بخشی از مقاله
چکیده :
هدف : هدف از ارائه این مقاله ، بررسی و تبیین اهمیت و جایگاه کاربرد و تاثیر فناوری قصه گویی دیجیتال در توسعه فرهنگ مطالعه و یادگیری با تاکید بر آموزش ابتدایی می باشد .
روش: در این تحقیق از روش مطالعه اسنادی و کتابخانه ای استفاده شده است .
بحث و نتیجه گیری:
می توان گفت انعطاف، تنوع و دسترسی آسان سه ویژگی برجستهی قصههای دیجیتالی به شمار میآیند. بدین ترتیب در قصهگویی دیجیتال برخلاف شیوههای قدیمی، مرز میان مخاطب، خواننده، مصرفکننده و گوینده، نویسنده ، تولیدکننده تاحدی زیادی کمرنگ میشود و مشارکت میان مخاطب و صاحب اثر به سطح حداکثر و تعامل میرسد. یکی از مهمترین بخشهای داستانهای دیجیتال، استفاده از تصاویر ثابت یا متحرک هنگام روایت داستان است . یافته های پژوهشهای به عمل آمده تایید کننده اهمیت نحوه ترکیب تصویر - ثابت یا متحرک - با متن - شفاهی یا کتبی - هنگام طراحی مواد آموزشی است .
یک قصه گوی دیجیتال ، بایستی علاوه بر تسلط به قصه گویی، دانش فنی در مورد فن آوری دیجیتال و کامپیوتر، با حوزه هایی چون سواد انتقادی، روایت شناسی، سواد رسانه ای، خلاقیت نیز آشنا باشد درغیر این صورت نتیجه مطلوب حاصل نمی شود. بدون تردید نیاز به یادگیری بیشتر در مورد قصه گویی دیجیتالی به عنوان یک ابزار آموزش و یادگیری وجود دارد .
بیشتر معلمان و مدرسان در مورد آن یاد می گیرند و در حال یافتن راه هایی برای ادغام آن در فعالیت های کلاس درس هستند . و درک می کنند که چگونه گفتمان گفتاری دیجیتالی می تواند نسل های جدیدی از دانش آموزان و معلمان را درگیر، اطلاع رسانی و روشن کند . قصه گویی دیجیتال به عنوان یک ابزار قدرتمند آموزشی برای دانش آموزان و مربیان تبدیل شده است
. آموزش در مدارس و مشارکت اجتماعی شهروندان دو رویکرد برجسته نسبت به پدیده نوظهور قصههای دیجیتالی هستند . در واقع قصه گویی دیجیتال زیر شاخه ی از رسانه های دیجیتال است که به هر فرد امکان ارائه قصه ی خود را در دنیای دیجیتال با استفاده از نرم افزارهای مربوط می دهد . انواع قصه گویی دیجیتال عبارتند از: روایات شخصی، داستان زندگی یک شخصیت، خاطرات، داستان در مورد حوادث، خود بیانگری، در مورد فعالیت های فردی، داستانهای تاریخی، داستانهای اسطوره ای، داستانهای الهام بخش و تاثیر گذار، داستانهای نمایشی، تحقیق دانشجویی، محتوای برنامه درسی، به جهت سواد آموزی، داستانهای تعاملی .
درهمین راستا، جستوجو برای برقراری پیوند میان فنآوری و ترویج خواندن، امری معقول به نظر میرسد. چنانکه پیش از این شاهد اقبال به کتابهای صوتی بودهایم و همچنین تجربههای موفقی در زمینهی ادبیات فرا داستان در فضاهای آنلاین، وبلاگها و شبکههای اجتماعی را شاهد هستیم. رسانهی نوظهور قصهگویی دیجیتال با به خدمت گرفتن خلاقانهی فنآوری، افق جدیدی در بالا بردن سطح سواد و ترویج خواندن فراهم میآورد.
تجربه استفاده از قصه گویی دیجیتال نیز نشان داد که این فناوری فرصت اندیشیدن، خلق و اشتیاق برای مطالعه را برای نوجوانان فراهم می آورد و این جمله که برانگیختن کودکان به قصه گویی آن ها را به خواندن قصههای بیشتر وامیدارد را تائید میکند. قصهگویی دیجیتال به عنوان مدل قصهگویی در قرن بیست و یکم هنوز نوپا است و کارگاههای قصه گویی دیجیتال هر روز به شکل جدیدی تجربه و برگزار می شود . قصهگویی دیجیتال جایی است که سواد خواندن و سواد دیجیتال میتوانند دو بال برای پرواز تفکر در افراد باشند همچنین، قصه گویی دیجیتال می تواند ابزاری مناسب برای پیوند بین سواد چندگانه و هنر قصه گویی باشد .
