پاورپوینت یائسگی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

يائسگي
يائسگي: متوقف شدن فعاليت تخمدانها
درمان كلاسيك يائسگي:
استروژن با يا بدون همراهي پروژسترون
كلسيم و ويتامين D

اسلاید 2 :

درمانهاي غير استروژني
كلسيتونين
فلورايد
مشتقات پاراتورمون
استاتينها
تيازيدها
تغيير الگوي زندگي
درمانهاي انتخابي گر گرفتگي
پروژستينها
آندروژنها
تيبولون
تنظيمكنندههاي انتخابي گيرندههاي استروژني
مكملهاي كلسيم
ويتامين D
بيسفسفوناتها

اسلاید 3 :

پروژستينها
هدف از تجويز اين داروها، ممانعت از هايپرپلازي آندومتر است.
درمان به دو صورت دوره اي و مداوم مي باشد
درمان دوره اي ماهانه 15 روز
5 ميلي گرم مدروكسي پروژسترون استات
7/0 ميلي گرم نوراتيندرون
1 ميلي گرم نور اتيندرون استات
200 ميلي گرم پروژسترون ميكرونيزه
درمان مداوم، روزانه و نصف مقادير فوق تجويز ميشود

اسلاید 4 :

پروژستينها
در زناني كه هيستركتومي شدهاند، جز در موارد زير مصرف همزمان پروژسترون الزامي ندارد
كساني كه به علت آندومتريوز هيستركتومي شدهاند و لاجرم با مصرف استروژن بلامنازع در معرض خطر ايجاد آدنوكارسينوم در نقاط آندومتريوتيك هستند.
زناني كه هيستركتومي سوپراسرويكال شدهاند.
زناني كه آدنوكارسينوم آندومتر داشتهاند.
زناني كه قبلا مبتلا به تومور آندومتريوئيد تخمدان بودهاند.

اسلاید 5 :

آندروژنها
كمبود آندروژن در زنان (Female Androgen Deficiency=FAI) با علايمي چون خستگيپذيري، احساس ناخوشي، اختلال عملكرد و فقدان تمايل جنسي، پوكي استخوان، نازكي و كمپشت شدن موهاي شرمگاهي، سردرد، و ميگرن خود را نشان ميدهد
به شرط بررسي ساير علل موجد اين علايم، و به شرط بر طرف نشدن آنها با تجويز استروژن كافي، ممكن است تجويز آندروژن در اين زنان به عنوان يك گزينه درماني مد نظر قرار گيرد و مؤثر باشد

اسلاید 6 :

تيبولون
اين دارو مشتقي از پروژسترونهاي 19- نور تستوستروني است كه قابل تبديل به متابوليتهايي با اثرات استروژني، آندروژني و پروژستروني است
تبديل تيبولون به متابوليتها، عمدتا در كبد و روده رخ ميدهد و اختلال كار كليه تأثير چنداني بر آن ندارد. علاوه بر اين، تأثير متابوليتها بر سيستم سيتوكروم P-450 ناچيز است
تيبولون با دوز روزانه 25/1 ميلي گرم براي پيشگيري از پوكي استخوان و با دوز 5/2 ميلي گرم در روز موجب افزايش تراكم گردن استخوان ران ميشود

اسلاید 7 :

تيبولون
اثر تيبولون بر الگوي چربيهاي خون
20% كاهش در HDL
10% كاهش در كلسترول كلي
20% كاهش تريگليسيريد
عدم تغيير LDL
كاهش HDL از نظر آماري فاقد اهميت است و تيبولون تأثيري در خطر بروز بيماريهاي عروق كرونر ندارد

اسلاید 8 :

تيبولون
تيبولون و متابوليتهاي آن در پستان و آندومتر موجب مهار آنزيم سولفاتاز و اثرات ضد استروژني ميشوند و بر خلاف استروژن و پروژسترون، باعث افزايش تراكم پستانها نميگردد
ميزان بروز بدخيمي پستان در مقايسه با دارونما از ارزش آماري برخوردار نبوده است
عوارض موجب عدم همكاري درماني
كمخوابي
آكنه
فيبروم رحم
آپاتي

اسلاید 9 :

تنظيمكنندههاي انتخابي گيرندههاي استروژني
از اين گروه داروها، ميتوان به رالوكسيفن و تاموكسيفن اشاره نمود
رالوكسيفن تنها دارويي از اين خانواده است كه استفاده از آن براي پيشگيري از پوكي استخوان در زنان يائسه مجاز ميباشد و دوز درماني آن 60 ميلي گرم در روز است
استفاده از رالوكسيفن با كاهش قابل ملاحظهي خطر شكستگيهاي ستون مهرهها همراه بوده ولي تأثير چنداني بر شكستگيهاي لگني نداشته است
خطر بدخيميهاي با گيرندهي استروژني مثبت در پستان تا 84% افت نشان ميدهد. ميزان كاهش كل بدخيميهاي مهاجم پستان حدود 72% تخمين زده ميشود، با اين حال در تومورهاي فاقد گيرندهي استروژني تأثيري ندارد. اين دارو موجب افزايش تراكم يا درد پستان نميشود

