بخشی از مقاله
-1 چکیده
با توجه به نقش کلیدي و مهم ایمنی و سلامت کار در افزایش بهره وري نیروي انسانی و تجهیزات در صنعت برق ، شرکت برق منطقه اي کرمان اقدام به تعریف و اجراي یک پروژه بهبود با "عنوان طراحی و استقرار نظام مدیریت ایمنی و سلامت حرفه اي بر مبناي استاندارد بین المللی" OHSAS 18001 از سال85 نموده است . طراحی این نظام به گونه اي است که ضامن سلامت و ایمنی کارکنان شاغل در بخشهاي تولید ، انتقال و توزیع نیرو ، توسعه و احداث و همچنین حفاظت تجهیزات و تاسیسات از آتش سوزي و دیگر حوادث احتمالی و در نهایت حفظ پایداري شبکه برق می باشد .
در طراحی این سیستم تمامی عناصر و الزامات استاندارد فوق و همچنین معیارهاي مرتبط در مدل تعالی EFQM ملحوظ شده است . بدون شک طراحی و استقرار چنین سیستمی مرهون حمایتهاي مدیریت عامل شرکت برق منطقه اي ، مشارکت همه کارکنان ، همراهی و همدلی مدیران عامل و مسئولین شرکتهاي وابسته و پیمانکار و رهنمودهاي علمی و عملی جناب آقاي مهندس محمود صدرا بوده است . در این مقاله فعالیتهاي انجام شده در طول پروژه و دستاوردهاي حاصل از آن تشریح شده است .
– 2 مقدمه
امروزه بیماریها و حوادث ناشی از کار به یکی از نگرانیهاي اجتماعی تبدیل شده است . حوادث و بیماریهاي ناشی از کار همه ساله باعث زیان هاي مستقیم و غیر مستقیم زیادي شده و بودجه هنگفتی صرف این زیان ها می گردد . براي پیشگیري از این خسارتها نکته مهم ، توجه به علل حوادث و یافتن راه حلهایی براي جلوگیري یا کاهش آنهاست .
فرهنگ ایمنی و حفاظت در محیط کار ارتباط مستقیم با سلامت و بهداشت نیروي کار و رشد و توسعه جوامع اقتصادي دارد . علاوه بر عوامل مربوط به فرهنگ عمومی ایمنی و بهداشت ، عدم اجراي قوانین و مقررات مربوطه و کمبود آموزش ، فقدان برنامه ریزي و توجه ناکافی به ایمنی و سلامت کارکنان و تجهیزات در اغلب صنایع می تواند از جمله دلایل عمده بالا بودن آمار حوادث و بیماریهاي ناشی از کار باشد .
شرکت برق منطقه اي کرمان نیز از این امر مستثنی نبوده و پس از انجام خودارزیابی براساس مدل تعالی EFQM اقدام به تعریف و اجراي یک پروژه بهبود تحت عنوان "طراحی و استقرار نظام مدیریت ایمنی و سلامت کار" براساس استانداردOHSAS 18001 با مشارکت و همراهی همه جانبه مدیران و کارکنان شرکت ، مدیران شرکتهاي وابسته ، مدیران شرکتهاي پیمانکار و هدایت علمی و عملی جناب آقاي مهندس صدرا نموده است .
در مرحله اول ضمن ساماندهی اجراي طرح ، وضعیت ایمنی و سلامت کار در محدوده شرکت برق منطقه اي ، شرکتهاي توزیع ، نیروگاهها و شرکتهاي پیمانکاري توسط مشاور مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته و لیست نقاط قوت و نواحی قابل بهبود تهیه و گزارش شده است . در مرحله دوم سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه اي بر مبناي استاندارد OHSAS 18001 طراحی و مورد استفاده قرار گرفته است . در مرحله پایانی شاخصهاي ارزیابی تدوین و سیستم مدیریت ایمنی در بخشهاي تولید ، انتقال و توزیع مورد ارزیابی قرار گرفته و راهکارهاي اجرایی ، اقدامات اصلاحی پیشگیرانه و اصلاحات مورد نیاز ارائه و به اجرا درآمده است . [3]
– 3 مرحله ا : بررسی و شناخت وضعیت موجود ایمنی و بهداشت حرفه اي در صنعت برق استان کرمان به منظور بررسی وضعیت موجود ایمنی در صنعت برق استان کرمان و شناسایی نقاط قوت و ضعف موجود در مسیر استقرار سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه اي مراحل زیر طی گردید .
-1-3 شناسایی فرایندهاي مرتبط با ایمنی و بهداشت حرفه اي
-2-3 شناسایی ساختار ایمنی و بهداشت حرفه اي در صنعت برق استان
-3-3 مرور بر حوادث گذشته و بررسی روند آنها
-4-3 تعیین فاصله با نیازمندیهاي استاندارد در راستاي محقق شدن مراحل فوق فعالیتهاي ذیل انجام گرفت .
