بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسم الله الرحمن الرحیم
اضطراب امتحان
Examination anxiety
اسلاید 2 :
اضطراب امتحان
من از حضور در بزرگترین میدانهای جنگ نمیترسم ولی از جلسه امتحان وحشت دارم.
ناپلئون پناپارت
اسلاید 3 :
مقدمه
انسان از دیرباز تلاش کرده است با کلمات و واژههای مختلف خواسته ها ، حالات، احساسات، هیجانات و غلیانهای درونی خویش را ابراز دارد.
به همین منظور، در هنگام کشمکش درونی از اصطلاحاتی چون دلهره، دلشوره و نگرانی استفاده کرده است که در زبان کنونی روانشناسی اضطراب نامیده میشود.
اسلاید 4 :
اضطراب چیست؟
اضطراب حالت هیجانی نامطلویی است که معمولاً با احساس دردناک و طولانی بیم و نگرانی همراه میباشد.
سطح معینی از اضطراب نه فقط برای رویارویی با خطر، برنامهریزی کردن، مطالعه کردن، هشیار بودن در هنگام امتحان، احتیاط در هنگام رانندگی و. ضروری است، بلکه چنانچه ترس و اضطراب به صورت محدود باقی بماند، میتواند بسیار مفید و حتی لذت بخش هم باشد.
اسلاید 5 :
با این حال، در ورای این سطح معین،اضطراب نقش انطباقی خود را از دست میدهد و به صورت عامل و مسؤول تخریب موقعیتها یا ایجاد حرکات و رفتارهای غیر انطباقی در میآید و همراه با رنجی میگردد که به زحمت میتوان آن را تحمل کرد. این حالت یک اضطراب بیمارگونه است.
اسلاید 6 :
این نوع اضطراب است که استعدادها را تخریب میکند، مشکلاتی در تمرکز و حافظه به بار میآورد، باعث رفتارهای ناشیانه و ناپخته میشود و فرد مبتلا نمیتواند با شرایط موجود زندگی و محیطش رو به رو شود و با آنها کنار بیاید.
به خصوص چون این شخص به زعم خود سعی میکند از شرایطی که منجر به افزایش اضطراب در او میشود دوری کند، بیشتر گرفتار میشود.
اسلاید 7 :
اضطراب امتحان
هنگامی که فرد نسبت به کارآمدی، عملکرد، توانایی و استعداد خود در شرایط امتحان و یا در موقعیتهایی
که در آنها مورد ارزشیابی قرار میگیرد، دچار نگرانی، می شود می توان از اضطراب امتحان سخن گفت.
اسلاید 8 :
نشانه های فیزیولوژیک اضطراب
برخی از دانشآموزان در هنگام امتحان، به ویژه امتحانات
سرنوشتساز (مثلاً امتحان نهایی، ثلث سوم یا کنکور)
دچار تشویش شدید میشوند
ضربان قلبشان تند میزند، دستهایشان میلرزد و عرق میکند
و احساس میکنند که ذهنشان خالی شده است.
اسلاید 9 :
نشانه های فیزیولوژیک اضطراب
وقتی که سؤالات امتحانی را میخوانند احساس میکنند که گیج شدهاند و منظور سؤال را متوجّه نمیشوند و فکر میکنند همه آن چیزهایی را که خوانده بودند، فراموش کردهاند
اسلاید 10 :
نشانه های فیزیولوژیک اضطراب
در نهایت بعد از اینکه فشار زیادی به ذهن خود میآورند
یا سؤال را بدون پاسخ رها میکنند
و یا پاسخ بیربط و نادرستی مینویسند
در اینجا آنها به اهمیت امتحان و عدم موفّقیت خود میاندیشند و همین اندیشه اضطراب آنان را بیشتر میکند و عملکردشان را بیشتر تحت تأثیر قرار میدهد.
اسلاید 11 :
علل اضطراب دانشآموزان بسیار مختلف و متعدد است امّا مهمترین علل عبارتند از:
اسلاید 12 :
علل اضطراب دانش اموزان
الف. عوامل فردی و شخصیتی دانشآموز چون اضطراب عمومی، پایین بودن سطح عزت نفس، هوش، ارزیابی شناختی، عدم آمادگی، عدم توجّه و تمرکز، روشهای مطالعه نادرست، و انتظارات بالا؛
ب. عوامل آموزشگاهی و اجتماعی چون انتظارات معلّمان، رقابت، نظام آموزشی حاکم بر مدارس، نوع درس، موقعیت و مراقبان امتحان و مدرکگرایی؛
ج. عوامل خانوادگی چون شیوه ی تربیتی والدین، انتظارات آنها، جو عاطفی حاکم بر خانواده، ویژگیهای شخصیتی والدین و طبقه اقتصادی اجتماعی.
