعالیتی که بدون هدف و برنامه و بدون قصد قبلی باشد، جز تفریح محسوب نمی شود . به همین دلیل تفریح یا تنبلی وگذران بیهوده وقت، هیچگونه پیوندی ندارد و بنابراین با اوقات فراغت نیز نمی تواند ارتباطی داشته باشد.
فعالیت های تفریحی به آن دسته از فعالیت ها گفته می شود که جزئی از تفریح محسوب می شود؛ فعالیتهای تفریحی یا جنبه رسمی دارند؛ نظیر بازی ها و سرگرمی های ویژه یا جنبه غیر رسمی مثل پیک نیک و مسافرت، اختیاری بودن، نبود اجبار، از روی راحتی خاطر انجام دادن و رغبت کامل از ویژ گیهای این گونه فعالیتها است. ارزش این فعالیتها نیز در ویژگیهای آنها ذکر شده است که سبب بروز تقاضای روز افزون برای آنها می شود. در جامعه صنعتی به دلیل نظم و انضباط کار روزانه و یکنواختی ملال آور کارها کهمعمولاً با فرم خاص و دستوری انجام می گیرد منجر می شود که بسیاری از مردم از گذران فراغت در تفرجگاهها ، لذت برند و بی دلیل نیست که با پیدا شدن اندک فراغتی مردم را تا مسافتهای دوری از محل خود تا جایی که اثراتی از قید و بند شهر نشینی دیده نشود می راند. امروزه تفریحاتی که در تفرجگاهها صورت می گیرد، شامل مقادیر زیادی از فعالیتها یا حتی عدم فعالیتهایی عادی است، به گونه ای که به طور تعجب آوری دیده شده است که بسیاری از مردم از این موقعیتهاصرفاً برای دراز کشیدن، صحبتهای غیر رسمی، یا تنها استراحت کردن استفاده می کنند
1-2 هدف از تفریح :
هدف از تفریح، رهانیدن از کسالت ناشی از یکنواختی وانجام وظایف روزانه در کارگاهها، کارخانه ها و ادارات و ... است، رهانیدن از کارهای یکنواخت و تکراری است که انسان را ملول و خسته می کند. تفریح نیاز انسان را به کنار گذاشتن موقتی وظایف روز مره معمولی، برآورده می سازد. این امر به کمک فعالیتهای جسمانی نظیر مسافرت، بازی، قدم زدن، کوهنوردی، تماشای فیلم یا خواندن داستان و گذاشتن فکر برای لحظاتی و کمتر اندیشدن به مشکلات زندگی و افسوس خوردن از گذشته یا فکر کردن به آینده میسر می شود.
ایامی که به تفریح می توان اختصاص داد و چگونگی تفریح در هر جامعه بسته به عوامل بیشماری است که از جمله باید وضع فرهنگ و ثروت جامعه را ذکر کرد با این همه میل به تفریح، جنبه بین المللی دارد و افراد بشر استفاده از تفریح را حق مسلم خود می دانند، اما بایستی تفریح را مشخص نموده و تفریحات سالم را بررسی کرد و شناخت .در آمریکا نهضت خوش گذرانی توسعه شگرفی یافته و قسمت اعظم سرمایه صرف آن می گردد
-2-2 مجموعه تفریحی، فرهنگی و ابعاد اقتصادی گذران فراغت :
یک تلقی اشتباه که فراغت را تفننی و هزینه بر می داند باید اصلاح شود .امروزه در تمام دنیا به این نتیجه رسیده اند که فراغت یکی از نیاز های اساسی و اولیه زیستی است .تمام فعالیتهای اقتصادی از نیاز شروع می شود و نیاز به کالا، اساس تولید، توزیع و مصرف است؛ بنابراین مردم اگر برای رفع نیاز های خود، کالایی متناسب ببینند به راحتی حاضرند هزینه اش را بپردازند .ایجاد تسهیلات فراغتی را نبایدصرفاً سرمایه گذاری بخش عمومی بدون برگشت دانست؛
اولاً در اینجا برگشت سرمایه منفعتی اجتماعی است و به رشد روحی و افزایش توان ملی کمک می کند؛ثانیاً می تواند منشا اشتغال و تولید باشد و درآمد ایجاد کند از طرف دیگر تجربه جهانی نشانگر این است که برنامه ریزی گذران فراغتحتماً نیاز به سرمایه گذاریهای کلان و عجیب ندارد؛ گاهی اوقات با کارهای بسیار ساده و با استفاده از فضا های مرده و تاسیسات و تجهیزات فرسوده نیز فضا های قدیمی و فرسوده شهر می توانند از چند نظر جذاب باشند. می توان فضاهای فراغتی مطلوب ایجاد کرد
-3 مجموعه تفریحی، فرهنگی:
مکانی که در آن اوقات فراغت به معنای کامل خود به منظور لذت و رضایت خاطری که وجود دارد می باشد .کارل گروس محقق آلمانی معروف قرن 19 می گوید: » علاقه انسان به تفریح، مبنی بر همان پایه و علمی است که اساس زندگی تفریحی حیوانات را تشکیل می دهد« از این رو مکان مجموعه ای که در آن، این شیوه زندگی معنا پیدا کند لازم و ضروری ست. فعالیت هایی که برای تهیه ضروریات زندگی، رسیدن به تکالیف شخصی، خانوادگی واجتماعی صورت می گیرد و فعالیت های روزمره زندگی - خوردن، خوابیدن و رسیدن به بهداشت شخصی - ، حتی اگر خوشایند نیز باشند، نمی توانند در رده تفریح قرار گیرند. انجام این فعالیت ها در مکانی که به دور از انجام تکالیف شخصی، خانوادگی، اجتماعی و دیگر موارد می باشد معنای مجموعه تفریحی، فرهنگی را برآورده ساخته و آرامش روانی افراد در جهت برآوردن نیاز های مادی و معنوی شان را تضمین خواهد نمود
1-3 هدف از احداث مجموعه تفریحی، فرهنگی :
تفریح امروزی نبایستی سرگرمی و وقت گذرانی باشد بلکه باید به منزله عاملی برای تامین سلامتی روحی، معنوی، جسمی و اجتماعی به شمار رود. بازی انسان را لحظاتی از دنیای اطرافش فارغ می سازد و به او آرامش می دهد، چون در بازیغالباً بیش از یک فرد وجود دارد وعمل به صورت گروهی انجام می گیرد، مایه همبستگی افراد جامعه می باشد وآدمی را با گروه جامعه پیوند میدهد .تحقق این امر نیازمند مجموعه ای ست که در آن همه افراد با سلایق گوناگون را گرد هم آورد .
یکی از فعالیت های مهمی که می توان در مجموعه تفریحی فرهنگی در جهت همبستگی اجتماعی انجام داد بازی و ورزش است ورزش بین طبقات عامه مردم رواج دارد و در انواع مختلف فرق می کند . با توجه به تنوع ورزشها آنچه که اهمیت دارد این است که مردم، ضرورت و لذت علم ورزش را بیش از بیش بشناسند و در این زمینه وسایل و امکانات لازم را نیز در اختیار داشته باشند. مسائل اجتماعی بسیار زیادی وجود دارد که روی اوقات فراغت اثر می گذارند که متاسفانه تشریح آنها در این محدوده نمی گنجد و به طور کلی استفاده از اوقات فراغت احتیاج به یک برنامه مشخص، طراحی شده و انتخابی دارد بیکاری و بیهوده کشتن اوقات آزاد به هیچ وجه جنبه تفریحی ندارد
