پاورپوینت قراردادها و مباحث حقوقی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 2 :

عنوان:
قراردادها و مباحث حقوقی

اسلاید 3 :

اهداف
انواع روش های تامین مالی پروژه ها
انواع روش های اجرای پروژه ها و انواع قراردادها
روش های مرسوم اجرای پروژه ها مانند روش های سه عاملی، BOT ، طرح و ساخت، EPC ، فاینانس و.
مزایا و معایب و چگونگی کاربرد هرکدام روش ها

اسلاید 4 :

مقدمه
دو مشخصه تعیین کننده برای هر یک از روش های اجرای پروژه، چگونگی پیوستگی مراحل انجام پروژه و همچنین تامین منابع مالی مورد نیاز توسط بخش های دولتی یا خصوصی می باشد. هر یک از این شیوه های گوناگون اجرا دارای نقاط قوت و ضعف متفاوت می باشند که با انتخاب استراتژی مورد نیاز انجام پروژه، پروژه بطور موفقیت آمیزی اجرا خواهد شد. اگر چه همواره نیازهای کارفرما با تغییر شرایط سیاسی و اقتصادی تغییر می یابد. لذا در ادامه، انواع مشارکت های خصوصی و دولتی و مقایسه بین این مشارکت ها توضیح داده می شود.

اسلاید 5 :

یک روش سنتی مورد استفاده در50 سال اخیر بوده که برای اجرای پروژه، یک تیم مهندسی برای طراحی پروژه بر اساس اهداف، بودجه و نیاز های کارفرما به کار گرفته می شود. با کامل شدن طراحی اجرای پروژه، یک پیمانکار بر طبق فرآیند مناقضه برای ساخت و نصب بر اساس حداقل قیمت انتخاب می شود. در مدت زمان ساخت، مهندسین طراح برعملکرد پیمانکار ساخت بر اساس طراحی و مشخصه های فنی و همچنین قوانین کارفرما نظارت دارند.
روش سه عاملی یک روش بسیار موثراجرای پروژه برای کارفرماها طی سال های متمادی بوده است تا بتوانند کیفیت مهندسی و ساخت پروژه را تامین نمایند. شرکت مهندسی نوعا از آغاز پروژه بر اساس صلاحیت، تجربه و تامین کردن منافع کارفرما، هم در زمینه طراحی و هم در زمینه ساخت عمل نموده و خدمات تخصصی را به عنوان نماینده کارفرما انجام می دهد. پیمانکار ساخت نیز که درمناقضه ساخت موفق شده است، عملیات ساخت را بر اساس طرح مشخص داده شده با حداقل قیمت به عنوان فروشنده انجام خواهد داد. مسئولیت بهره برداری و نگهداری از تاسیسات بعد از اتمام پروژه به عهده کارفرما خواهد بود.
طراحی، مناقضه، ساخت یا سه عاملی

اسلاید 6 :

مزایای روش سه عاملی
1- پیمانکاران به صورت رقابتی بر اساس مدارک کامل طراحی شده حداقل قیمت را لحاظ می کنند.
2- کارفرما، پیمانکار مهندسی را بر اساس صلاحیت و توانایی انتخاب می کند و این پیمانکار نماینده و وکیل کارفرماست.
3- پیمانکار مهندسی در مدیریت ساخت نیز فعالیت دارد چرا که دارای دید طراحی و مهندسی پروژه است.
4- نقش ها و وظایف مهندسی و ساخت به طور واضح تعریف شده است و وظایف مشخص شده است.
5- کارفرما نیز در فرآیند طراحی فعالیت دارد.

اسلاید 7 :

1- فازهای ساخت اجرای پروژه متوالی بوده و ممکن است به زمان زیادی برای اجرا نیاز داشته باشد.
2- قیمت نهایی اجرای عملیات ساخت تا قبل از پایان طراحی و فرآیند مناقضه شناخته شده نیست.
معایب روش سه عاملی

اسلاید 8 :

سه روش بر اساس چگونگی قرارداد با پیمانکاران و نحوه پرداخت
1- کنتراتی
پیمانکار به وسیله تجهیزات و منابعی که از طرف کارفرما تامین می شود، یک کار را با یک قیمت مشخص به اتمام می رساند (مخصوص کارهای با قیمت پایین)
2- طبق فهرست بها
پیمانکار به وسیله فهرست بهایی که از طرف کارفرما ارایه می گردد و با قیمتی که در طی مناقصه اعلام می کند در صورت برنده شدن، موضوع پروژه را انجام می دهد. روشی است که در کشور ایران متداول است و اکثر پروژه های عمرانی با این روش طراحی و ساخته می شوند

اسلاید 9 :

3- قرارداد امانی
دراین قرارداد کارفرما و پیمانکار توافق می نمایند که در ازای هزینه های انجام شده شامل دستمزد، ماشین آلات و مصالح و ارایه مستندات کافی از سوی پیمانکار، کارفرما درصد مشخصی را به وی پرداخت نماید. در این نوع قرارداد می بایست اطمینان کافی بین طرفین موجود باشد.