- بازدید مشاور از پستهاي انتقال و فوق توزیع منطقه جنوب شرق جهت بررسی نحوه آرایش و محل استقرار تجهیزات ایمنی ، تعیین کمبودها ، اندازه گیري مقاومت زمین و ...
- بازدید مشاور از شرکتهاي توزیع و نیروگاهها و ارزیابی عملکرد ایمنی آنها
- بازدید مشاور از شرکتهاي پیمانکار تعمیرات و بهره برداري برق منطقه اي کرمان
- ارسال فرمهاي طراحی شده در خصوص ایمنی به شرکتهاي پیمانکار و دریافت فرمهاي تکمیل شده
- مصاحبه مشاور با مدیران شرکت برق منطقه اي و مدیران شرکتهاي فوق الذکر و دریافت نقطه نظرات آنها
- بررسی شناسنامه آموزشی کارکنان شرکتهاي فوق الذکر جهت برنامه ریزي آموزش ایمنی
- جمع آوري حوادث سالهاي گذشته صنعت برق استان و تجزیه و تحلیل و استخراج علل آنها
- برگزاري جلسات متعدد کارگروههاي تخصصی با حضور مشاور ، بررسی و تجزیه و تحلیل نتایج بازدیدها و آمار و اطلاعات دریافتی
- دریافت لیست لوازم ایمنی انفرادي و گروهی ، تعداد و نوع کپسولهاي اطفاء حریق موجود در هر یک از پستها و تعیین کمبودها
- تعیین نقاط قوت و نقاط ضعف و فاصله بین وضعیت موجود ایمنی با نیازمندیهاي استاندارد
- تهیه گزارش وضعیت موجود و ارائه آن به مدیریت
– 4 مرحله : 2 طراحی سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه اي
به منظور طراحی سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه اي اقدامات ذیل انجام پذیرفت .
-1-4 ایجاد ساختار ایمنی صنعت برق و تشکیل کارگروههاي تخصصی
-2-4 تهیه ، تائید و تصویب مستندات مورد نیاز سیستم
-3-4 طراحی و اجراي آموزش هاي ایمنی و بهداشت حرفه اي
-4-4 توزیع مستندات
-1-4 ایجاد ساختار ایمنی صنعت برق استان و تشکیل کارگروههاي تخصصی پس از بحث و بررسیهاي متعدد با در نظر گرفتن کلیه جوانب ساختار زیر در شرکت برق منطقه اي کرمان نهایی و متعاقباً اعضاء مشخص و شرح وظایف آنها تعیین و ابلاغ گردید [5]
شوراي عالی ایمنی
کمیته حفاظت و بهداشت شغلی
برق منطقه اي
کمیته هاي حفاظت و بهداشت شغلی
شرکتهاي وابسته و پیمانکاران
-2-4 تهیه ، تائید و تصویب مستندات
در راستاي استقرار سیستم مدیریت ایمنی مستندات زیر تهیه و تدوین گردید .
خط مشی ایمنی و بهداشت حرفه اي
اهداف ایمنی و بهداشت حرفه اي
نظامنامه ایمنی و بهداشت حرفه اي
روشهاي اجرایی مرتبط با ایمنی و بهداشت حرفه اي
دستورالعملهاي کاري و استانداردهاي مرتبط
فرمها و سایر مدارك پشتیبانی مرتبط2]،[1
استانداردها و دستورالعملهاي کاري
در جلسات متعددي که با حضور مشاور و کمیته هاي تخصصی برگزار گردید استانداردها و دستورالعملهاي موجود در صنعت شناسایی و استانداردها و دستورالعملهاي کاري مورد نیاز تهیه و تدوین گردید که شرح آنها ذیلاً آمده است .
الف – استاندارد لوازم حفاظت فردي در صنعت برق 12 - جلد -
ب – استاندارد حریم خطوط هوایی
ج – دستورالعملهاي ایمنی نیروگاه
د – مقررات ایمنی بهره برداري خطوط انتقال
ه – مقررات ایمنی پستهاي فشار قوي
و – مقررات ایمنی بخش توزیع
ز - شناخت لوازم ایمنی و روش نگهداري و نحوه کاربرد آنها
ح – دستورالعمل روش نصب ، نگهداري و استفاده از کپسولهاي اطفاء حریق
ط – دستورالعمل تکمیل ضمانتنامه – نحوه اجراي خروجها و اجازه نامه ها
ی – شرح وظایف و مسئولیتهاي ایمنی سرپرستان و پرسنل
ك – دستورالعملهاي ایمنی طراحی شبکه هاي توزیع
ل – آئین نامه صدور و اجراي مجوزهاي خروج تجهیزات و کار در پستها
م – جداول فاکتورهاي زیان آور فیزیکی
ن – روشهاي اولیه نجات زندگی
