بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
اقتصاد رفاه
اسلاید 2 :
شاخص های تغییر رفاه اجتماعی
اسلاید 3 :
معیار در مقابل شاخص
در گذشته معیارهای تغییرات رفاه اجتماعی معرفی شد
این معیارها فقط می توانند بررسی کنند که اجرای یک سیاست منجر به بهبود اجتماعی می شود یا خیر؟
اما، علامت تغییرات کافی نیست
برای اندازه گیری شدت و وسعت (قدر مطلق) تغییرات رفاه، احتیاج به شاخص های تغییر رفاه است
اندازه تغییرات رفاه را عموما بر اساس مقدار اضافه رفاه مصرف کننده (مازاد مصرف کننده) اندازه گیری می کنند.
اسلاید 4 :
مفهوم اضافه رفاه مصرف کننده
تغییر در رفاه مصرف کنندگان به تغییر در قدرت خرید آنها مربوط است
هر تغییری در درآمد و یا قیمت ها باعث تغییر رفاه مصرف کننده می شود
تغییرات رفاه در اثر تغییر درآمد با فرض ثابت بودن قیمت ها به آسانی قابل مشاهده و اندازه گیری است
مسئله اساسی تغییر در رفاه در اثر تغییر قیمت یک کالا است.
معرفی شاخص اضافه رفاه مصرف کننده توسط مارشال: تفاوت حداکثر قیمتی که یک مصرف کننده مایل و قادر به پرداخت ان است با قیمت واقعی
این تعریف با توجه به ثابت بودن مطلوبیت نهایی پول بدست آمده، زیرا مخارج صرف شده روی یک کالا در مقایسه با کل درآمد کوچک است
اسلاید 5 :
مازاد مصرف کننده
فضای پائین منحنی تقاضا، نشان دهنده آمادگی به پرداخت کلیه مصرف کنندگان برای مقادیر مختلف تقاضا است.
مازاد مصرف کننده (اضافه رفاه مصرف کننده)، مثلث زرد رنگ است که برابر است با اختلاف بین حداکثر قیمتی که مصرف کننده مایل و قادر به پرداخت آن است و قیمت بازار.
اسلاید 6 :
مازاد مصرف کننده
با کاهش قیمت، مازاد مصرف کننده افزایش می یابد.
هرچه قیمت کمتر، مازاد مصرف کننده بیشتر.
شهود: با کاهش قیمت ها، تعداد بیشتری می توانند کالا را خریداری کنند.
اسلاید 7 :
محاسبه مازاد مصرف کننده به وسیله منحنی های بی تفاوتی
منحنی بی تفاوتی اولی نشان می دهد که مصرف کننده حاضر است MD برای Qواحد از کالای x بپردازد، در حالیکه روی منحنی بی تفاوتی بالاتر برای همین مقدار ازx حاضر است MB واحد پول بپردازد
اختلاف بین MDو MB نشاندهنده مازاد مصرف کننده است.
شیب محنی بی تفاوتی در نقطه Aو C به دلیل ثابت فرض کردن مطلوبیت نهایی پول یکی است.
اسلاید 8 :
ابزارهای اندازه گیری مازاد مصرف کننده (کاهش قیمت)
1)تغییرات جبرانی(CV):حداکثر مقداری که میتوان از وی گرفت تا مشابه قبل از تغییر قیمت رفتار کند.
2)مازادجبرانی (CS):حداکثر مقداری که باید از افراد گرفت تا مشابه قبل از تغییر قیمت رفتارکنند و این افراد محدود به این نیز هستند که مقداری از کالا بخرند که در غیاب مبلغ خسارت خواهند خرید.
3):تغییرات معادل(EV):مقدار غرامتی که باید به افراد داده شود تا وضع انها در قبل و بعد ازتغییر قیمت با هم فرقی نکند. این مقدار غرامت را باید در غیاب اجرای تغییرات پرداخت کرد.