مقدمه
قصه گویی و قصه خوانی، جایگاه بسیار مهمی در برنامه زبان آموزی و هنرهای زبانی کودکان در سالهای اولیه کودکی و کلاسهای پیش دبستانی دارد. قصه گویی یکی از شیوه های مؤثر برای مواجه کردن کودکان با کلام و گفته های نغز، پرمعنی و متنوع است . در حقیقت، این فرایند رشد مؤثر در افزایش واژگان، ارتباط کلامی و سخنگویی آنان را پایه گذاری می کند. کودکان از شنیدن قصه و داستان بسیار لذت می برند، از این راه کلمات بسیاری یاد می گیرند، معانی زیادی را کشف می کنند، به درک بهتری از پدیده ها و اشیاء نایل می شوند و افکار و تخیلات خود را تقویت می کنند . آنچه مسلم است، این است که انتخاب نوشته های مناسب و قصه های ارزشمند، به اندازه نحوه انتقال آن به کودکان ، بسیار اهمیت دارد .
گفتنی است قصه ها و داستانهای خوب کودکان خردسال را جذب می کنند، و به همین دلیل، انتخاب ادبیات و انتقال ماهرانه آن می تواند علاقه های رشدی آنها را برانگیزد و نیازهای ذهنی آنان را برآورده کند. بسیاری از مطالبی که جنبه وانمودسازی دارند و کودکان را به مکانهای جدید، دنیای حیوانات، سرزمینهای دور و ناآشنا و دنیای عجایب و حتی غیرواقعی می برند، در گروههای سنی پیش از دبستان محبوبیت زیادی دارند.
قصه گویی و قصه خوانی از مهارتهای کیفی است. برخی عقیده دارند که هیچ فرمول ویژه و استانداردی برای اطمینان از موفقیت این دو شیوه، یعنی خواندن و گفتن یک قصه، وجود ندارد.
شیوه قصه خوانی یک فرد ممکن است در گروهی از کودکان خردسال معجزه گرانه تلقی شود، در حالی که اگر همان شیوه را فرد دیگری به کار گیرد، ممکن است برای کودکان بی نهایت شکننده و مأیوس کننده باشد. در گذشته، بزرگ ترها، پدر بزرگها و مادربزرگها، قصه ها و داستانهایی را که از فرهنگ و بافت اجتماعی، خانوادگی و از زیباییها و حتی زشتیهای پیرامون برگرفته می شد، هنگام فراغت از کار روزانه، به ویژه هنگام خواب ظهر و شب، به زبان بومی و محلی برای کودکان نقل می کردند .
این قصه ها و داستانها گاه چنان جذاب بودند که می توانستند دنیایی از دانستنیها، فراز و فرودها، نکته های پرمغز و حکیمانه برای کودکان به ارمغان بیاورند، چنان که شیرینی آنها تا بزرگسالی در ذهن و جان کودکان نقش بندد و درسی برای زندگی شان باشد. شیوه ارتباط در قصه گویی و داستان خوانی آنان، که فراز و فرودها، مکثهای بجا و گذرهای سریع و به موقع و تکیه های بامعنی داشت، کودکان را به شنیدن ترغیب می کرد. فرد بزرگ تر با زیبایی تمام، کودکان را به حیرت و تعجب وا می داشت، به پرسش و دانایی تشویق می کرد و بسیاری اوقات، نتیجه را به او وا می گذاشت تا به میل خود طعم پایان آن را بچشد
واقعیت این است که گفتن و چگونه گفتن در این کار اهمیت بسزایی دارد. فن قصه گویی می تواند به کلمات جان دهد و اشیای بی جان را به تحرک وا دارد و حتی آنها را چند بعدی جلوه دهد. می تواند شنونده و به ویژه کودک را چنان به دنیای گوینده هدایت کند که گویی کودک به همراه او به سفر می رود، از کوهها صعود می کند و به دره ها پرت می شود، سرد و گرم می شود، می خندد و می گرید، و صد البته، یاد می گیرد و تجربه می اندوزد . این چه حکایتی است؟ چه رویه ای را برای انتقال باید در پیش گرفت؟
قصه گوی موفق چه کسی است، چه می کند و چه ویژگیهایی را در انتقال گفته ها رعایت می کند؟ البته دستورالعملهای پذیرفته شده ای وجود دارند که در طراحی قصه گویی و داستان خوانی مؤثرند. وضعیت فیزیکی، صدای قصه گو، تغییرات صدا، تغییرات حالات چهره، ژستهای حرکتی بدن، و به ویژه دستها و چشمها، روش نگاه کردن و برگرفتن نگاه، همه، از فنون و رمزهای موفقیت در این زمینه است و صد البته گفتنی بسیار است
یکی از روشهای نوین آموزش ، استفاده از ادبیات و بخش های مختلف آن،خصوصاً ادبیات داستایی در کلاس درس است .
