بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
فصل هفدهم رفتار جمعی
تعریف
رفتار جمعی عبارت است از الگوهای رفتاری بی ساختار، خودانگیخته، هیجانی و پیش بینی ناپذیر. افراد هنگامی که در رفتار جمعی درگیر می شوند، به محرک خاصی که ممکن است شخص یا رویداد خاصی باشد، پاسخ می دهند.اگر مسئله مورد نظر جمع حل شود، اعضای آن پراکنده می شوند.
شورش ، آشوب و مد نمونه هایی برای رفتار جمعی است
اسلاید 3 :
جمع
جمع گروهی است که در رفتار جمعی شرکت می کند. جمع؛ گروهی موقتی، بی ساختار و بدون تقسیم نقش رسمی است و سلسله مراتب قدرت در آن وجود ندارد.
مثال
طرفداران هیجان زده تیم پیروز یک جمع را تشکیل می دهند. ساعاتی پس از بازی ممکن است دیگر این جمع وجود نداشته باشد.
اسلاید 4 :
عوامل تعیین کننده رفتار جمعی
نیل اسملسر جامعه شناس شش شرط را به عنوان عوامل اولیه و تعیین کننده رفتار جمعی ذکر کرده است.
1-زمینه ساختاری:
به معنای این است که ساختار جامعه باید به گونه ای باشد که شکل خاصی از رفتار جمعی درآن به وقوع بپیوندد.
2-فشار ساختاری:
هنگامی که فشار بر جامعه تحمیل می شود، مردم اغلب برای یافتن راه حلی پذیرفتنی، به همکاری با یکدیگر ترغیب می شوند.
اسلاید 5 :
3- باور تعمیم یافته:
قبل از اینکه راه حلی دسته جمعی برای یک مسئله یافت شود، باید همه بپذیرند که چنین مسئله ای وجود دارد؛ مسئله بایدشناخته شود، افکار عمومی به آن توجه کند و راه حل های ممکن برای آن ارائه شود.
4-عوامل شتاب دهنده:
برای ظهور رفتار جمعی، باید نخست رویداد مهمی افراد را به واکنش جمعی وا دارد. این رویداد خاص اغلب با شایعه، مبالغه آمیز می شود ودر نتیجه، به صورت چشمگیرتری جلوه می کند.
اسلاید 6 :
5-بسیج برای اقدام:
هنگامی که رویداد شتاب دهنده رخ داد، گروه برای اقدام بسیج می شود.
این نوع سازمان که اعضای آن با شتاب گردآمده اند، بسیار بی ساختار است و بافت منسجمی ندارد.
6-عملیات کنترل اجتماعی:
موفقیت یا عدم موفقیت تلاش های جمعی افراد، عمدتاً به موفقیت یا شکست مکانیسم های کنترل اجتماعی در جامعه بستگی دارد. این مکانیسم های کنترل اجتماعی، از جمله پلیس و نیروی انتظامی، دولت و رسانه های همگانی، با هم نتیجه رفتار جمعی را تعیین می کنند.
اسلاید 7 :
سرایت (واگیری) اجتماعی
هنگامی که جماعت در حالت برانگیختگی و هیجان است، واکنش های عاطفی از یک شخص به شخص دیگر راه می یابد و حالت سرایت اجتماعی پیدا می کند.
هنگامی که همه ی اعضای جماعت تحت تأثیر یکدیگر قرار می گیرند، حالت سرایت اجتماعی به اوج خود می رسد.
وقوع سرایت هیجانی
سرایت هیجانی غالباً در وضعیت های خاصی به وجود می آید. برخی از این وضعیت ها عبارتند از مسابقات ورزشی، شورش ها، راهپیمایی ها، نظارت و نشست های سیاسی و مذهبی
اسلاید 8 :
شایعه
شایعه پیامی است که به طور وسیعی در میان افراد جامعه رد و بدل می شود، اما معمولاً از واقعیت به دور است.
شایعه ها محرک نیرومندی برای قیام های مردمی است؛ زیرا با رواج یافتن شایعه، غالباً اطلاعات تهییج کننده در میان جماعت راه می یابد و رفتار خشونت آمیز و ویران کننده را ترغیب می کند.
اسلاید 9 :
جماعت
جماعت به گروهی از مردم گفته می شود که در یک جا به طور موقت گردهم می آیند، با یکدیگرمرتبطند و به جنب و جوش می پردازند. افراد به این علت گردهم می آیند که به موضوع، اندیشه، رویداد یا شخص خاصی علاقه مشترک دارند. این علاقه محرک مشترکی برای اعضای جماعت است.
مثال
تماشاچیان یک بازی فوتبال، مسافران منتظر در یک ایستگاه شلوغ قطار، مسافران قطار، اتوبوس و هواپیما، مشتریان یک فروشگاه بزرگ، از جمله نمونه های جماعت به شمار می روند.
اسلاید 10 :
انواع جماعت
1-جماعت نمایشی:
جماعت نمایشی جماعتی است که مایل است احساسات مشترک اعضایش را بیان کند، اما این احساسات را به نحوی نسبتاً مهار شده آشکار می سازد.
مثال
تماشاچیان یک مسابقه فوتبال و شرکت کنندگان در یک گردهمایی سیاسی، هر دو نمونه هایی از جماعت نمایشی اند.
