بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسم الله الرحمن الرحیم
اسلاید 2 :
«فقه»
اسلاید 3 :
«فقه» در لغت
. به معناى فهم، آگاهى و دانايى است؛ ابن فارس، معجم مقاييس اللغه، ج 4، ص 442.
اسلاید 4 :
در اصطلاح
يكى از شاخههاى علوم دينى و عبارت است از: علم و آگاهى دقيق نسبت به شریعت و احكام الهى و توان استنباط آنها از منابع تفصيلى، یعنی: كتاب، سنت، عقل و اجماع
«فقيه» كسى است كه در شریعت اسلامى تخصّص دارد و احكام الهى را از ادله آن استنباط مىكند.
اسلاید 5 :
«ولايت» معانى مختلفى دارد. ريشه لغوى آن (ولى) به معناى قرب، اتصال و پيوند دو يا چند شىء است
یکی از معانی رایج اصطلاحى «ولايت» عبارت است از: «تصدى امر و اداره حكومت».
ولايت
اسلاید 6 :
منطور از «ولايت فقيه»؛
در اصطلاح رایج آن این است که ولايت تدبيرى و حق اداره و رهبرى سياسى جامعه اسلامى را که خداوند براى پيامبر و امامان معصومعليهم السلام تشريع كرده است، در عصر غیبت بر عهده فقيه عادل و با تقوا و داراى شرايط لازم رهبرى می باشد.
اسلاید 7 :
«ولايت مطلقه فقيه»
یعنی فقيه همه اختيارات لازم حكومتى امام معصومعليه السلام را دارد؛ جز آنچه كه به دليل خاص از مختصات معصومان(ع) شمرده شده، مانند اختياراتى كه پيامبرصلى الله عليه وآله در حوزه مسائل خصوصى افراد داشتهاند. از این سخن دو نکته مورد نظر است:
اسلاید 8 :
حوزه اختيارات فقيه محدود به امر قضاوت و امور حسبه نيست
بلكه شامل همه امور اجتماعى مىشود و در واقع رهبرى و مدیریت کلان سياسى و اجتماعى را در بر مىگيرد. در اين معنا «ولايت مطلقه» همان معنايى را دارد كه امروزه از «ولايت فقيه» فهميده مىشود و افزوده شدن كلمه «مطلقه» چيزى بر آن نمىافزايد. این معنی مرادف با ولایت عامه فقیه می باشد.
اسلاید 9 :
اختيارات «ولى امر» در زمامدارى منحصر به اجراى احكام اولي شرعی و احکام ثانويه نيست؛ به عبارت ديگر وظيفه او، رهبرى جامعه به گونهاى است كه مصالح جامعه، در پرتو هدايتهاى الهى، به خوبى تأمين شود و نيازمندىهاى متنوّع و تغييرپذير جامعه، در شرايط مختلف تفويت نشود و جامعه از رشد و ترقى باز نماند.
اسلاید 10 :
به عنوان مثال مجوز تخريب مسجد جهت خيابانكشى
در فقه اسلامى، تخريب مسجد حرام است. اكنون اگر به تخريب مسجدى جهت خيابانكشى حاجت افتاد، چه بايد كرد؟ ديدگاه مخالف «ولايت مطلقه» بر آن است كه صرف مصلحت اهم اجتماعى، مجوز تخريب مسجد نيست و تا زمانى كه به حد ضرورت نرسد، نمىتوان دست به اين كار زد؛ ليكن بر اساس نظريه «ولايت مطلقه»، لازم نيست حكومت اسلامى آن قدر صبر كند كه براى جامعه، مشكلات زيادى فراهم شود و كارد به استخوان برسد؛ تا آن گاه از سر ناچارى و براى خروج از بن بست، مسجد را تخريب كرد؛
اسلاید 11 :
پیشینه ولايت فقيه
اصل ولايت فقيه – به لحاظ نظرى و عملى - داراى ریشه های قرآنی و پيشينه تاريخى زيادى، حتى در دوران پيامبر اكرمصلى الله عليه است. اکنون به بررسی فشرده پيشينه نظرى ولايت فقيه در منابع مختلف می پردازیم:
اسلاید 12 :
پیشینه ولايت فقيه
اسلاید 13 :
يك. ولايت فقيه در قرآن
هرچند تعبير ولايت فقيه در قرآن به كار نرفته؛ ولى مفهوم و معناى آن، از قرآن به دست مىآيد. حدود 200 آيه قرآن - مستقيم و غيرمستقيم - خطوط كلى حكومت و ولايت در جامعه را نشان مىدهد.
اسلاید 14 :
نتيجه اين آيات اين است كه: مسلمانان، تنها بايد از انسانهاى با ایمان، دانشمند و عالم به معارف و احكام دينی - كه علاوه بر همه توانايىها و شرايط عقلى و عرفى حكومت، داراى حد نصاب تقوا و عدالت هم باشند - پيروى و اطاعت كنند.
اسلاید 15 :
دو. ولايت فقيه در سيره پيامبر(ص) و امامان(ع)
نخستين بار پيامبر اكرمصلى الله عليه وآله «ولايت فقيه» را پايه گذاشت و فرمود: «اگر زمام امر ملّتى به شخصى واگذار شود كه در بين آن ملّت، عالمتر از او وجود داشته باشد، وضع آن ملّت هميشه رو به انحطاط و سقوط مىرود تا زمانى كه مردم، از آن راهِ رفته باز گردند و زمام امر را به دست داناترين خود بسپارند».
اسلاید 16 :
حضرت اباعبداللهعليه السلام نیز فرمودند:
أَنَّ مَجَارِيَ الْأُمُورِ وَ الْأَحْكَامِ عَلَى أَيْدِي الْعُلَمَاءِ بِاللَّهِ الْإِمْنَاءِ عَلَى حَلَالِهِ وَ حَرَامِه. مستدركالوسائل، ج 17، ص 315 .ِ «جريان امور و احكام بايد به دست عالمان ربانى باشد كه نسبت به احكام و حلال و حرام الهى پايبند و وفاداراند».
اسلاید 17 :
سه. ولایت فقیه در فقه شیعه
مرحوم نراقى (1245 ه) مىنويسد: «ولايت فقيه فى الجمله بين شيعيان اجماعى است و هيچ يك از فقها فى الجمله در ولايت فقيه اشكال نكرده است». نراقى، احمد، عوائد الايام، ص 186.
اسلاید 18 :
ابن ادريس حلى از فقهاى قرن ششم هجرى مىنويسد:
«ائمه همه اختيارات خود را به فقهاى شيعه واگذار كردهاند». ابن ادريس، سرائر، ج 2، ص 25.
اسلاید 19 :
صاحب جواهر (متوفاى 1266 ه) مىفرمايد:
«كسى كه در ولايت فقيه وسوسه كند، طعم فقه را نچشيده است و معنا و رمز كلمات معصومينعليهم السلام را نفهميده است». جواهر الكلام، ج 2، ص 398.
اسلاید 20 :
استدلال های آیت الله بروجردی
