بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
آشنایی با معماری اسلامی
اسلاید 2 :
هدف از معماری :
طراحی و ساخت یک بنا
پاسخگویی به نیازها در یک بنا
تزئینات زیبا در ساخت یک بنا
معماری 3 عرصه دارد :
بینش، که شیوه های معماری را به وجود می آورد.
علم و فن
هنر
اسلاید 3 :
شش عنصر اصلی و پایه در معماری اسلامی :
مسجد
مناره
مدرسه
آرامگاه
کاروانسرا
کاخ
اسلاید 4 :
اولین بنایی که می توان به عنوان معماری اسلامی از آن یاد کرد، مسجدالنبی است.
اصول حاکم بر معماری مسجد النبی:
جهت قبله بعنوان اصلی ترین محور در ساختمان مسجد
توجه به خودبسندگی « تامین مصالح بومی و همخوانی با بناهای اطراف»
رعایت سلسله مراتب ( ورودی، صحن و شبستان)
توجه به اقلیم و شرایط محیطی
درونگرایی
پرهیز از بیهودگی
نیارش « استحکام بنا»
مردم واری « تناسبات انسانی»
اسلاید 5 :
سیر تحول معماری مسجد در ایران:
معماری مساجد ایرانی بعنوان الگویی برای کشورهای همجوار مطرح بوده است.
مسجد فهرج، اولین و تنهاترین مسجدی است که تا امروز باقی مانده است.
پلان مسجد تاریخانه دامغان، عربی است. قوسها به شکل گهواره یا طاق آهنگ هستند.
در سه سمت حیاط هم ایوان وجود دارد.
مسجد جامع اردستان، اول شبستانی بود ولی بعدها با تخریب برخی از ستونها، تبدیل
به مسجد ایواندار شده است.(4 ایوانه)
اسلاید 6 :
فضاهای تشکیل دهنده یک مسجد :
جلوخان
پیش طاق
درگاه
هشتی
دالان
سرویس بهداشتی و وضوخانه
ایوان
رواق
صحن
شبستان
گنبدخانه
محراب
اسلاید 7 :
اجرای قوس:
عموما قوس هارا با استفاده از قالب یا ریسمان می سازند به این ترتیب که:
الف) دیوار یا ستون یا پای قوس آماده می شود.
ب) محور را با یک چوب یا لوله بلند درجای خود به اندازه مورد نظر مستقر می نمایند.
ج) مرکز یا مراکز قوس را دقیقا معین کرده و بوسیله میخ ثابت می کنند.
د) قالب را از چوب یا گچ و به اندازه قوس در مقیاس یک در یک می سازند و در حین اجرا مرتبا صحت عمل را با این قالب می سنجند.
در هنگام کار در رسمی بندی و کاسه سازی و. وجود چنین قالبی بسیار ضروری است چون نقاط اتصال قوسها به هم بر روی این قالب مشخص میشود و صحت عمل تضمین می گردد.
ه) رج به رج آجرچینی را توسط ریسمان که هم افقی و هم در جهت قوس می چرخد ادامه می دهند.
اسلاید 8 :
اصول معماری ایرانی
اسلاید 9 :
اصول معماری ایرانی:
مردم واری « تناسبات انسانی»
پرهیز از بیهودگی
نیارش « استحکام»
خود بسندگی
درونگرایی
اسلاید 10 :
مردم واری:
یعنی رعایت مقیاس انسان به عبارت دیگر طراحی بر اساس نیاز انسان بگونه ای که مساحت فضاها ضریبی از ابعاد انسانی بوده و یا در وپنجره ها باتوجه به ابعاد و اندازه های انسانی ساخته شده باشد.
این تناسبات در تک تک عناصر و ارتفاع آنها رعایت می شود و به همین دلیل انسان، خیلی زود با معماری و عناصر ساختمان، انس می گیرد و دلبستگی پیدا می کند.
اسلاید 11 :
پرهیز از بیهودگی :
این اصل در معماری قبل از اسلام نیز وجود داشته است و پس از اسلام نیز همواره مورد تائید و استفاده قرار گرفته است.
از آنجایی که هنر و زیبایی در معماری ایران پیوسته خریدار داشته است، لذا به فراوانی از عناصر تزئینی استفاده شده است.
بطور مثال کاشی که در بسیاری از بناها بکار رفته است، البته این عنصر نه فقط برای زیبایی که دلایل دیگری در کاربرد آن وجود داشت.
اسلاید 12 :
به جهت خشت خام، در برابر باران با آجر و یا کاشی از آن محافظت می شده است.
پوشش رویین گنبدها نیز به همین دلیل از کاشی ساخته می شود.
وجود نقش و نگارهای مختلف( گل و بوته) از بروز شکاف و ترک جلوگیری می کرده است.
نمونه های بسیار قدیمی کاشی را می توان در معبد چغازنبیل در 13 قرن قبل از میلاد و به رنگ آبی مشاهده کرد. این عنصر بدلیل مقاومتی که داشته است در مکانهایی که تماس زیادی با انسان داشته و در اثر سایش پس از مدتی از بین
می رفته اند، بکار گرفته می شد.
