بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
میزان شیوع آسیبهای مچ پا و علل آن در رشته های مختلف ورزشی
اسلاید 2 :
مقدمهبه خاطر اینکه مچ پا یکی از بزرگترین مفاصل تحمل کننده ورزن بدن می باشد آسیبهای حاد و مزمن می تواند ناتوانی در آن ایجاد کند.مچ پا به دلیل نقش محوری در فعالیتهای بدنی مانند دویدن ، پریدن، جهش همراه با تغییر مسیر ناگهانی و غیره در معرض آسیبهای بسیاری می باشد.آسیبهای مچ پا یکی از شایعترین آسیبهای اسکلتی عضلانی در فعالیت ورزشی به شمار می رود که به طور کلی 10 الی 15 درصد از کل آسیبها را شامل می شود. روزانه 10 هزار نفر دچار پیچ خوردگی مچ پا می شوند که 75 درصد کل آسیبهای مچ پا را تشکیل می دهدو سالیانه یک میلیون نفر با شکایت از آسیب حاد مچ پا به پزشک مراجعه می کنند
اسلاید 3 :
آناتومی مچ پا درساختار مچ پا سه استخوان درشت نی ( تیبیا ) و نازک نی ( فیبولا ) و تالوس ( قاپی ) شرکت دارند که توسط رباطهایی مثل رباط دلتوئید ، رباط تالوفیبولار قدامی و خلفی و . حمایت می شوند . علت بیشتر بودن آسیب در سمت خارجی مچ پا نسبت به سمت داخلی آن بالاتر بودن سطح مفصلی و بیشتر بودن سطح مفصلی در سمت داخل نسبت به خارج است و نیز اینکه رباطهای سمت داخل مچ پا ( رباط دلتوئید ) قطورتر و محکم تر از رباطهای سمت خارج مج پا می باشند . در سمت خارج سه رباط نسبتاً کم استحکام تالوفیبولار قدامی و خلفی و رباط پاشنه ای به نازک نی را داریم که از نظر آناتومیکی ، حمایت لیگامانی در این قسمت کمتر و روتیشن بیشتری داریم.
اسلاید 6 :
آسیبهای مچ پا
1- پیچ خوردگی مچ پا۸۵% از صدمات مچ پا را پیچ خوردگی های مچ پا تشکیل می دهد . و 85% این پیچ خوردگی ها را نوعی پیچ خوردگی که در آن پا ( کف پا ) به سمت داخل بوده و کناره خارجی پا مماس بر زمین می باشد تشکیل می دهد که آسیب وارده به سمت خارج مچ پا وارد می شود .پیچ خوردگی مچ پا شایعترین آسیب و صدمه ورزشی محسوب می گردد که احتمال بروز آن در دوره ورزشی یک فرد بین 45-25% می باشد . که البته 65 درصد پیچ خوردگی های مچ پا و 10 الی 30 درصد از آسیبهای مچ پا متاسفانه به فرم مزمن تبدیل می شود.پیچ خوردگی مچ پا بویژه در ورزشهای فوتبال ، والیبال ، بسکتبال شایع است .
اسلاید 7 :
انواع پیچ خوردگی های مچ
1- پیچ خوردگی های خارجی : در حرکت چرخشی پا به سمت خارج به طوری که کف پا به سمت داخل قرار گیرد رخ می دهد و در آن قسمت خارجی مچ پا صدمه می بیند .
2- پیچ خوردگی های داخلی : در حرکت چرخشی پا به سمت داخل به طوری که کف پا به سمت خارج قرارگیرد رخ می دهد و در آن قسمت داخل مچ پا صدمه می بیند .
3- پیچ خوردگی های بالای مچ پا : که منظور پارگی رباط بین درشت نی و نازک نی در انتهای تحتانی آنها است که اغلب با درد جلوی مچ پا تظاهر پیدا می کند (سندسموزیس)
اسلاید 9 :
درجه بندی آسیب پیچ خوردگی مچ پا بر اساس معاینه بالینی
درجه 1 : مچ دردناک اما عدم ناپایداری مفصل که با کشیدگی خفیف رباط قاپی_نازک نی قدامی همراه است .
درجه 2 : مچ دردناک و در بررسی مفصل ناپایداری در معاینه مفصل دیده می شود که همراهی با پارگی کامل رباط قاپی_نازک نی قدامی و پارگی ناکامل رباط پاشنه ای _ نازک نی دارد .
درجه 3: مچ دردناک همراه با ناپایداری مفصل مچ در معاینه . این حالت با پارگی کامل هر دو رباط قاپی_نازک نی قدامی و پاشنه ای _ نازک نی می باشد .
