بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
نقش تعاون در زنجیره تامین غذا
اسلاید 2 :
تعریف تعاون
تعاون از ریشه «عون» به معني ياريكردن و از باب تفاعل به معني همياري نمودن و مساعدت كردن همديگر آمده است.
در زبان فارسي كلمه «تعاون» را معادل واژه Cooperationبكار بردهاند. تعاون به معني كاركردن گروهي از افراد براي انجام يك هدف مشترك است. با اين تعريف مي توان پي برد كه تعاون يكي از جنبههاي زندگي اجتماعي است.
با توجه به تعاريف فوق و ساير تعريفهايي كه از تعاون ارائه شده است، ملاحظه ميشود که همكاري يا كار كردن با هم يا كار مشترك را ويژگي اساسي تعاون دانسته اند، ولي صرف با هم كار كردن و يا انجام كار مشترك را نميتوان «تعاون» ناميد. مفهوم تعاون بالاتر از كار مشترك ميباشد.
اسلاید 3 :
عوامل تجلی تعاون
از اين رو عوامل زير براي تجلي «تعاون» ضرورت دارند:
1ـ وجود تعدادي از افراد به نحوي كه تشكيل يك گروه اجتماعي را بدهند. (داراي روابط و كنشهاي متقابل اجتماعي باشند)
2ـ وجود نياز مشترك و محسوس
3ـ اشتراك مساعي در جهت رفع نياز مشترك به صورت ارادي و داوطلبانه
اسلاید 4 :
عوامل تجلی تعاون
علاوه بر سه عامل فوق كه معمولاً در هر كار گروهي و در هر فعاليت اجتماعي و اقتصادي وجود دارد، عامل يا عواملي ديگر را بايداضافه كرد كه متضمن مفاهيم رفاه، توسعه، عدالت اجتماعي، تعالي ارزشهاي اخلاقي، جلوگيري از سودجويي مفرط و ممانعت از استثمار ديگران و . نيز ميباشد.
با توجه به مطالب بيان شده ميتوان گفت که تعاوني انجمن ارادي و داوطلبانهاي از افرادي ميباشد كه سازماني را با نظارت دموكراتيك و به منظور تامين كالا و خدمات مورد نيازشان پديد ميآورند و مانع از سود بردن كسي به زيان ديگري ميگردند. در اين سازمان افراد مشاركت منصفانهاي در تأمين سرمايه و پذيرش سود و زيان حاصله از فعاليت مشترك خود دارند.
اسلاید 5 :
مبنای اندیشه تعاون
تعاون بر انديشههاي بنيادي بشر همچون عدالت، دموكراسي، مساوات، انصاف، صداقت و برابري استوار است. واژه انساني و زيباي تعاون در مفهوم عام به معناي همكاري، مساعدت، ياريگري، رعايت منافع جمعي و دستگيري از ديگران اشاره دارد.
اسلاید 6 :
تعاون در جهان
سازمان ملل در سال 1994 طي تحقيقي پيرامون تاثيرتعاونيها در اقتصاد جهان به اين نتيجه رسيد كه زندگي حدود 3 ميليارد نفر ياتقريباً نيمي از جمعيت آن روز جهان، از طريق فعاليت تعاونيها تامين گرديده است.در حدود 800 ميليون نفر در سراسر جهان اكنون عضو تعاونيها هستند كه اين رقم درسال1960 ميلادي حدود 184 ميليون نفر بود. تعاونيها تامين كننده تقريبا 100ميليون شغل بوده و به ويژه از لحاظ اقتصادي در بسياري از كشورها با تامين موادغذايي، مسكن، اعتبارات مالي و حجم وسيعي از خدمات مصرفي، تاثيرات عمدهاي از خود به جا گذاشتهاند.
سهم تعاونيها در اقتصاد كلان را ميتوان بر حسب سهام بازارهايي كه به خود اختصاص دادهاند، به وضوح مشاهده كرد.