اسلاید 10 :

تنظيمكنندههاي انتخابي گيرندههاي استروژني
رالوكسيفن برخلاف تاموكسيفن، موجب افزايش ضخامت آندومتر نميگردد. ميزان بروز كانسر آندومتر در مصرفكنندگان رالوكسيفن تفاوتي با گروه دارونما ندارد
علايم كليماكتريك مانند گر گرفتگي بهبود چنداني با اين دارو نشان نميدهند و حتي گاهي شديدتر نيز ميشوند
عارضهي جانبي مهم : افزايش در حدود سه برابر در ميزان خطر ترومبوز وريدهاي عمقي و آمبولي ريه ناشي از آن كه عمدتا در 2-1 سال اول مصرف دارو ممكن است رخ دهد
عوارض جانبي كه از اهميت كمتر برخوردارند شامل گر گرفتگي، گرفتگي عضلات پا، و ادم محيطي ميباشد. معمولا گر گرفتگي در عرض 6 ماه بهبود مييابد
شواهدي دال بر افزايش خطر بيماريهاي عروق قلبي در مصرفكنندگان اين دارو مشاهده نشده است

اسلاید 11 :

مكملهاي كلسيم
در زناني كه استروژن دريافت ميكنند، روزانه 1000 ميلي گرم و در ساير بيماران روزانه 1500 ميلي گرم كلسيم مورد نياز ميباشد كه به طور معمول حدود 500 ميلي گرم از اين مقادير از مواد غذايي تأمين ميشوند
زناني كه بيش از 500 ميلي گرم مكمل كلسيم در روز دريافت ميكنند، لازم است تا 2 سال از نظر ميزان كلسيم و فسفر خون دنبال شوند. علت اين امر اينست كه ممكن است هيپرپاراتيروئيديسم تحت باليني آنان با مصرف اين ميزان كلسيم آشكار شود
حداكثر جذب كلسيم در شرايطي است كه هر دوز آن از 500 ميلي گرم بيشتر نبوده و با غذا مصرف شود. اين در حالي است كه مصرف مقادير بيشتر بدون همراهي با غذا، خطر سنگ كليه را مختصرا افزايش ميدهد

اسلاید 12 :

مكملهاي كلسيم
از جمله انواع مكملهاي كلسيم ميتوان به قرصهاي كربنات كلسيم، لاكتات كلسيم، گلوكونات كلسيم و سيترات كلسيم اشاره نمود
سيترات كلسيم براي جذب شدن نيازي به اسيد معده ندارد و اين امر، آن را به انتخابي مناسب براي افراد مسن كه دچار كاهش ترشح اسيد معده ميباشند، تبديل ميكند.
لازم به ذكر است كه انواع كلسيم حاصل از پودر استخوان و پوستهي صدف به علت احتمال تجمع سرب در آنها، ترجيحا مناسب مصرف نميباشند

اسلاید 13 :

ويتامين D
مصرف روزانه 400 واحد ويتامين D در زناني كه به تازگي يائسه شدهاند، و روزانه 800 واحد در زنان بالاي 70 سال بالاخص در ماههاي زمستان توصيه ميشود
بهتر است دريافت تمام 800 واحد بوسيلهي قرصهاي مولتي ويتامين نباشد چون دريافت مقادير بيش از اندازهي ويتامين A و بالاخص رتينول با افزايش ميزان شكستگيهاي لگن همراه بوده است

اسلاید 14 :

بيسفسفوناتها
اين داروها با اتصال به قسمت معدني استخوان و ممانعت از فعاليت استئوكلاستها موجب كاهش روند تحليل استخوان و پيشگيري از پوكي استخوان ميشوند. شروع درمان دارويي در اين موارد انديكاسيون دارد:
كساني كه سابقهي شكستگي در ستون مهرهها يا لگن دارند.
كساني كه T-score ≤ -1.5 و يك يا بيشتر عامل خطر براي شكستگي دارند.
كساني كه عامل خطر براي شكستگي ندارند ولي در آنها T-score ≤ -2 ميباشد.
در كساني كه Z-score ≤ -2 باشد نيز اين بررسيها ضروري ميباشند
در كليهي اين موارد لازم است علل ثانويهي استئوپوروز نيز مورد بررسي قرار گيرند

اسلاید 15 :

