پاورپوینت اصول دفع مواد زائد وزباله های آزمایشگاهی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 2 :

اصول دفع مواد زائد وزباله هاي آزمايشگاهي

اسلاید 3 :

مقدمه:
1-آزمايشگاه تشخيص طبي به عنوان يكي از توليدكنندگان ضايعات خطرناك مسئوليت شناخت وخنثي كردن ضايعات خود را دارد.

2-انواع مختلف ضايعات مثل ضايعات شيميائي،ضايعات عفوني،ضايعات راديواكتيو وضايعات برنده وجوددارد كه براي هريك روشهاي خاصي مطرح مي شود.

اسلاید 4 :

ملاحظات مديريت ضايعات:
براي هر دسته ازضايعات موارد زير مطرح مي شود:
خصوصيات نمونه ها
جداسازي ،طبقه بندي
انباشت درمحل توليد
دفع
انباريا ذخيره
حمل وانتقال
انهدام
به حداقل رساندن ضايعات

اسلاید 5 :

بررسي عناوين:
بررسي ضايعات:به منظور اجتناب از حوادث غيرقابل پيش بيني انجام مي شود.امنيت وسلامت كاركنان بايددراولويت باشد وازطريق حفظ نكات ايمني،استفاده از دستكش وماسك وآموزش كاركنان امكان پذير خواهدبود.
جداسازي : جداكردن ضايعات پرخطر وبي خطر بسيار حائز اهميت مي باشد.مواد بدون خطر قابل بازيافت هستندومواد برنده بايد در بسته هاي مقاوم به ضربه انباشت شوند.
انباشت درمحل توليد: ازنظراقتصادي كاهش تعداددفع ضايعات به صرفه مي باشد اما خطر انباشت نبايدفراموش شود مثل مواد راديواكتيو

اسلاید 6 :

حمل وجابجائي : حمل ضايعات از يك آزمايشگاه يابيمارستان بايد با مجوز وتصويب كامل صورت گيرد.براي موادخطرآفرين بايدنوع وسيله حمل،مسيرومسافت تقريبي،زمان دفع وتوليدكننده ضايعه به صورت سند كتبي موجود باشد.
به حداقل رساندن توليد ضايعات: مثلا ازطريق بازيافت درمحل توليد
اصلاح ضايعات: درمحل توليد مي توان به استريليزه كردن ضايعات عفوني،سوزاندن وخنثي كردن اسيدها پرداخت.

اسلاید 7 :

سوابق قوانين ومقررات موجود:
قوانين هواي پاك:سال 1955
قوانين پاكيزگي آب: سال 1974
قوانين دفع ضايعات جامد:1965
قوانين حمل موادخطرآفرين:1975
قوانين بهداشت فاضلاب:1974
قوانين زباله سوزها
بهداشت زمينها

اسلاید 8 :

طبقه بندي ضايعات آزمايشگاهي :
1- ضايعات شيميائي:جزءضايعات خطرناك وتهديدكننده سلامت محيط زيست مي باشند شامل مواد قابل اشتعال ، خورنده ،رآكتيو وسمي.
2-ضايعات عفونت زا: مشمول قوانين ژن شناسي خوني مي شوند.
3-ضايعات راديواكتيوي
4-برنده ها:
5-ضايعات بدون خطر:ضايعاتي كه در4گروه بالا نباشند.شامل ضايعات جامد،فاضلاب بهداشتي و هواي متساعدغير عفوني.

اسلاید 9 :

ضايعات شيميائي:
داراي چهارويژگي:قابليت احتراق ،فرسايندگي،رآكتيووسمي.

قابليت احتراق : مايع : دماي افروزش كمتراز60درجه مثل حلالهاي آلي.
غيرمايع: احتراق ازطريق اصطكاك،جذب رطوبت وتغييرات شيميائي .
گازها مثل بوتان واكسيدكننده ها مانند نيتراتها.
قابليت فرسايش:مايعات اين گروه توان فرسايش آهن رادارند مانند اسيدسولفوريك.212.5

اسلاید 10 :

رآكتيوي:مواد شيميائي بي ثبات وداراي آمادگي واكنش به خصوص با آب وقابل انفجار مانند ضايعات سولفاته .