اسلاید 7 :
تعاون در جهان
در بوركينافاسو، تعاونيهاي كشاورزي بزرگترين توليدكنندگان ميوه و سبزيجات در بازار داخلي هستند و در ساحل عاج 77 %توليد پنبه به تعاونيها اختصاص دارد.
در اروگوئه تعاونيها 90 % شير مورد نيازداخل را توليد و 70 % گندم مازاد را صادر ميكنند. در ايالات متحده در سال 1993 ميلادي 33 % محصولات كشاورزي در اختيار تعاونيها بود و بيش از نيمي از خطوط برق روستاها توسط تعاونيهاي برق روستايي تامين ميگردد، كه برق موردنياز بيش از 25ميليون نفر در 460 ايالت را شامل ميشود. همچنين در ديگر كشورها مانند فيليپين،كره، چك و برخي از كشورهاي آفريقايي، تعاونيها بعد از دولت در رده دوم بزرگترين كارفرمايان قرار داشتهاند.
اسلاید 8 :
تاریخچه تعاون در ايران
سال 1314را ميتوان آغاز فعاليت تعاونيها در ايران دانست. در اين سال دولت به تشكيل نخستين شركت تعاوني روستايي در منطقه دارآباد گرمسار اقدام كرد. بعدهاتعاونيهاي مصرف، مسكن، توليدي، اعتبار، صنعتي، بيمه و آموزش و پرورش و . شکل گرفتند.
مهمترين زمينههاي فعاليت اين تعاونيها صنايع دستي، خدمات،آموزشي، تحقيقاتي، توليد فيلم، امور فرهنگي و ورزشي و انواع فعاليتهاي توليدي،فرش، نساجي، پوشاك و بافندگي است. به باور كارشناسان بخش تعاون از چنان استعداد وپتانسيلي برخوردار هستند كه در صورت بها دادن به آنها ميتوان به راحتي به دروازههاي توسعه و جامعه مدني دست يافت.
اسلاید 9 :
تعاون واقشار آسیب پذیر
شناسائي و توانمندسازي اقشار آسيب پذير جامعه يكي از اهداف اصلي دولتها جهت برقراري عدالت و كاهش فقر ميباشد، توجه به اصول و ارزشهاي تعاون و توسعه مشاركت مردم در امور اقتصادي و اجتماعي يكي از راهكارهاي مناسب براي تامين رفاه اقتصادي و اجتماعي و كاهش فقر مي باشد. درخصوص اقشار آسيب پذير جامعه تقسيمبنديهاي متفاوتي به شرح ذيل ميتوان انجام داد:
ـ از نظر توانائي مراقبت و نگهداري از خود و ديگران (زنان باردار، كودكان و سالمندان، معلولين و.)
اسلاید 10 :
تعاون واقشار آسیب پذیر
از نظر مسئوليتهاي اجتماعي حكومت در حمايت از اقشار آسيب ديده از بحرانها و رخدادها و سوانح طبيعي (سيل، زلزله، جنگ، اعتياد، جرم و جنايت و.)
از نظر تامين اشتغال و در آمد براي اقشار كم در آمد و محروم از نظر سني، جنسيتي و تحصيلي (زنان، جوانان، معلولين، جانبازان، زنان سرپرست خانوار، اقشار تحت پوشش سازمانهاي حمايتي همچون كميته امداد و بهزيستي، خانواده زندانيان، خانواده معتادين به مواد مخدر، فارغ التحصيلان و..)
اسلاید 11 :
تعاون در ايران
بخش تعاون بالاخص در گروه سوم نقش موثر و فعالي جهت توانمندسازي افراد جوياي كار و به تبع آن كسب در آمد و كاهش فقر ايفا نموده است.
شركتهاي تعاوني مصرف با تامين و توزيع مايحتاج عمومي مردم در زمان جنگ و در شرايط تحريمهاي اقتصادي نقش موثري در تحويل ارزان و فوري كالاها به مردم ايفا نمودند.
شركتهاي تعاوني مسكن مهر توانستهاند براي گروه پائين درآمدي جامعه مسكن مناسب و ارزان قیمت تهیه و تدارک ببینند.