بيسفسفوناتها
انواع خوراكي
اتيدرونات بايد به طور متناوب و همراه با كلسيم مصرف شود
آلندرونات يا فوزاماكس پر مصرفترين عضو اين خانواده براي مقاصد پيشگيري و درمان است. براي پيشگيري از 5 ميلي گرم در روز يا 35 ميلي گرم در هفته به صورت تك دوز و براي درمان از دو برابر اين مقادير استفاده ميشود. براي جذب كافي لازم است دارو را نيم ساعت قبل از غذا با معدهي خالي و همراه با حداقل يك ليوان آب مصرف نمود و پس از مصرف آن تا يك ساعت نبايد دراز كشيد.
ريزهدرونات نيز عضو ديگري از اين گروه است كه با دوز 5 ميلي گرم روزانه يا 35 ميلي گرم در هفته به صورت تك دوز قابل مصرف ميباشد و اثر بخشي هر دوي اين روشها به يكسان است. پس از سه سال مصرف ريزهدرونات اثرات آن تا 7 سال تداوم مييابد
پاميدرونات

اسلاید 16 :

بيسفسفوناتها
محصولات تزريقي
پاميدرونات (150 ميلي گرم در روز به صورت خوراكي يا 30 ميلي گرم هر 3 ماه به صورت تزريق داخل وريدي)
ايباندرونات (2-1 ميلي گرم هر سه ماه تزريق وريدي یا 25 میلی گرم روزانه و یا 150 میلی گرم هفتگی به صورت خوراکی)
زولهدرونيك اسيد قويترين بيسفسفونات موجود است كه در حال حاضر، استفاده از آن براي هيپركلسمي ناشي از بدخيميها تأييد شده است. با اين حال در مورد استئوپوروز ناشي از يائسگي، در حال گذراندن مرحلهي سوم مطالعات ميباشد. تزريق وريدي 5 ميلي گرم زولهدرنيك اسيد در سال قابل مقايسه با خوردن هفتهاي 70 ميلي گرم آلندرونات ميباشد

اسلاید 17 :

بيسفسفوناتها
عوارض جانبي بيسفسفوناتها
عوارض گوارشي مانند ازوفاژيت اروزيو، تهوع، سوء هاضمه، اسهال و يبوست
نشانگان شبه انفلوانزا به خصوص در مصرف داخل وريدي مشاهده شده است
نسل اول بيسفسفوناتها مانند اتيدرونات با مصرف مداوم و با مقادير بالا موجب افزايش احتمال شكستگي استخواني به علت عدم رسوب مواد معدني در استخوان ميشوند
از جمله عوارض نادر محصولات وريدي، ميتوان به استئونكروز استخوان آرواره و التهابات چشمي از جمله اسكلريت، يووئيت، و كونژونكتيويت اشاره نمود

اسلاید 18 :

كلسيتونين
كلسيتونين مشتق از ماهي آزاد با دوز 200 واحد در روز به صورت تزريقي يا اسپري بيني در دسترس ميباشد
اين دارو موجب افزايش تراكم استخواني در ستون مهرهها به ميزان كمتر از استروژن، بيسفسفوناتها و تنظيمكنندههاي انتخابي گيرندههاي استروژني ميشود.
كلسيتونين در ميزان شكستگي استخوان لگن تأثيري ندارد و براي مؤثر بودن آن در ستون مهرهها، وجود مقادير كافي كلسيم و ويتامين D ضروري است

اسلاید 19 :

فلورايد
در بيماراني كه پوكي استخوان ثابت شده دارند، ميتوان به مقدار 25 ميلي گرم دو بار در روز به مدت 4 سال از اين دارو استفاده نمود
پس از هر يك سال مصرف لازم است 2 ماه وقفه در مصرف آن اعمال شود
مصرف همزمان مكملهاي كلسيم نيز ضروري ميباشد

اسلاید 20 :

مشتقات پاراتورمون
تريپاراتايد يا فورتهاو به شكل آمپولهاي 750 ميكروگرم در 3 ميلي ليتر كه به صورت تزريق زيرجلدي روزانه تجويز ميشود، در دسترس ميباشد
اين دارو به صورت قلمهاي حاوي 3/3 ميلي ليتر دارو كه 3 ميلي ليتر (معادل 750 ميكرو گرم) از آن قابل استفاده است، در بازار موجود ميباشد و ميزان مصرف آن 20 ميكرو گرم (معادل 400 واحد) در روز است كه به صورت زيرجلدي به مدت حداکثر 24-18 ماه قابل استفاده است
موارد استفاده از اين دارو در كساني است كه خطر شكستگي در آنها بسيار بالا بوده و T-score < -2.1 دارند، به خصوص اگر نشانگرهاي سوخت و ساز استخواني در آنها پايين باشد
پاراتورمون در صورتي كه به طور مداوم بر استخوان اثر كند، موجب كاتابوليسم و فعاليت استئوكلاستها و اگر به طور متناوب اثر نمايد، موجب آنابوليسم و استخوانسازي ميشود