بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این تحقیق، مطالعه ي سنگ چینه نگاري، زیست چینه نگاري و گسترش رخساره هاي اصلی سازندهاي موجود در منطقه ي مورد مطالعه به منظور به تصویر کشیدن مقطع عرضی چینه نگاري در سراسر منطقه مورد مطالعه می باشد. ناحیه مورد مطالعه، 2 برش تحت الارضی شامل چاه هاي شماره 2 و 6 از میدان نفتی قلعه نار در مرز شمالی فروافتادگی دزفول و3 برش سطح الارضی شامل برش هاي چناره و تنگ زال در تاقدیس چناره و برش تنگ ملاوي در تاقدیس ماله کوه در بخش جنوب شرقی حوضه ي لرستان را در بر می گیرد.
سازندهاي مورد مطالعه در میدان قلعه نار شامل سازند بخش بالایی سازند پابده ، سازند آسماري و بخش قاعده اي سازند گچساران، در تاقدیس چناره، شامل سازندهاي شهبازان-آسماري، قسمت بالایی سازند پابده و بخش قاعده اي سازند گچساران و در تاقدیس ماله کوه شامل بخش بالایی سازند کشکان، سازند هاي شهبازان-آسماري و بخش قاعده اي گچساران می باشد.
نتایج حاصل از مطالعات منجر به ترسیم نمودار ساده شده اي از انطباق چینه نگاري در منطقه مورد مطالعه، در جهت جنوب شرقی- شمال غربی گردید. گسل بالارود با روند شرقی-غربی در مرز بین زون لرستان در شمال و زون فروافتادگی دزفول در جنوب واقع شده است. اگر این گسل پی سنگ در ترشیاري زیرین فعال بوده باشد موجب بالاآمدگی هاي محلی شده و بایستی در فضاي انباشتگی براي رسوبگذاري، به ویژه رسوبات بالاي آن تاثیر گذار بوده باشد. هم تغییرات ضخامت و هم تغییرات رخساره اي اصلی و مهم منطقه مورد مطالعه با محل این گسل اصلی منطبق است. این شواهد نشان می دهد که این گسل در طی رسوبگذاري فعال بوده است.
مقدمه
تاقدیس چناره از جنوب شرق با گسل بالارود که کمان لرستان را از فروافتادگی دزفول جدا می کند، محدود شده است. در غرب تاقدیس چناره، تاقدیس ماله کوه قرار دارد. میدان قلعه نار در حاشیه شمالی فروافتادگی دزفول قرار دارد، روند آن نشان دهنده تاثیر زون گسلی بالارود بر روي این میدان می باشد
شکل-1نقشه زمین شناسی منطقه مورد مطالعه - میدان قلعه نار در فروافتادگی دزفول ، تاقدیس چناره و تاقدیس ماله کوه در لرستان - ، برگرفته از نقشه هاي زمین شناسیNIOC
بحث
به منظور به تصویر کشیدن مقطع عرضی چینه نگاري در سراسر منطقه مورد مطالعه، چینه نگاري، زیست چینه نگاري و گسترش سازندهاي موجود در منطقه شامل، بخش بالایی سازند هاي کشکان و پابده، سازند شهبازان، سازند آسماري و بخش ابتدایی سازند گچساران مورد مطالعه قرار گرفته است.
سنگ چینه نگاري برش هاي مورد مطالعه چاه شماره 2 میدان نفتی قلعه نار: سازند آسماري با ضخامت 430 متر عمدتا از دولومیت گچی، دولومیت، سنگ آهک و سنگ آهک دولومیتی تشکیل شده است - شکل. - 2 و به طور پیوسته در بالاي مارن هاي غنی از روزن داران پلانکتونیک سازند پابده در نظر گرفته شده است و مرز بالایی آن با ظهور انیدریت هاي سازند گچساران مشخص می شود.
چاه شماره 6 میدان نفتی قلعه نار: سازند آسماري در این برش با ضخامت 413 متر عمدتا از دولومیت و سنگ آهک دولومیتی تشکیل شده است
مرز زیرین این سازند با سازند پابده در بالاي مارن هاي حاوي روزن داران پلانکتونیک سازند پابده در نظر گرفته شده است و مرز بالایی آن با ظهور انیدریت هاي سازند گچساران مشخص می شود.