اسلاید 12 :
تعاون در ايران
شركتهاي تعاوني كشاورزي مهر در استفاده مطلوب از منابع طبيعي و بهره مندي از دانش روز كشاورزي و جذب فارغ التحصيلان بيكار اين رشته نقش موثري در تامين امنيت غذائي كشور ايفا خواهند نمود.
شركتهاي تعاوني خدمات بهداشتي و درماني نسبت به گسترش بهداشت و سلامت در مناطق محروم نقش مناسب داشتهاند.
شركتهاي تعاوني گروههاي خاص مانند زنان، جوانان، فارغ التحصيلان، افراد تحت پوشش سازمانهاي حمايتي و . نقش موثري در ايجاد اشتغال براي اينگونه افراد با بهرهمندي از تسهيلات دولتي و سهم آورده پائينتر بر عهده داشتهاند.
اسلاید 13 :
مزایای فعالیت دربخش تعاون
شيوه تعاونی همکاری را جانشين رقابت در بازار سرمايه داری می کند.
بخش تعاون به اقشار و طبقات پائين جامعه اين فرصت را می دهد که سرمايه دار و سهام دار باشند.
تعاونیها باعث توزيع عادلانه درآمد ملی می باشد.
تعاونی باعث ارتقاء رفاه نسبی جامعه مي شود.
اسلاید 14 :
مبنای قانونی تعاون در ايران
در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران اصول 2، 3، 28، 29،30،31 و43 و44به ايجاد و دسترسي عادلانه مردم به امكانات فوق اشاره شده است .
بند2 اصل 43 قانون اساسي تأمين شرايط و امکانات کار براي همه به منظور رسيدن به اشتغال کامل و قرار دادن وسايل کار در اختيار همه کساني که قادر به کارند ولي وسايل کار ندارند، در شکل تعاوني، از راه وام بدون بهره يا هر راه مشروع ديگر که نه به تمرکز و تداول ثروت در دست افراد و گروههاي خاص منتهي شود و نه دولت را به صورت يک کارفرماي بزرگ مطلق درآورد بر شمرده است.
اسلاید 15 :
مبنای قانونی تعاون در ايران
از جمله اهداف بخش تعاون، ايجاد وتامين شرايط و امكانات كار براي همه به منظور رسيدن به اشتغال كامل، قرار دادن وسايل كار در اختيار كساني كه قادر به كارند ولي وسايل كار ندارند،پيشگيري از تمركز و تدوال ثروت در دست افراد وگروههاي خاص جهت تحقق عدالت اجتماعي، جلوگيري از كارفرماي مطلق شدن دولت، قرار گرفتن مديريت و سرمايه و منافع حاصله در اختيار نيروي كار و تشويق بهرهبرداري مستقيم از حاصل كار خود، پيشگيري از انحصار، احتكار، تورم و اضرار به غير و توسعه و تحكيم مشاركت و تعاون عمومي بين همه مردم ميباشد كه در راستاي توانمند سازي كليه اقشار جامعه و برقراري عدالت اجتماعي و اقتصادي مي باشد.
اسلاید 16 :
استنادات قانوني حمايت از اقشار آسيب پذير در قالب تعاوني
ماده 124قانون برنامه پنجم توسعه دولت به منظور تعالي بخش تعاون و ارتقاء سهم آن به بيست و پنج درصد (25%) اقتصاد ملي تا پايان برنامه با رويکرد ايجاد اشتغال، گسترش عدالت اجتماعي و توانمندسازي اقشار متوسط و کم درآمد جامعه، با رعايت تکاليف و اختيارات مقرر در قانون اصلاح موادي از قانون برنامه چهارم و اجراي سياستهاي کلي اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسي در قالب بودجههاي سنواتي اعطاء تسهيلات بانکي و پوشش خطرپذيري (ريسک) تعاونيهاي فراگير ملي با اولويت تعاونيهاي کشاورزي، روستايي و عشايري را در نظر گرفته است.
