بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسمه اللّه الرّحمن الرّحیم
اسلاید 2 :
سل TB
اسلاید 3 :
پيشگفتار
اگرچه اصول درمان سل از حدود 60سال قبل شناخته شده و بیش از یک ربع قرن است که رژیم درمان کوتاه مدت براي آن به کار می رود ولی بخشی ازبیماران مبتلا به سل هنوز در بسیاري از نقاط جهان و از جمله کشور ما تشخیص داده نشده و یا تحت درمان مناسب قرارنمی گیرند و متاسفانه در حال حاضر شاهد آنیم که در نتیجه همین کاستی ها و همزمان با افزایش موارد مبتلا به ویروس ایدز زمینه پیدایش وانتشار باسیل هاي سل مقاوم به چند دارو (MDR-TB) فراهم آمده است.
اسلاید 4 :
بیماری سل و اهمیت آن
- در حال حاضر در بین بیماریهای میکروبی در تمام دنیا بیماری سل شایعترین عامل کشنده بالغین است.
- هیچ بیماری دیگری مانند سل به اقتصاد جامعه لطمه نمی زند.
-بیماری سل کشنده ترین بیماری عفونی در بین زنان سنین باروری است
اسلاید 5 :
- متاسفانه 95% موارد بیماری و 98% موارد مرگ از سل در کشورهای در حال توسعه رخ می دهد و این در حالی است که 75% آنها در گروههای سنی فعال از نظر اقتصادی (بین 50_15) سالگی رخ می دهد
اسلاید 6 :
آمار
تقریباً یک سوم جمعیت جهان (یعنی 2 میلیارد نفر ) به میکروب سل آلوده و در خطر ابتلا به بیماري سل قرار دارند و هر ساله حدود 9 میلیون نفر به سل فعال مبتلا شده و1.5تا2میلیون نفر در اثر این بیماري جان می سپارند
- در هر ثانیه یک نفر به بیماری سل آلوده می شود.
- در هر 4 ثانیه یک نفر به میکروب سل مبتلا می شود.
- در هر 10 ثانیه یک نفر در اثر ابتلا به بیماری سل می میرد.
اسلاید 7 :
دلایل اصلی افزایش وسعت جهانی سل
1) فقر در جمعیت های مختلف ، نه فقط در کشورهای درحال توسعه بلکه در کشورهای پیشرفته
2) تغییرات جمعیتی ،مانند افزایش جمعیت جهان ، تغییرات هرم سنی جمعیت
3) پوشش بهداشتی نامناسب و نا کافی
4) کنترل نا موفق ،یا فقدان برنامه کنترل سل
5) همزمانی سل و اپیدمی ایدز
اسلاید 8 :
عوامل شکست جهانی در برابر تهاجم بیماری سل
1) عدم استفاده از آزمایشهای میکروسکوپی خلط
2) استفاده نامناسب از رادیوگرافی برای تشخیص
3) درمان ناقص وفاقد مقبولیت
4) درمان با دزهای اشتباه دارویی
5) ناکافی بودن مدت درمان
6) نقصان پایش بیماران در طی درمان دارویی
7) نقصان پیگیری افراد در معرض تماس
اسلاید 9 :
ارکان اصلی اجرای راهکار DOTS
در دسترسی قرار دادن خدمات تشخیصی و درمانی رایگان در همه سطوح بهداشتی کشور
اعمال سیاست مدیریتی قوی جهت مراقبت در اجرای صحیح ، موثر، فراگیر و یکنواخت برنامه مبارزه با سل در سراسر کشور
مطالعه وارزیابی نتایج درمانی بیماران
اسلاید 10 :
شش جزاصلی DOTS
1) حمايت همه جانبه دولت
2) بيماريابی غير فعال (پاسيو) از طريق آزمايش ميكروسكوپی اسمير خلط
3) درمان با رژيم داروئی كوتاه مدت تحت نظارت مستقيم حداقل برای تمام بيماران با اسمير خلط مثبت
4) تامين منظم نيازهای داروئی و آزمايشگاهی و تجهيزاتی
5) تثبيت نظام ثبت و گزارش دهی برای نظارت و ارزيابی
6) تحقيق در سيستم خدمات بهداشتی درمانی در ارتباط با بيماری سل
اسلاید 11 :
چرا بار جهانی سل روند صعودي داشته است؟