اسلاید 13 :
نیارش:
این واژه که در معماری گذشته بکار می رفته است، به معنی مجموعه چیزهایی که نگهدارنده ساختمان می باشد، گفته می شد. بعبارت دیگر نیارش شامل استاتیک، علم ساختمان و شناخت مصالح می باشد.
معماران ایرانی علاوه بر طراحی، محاسبات دقیق بنا را به خوبی می دانستند و پایداری یک بنا درعین حال زیبایی بعنوان یک شاخص مطرح بوده است.
اسلاید 14 :
خودبسندگی :
تامین مصالح از نزدیکترین مکان و با ارزان ترین قیمت را خودبسندگی می گویند.
- بدین ترتیب کار با سرعت بیشتری انجام می شد.
- مصالح با طبیعت اطراف همخوانی بیشتری داشته است.
- مرمت و تعمیر بناها با توجه به دسترسی ها به مصالح اصلی در تمامی دوره ها میسر بوده است.
خودبسندگی = بوم آورد، ایدری
اسلاید 15 :
درونگرایی :
در ساخت یک بنا و نحوه ارتباط آن با فضای خارج دو حالت پدید می آید:
الف) کوشک یا پاویون که به بنایی برونگرا مصطلح شده است. این نوع ساختمان مختص مناطق خوش آب و هوا و معتدل است. اطراف بنای برونگرا آزاد بوده و از نور و هوای مطلوبی برخوردار می باشد.
ب) در بناهای درونگرا اندامهای ساختمان و دیوارهای خارجی ارتباط مستقیم بنا را با فضای خارجی قطع می کند و عنصری به نام حیاط تامین کننده نور وهوای طبیعی می باشد. تنها فضای مرتبط با دنیای خارج هشتی است.
« هشت » به معنای بیرون جسته و بیرون پریده است.
اسلاید 16 :
شیوه های معماری ایرانی
پارسی : از زمان مادها تا حمله اسکندر ( 8 ق.م تا 3 ق.م)
پارتی : بعد از حمله اسکندر با تاسیس اشکانیان تا اواخر ساسانیان ( تا قرن 2 و 3)
(خراسانی : بعد از اسلام در ایران (زمان خسرو پرویز
رازی : از اوایل قرن 4 تا حمله مغول ( قرن 7)
آذری : از قرن 7 تا قرن 10
اصفهانی : از قرن 10 تا قرن 13 هجری
اختلاط : از اواسط سلطنت ناصرالدین شاه تا اواسط پهلوی (رضا شاه)
اسلاید 17 :
شیوه پارسی
:تاریخ
.اودیاکو سلسله مادها را در اوایل قرن 7 ق.م تشکیل می دهد
.مادها در سال 550 ق.م منقرض می گردد
.تا سال 330 ق.م سلسله پارسها تاسیس شد
.آنها نقاط مثبت هر قوم را گرفته و آنرا تکمیل کرده و استفاده می کردند
از اوراتورها، معماری سنگی، از عیلامی ها، طاقها و تکنیکهای بکار رفته در چغازنبیل را یاد گرفتند
بدین ترتیب بنیاد شیوه معماری پارسی ازهمان بناهای ساده مناطق غرب وشمال غربی ایران، نشات گرفت
اسلاید 18 :
ویژگیهای شیوه پارسی
استفاده از سنگ های بریده و پاکتراش و صیقلی و مرغوب
آماده کردن پای بست بنا با لاشه سنگ و احداث بنا بر روی سکو
نهادن ستونها در حداکثر فاصله ممکن و با ارتفاع زیاد و آرایش سرستونها
پوشش سقف با فرسب « پل و تیر » و تیرچه های چوبی سخت و درودگری شده
ساختن فرش کف با بهترین مصالح
آرایش طارمی « نرده پله »، پلکانهای کوتاه و مالرو با نقشهای برجسته و کنگره
ساختن دیوارهای جداکننده با خشت خام و آرایش داخلی آنها با رنگ و کاشی لعابدار
ارتباط آشپزخانه با بنای اصلی توسط راهروهای پنهانی
تعبیه سایه بان و آفتابگیر ضروری برای ساختمان
اسلاید 19 :
معرفی برخی از آثار
تخت جمشید – فارس
پاسارگاد – فارس
کاخ آپادانای داریوش – شوش
پل شهرستان – اصفهان
کتیبه بیستون – کرمانشاه
گنجنامه – همدان
آسیابهای شوشتر – خوزستان
اسلاید 20 :
تخت جمشید
این بنا به فرمان داریوش اول و در سال 518 ق.م در مرودشت و در دامنه کوه صخره ای رحمت که پارسیان آنرا مقدس می دانستند، بنا شد
کار ساخت آن در طول حکومت پسر او خشایارشاه اول و نوه اش اردشیر اول جمعا به مدت 120 سال ادامه یافت و تا 200 سال مورد استفاده قرار گرفت
وسعت ساختمان 135000 متر مربع و بین 8 تا 18 متر از کف دشت ارتفاع دارد