4):مازاد معادل(ES):مقدار خسارتی که باید در غیاب تغییر قیمت به افراد داد تا وضع انها در قبل و بعد از تغییر تفاوتی نکند و افراد محدود به این نیز هستند که با قیمت قدیمی مقداری از کالا را بخرند که در غیاب مبلغ خسارت خواهند خرید.
اسلاید 9 :
تغییرات جبرانی
در صورت تغییر قیمت، حداقل درآمدی که لازم است تا سطح قبلی مطلوبیت بدست آید چیست؟
چه مقدار برای جبران تغییر قیمت لازم است تا رفاه فرد بدون تغییر باقی بماند؟
برابر است با سطح زیر منحنی تقاضای جبرانی
I1 حداقل مخارجی که لازم است تا مطلوبیت اولیه بعد از تغییر قیمت در دسترس باشد
I0 حداقل مخارجی که لازم است تا مطلوبیت اولیه در قیمت های اولیه در دسترس باشد
اسلاید 10 :
تغییرات معادل
حداکثر پولی است که مصرف کننده حاضر است بپردازد تا از خطر کاهش رفاه ایجاد شده در اثر افزایش قیمت ها مصون بماند
چه مقدار درآمد (کمتر/ بیشتر) لازم است تا مطلوبیت نهایی در قیمت های اولیه بدست آید
میزان غرامت پرداختی برای حفظ وضعیت بعد از تغییر قیمت چقدر است؟
در قیمت های اولیه، تغییرات معادل نشاندهنده درآمد لازم برای رسیدن به سطح مطلوبیت جدید است.
برابر است با ناحیه زیر منحنی تقاضای جبرانی که مربوط به سطح مطلوبیت جدید است
اسلاید 11 :
تغییرات معادل
اسلاید 12 :
تفاوت بین تغییرات جبرانی و تغییرات معادل
فرض کنید دولت قبل از احداث طبقه دوم اتوبان صدر می خواست ضرر همسایگان را بسنجد:
چه مقدار لازم است تا به ساکنین این نواحی پرداخت شود تا وضعیت آنها مانند قبل بماند؟
تغییرات جبرانی
محاسبه هزینه های رفاهی ناشی از اجرای سیاست ها (قید مقداری، عدم وابستگی به قیمت های نسبی)
حداکثر مبلغی که ساکنین حاضرند بپردازند تا پل احداث نشود چه مقدار است؟
تغییرات معادل
بستگی به سوال محقق و دسترسی به داده ها دارد
اما هر دو مربوط است به سطح زیر منحنی تقاضای جبرانی
اسلاید 13 :
ارتباط بین CV، EV و CS
اسلاید 14 :
تغییرات جبرانی:
CV=Y0 Y1
تغییرات معادل:
EV=Y0 Y2
مازاد جبرانی: همانند تغییرات جبرانی، با این تفاوت که محدودند مقداری از کالا را بخرند که در غیاب این مبلغ می خریدند
CS=BC
مازاد معادل: همانند تغییرات معادل، با این تفاوت که محدودند مقداری از کالا را در قیمت قبلی بخرند که در غیاب این مبلغ می خریدند
ES=AD
اسلاید 15 :
تفاوت بین ابزارهای مختلف
CV و CS بعد از اجرای تغییرات اعمال می شود، در حالیکه EV و ES قبل از اجرای تغییرات
CV و EV هیچ محدودیتی را برای مصرف کننده قائل نیستند و آنها آزادند مقدار کالا را خود تعین کنند، در حالیکه CS و ES قید اعمال می کنند
مشکل معیارهای CV و EV این است که بدون آگاهی از منحنی های تقاضا نمی توان آن ها را محاسبه کرد. منحنی تقاضای جبرانی قابل مشاهده نیست
گاهی معیارهای ساده تر مطلوب تر هستند
اسلاید 16 :
شاخص های رفاه اجتماعی
1)شاخص :GDP شاخصی است که تنها جریان تولید یک کشوردر یک محدوده زمانی را اندازه میگیرد و در استفاده از ان نباید انتظاربیش از این داشت. اما تولید بیشتر، گذشته از مصرف بیشتر عمدتا همراه با بهبود سایر شاخص های رفاه و بیکاری است. مسلما این شاخص بسیاری از جنبه های رفاه اجتماعی را منعکس نمی کند.