اسلاید 11 :
2-جماعت فعال:
جماعت فعال برای ایجاد نوعی تغییر، واکنش های خود را متوجه هدف یا فرد خاصی می کند و برای رسیدن به هدف خود، به خشونت متوسل می شود.
مثال
یک گروه تظاهر کننده، یک گروه آشوبگر و یک گروه شورشی، نمونه هایی از جماعت های فعال اند.
این گونه جماعت ها ممکن است به گروه های فرعی زیر نیز تقسیم شوند:
1-جماعت شونده –تماشاچی 2-جماعت شورشی
اسلاید 12 :
1-جماعت شنونده – تماشاچی
جماعتی است که با تصمیم قبلی برای حضور در یک مراسم، در محلی اجتماع می کند. این جماعت تحت تأثیر محرک های خارجی است و بر حسب درجه واکنششان به این محرک، به جماعت شنونده- تماشاچی تأیید کننده یا تکذیب کننده طبقه بندی می شوند.
اسلاید 13 :
2-جماعت شورشی
جماعتی است که برای رسیدن به هدف خود خشونت به خرج می دهد، اموال عمومی را نابود می کند وافراد طرف مقابل را مورد ضرب و شتم قرار می دهد.
اسلاید 14 :
عامه
عامه جمعی از افراد است که به هم نزدیک نیستند، اما به یک مسئله خاص علاقمندند. عامه ممکن است احساسات خود را از طریق رسانه های همگانی و یا ابزارهای دیگری ابزار کند.
مثال
عامه ورزشکار، عامه کتابخوان، عامه سیاسی، عامه رأی دهندگان یک شهر، عامه سهامداران یک شرکت، از جمله نمونه های جماعت عامه به شمار می رود.
اسلاید 15 :
تبلیغات
تبلیغات ارائه اطلاعات تحریف شده به منظور تأثیر گذاشتن بر افکار عمومی، در مورد یک مسئله معین است.
در تبلیغات حقیقت با دروغ در هم آمیخته می شودو امور و اشیاء به صورتی جلوه می یابد که مردم را به سوی خود جذب کند.
از این رو تبلیغات اغلب روی موضوعاتی متمرکز می شود که مردم مشتاق آنند یا از آن بیمناک اند.
اسلاید 16 :
اثر بخشی تبلیغات
اثر بخشی تبلیغات در افرادی که تحصیلات بالایی ندارند بیشتر است.
همچنین تبلیغات هنگامی که با ارزش ها،احساسات و باورهای شخصی همسان باشند، تأثیر بیشتری بر او می گذارند. اثر بخشی تبلیغات، همچنین وقتی مردم به منابع موثق دیگر اطلاعات دسترسی ندارند، افزایش می یابند.
اسلاید 17 :
هوس و مُد
هوس تغییر رفتاری که در مدت نسبتاً کوتاهی به وقوع می پیوندد، با شتاب گسترش می یابد،به اوج خود می رسد و به سرعت افول می کند.
به تعبیری دیگر، مد اجتماعی پرشور و زودگذر را هوس اجتماعی می گویند.
تقلید زودگذر نحوه سیگار کشیدن یک بازیگر سینما یا به کار بردن برخی از واژه های ابداعی یک شخصیت سیاسی، اجتماعی یا هنری، نمونه هایی از هوس اجتماعی است.
اسلاید 18 :
مُد رسمی است که به طور دوره ای در معرض تغییر است.
مُد، نوعاً، انعکاس سبک لباس، بلندی یا کوتاهی مو یا دیگر جنبه های ظاهری فرد است. رواج یافتن کُت کوتاه و شلوار تنگ، نمونه های از مد است.
اسلاید 19 :
نتایج رفتار جمعی
در صورتی که رفتار جمعی برای تغییرات مورد نیاز در جامعه صورت گیرد، دستاوردهای ثمربخشی به بار خواهد آمد، اما اگر آسیب زدن به اموال عمومی، ضربه زدن به جامعه و لطمه زدن به جان مردم صورت گیرد، برای جامعه زیان بار است.
اسلاید 20 :
نمونه سوالات فصل هفدهم
1- عبارت زیر، جزء کدامیک از عوامل تعیین کننده رفتار جمعی محسوب می شود؟
«هنگامی که فشاری بر جامعه تحمیل می شود، مردم اغلب برای یافتن راه حلی پذیرفتنی، به همکاری با یکدیگر ترغیب می شوند.»
الف) زمینه ساختاریب)فشار ساختاری
ج)بسیج برای اقدامد)عوامل شتاب دهنده
2-در چه زمانی، سرایت اجتماعی پدیدار می شود؟
الف)هنگامی که جماعت در حالت بر انگیختگی و هیجان است و واکنشها از یک شخص به شخص دیگر راه می یابد.
ب)زمانی که جماعت ها دارای رهبری تثبیت شده و الگوهای رفتاری مقبول بوده و با مسئولیت فردی عمل نمی کند.
ج)زمانی که افراد جامعه به طور وسیعی، پیامی را در میان افراد رد و بدل می کنند و به واقعیت نزدیک می باشد.
د)زمانی که افراد در میان جمع دچار هیجان می شوند و متوجه عواقب اعمال و رفتارشان هستند.