اسلاید 17 :
استنادات قانوني حمايت از اقشار آسيب پذير در قالب تعاوني
سياستهاي كلي اصل 44 قانون اساسي مبني بر تأسيس تعاونیهای فراگير ملی برای تحت پوشش قرار دادن سه دهک اول جامعه به منظور فقرزدايی.
كمك بلاعوض و پرداخت تسهيلات قرضالحسنه براي تأمين تمام يا بخشي از آورده شركتهاي تعاوني كه اعضاء آن در زمان دريافت اين حمايت جزء سه دهك اول درآمدي جامعه باشند.
كمك به تشكيل شركتهاي تعاوني سهاميعام و تعاونيهاي فراگيرملي براي فقرزدايي و ايجاد و گسترش اتحاديه تعاوني تخصصي در قانون اصلاح موادي از قانون برنامه چهارم توسعه.
اجراي طرح كشاورزي مهر جهت ساماندهي افراد فاقد زمين و كم زمين و فارغ التحصيلان بيكار جهت واگذاري زمين به تعاونيهاي متشكله.
اسلاید 18 :
قانون سياستهاي كلي اصل 44 با رويكرد تعاوني حمايت از اقشار آسيب پذير
در بند (1) قسمت (ج) ماده 9 اين قانون، کمک بلاعوض و پرداخت تسهيلات قرضالحسنه برای تأمين تمام يا بخشی از آورده شرکتهای تعاونی که اعضاء آن در زمان دريافت اين حمايت جزء سه دهک اول درآمدی جامعه باشند منظور گرديده است.
در قسمت (د) ماده (9) کمک به تشکيل شرکتهای تعاونی سهامی عام و تعاونيهای فراگير ملی (70% اعضاء جزء سه دهک پايين درآمدی میباشند) برای فقر زدائی لحاظ شده است.
در تبصره (3) قسمت (و) ماده مذکور آورده است حمايتهاي فوقالذکر مانع از اختصاص ساير حمايتهای مربوط به اقشار خاص مثل روستائيان، افراد تحت پوشش نهادهای حمايتی، ايثارگران و نظاير آن نخواهد بود.
اسلاید 19 :
قانون سياستهاي كلي اصل 44 با رويكرد تعاوني حمايت از اقشار آسيب پذير
در بند (الف) ماده 34 قانون سياستهای اصل (44) در مورد دو دهک پائين درآمدی با اولويت روستانشينان و عشاير، پنجاه درصد (50%) تخفيف در قيمت سهام واگذاری با دوره تقسيط ده ساله مصوب گرديده است.
در بند (2) ماده 29 اختصاص سی (30%) از درآمدهای حاصل از واگذاری به تعاونيهای فراگير ملی بمنظور فقرزدايی شامل تخفيفهای موضوع ماده 34 اين قانون ديده شده است.
اسلاید 20 :
انواع کارکرد تعاونیها برای اقشار آسیب پذیر
تعاونیها نقش حمایتی دارند هم در زمینه تولید و اشتغال و تأمین مواد اولیه مورد نیاز تولیدکنندگان و مصرفکنندگان و تعاونیها براساس نیاز افراد و واحدهای تولیدی شکل میگیرند و هدف سود نیست، خدمت به اعضاء میباشد و تعاونیها در تأمین اقلام مورد نیاز واجدین شرایط (مسکن، کالاهای مصرفی و کمک مالی) نقش آنها بینظیر هست و نمونه حمایت تعاونیها را از افراد کم درآمد که توان خانهدار شدن را نداشتند در قالب تعاونیهای مسکن مهر در دولت نهم و دهم شاهد بودیم و همین موضوع را برای بخش کشاورزی بعنوان تعاونیهای کشاورزی مهر با عضویت افراد جویای کار و روستائیان کم زمین و فارغ التحصیلان دانشگاهی داریم و از طرفی نقش تعاونیها در تأمین امنیت غذایی مردم در جنگ 8 ساله عراق علیه ایران بر کسی پوشیده نیست بطوری که علیرغم تعداد کثیر تعاونیهای تولیدی و خدماتی نقش تعاونیهای مصرف در ذهن مردم متبادر گردیده است.