بیومکانیک ورزشی
مکانیسمهای پیچ خوردگی مچ پا در حرکات ورزشی شامل پریدن ها ، چرخیدن روی یک پاشنه و تماس نزدیک بین ورزشکاران که در آنها پاها روی هم گذاشته می شود می باشد .
اسلاید 11 :
2- شکستگی مچ پا 15% از آسیبهای مچ پا را شکستگی های مچ تشکیل می دهند . اغلب آسیبهای مچ پا را پیچیدگی های مچ پآ تشکیل می دهند.
در شکستگی های مچ پا ارزیابی جهت اینکه شکستگی stabel يا unstable است ضروری است . همراه بودن خونریزی یا تورم شدید مچ احتمال شکستگی مچ پآ را افزایش می دهد
اسلاید 12 :
در رفتگی:
کامل- دو سطح مفصلی استخوانها که مقابل یکدیگر هستند کاملا از هم جدا شوند که اغلب در شانه- آرنج- و کشکک اتفاق می افتد
ناقص- سطوح مفصلی دو استخوان کاملا از مقابل هم کنار نرفته اند ولی تقابل آنها طبیعی نمی باشد که اغلب در زانو مچ پا و مفصل ترقوه ای – آخرمی اتفاق می افتد
اسلاید 13 :
بیومکانیک آسیب
در حرکات ورزشی خم شدن ناگهانی پا بطوریکه کف پا به سمت خارج و کناره داخلی پا روی زمین باشد سبب صدمه ورزشی رباط دلتوئید سطحی و در صورت شدید بودن آسیب به رباط دلتوئید عمقی می گردد .جدا شدگی قوزک داخلی همراه با شکستگی انتهای تحتانی فیبولا می تواند در اثر کشش شدید رباط دلتوئید و بخصوص در افراد مسن اتفاق افتد .
اغلب شکستگی های ناپایدار مچ ناشی از چرخش به خارج شدید استخوان تالاموس و تیبیا می باشد چنانچه در این حالت کف پا متوجه داخل باشد یک شکستگی مایل در استخوان فیبولا عارض می شود و چنانچه کف پا به سمت خارج باشد یک شکستگی وسط یا بالای فیبولا حادث می شود .
شایعترین شکستگی مچ پا مربوط به قوزک خارجی است که معمولاً در چرخش به خارج که کف پا متوجه داخل و پائین است رخ می دهد .
انواع شکستگیها
شکستگی های عرضی ناشی از نیروهای فشاری _ کششی هستند .شکستگی های مارپیچی ناشی از نیروهای چرخشی هستند .
شکستگی عمودی قوزک معمولاً ناشی از اعمال فشار روی تالوس هستند . هرگونه شکستگی جابجا شده قوزک را باید ناپایدار محسوب کنیم چرا که همواره با آسیب رباطی در سمت مقابل همراهند و لذا مچ ناپایدار است .
اسلاید 14 :
مروری بر تحقیقات انجام شده
محمد کوچکی- 1375 در تحقیقی بر روی 25 بازیکن تیم ملی فوتبال انجام داد به نتایج زیر دست یافت
- متداولترین ناحیه بروز صمات ، اندام تحتانی با 17/46 % می باشد
- متداولترین نواحی بدن که آسیب دیده اند به ترتیب مچ پا ، انگشتان دست ، زانو ، ران و مچ پا می باشد.
- شایعترین نوع آسیب هم آسیبهای عضلانی وتری با 19/67% می باشد
زهره میرسپاسی- 1379بررسی میزان شیوع و علل آسیبهای ورزشی دانشجویان دختر و پسر رشته تربیت بدنی
- بالاترین درصد آسیبها در دختران در رشته والیبال و در پسران در رشته فوتبال و بیشترین آسیبها در دختران مچ پا و در پسران انگشتان دست بوده است
- در دختران بیشترین نوع آسیب دیدگی از نوع وتری و در پسران دررفتگی بوده است
- مهمترین علت بروز صدمات عدم آمادگی جسمانی بوده است
سعید عابدین زاده- 1373 در بررسی میزان شیوع آسیب های ورزشی در کاراته کاران:
اسلاید 15 :
میزان آسیب دیدگی مچ پا در انواع آسیبها نسبت به اندام دیگر بدن
اسلاید 16 :
اقسر جعفری حجین-( 1378) بررسی میزان شیوع و علل صدمات ورزشی در دختران ژیمناست
نتایج کلی تحقیق:
بیشترین میزان آسیب در ژیمناستیک را اندامهای تحتانی با 58 % دارا می باشند
آسیب پذیر ترین عضو بدن زانو با 8/19 و سپس مچ با 1/19 می باشد.