اسلاید 10 :

ساخت – بهره برداری - انتقال BOT
این روش یکی از روش های پذیرفته شده جهت مشارکت بخش خصوصی در توسعه پروژه های زیر بنایی در سطح جهان می باشد. دولت های مختلف از این روش بعنوان یک روش مناسب برای سرمایه گذاری و ساخت سریع پروژه های زیر بنایی و مورد نیاز جامعه استفاده می کنند.
اصلاح BOT اولین بار در دهه 1980 میلادی و هنگامی که دولت وقت ترکیه اعطای امتیاز چند نیروگاه را به مناقصه گذاشت، رایج گردید. در این روش ساخت و بهره برداری پروژه به مدت معینی توسط شرکتی تحت عنوان «شرکت پروژه » انجام شده و انتقال طرح به کارفرما پس از طی مدت معینی و بعد از تحصیل درآمد لازم محقق می گردد.
انجام این روش مانند سایر روش های اجرای طرح های بزرگ با تهیه اسناد مناقصه و پس از مرحله مطالعات اولیه توسط کارفرما آغاز می شود. سپس سرمایه گذاران بخش خصوصی با بررسی اسناد مناقصه و حصول اطمینان از مثبت بودن نتایج امکان سنجی با ارائه پیشنهاد در مناقصه شرکت می کنند.

اسلاید 11 :

در مرحله بعدی و با تعیین برنده مناقصه و انجام مذاکرات اولیه یک شرکت با مسئولیت محدود بعنوان «شرکت پروژه» توسط سرمایه گذاران برگزیده تاسیس میشود. این شرکت صاحب امتیاز پروژه BOT محسوب می گردد. سرمایه متولیان جهت تاسیس شرکت معمولا 20 تا 30% سرمایه گذاری لازم برای اجرا پروژه می باشد. مابقی سرمایه مورد نیاز از طریق انعقاد موافقت نامه های مالی با بانک ها و موسسات مالی معتبر تامین می گردد.
از اهم وظایف شرکت پروژه، عقد موافقت نامه های لازم با کارفرما، پیمانکار اجرایی، شرکت بهره بردار و موسسات مالی میباشد. در این روش کارفرما بازپرداخت هیچ وامی را از طرف سرمایه گذاران یا متولیان پروژه تضمین نکرده و در نتیجه فشار ناشی از استقراض کاهش می یابد.
به علاوه ریسک های مربوط به ساخت و تکنولوژی های جدید نیز به طرف مقابل (بخش خصوصی) منتقل می گردد. همچنین منافع بسیاری برای دولت و یا کارفرما در زمان ساخت و پس از آن (بهره برداری) قابل پیش بینی می باشد.

اسلاید 12 :

یک نشان ویژگی و کلیدی قرارداد BOT
سرمایه گذاری مالی بخش خصوصی است در BOT حکومت برای فرآیندهای کامل توسعه قرارداد که شامل تمام ریسک های مربوطه می باشد که با بخش خصوصی قرارداد می بندد. در روش BOT باید تعادل بین قیمت و کیفیت ایجاد گردد. با انتخاب درست شکل سرمایه گذاری، طراحی، ساخت، مواد و مصالح، قیمت های نگهداری و قیمت های بهره برداری، هزینه های عملیاتی کمتر شده و بالاترین سودها به دست می آید.

اسلاید 13 :

روند بکارگیری پروژه BOT
1- شناسایی
همانند سایر طرح ها شناسایی پروژه بعنوان گام اول می بایست انجام شود. در این مرحله مطالعات امکان سنجی مقدماتی شامل بررسی های اقتصادی مالی و فنی با توجه به اوضاع اقتصادی و سیاسی انجام شده و الزامات و منافع حاصله از اجرای طرح به روش BOT مشخص می گردد. این مرحله نیازمند استفاده از یک تیم حرفه ای در ستاد کارفرما بوده و در غیر این صورت بکارگیری خدمات مشاوره ای ضروری می باشد.

