بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بیماری های قلبی عروقی
اسلاید 2 :
آترواسکلروز
شایعترین علت مرگ در اکثر کشورها
مهمترین عامل از کار افتادگی
علی رغم پیشرفت روش های تشخیصی و درمانی هنوز یک سوم بیماران دچار سکته قلبی ، فوت می کنند. که نیمی از فوت شده ها در یکساعت اتفاق می افتد .
دو سوم بیمارانی که زنده می مانند هرگز بهبودی کامل نخواهند یافت و به زند گی عادی باز نمی گردند.
در طی 5 سال بعد از یک حمله قلبی ، 23% مردان و 31 % زنان مجددا" دچار حمله قلبی بعدی می شوند.
اسلاید 3 :
آترواسکلروز ادامه:
مرگ ناگهانی قلبی از دیگر تظاهرات شایع گرفتاری عروق کرونر است و بیش از نیمی از آنان هیچ سابقه از علائم قلبی نداشته اند.
بیماریهای قلبی عروقی هزینه هنگفتی را به کشور ها تحمیل می کند .
با همه اینها بیماری های قلبی عروقی به سادگی و کاملا" قابل پیشگیری است .
بیماریهای قلبی عروقی قابــل پیشگیری ترین بیماری غیر واگیر ( مزمن ) انسان می باشد.
اسلاید 4 :
بیماریزائی آترواسکلروز
بیماری با تمایل به پیشرفت، که از دوران کودکی آغاز می شود.
تظاهرات بالینی عمدتا" . از میانسالی به بعد آشکار می شود .
قبلا تصور می شد که اترو اسکلروز یک بیماری تحلیل برنده است که بدلیل تجمع چربی و بقایای سلولهای مرده در جدار عروق ایجاد می شود. ولی امروزه مشخص شده که بدلایل مختلف ناشی از سه پدیده زیر ایجاد می شود:
تجمع سلول های ماهیچه ای صاف به همراه سلولهای التهابی در دیواره عروق
تولید بافت همبند توسط سلول های ماهیچه ای صاف شامل الیاف کلاژن و .
تجمع چربی بخصوص کلسترول در داخل سلول ها و بافت همبند.
اسلاید 5 :
بیماریزائی آترواسکلروز ادامه :
احتمال پاره شدن پلاک های اترواسکلروز و سپس ایجاد لخته روی آن و بروز تظاهرات بالینی به ترکیب پلاک از نظر : میزان چربی و بافت همبندی بستگی دارد.
بزرگی پلاک و شدت تنگی عروق ارتباط مستقیم با بروز سکته قلبی و آنژین صدری ندارد.
در 75 تا 80 درصد بیمارانی که دچار سکته قلبی می شوند شدت تنگی رگ کمتر از 50% است .
تجمع سلول های التهابی در پلاک ها که منجر به علائم بالینی می شوند به همراه نشانه های التهاب ( ESR,CRP )سبب شده امروزه اترواسکلروز به عنوان یک بیماری التهابی مزمن شناخته می شود که می تواند به دنبال فعال شدن یکسری عوامل منجر به حوادث قلبی شود.
اسلاید 6 :
شیوع :
بیماریهای قلبی عروقی ( سکته قلبی ، سکته ، مغزی و مرگ ناگهانی قلبی ) موجب مرگ دوازده میلیون نفر سالانه در دنیای می گردد.
در همه کشورها موجب نیمی از علل مرگ بزرگسالان است.
مردها 5/2 برابر زودتر از زن ها می میرند . ولی در زنها نیز بیماری های قلبی عروقی شایعترین عامل مرگ و از کار افتادگی می باشد با این تفاوت که در زنان بیماریهای قلبی عروقی 10 سال دیرتر ظاهر می شود.
درآمریکا اروپا و آمریکای جنوبی نیمی از علل مرگ ها بدلیل بیماریهای قلبی عروقی است و سرطان و حوادث دومین و سومین عامل مرگ می باشند.
اسلاید 7 :
انجام اقدامات پیشگیری از سال 1960 تا کنون موجب کاهش بیماری های قلبی عروقی شده است :
در کشورهای آمریکا ، کانادا ، استرالیا و فرانسه تا 50%
ژاپن تا 60%
کشورهای اسکاندیناوی و ایرلند ، اسپانیا و پرتغال حدود 25%
برعکس مرگ و میر بیماریهای قلبی عروقی درکشورهای زیر افزایش یافته است :
مجارستان 40% - لهستان 60% - بلغارستان 80%
درکشورهای غربی و جنوب غربی آسیا ، تا 20% علل مرگ سالانه به علت بیماریهای قلبی عروقی است .
اسلاید 8 :
درچین طی سالیان اخیر درصد مرگ های ناشی از بیماریهای قلبی عروقی از 12% به 36% افزایش یافته است ، همچنین بیماری عروق کرونر شایعترین عامل مرگ در مناطق شهرنشین و در روستاها بیماری قلبی متعاقب بیماری ریوی شایعترین عامل مرگ است .