مطالعات نشان می دهد که روند افزایش رفاه کندتر از رشد تولید ناخالص داخلی است.
2)شاخص توسعه انسانی امارتیاسن
برنامه توسعه سازمان ملل متحد هر ساله گزارش را تحت عنوان گزارش توسعه انسانی برای کشور های مختلف منتشر میکند که در آن به بررسی شاخص ترکیبی توسعه انسانی بین کشورها ی مختلف جهان براساس بدست اوردن زندگی سالم توام با دانش و رفاه اقتصادی می پردازد.
امار تیاسن شاخص توسعه انسانی را ترکیبی از سه عامل طول عمر، دانش و رفاه اقتصادی تعریف نمود.
اسلاید 17 :
توسعه انسانی
درمحاسبه شاخص توسعه انسانی از امید به زندگی در بدو تولد به عنوان نماینده طول عمر، به منظورمحاسبه شاخص دانش از دو شاخص نسبت باسوادی بزرگسالان و نسبت ناخالص ثبت نام در سطوح اول و دوم وسوم تحصیلی و برای محاسبه رفاه اقتصادی از برابری قدرت خرید تولید ناخالص داخلی سرانه استفاده می شود
به طور کلی شاخص توسعه انسانی معیاری است که با آن کیفیت زندگی در ابعاد رفاه اقتصادی، دانش وسلامت بین کشورهای مختلف مقایسه می گردد
اسلاید 18 :
توسعه انسانی
پایداری و برابری در قالب دسترسی به فرصت ها
مسئولیت داشتن نسبت به نسل های آینده و سهیم بودن آنها در توسعه کشور
بهره وری در قالب سرمایه گذاری در منابع انسانی و ایجاد فضا به منظور پرورش استعدادها که افراد جامعه بتوانند به حداکثر بهره وری از قابلیت هایشان دست یابند
توانمندسازی افراد به این معنا که افراد بر اساس ظرفیتها و علایق خود بتوانند انتخاب کنند
این شاخص کشورها را براساس کیفیت زندگی شهروندان و نه صرفا براساس ارقام سنتی درامد سرانه رتبه بندی می کند. زیرا کارشناسان معتقدند علاوه بر داشتن درامد سرانه بالاتر، پرورش استعدادها و ایجاد انتخاب برای بسط ظرفیت های انسانی شرط لازم برای زندگی بهتر هستند
اسلاید 19 :
شاخص توسعه انسانی
شاخص توسعه انسانی ازنوع شاخص های ترکیبی است. با توجه به متفاوت بودن واحدهای شمارش هر سه شاخص، این شاخص ها تبدیل می شوند به عددی بین 0 و 1.
Y = شاخص محدود به صفرویک
X = بیانگربعد موردنظر (سلامتی، دانش، رفاه اقتصادی)
اسلاید 20 :
نحوه محاسبه
برای مشخص کردن هر شاخص مقدار حداقل و حداکثری تعیین می شود که به صورت زیر طبقه بندی می شود.
الف)حداقل و حداکثر سن برای امید به زندگی در بدو تولد به ترتیب 25و 85 سـال
ب)حداقل و حداکثر نرخ سواد بزرگسالان و نسبت ترکیبی ثبت نام در دوره های مختلف 0-100 درصد.
ج)حداکثرGDP سرانه 40000دلار و حداقل 100دلار است که این شاخص برمبنای بالاترین وپایین ترین در میان کشورهای مختلف دنیا تهیه می شود.
شاخص توسعه انسانی بین صفر و یک است. براین اساس کشورها به سه دسته تقسیم می شوند:
1 ) کشور های باتوسعه بالا: 0.8 2 ) کشورهای با توسعه متوسط : 0.83 ) کشورهای با توسعه پایین: 0.5 HDI<