اسلاید 14 :

2- مناقصه / مذاکره
مذاکره: چنانچه روژه را بتوان بصورت مستقیم به سرمایه گذار واجد الشرایط واگذار نمود، با انجام مذاکرات تفاهم نامه ای ما بین طرفین به امضا رسیده و موافقت نامه خرید محصول نیز منعقد می گردد. این روش نسبت به یه روش مناقصه زمان کم تری نیاز داشته و در هزینه ها نیز صرفه جویی می گردد.
مناقصه: در روش انجام مناقصه مراحل فرعی زیر اجرا میشود:
1- آمادگی کارفرما برای مناقصه
2- آمادگی سرمایه گذاران برای مناقصه
3- انتخاب برنده مناقصه

اسلاید 15 :

3- توسعه
در این مرحله و پس از امضا موافقت نامه پروژه، تنظیم موافقت نامه مابین سرمایه گذاران جهت شکل دادن ساختار شرکت پروژه انجام شده و مشارکت سهام برای تحقق پروژه مشخص می شود. موافقت نامه تامین مالی، عقد پیمان با پیمانکاران و کسب تعهدات و سایر امور ذیربط نیز به انجام میرسد.
4- اجرا
در این مرحله ساخت و سازها، نصب و راه اندازی پروژه انجام شده و در صورت موفقیت در آزمایشات، آموزش ها و تهیه دستورالعمل های بهره برداری و کسب مجوزها فاز بعدی آغاز می شود.

اسلاید 16 :

5- بهره برداری و نگهداری
این مرحله طولانی ترین دوره پروژه محسوب می گردد. پس از راه اندازی پروژه، کارفرما در طول بهره برداری با انجام بازرسی های دوره ای و دریافت گزارش ها، اعمال نظارت نموده و بر انتقال تکنولوژی از شرکت پروژه (یا پیمانکار) آموزش نیروی کار، ایمنی عمومی و حفظ شرایط زیست محیطی توجه و دقت لازم را ابراز می نماید.
6- واگذاری
مرحله پایان پروژه BOT با واگذاری طرح به کارفرما به انتها می رسد، نگهداری پروژه تا تاریخ واگذاری می بایست بصورت مناسب بوده تا کارفرما بتواند بهره برداری از پروژه را ادامه دهد. در این مرحله صدور ضمانت نامه های تعمیرات و کارکرد مناسب تجهیزات و تاسیسات می بایست لحاظ گردد.

اسلاید 17 :

ریسک های قرارداد BOT
1- ریسک سیاسی
برخی از ریسک های سیاسی که یک پروژه می تواند با آن روبرو شود عبارتند از :
توقیف غیر قانونی
تغییر قوانین
تصویب توسعه و گسترش کار
عدم فعالیت دولت و یا انجام فعالیت های مغایر با پروژه
تاخیر پرداخت ها توسط دولت
قید و شرط گذاشتن برای ارایه تسهیلات
افزایش مالیات
وضع اضطراری سیاسی (تغییر دولت)
انقضای حق امتیاز توسط حکومت

اسلاید 18 :

2- ریسک تکمیل عملیات ساخت
ریسک تکمیل عملیات ساخت در اجرای پروژه به صورتBOT بیشتر از پروژه های ساخت سنتی و شکل های ساده تر اجرای پروژه DB می باشد. این ریسک ها شامل:
سلب مالکیت زمین
افزایش هزینه، زمان انجام کار
هزینه و گستره پروژه شناخته شده است ولی کار و میزان تنوع آن مشخص نمی شود.
قصور و عدم اجرای تعهد توسط پیمانکار
قصور و عدم اجرای تعهد توسط شرکت صاحب امتیاز
خسارت و آسیب های طبیعی
ایجاد وضع اضطراری
ریسک های قرارداد BOT

اسلاید 19 :

3- ریسک های بهره برداری
برخی از ریسک هایی که دراجرای پروژه های BOT با آن مواجه می شویم، در هنگام بهره برداری و نگهداری پروژه ظاهر می شوند. به جز انقضای حق امتیاز بهره برداری توسط شرکت صاحب امتیاز، این ریسک ها مستقیما به شرکت صاحب امتیاز برمیگردد. برخی از این ریسک ها شامل:
قصور و عدم اجرای تعهد پیمانکار بهره بردار
بروز وضع اضطراری یا آسیب های طبیعی
ریسک نیروی کار
ریسک تکنولوژی
ریسک های قرارداد BOT

اسلاید 20 :

ریسک های قرارداد BOT
4- ریسک تامین منابع مالی
ریسک های تامین منابع مالی به دو بخش اصلی تقسیم می شوند که عبارتند از:
ریسک تورم
ریسک تغییر نرخ بهره
هر یک از این دو ریسک بر شرکت صاحب امتیاز تاثیر داشته، به علاوه ریسک افزایش نرخ بهره بر تامین کننده وام پروژه اثرمی گذارد. شرکت صاحب امتیاز دو عملکرد اساسی را درمواجهه با این ریسک ها می تواند انجام دهد:
استفاده از تمامی وام ها و پول های ذخیره
افزایش عوارض (نرخ خدمات)