برش چناره: بخش بالایی سازند پابده در برش چناره عمدتا شامل مارن هاي به رنگ خاکستري تیره همراه با میان لایه هاي بسیار نازکی از آهک هاي رسی به رنگ زرد نخودي می باشد. مرز بالایی آن با سازند شهبازان تدریجی می باشد. سازند شهبازان با ضخامت 305 متر در این برش به 6 واحد سنگی تقسیم شده که با شروع آهک هاي ضخیم لایه و غنی از فسیل با میان لایه هاي مارنی فقیر از فسیل مشخص می شود که به سمت بالا، لایههاي مارنی کاملاً ناپدید شده و لایههاي سنگ آهکی و دولومیتی مستقر میشوند
سازند آسماري با ضخامت 84 متر به صورت ناپیوستگی هم شیب بر روي سازند شهبازان - شکل - 2 قرار گرفته است و سازند گچساران آن را می پوشاند. سازند آسماري در این برش به 5 واحد سنگی عمدتا از سنگ آهک، سنگ آهک دولومیتی و دولومیت تقسیم شده است
تنگ ملاوي: بخش بالایی سازند آواري کشکان شامل کنگلومراي ضخیم لایه قرمز رنگ است که عمدتا از قلوه هاي چرت رادیولاریتی قرمز رنگ و کانی هاي مافیک تشکیل شده است. مرز بالایی آن با سازند شهبازان کاملا شارپ و مشخص می باشد.
بر اساس هومک - - Homke, 2007 و آقانباتی - - 1383، مرز بالایی سازندکشکان با کربناتهاي شهبازان ناپیوسته است سازند شهبازان در این برش چینه نگاري به طور ناگهانی و همشیب بر روي سازند کشکان قرار گرفته است. در این برش حدود 165 متر ضخامت دارد و از سه واحد سنگی عمدتا از دولومیت با میان لایه هاي آهک دولومیتی تشکیل شده است. سازند آسماري با ضخامت 103 متر به صورت ناپیوستگی هم شیب بر روي سازند شهبازان قرار گرفته است و سازند گچساران آن را می پوشاند. در این برش به 6 واحد سنگی، مشتمل بر سنگ آهک، سنگ آهک رسی و سنگ آهک دولومیتی تقسیم شده است
برش تنگ زال: در این برش مرز پایینی سازند شهبازان رخنمون ندارد و شامل 22/5 متر دولومیت هاي سفید رنگ ضخیم لایه است که در راس سازند، بسیار فرسایش یافته می باشد - شکل. - 2 مرز بالایی آن با آهک دولومیتی ضخیم لایه ي قاعده ي سازند آسماري به صورت ناپیوسته و هم شیب همراه با یک نبود رسوبی می باشد. سازند آسماري با ضخامت 97 متر از 2 واحد سنگی عمدتا سنگ آهک و سنگ آهک دولومیتی تشکیل شده است
زیست چینه نگاري سازندها در برش هاي مورد مطالعه بر مبناي روزن داران پلانکتون وکف زي انجام شده است که بر این اساس به ترتیب سن بخش بالایی سازند پابده ، آسماري و و بخش ابتدایی گچساران در میدان قلعه نار روپلین، روپلین-شاتین تا بوردیگالین، بوردیگالین، سن بخش بالایی سازند پابده ، شهبازان، آسماري و و بخش ابتدایی گچساران در برش چناره، ائوسن پیشین، ائوسن میانی - لوتتین - ، شاتین - الیگوسن پسین - - میوسن پیشین - بوردیگالین - ، بوردیگالین، سن بخش انتهایی سازند شهبازان، آسماري و بخش ابتدایی گچساران در تاقدیس تنگ زال ائوسن میانی، شاتین - الیگوسن پسین - - میوسن پیشین - بوردیگالین - ، بوردیگالین و سن بخش انتهایی سازند