در چین سطح کلسترون خون نسبت به کشورهای غربی بسیار پائین است.
شیوع فشارخون بالا در حال افزایش است ، به همین دلیل سکته مغزی در بعضی مناطق شیوع بالائی دارد ( تا چهار برابر ) و شایعترین علت مرگ می باشد . ( هنوز شیوع ان از کشورهای غربی پائین تر است ).
اسلاید 9 :
کشورهای افریقائی ؛ چون بیش از 60% جمعیت سن کمتر از 15 سال دارند شیوع بیماری عروق قلب در این کشورها نسبتا" پائین است ولی به سرعت در حال تغییر است .
دربرخی کشورهای در حال رشد افریقایی 70% زمین های کشاورزی زیر کشت تنباکو قرار دارند و مصرف سیگار در دو دهه گذشته بیش از 40% افزایش داشته است .
در مناطق شهر نشین آفریقایی ، فشار خون بالا به همراه عوارض آن شامل سکته مغزی ، نارسائی قلبی و نارسایی کلیه مهترین عامل مرگ و میر و از کار افتادگی هستند.
اسلاید 10 :
کشورهای شرق مدیترانه و خاورمیانه ، بیماریهای قلبی عروقی یک مشکل بهداشتی و به سرعت درحال افزایش است و نسبت مرگ های قلبی عروقی 25 تا 45 درصد می باشد.
تغییرات اجتماعی اقتصادی موجب شیوع عوامل خطر بیماری های قلبی عروقی شده است از جمله مصرف کالری روزانه و چربی های اشباع شده افزایش یافته است .
در عربستان سعودی 52% مردان و 65 % زنان چاق هستند و شیـوع فشار خون بالا ( mmHg 95/160 به بالا ) 17% گزارش شده است ودرحال افزایش است .درافراد دچار سکته قلبی شیوع مصرف سیگار 70% ، فشارخون بالا 50% و دیابت 30% بوده است .
دراین کشورها شیوع بیماریهای قلبی عروقی در گروه های اقتصادی اجتماعی بالاتر بیشتر از گروه های پائین ازنظر اقتصادی اجتماعی گزارش شده است .
اسلاید 11 :
عوامل خطر بیماری های قلبی عروقی
کلسترول بالا
کشیدن سیگار
پرفشارخون
دیابت
HDL پائین
سن
جنس
سابقه خانوادگی بیماری های قلبی عروقی زودرس
اسلاید 12 :
گروه بندی عوامل خطر براساس تاثیر مداخله های پزشکی در کاهش آنها :
گروه 1 : اثر مداخلات درمانی در کاهش خطر آنها ثابت شده است :
سیگار
LDL کلسترول بالا
رژیم پرچربی و مصرف زیاد کلسترول
پرفشاری خون
هیپروتروفی بطن چپ
عوامل مساعد کننده ایجاد لخته ( فیبرینوژن بالا )
گروه 2 : ا ثر مداخلات درمانی به احتمال زیاد خطر را پائین می آورد :
دیابت
بی تحرکی
HDL پائین
تری گلیسرید بالا
چاقی
یائسگی
اسلاید 13 :
گروه 3 : مداخلات درمانی ممکن است خطر را پائین بیآورد
عوامل روانی و اجتماعی
سطح لیپوپروتیئن بالا
سطح هموسیستئین بالا
گروه 4 : مداخلات درمانی تاثیر ندارد
-سن ( بیشتر از 45 سال در مردان و بیشتر از 55 سال در زنان )
- جنس ( مرد )
- سطح اجتماعی اقتصادی پائین
- سابقه خانوادگی بروز زود رس بیماری های قلبی عروقی
اسلاید 14 :
1- اختلال چربی های خون :
- چربی ها در خون بصورت مـــولکول های محلول در آب به نام لیپو پروتیئن حمل می شوند.
در مرکز لیپو پروتیئن ها ، استرهای کلسترول و تری گلیسرید ودر سطح آنها فسفولیپیدها ، کلسترول آزاد و پروتئین ها وجود دارند.
- انواع لیپوپروتیئن ها شامل VLDL ,LDL,HDLمی باشند.
- LDL که 70% کلســــــترول خون رابه همراه دارد. پس از اکسیده شدن توسط سلول های اندوتلیال عروق و ماکروفاژها مهمترین نقش را درایجاد اترواسکلروز دارند.
- HDL عمل عکس انجام می دهد و کلسترول را از جدار عروق و نقاط مختلف بدن به کبد حمل می کند و نقش حفاظتی مهمی در برابر اترو اسکلروز دارد.
- برای اولین بار در صده 1800 کلسترول در خون انسان و پلاک های اترواسکلروز نشان داده شد.
اسلاید 15 :
1- اختلال چربی های خون ادامه :
برای اولین بار در سال 1958 در هفت کشور نقش کلسترول مورد بررسی قرا ر گرفت و مفهموم عامل خطر در ادبیات قلب و عروق وارد شد.
