بخشی از مقاله
چکیده
در واحد هاي احیاي مستقیم گندله آهن،کمپرسور هاي هوا که جهت تأمین هواي فشرده مورد استفاده قرار میگیرند، یکی از منابع صوتی آزاردهنده محسوب میشوند. در این مطالعه حذف آلایندگی صوتی به عنوان یکی از عوامل آلودگی محیط زیستی به روش اتاقک سازي با پانل ساندویچی ارائه می گردد. از اثرات زیان آور صدا و مشکلات ناشی از آن می توان به اثرات و صدمه به مکانیسم هاي حسی-شنوایی و در نتیجه از دست دادن دائمی شنوایی ، ارتباط آن با دیابت نوع دوم و ... اشاره کرد.
در این مطالعه ابتدا اطلاعات پایه و فنی مورد نیاز پیرامون کمپرسور seal جمع آوري گردید. نتایج اندازه گیري تراز فشار صوت در چندین ایستگاه اطراف منبع و همچنین خطوط تراز صداي منبع در نقشه صوتی نیز نشان داد که تراز فشار صوت منبع بسیار بالاتر از حدود مجاز تعیین شده کشوري است. لذا به دنبال روشی براي کاهش فشار صوت تا میزان مجاز، اندازه گیري و ارزیابی مشخصه هاي صدا مرتبط به فرآیند دستگاه در چند مرحله صورت گرفت و در نهایت طرح کنترلی صدا براي سایلنسور کمپرسور بر مبناي اتاقک سازي ارائه و مورد تحلیل قرار گرفت.
مقدمه
امروزه اثرات مضر صدا به خوبی شناخته شده است. از اثرات زیان آور صدا و مشکلات ناشی از آن می توان به اثرات و صدمه به مکانیسم هاي حسی- شنوایی و در نتیجه از دست دادن دائمی شنوایی، ارتباط آن با دیابت نوع دوم و برخی از اختلالات روانی اشاره کرد. علاوه بر این، مواجهه با صدا با اثر بر سیستم بینایی - اختلال در تطابق و کاهش واکنش چشم به نور - و سیستم تعادل - تهوع، گیجی و اختلال راه رفتن - میتواند منجر به ایجاد عوارض شغلی، کاهش راندمان و بهره وري و افزایش ریسک وقوع حادثه در محیط کار شود.
امروزه بیشتر مشکل صدا در محیط کار مربوط به منابع تجهیزاتی و فرایندي می باشد. از نقطه نظر صنعتی منشأ وجود صدا در تجهیزات به چندین عامل از جمله ماهیت ساختاري و مکانیکی دستگاه، میزان استهلاك قطعات مکانیکی، عملکرد نامناسب قطعات متحرك ماشین آلات، فوندانسیون ضعیف و در نتیجه ارتعاش ساختاري دستگاه مربوط می شود. با این حال امروزه با به کارگیري راهکارها و روشهایی امکان کنترل صدا وجود دارد. تغییر و اصلاح محیط هاي کار و یا تجهیزات، محصورسازي تجهیزات و منابع صوتی و یا جلوگیري از انتشار ترازهاي صوتی در محیط کار میتواند موجب کنترل و در نتیجه کاهش مواجهه با صدا در محیط کار شود.
همچنین در مواردي با انجام اقداماتی از قبیل انتقال منبع به محل دورتر، تنظیم یا تغییر منبع براي عملیات با تولید تراز صداي پا یینتر، تعمیر و یا سرویس منبع، نصب و راه اندازي منبع صدا بر روي یک پایه انعطاف پذیر براي کنترل ارتعاشات و در نتیجه کاهش صدا، جایگزین کردن منبع صدا با یک دستگاه بدون صوت یا با صداي پایین تر می توان موجب کاهش و کنترل صدا گردید. اما با این حال تقریباً بهترین و مؤثرترین روش کنترلی براي منابع با صداي آزاردهنده، کنترل صدا در منبع می باشد که در صورتی که اقدامات مذکور و نیز اقدامات مشابه عملی نباشد و یا منجر به نتایج رضایت بخش در کاهش صوت نشود، میتوان منبع صوت را در داخل یک اتاقک با در نظر گرفتن محدودیت هاي آن محصور نمود. در صنایع فولاد، کمپرسورها یکی از منابع صوتی آزاردهنده محسوب میشوند. کمپرسور مورد بحث در این مقاله از نوع اسکرو بوده پس از اندازه گیري هاي انجام شده، منبع این صدا سایلنسور خروجی کمپرسور مطابق با شکل 1 تشخیص داده شد.