رابطه تنگاتنگ ادبیات و زندگی اجتماعی در پدید آمدن داستانها و حکایت ها یقش اساسی دارد و سبب به اشتراک گذاشتن اندیشه ها و تجربیات فردی و اجتماعی، انتقال میراث فرهنگی، آداب و سنن، اعتقادات و تاریخ از یک نسل به نسل های بعدی می شود
مولفه اصلی داستانگویی، تصویر ذهنی است که مخاطب داستان در ذهن خود می سازد . بنابراین، داستانگو باید به او کمک کند تا با او تمام جزییات داستان با محتوای داستان ارتباط برقرار نماید. بدین ترتیب ، داستان گویی می تواند ابزار مناسبی برایز معرفی الگوهای موفق و رفتارهای مطلوب باشد و در شکل گیری رفتار مخاطب موثر واقع شود .
توجه کتابخانه های عمومی به کودکان و به کارگیری تمام توان کتابخانه جهت رواج کتابخوانی در بین مراجعه کنندگان خردسال اهمیت زیادی دارد و فراهم آوری امکانات مناسب آموزش کودکان و ترغیب آنها به سمت کتاب و کتابخوانی در واقع نوعی سرمایه گذاری است که سود آن تضمین شده است . یکی از راههای علاقه ایجاد به مطالعه در کودکان ، برگزاری جلسات قصه گویی است .
کتابخانه ها از طریق قصه گویی و کتابخوانی ، کودکان را به کتابخانه جذب کرده و در آنها حس علاقمندی به کتاب و مطالعه را ایجاد می کنند و بذر عادت به مطالعه را از همان اوان کودکی در ضمیر آنها می افشانند .
رویکرد قصه درمانی دیجیتال - قصه گویی دیجیتال - نیز یک رویکرد نو ظهوری در چند سال های جدید است . قصه درمانی دیجیتال ، بیان مدرن از هنر کهن قصه گویی است.
رویکرد قصه درمانی دیجیتالی از قدرت بافی تصاویر، موسیقی، روایت و صدای با هم، در نتیجه بعد عمیق و رنگ های زنده به
شخصیت،شرایط، تجارب، و بینش به وجود می اید . در رویکرد قصه درمانی دیجیتالی ، فرض بر این است که تغییر در زبان و ادبیات قصه های زندگی خود به تغییر در معنای زندگی فرد منجر می شود و تغییر در قصه زندگی فرصت های جدیدی برای رفتار و روابط با دیگران ایجاد می کند، به همین دلیل این رویکرد پرخاشگری و کمرویی را ناشی از تغییر در زبان و ادبیات زندگی فرد می داند. بر این اساس رویکرد داستانی به روان درمانی با این ایده همگرایی دارد که درماناساساً نوع ویژه ای از گفت و گوی خلاق توانمندی مراجع را آشکار می سازد و به او جرأت و شهامت تغییر کردن می دهد
گی پیترسی ، رزماری کویلینگ - 2012 - 1 قصه درمانی دیجیتالی را به عنوان رویکردی برای کمک به دانش آموزانی که در هوش هیجانی نمره ی کمی رو آورده بودند به منظور کمک به بالا بردن هوش هیجانی خود مطرح کردند. در مطالعات انها نشان داده اند که قصه درمانی دیجیتالی بر افزایش هوش هیجانی تاثیر بسزایی دارد از این روی پیترز ، رزماری کویلینگ اظهار داشتند که این رویکرد موجب بالا رفتن نمره هوش هیجانی کودکان می شود
داستان گویی روش جدیدی نیست اما داستانگویی دیجیتالی ، اتفاق تازه ای است . امروزه تولید چند رسانه ای با استفاده از داستان گویی دیجیتالی، روشی قدرتمند در تلفیق فناوری و برنامه درسی است . در داستان گویی دیجیتال می توان با استفاده از یک دوربین دیجیتالی ساده و طراحی غیر خطی، داستان کوتاه چند رسانه ای ایجاد کرد . اینگونه داستانها با به کار گیری عناصر حسی و بصریف بسیاری از فرایندهای شناختی را که زیربنای یادگیری کلامی هستند ، درگیر می کنند .
در حالی که داستان گویی دیجیتال ، اغلب در رشته های هنر و علوم انسانی مورد استفاده قرار می گیرند ، پژوهشها نشان می دهند که میتوان از آنها برای ارائه راهبردی موثر در یادگیری درسهای ریاضی و علوم هم بهره برد . حل مسئله از طریق داستان گویی از دوران ابتدایی شروع می شود و گاه تا بعد از فراغت از تحصیل هم ادامه پیدا می کند . - صدیق ،:1392 ص - 3 در عصر جهانی شدن ما به انبوهی از اطلاعات دسترسی داریم و رسانه هایی از این دست محبوبیت ویژه ای در میان همه افراد از جمله نوجوانان دارند.