مطالعات دیگر نشان داد که کلسترول بیشتر از 160 میلی گرم در دسی لیتر رابطه مثبت و قوی با بروز بیماری های عروقی و مرگ و میر دارد .
مصرف چربی های اشباع شده نیز حتی با وجود سطح کلسترول طبیعی با شیوع بالای وقایع قلبی همراه بوده است .
در جوامعی که سطح کلسترول پائین است حتی با شیوع بالای مصرف سیگار یا پرفشاری خون ، شیوع بیماری های قلبی عروقی پائین است .
با کاهش سطح کلســـترول ( تغذیه ای ، دارویی یا جراحی ) میزان خطر کاهش می یابد، هر 1% کاهش کلسترول می تواند 2 تا 5 درصد از خطر بروز بیماری قلبی عروقی بکاهد.
اسلاید 16 :
- طی ده های اخیر کشورهای غربی با اقدام های وسیع پیشگیری اولیه و ثانویه بخصوص با آموزش همگانی توانستند از شیوع عوامل خطر بکاهند از طریق:
کاهش مصرف چربی ها
افزایش تحرک بدنی
کاهش مصرف سیگار
بهبود روش های تشخیصی و درمانی
اینها باعث شد مرگ و میر بیماریهای قلبی تا بیش از 50% کاهش یابد.
اسلاید 17 :
برنامه ملی آموزش کلسترول در آمریکا با برنامه ریزی آموزش همگانی در سطوح مختلف جامعه و ارائه راهبردهای عملی به پزشکان نقش مهمی داشته است .
سطح کلسترول در افراد 20 تا 74 ساله آمریکایی درطی سالهای 1960 تا 1991 بطور متوسط از 220 به 205 میلی گرم در دسی لیتر کاهش یافته است .
با این حال هنوز 51% افراد کلسترول بالای 200 . 20% افراد کلسترول بالایی 240 میلی گرم در دسی لیتر دارند.
اسلاید 18 :
2- سیگار : سابقه مصرف دخانیات :
سابقه مصرف دخانیات به حدود در هزار سال پیش می رسد .
در چین و یونان ابتدا به عنوان گیاه داروئئ استفاده می شده است.
در سال 1828 زان نیکوت، نیکوتین را از تنباکو جدا کرد.
در سال 1842 فرمول مولکولی آن کشف شد.
در سال 1904 برای اولین بار ترکیبات نیکوتین دار و همچنین سیگار تولید شد.
نیکوتین چیست ؟
ترکیب آلی است که در برگ های گیاه تنباکو وجود دارد.
در گیاه خشک 3/0 تا 5 درصد نیکوتین وجود دارد.
نیکوتین اعتیاد آور است و در ایجاد نئشگی و ایجاد اعتیاد به دخانیات و عوارض ترک اعتیاد بیشترین تاثیر را دارد.
حدود یک هفته طول میکشد که همه نیکوتین از بدن پاک شود
اسلاید 19 :
وضعیت مصرف سیگار در کشور
12درصد جمعیت کشور ( 9 میلیون نفر سیگاری هستند)
سالانه 54 میلیارد نخ سیگار به ارزش یک هزار و 460 میلیارد تومان هزینه مصرف سیگار می کنند و دولت نیز سه برابر این رقم یعنی چهار هزار و 380 میلیارد تومان خرج درمان و مراقبت های ناشی از سیگار می کند.
مجموعا حدود شش میلیارد تومان در سال بابت سیگار بر مردم و جامعه تحمیل می شود.
2/28 درصد دانش آموزان 14 تا 18 سال دبیرستانی تهران به صورت گهگاه سیگار مصرف می کنند. این رقم در دانش آموزان پسر 8/30 ، و در دانش آموزان دختر 5/25 است.
هر فرد سیگاری بطور متوسط روزانه 3/13 نخ سیگار مصرف می کند ( 30 درصد سیگارهای تولید داخل و 70 درصد سیگارهای خارجی است ).
در ایران سال 1372، 27% مردان و 3% زنان 15 تا 69 ساله سیگار می کشیدند.
اسلاید 20 :
عوارض مصرف سیگار:
سرطان حفره دهان در افراد سیگاری 7 برابر شایع تر از افراد غیر سیگاری است.
خطر بروز سکته های قلبی در افراد سیگاری 5 برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری است.
90 درصد افرادی که به علت بیماری قلبی فوت می شوند معتاد به سیگار بوده اند.
افرادی که 20 سال روزانه 2 بسته سیگار کشیده اند خطر بروز سرطان ریه در آن ها 70 برابر بیشتر از افراد غیر سگاری بوده است.
مرگ سیگاری ها در 63 درصد بدلیل بیماری های قلبی عروقی، در 23 درصد سرطان ریه، در 6 درصد سایر بیماری های ریوی، و 5/5 درصد به دلیل سایر بیماری ها است و تنها 5/2 درصد آمار مرگ بدلیل تصادفات اتومبیل، خودکشی و تشکیل می دهد.