شایعترین نوع آسیبها در میان قهرمانان ژیمناستیک به ترتیب ضرب دیدگی و کوفتگی با 6/36 درصد ، کشیدگی با 6/26 در صد و پیچ خوردگی با 2/11 درصد می باشد
میزان تاثیر عوامل مختلف در وقوع صدمه به ترتیب :
وسایل و تجهیزات مناسب 50% - وسایل حمایت کننده اعضای بدن 8/56 %– آسیبهای مزمن قبلی 9/40 % - تمرین و تکنیک غلط 4/ 36%- و عدم استفاده از وسایل کمک آموزشی 4/36 %
اسلاید 17 :
خانم محبوبه ذبیحیان – 1381 در بررسی میزان شیوع ، نوع و علل احتمالی صدمات ورزشی والیبالیستهای مرد لیگ برتر باشگاههای ایران
شایع ترین نوع آسیب مفصلی پیچ خوردگی در حین مسابقه و تمرین به ترتیب با 86/46 % و 6/38%
شایع ترین عضو آسیب پذیر اندام تحتانی در حین مسابقه و تمرین مچ پا به ترتیب 3/38% و 31/31 می باشد
مربیان نیز درمصاحبه حضوری با 3/47% مچ پا را آسیب پذیر ترین عضو گزارش نمودند.
شایع ترین نوع صدمه در کل آسیبها ی بدن پیچ خوردگی در حین مسلبقه و تمرین با 23% و 1/20% می باشد
ولی بر اساس نظر مریبان کشیدگی 8/38 % در این ورزشکاران شایع ترین نوع آسیب دیدگی محسوب می شود
آسیب پذیر ترین عضو بدن این ورزشکاران در حین تمرینات انگشتان دست با 58/15 و در حین مسابقه مچ پا با 49/17 % می باشد
میزان تاثیر عوامل مختلف در وقوع صدمه به ترتیب :
تمرینات بدنسازی 3/68 %- گرم نکردن کافی 65%- شرایط نامناسب زمین محل تمرین 7/46% - عدم استفاده از وسایل ایمنی 7/47 %- پر تمرینی 3/43% - اجرای تکنیک غلط 3/43% - وجود خستگی 7/36 % - و آسیب دیدگی قبلی 7/26 %
اسلاید 18 :
جوادفولادیان -1378 بررسی میزان شیوع و علل صدمات ورزشی بین ورزشکاران نخبه دوومیدانی کشور
اسلاید 19 :
نتیجه تحقیق :
1- میزان آسیب پذیری مچ پا در رشته بسکتبال با 36% بیشترین میزان و در کشتی با 7% کمترین میزان می باشد.
2- در بیشتر ماده های دو ومیدانی ران (آسیب مینیسک زانو با 100% )و پس از آن مچ پا ( پیچ خوردگی با 75% ) را آسیب پذیرترین اعضای بدن این ورزشکاران معرفی نموده است .
میزان تاثیر عوامل مختلف در وقوع صدمه به ترتیب : 3-
ضعف آمادگی جسمانی 25% - پر تمرینی 18% - اجرای غلط تکنیک ها 15%- گرم نکرن کافی 147% - نامناسب بودن وسایل و تجهیزات 3% - عدم آمادگی روانی 8% و آسیب دیدگی قبلی 7%
اسلاید 20 :
مکی و همکاران-2001 در تحقیق آسیبهای مچ پای بسکتبالیستها
میزان آسیبهای مچ پا در بسکتبالیستها را 58/3 در هر 1000 نفر شرکت کننده در تمرین و مسابقات اعلام نمودند که در مقایسه با رشته های دیگر علی رغم جهش ها ی زیاد و حرکت و ایستادنهای ناگهانی کمتر بوده است
در این تحقیق 4 عامل در وقوع صدمه موثر اعلام شد:
1- سایقه آسیب
2- استفاده از کفشهای نامناسب
3- گرم نکردن نامناسب
4- فرودهای نامناسب
آگل و همکاران – 2005 در تحقیق بر روی میزان آسیبهای زنان والیبالیست به نتایج زیر دست یافت:
1- آسیب مچ پا شایع ترین آسیب در بین ورزشکاران این رشته می باشد
2- تقریبا 20% ازکل آسیبهای مچ پا مسابقات آسیبهای قسمت بالای مچ پا می باشد
3- میزان آسیب دیدگی مسابقات بالاتر از تمرینات می باشد
4- برای پیشگیری از آسیبهای مچ پا آسیبهای مزمن قبلی مچ پا و زانو درمان شوند