اسلاید 13 :
اضطراب امتحان در افراد به گونههای متفاوت بروز میکند
در مواردی اطرافیان آثار آن را مشاهده نمیکنند، و فقط خود شخص با آن درگیر میشود و به گونهای واکنشهای خود را نسبت به امتحان کنترل میکند.
بعضی از افراد در این موقعیت کنترل خود را از دست میدهند، دچار مشکلاتی اعم از جسمانی، رفتاری و شناختی میشوند و در نتیجه اضطراب امتحان در عملکرد تحصیلی آنها تأثیر میگذارد، و مشکلاتی را برای آنها فراهم میسازد، حتی باعث شکست آنها در امتحانات میشود.
اسلاید 14 :
این مشکلی است که باید از سوی متخصصان و دستاندرکاران
و پژوهشگران در جهت رفع آن گامهایی مؤثر برداشته شود.
مربیان و مشاورانی که در مدارس و دیگر مکانهای آموزشی
به کار مشغولند، میتوانند با آگاهی از نتایج تحقیقاتی که در
این زمینه صورت گرفته است اقدامات مؤثری در جهت کمک
به دانشآموزان نجام دهند و به شناسایی و درمان آنها بپردازند.
اسلاید 15 :
هر ساله دانشآموزان زیادی در مدارس کل کشور با وجود توانایی و استعداد خوب جهت ادامه تحصیل، دچار افت تحصیلی شده و در پارهای موارد مجبور به ترک تحصیل میشوند.
عوامل چندی در این مسئله دخیل است که اضطراب امتحان یکی از مهمترین آنهاست.
اسلاید 16 :
نتایج تحقیقات نشان میدهد که اضطراب امتحان میتواند عملکرد تحصیلی
دانشآموز را تحت تأثیر قرار دهد
متقابلاً عملکرد تحصیلی نیز میتواند باعث اضطراب امتحان در دانشآموزان
گردد که در پایان، نتیجه دلخواه عاید دانشآموز نخواهد شد و افزایش
زمینههای بیمیلی و بیرغبتی در دانشآموز را به دنبال داشته و عواقب
وخیم آن دامنگیر فرد، خانواده و اجتماع خواهد شد.
اسلاید 17 :
دانشآموزان وقتی آمادگی ذهنی و جسمی داشته باشند بهتر میتوانند یاد بگیرند وبهتر آموختههای خود را نظم میدهند و راحتتر یادآوری میکنند.
به این لحاظ توجّه و دقّت به وضعیت روانی دانشآموزان اجرای برنامههای آموزشی را آسانتر و مطلوبتر مینماید
اسلاید 18 :
اضطراب ناشی از امتحان یکی از موانع متعدد در بهرهگیری کامل از اندوختهها و اطلاعات قبلی است.
بسیاری از دانشآموزان و دانشجویان معتقدند برای یادگیری و یادآوری چندان مشکلی ندارند، ولی در جلسه امتحان دچار اضطراب میشوند، تعادل عاطفی شان به هم میخورد، اختلالات احشایی، فیزیولوژیکی و علایم جسمانی در آنها ظاهر میشود و ناراحت و ناراضی جلسه امتحان را ترک میکنند.
برای جلوگیری از این حالات، شناخت علل اضطراب و راههای مقابله با آن به منظور پیشگیری از این هیجان نامطلوب لازم به نظر میآید.
اسلاید 19 :
طور کلی انسان دوست ندارد که مورد امتحان دیگران واقع گردد، به همین دلیل هر زمان که در موقعیت امتحان و آزمون قرار گیرد، به گونهای دچار اضطراب میگردد.
البته بدیهی است که وجود اضطراب به خودی خود امری
غیرعادی نیست، امّا آنچه میتواند به عنوان یک عامل
آزاردهنده و بازدارنده مورد توجّه قرار گیرد، شدّت هیجانزدگی یا اضطراب فوقالعادهای است که به هنگام حضور در محافل اجتماعی یا شرکت در آزمونهای مختلف دامنگیر بعضی از افراد میشود.
اسلاید 20 :
از آنجا که در اکثر نظامهای آموزشی، به ویژه در ایران، پیشرفت تحصیلی و ارتقا به کلاس بالاتر براساس ارزشیابیها و امتحاناتی است که در پایان سال تحصیلی از دانشآموزان میشود، نمراتی که دانشآموزان در این امتحانات کسب میکنند سرنوشت آنها را روشن میسازد که به کلاس بالاتر بروند، یا باید همان کلاس قبلی را تکرار کنند، یا ترک تحصیل کنند و از نظام آموزشی خارج شوند.