روش تحقیق
در این مطالعه ابتدا اطلاعات پایه و فنی مورد نیاز پیرامون کمپرسور اسکرو و نیز کارگران شاغل در محدوده جمع آوري گردید. سپس اندازه گیري و ارزیابی مشخصه هاي صداي مرتبط به فرآیند کمپرسور در چند مرحله صورت گرفت و در نهایت طرح کنترلی صدا براي کمپرسور بر مبناي اتاقک سازي ارائه و مورد تحلیل قرار گرفت.
1. اندازه گیري موضعی فشار صوت:
توان صوت دستگاه به عنوان مهم ترین پارامتر نشان دهنده ویژگی صوتی منبع صدا، بر اساس روش محاسباتی فشار صوت مطابق با استاندارد بین المللی ISO 3746:1996 برآورد گردید.
.2 ارزیابی مواجهه کارگران با صدا:
با توجه به هدف نهایی تحقیق که کنترل مواجهه کارگران با صداي زیان آور بوده و افراد شاغل در این واحد در طول زمان نوبت کاري در اطراف دستگاه تردد دارند در ابتدا توسط دوزیمتر کالیبره شده مدل TES-1345 میزان مواجهه آنان به صورت طولانی مدت یک شیفت کامل اندازه گیري گردید و در مرحله طرح مداخله نیز با طراحی اتاقک کاهش این شاخص مورد توجه بوده است.
.3 طراحی نقشه و خصوصیات لایه بندي با پانل فشرده ساندویچی مطابق با شکل 2 و :3
این لایه بندي به ترتیب از داخل به خارج به صورت زیر طراحی شد. الف - کلاف فولادي ساخته شده توسط پروفیل قوطی 8 کناري و سپري 5 در5 میانی. ب - لایه عایق در سطح خارجی: ورق فولادي سیاه با ضخامت 2 میلیمتر. ج - لایه پرکننده و لایه جاذب: یک لایه پشم شیشه با ضخامت 4 سانتیمتر و چگالی سطحی4 کیلوگرم بر مترمربع. ز - لایه داخلی اتاقک: ورق پانچ فولادي با ضخامت 2 میلیمتر به عنوان پیش جاذب .4 ابعاد و مساحت اتاقک: با توجه به شکل و ساختار سایلنسور مطابق با شکل 4 و 5 ساخته شد.
نتایج و بحث
نتایج فشار صوت بدست آمده اطراف کمپرسور قبل و پس از اجراي طرح در جدول 1 آمده است.
نتیجهگیري
نتایج اندازهگیري تراز فشار صوت در چندین ایستگاه اطراف منبع و همچنین خطوط تراز صداي منبع در نقشه صوتی نیز نشان داد که تراز فشار صوت منبع بسیار بالاتر از حدود مجاز تعیین شده کشوري است، به گونهاي که تراز کلی فشار صوت در شبکه خطی کمپرسور به 95 دسی بل می رسد. در این مطالعه به منظور تعیین میزان قدرت کمپرسور در تولید صوت، توان صوتی به عنوان یکی از مشخصه هاي آکوستیکی در ارزیابی صدا جهت ارایه طرح کنترل صدا برآورد و بررسی شد. دلیل این امر این بود که کمپرسور در یک اتاقک محصور قرار گرفته است