فقر و اختلاف شدید طبقاتی میان گروه هاي جمعیتی فقیر و غنی درجوامع مختلف ؛ نه فقط در کشورهاي در حال رشد بلکه حتی گروه هاي خاص در کشورهاي پیشرفته
غفلت از بیماري (بی کفایتی در تشخیص و درمان موارد بیماري)
اسلاید 12 :
تغییرات جمعیتی، همانند افزایش جمعیت جهان، تغییرات هرم سنی جمعیت به ویژه مهاجرت ها و جابه جایی هاي وسیع جمعیت در جهان
پوشش بهداشتی نامناسب و ناکافی در کشورهاي دچار بحران هاي شدیداقتصادي و نا آرامی هاي داخلی و نیز گروه هاي آسیب پذیر در همه کشورها
تاثیر پاندمی ایدز
اسلاید 14 :
مایکوباکتریوم توبرکلوزیس
سل یک بیماري باکتریال است که بوسیله مایکوباکتریوم توبرکلوزیس (و گاه مایکوباکتریوم بویس و مایکوباکتریوم افریکانوم) ایجاد می شود. این ارگانیسم هاهمچنین تحت عنوانTubercle Bacilli
(واسطه ایجاد ضایعاتی با نام توبرکل) باسیل سل می تواند در بافت ها به حالت خفته در آمده و براي سال هادر همین وضعیت باقی بماند.
اسلاید 15 :
منابع عفونت
مهم ترین منبع عفونت بیماری سل , بیمار مبتلا به سل ریوي (pulmonary TB) با اسمیر خلط مثبت می باشد که از طریق سرفه , عطسه، صحبت کردن ,تف کردن و آواز خواندن میکروب سل را در هوا منتشر و یا به طور مستقیم به دیگران انتقال می دهد این میکروب قادر است مدت ها به صورت معلق در هوا باقی بمانند.
اسلاید 16 :
هر بیمار مبتلا به سل ریوي (pulmonary TB) با اسمیر
خلط مثبت با هرسرفه قادراست تا 3000 ذره عفونی را تولید کند
اسلاید 17 :
چرا سل در اماكن بسته بيشتر انتقال مي يابد؟
تابش مستقیم نور خورشید ظرف مدت 5 دقیقه باسیل هاي سل را می کشد ، اما این ارگانیسم ها می توانند مدت ها در تاریکی زنده بمانند به همین دلیل است که انتقال عموماً در مکان هاي بسته صورت می پذیرد .
اسلاید 18 :
سیر طبیعی سل درمان نشده
در صورت عدم دریافت درمان ضد سل ، پس از گذشت پنج سال از بیماري ، 50درصد بیماران مبتلا به سل ریوي فوت کرده ، 25 % آنها به دلیل برخورداري از یک دفاع ایمنی قوي خود بخود بهبود یافته و 25 % آنها مبتلا به سل مزمن عفونت زا باقی خواهند ماند.
اسلاید 19 :
بیماریزایی سل
باسیل سل که در حین تنفس به داخل ریه ها کشیده می شوند به قدري کوچکند که دفاع مخاطی – مژکی راه هاي تنفسی را پشت سر گذاشته و در آلوئل هاي انتهایی ریه ها جاي می گیرند . عفونت سلی با تکثیر باسیل هاي سل در ریه ها آغازشده و ضایعه حاصله “فوکوسِ گان ” نامیده می شود. مجاري لنفاوي این باسیل ها را به غدد لنفاوي ناف ریه هدایت می کنند و نهایتا فوکوس گان به همراه این لنفادنوپاتی ناف ریه ”کمپلکس اولیه “ را تشکیل می دهند.
اسلاید 20 :
باسیل هاي موجود درکمپلکس اولیه ممکن است ازطریق خون در تمامی بدن انتشار یابند . پاسخ ایمنی (که شامل حساسیت تاخیري و ایمنی سلولی است ) به طور متوسط پس از 4 تا 8هفته و حداکثر تا 12 هفته بعد از عفونت اولیه ایجاد می شود. که پس از گذشت یک دوره نهفتگی چند ماهه تا چند ساله اززمان عفونت اولیه رخ می دهد. این بیماري ممکن است از طریق “باز فعالی باسیل هاي سل خفته ي کسب شده در طی یک عفونت اولیه ” و یا “بروز مجدد عفونت سلی” ایجاد شود.