مواد سمي:ضايعاتي كه توليد موادسمي مثل فلزات سمي مي كنند مانندآرسنيك،نمكهاي سيانيد ودي سولفات كربن

اسلاید 11 :

جداسازي ضايعات :
انواع ضايعات نبايد با هم تركيب شوند. در غير اين صورت كل تركيب به عنوان ماده خطرناك مشمول قوانين ميشود.

رقيق كردن ضايعات خطرناك نمي تواند آنهاراكم خطرسازد.
ضايعات خطرناك شيميائي از نقطه توليد بايد جداسازي شوند
حلالهاي آلي بايد به طورجداگانه دريك كانتينرحمل شوند.
براي پيشگيري ازحوادث بايد روند كنترل مهندسي حتي در مكانهاي كوچك انجام گيرد.

اسلاید 12 :

روشهاي كنترل مهندسي :
1-دستگاه تهويه :براي مواد شيميائي فرار درمحل توليدوذخيره
2-سيستم مهاروكنترل: دراطراف ضايعات مايع وجود يك ظرف ابگير كه قابليت مهار10% ازمقدار ضايعات مايع را داشته باشد الزامي است .
3-حفظ ايمني: منع ورود افراد غيرمسئول به محل.
4-فضاي راهرو: امكان رفت وامد ساده وسريع.
5-ايمني از اتش سوزي:استفاده ازظروف فلزي ،نصب سيستم اطفاي حريق وكنترل انفجار

اسلاید 13 :

بسته بندي وطبقه بندي:
1-جمع اوري ضايعات درظروف مطابق بانوع ضايعات :پلاستيكهاي مقاوم شيميائي براي حلالهاوظروف شيشه اي براي اسيدهاي معدني

2-استفاده ازبرچسب ”ضايعات خطرآفرين“

3-اطمينان از محكم بودن بسته بندي

4-حمل ونقل مطابق باقوانين موجود درهر كشور

اسلاید 14 :

روشهاي مربوط به دفع و بازيافت:
1-خنثي سازي در آزمايشگاه:اسيدهاي معدني
2-بازيافت خارج از محل توليد:مانندحلالها باروش تقطيريا
تجزيه حلالها
3-كاهش ضايعات در آزمايشگاه:
4-دفع از طريق فاضلاب بهداشتي:دفع داخل سيستم فاضلاب شهري غيرمجازاست .موادباتوجه به مقدارو ميزان آلودگي به صورت رقيق كردن وتصفيه وارد شبكه اي از فاضلابهاي داخلي شده وبراي ورودبه فاضلاب شهري مجازميشوند.

اسلاید 15 :

ضايعات عفوني:
تعريف:
ضايعاتي كه موجب بروز بيماريهاي عفوني شوند ونيازبه4عامل:
1-وجود پاتوژن
2-ايجادبيماري
3-راه اصلي ورودعفونت
4-وجود ميزبان اسيب پذير

مشكلات اين گروه شامل مشكلات بهداشتي و مشكلات زيست محيطي مي باشد.

اسلاید 16 :

طبقه بندي ضايعات عفوني :
دستمالهاي مرطوب ،اعضاي بدن ،مايعات وخون حاصل از جراحي ،اتوپسي وبيوپسي

خون ضايع ،سرم ،پلاسماوساير تركيبات و اجزاي خون
سرنگهاي آلوده،چاقوي جراحي و اسلايدهاي مصرفي
ترشحات وفضولات بيماران با عفونت بالا

مردار، اعضاي بدن ومحل نگهداري
1-ضايعات پاتولوژيكي

2-فراورده هاي خوني

3-وسايل برنده آلوده

4-ضايعات منفرد

5-ضايعات آلوده حيواني

اسلاید 17 :

برنامه مديريت ضايعات عفوني :
1-انتصاب فردي براي كنترل برنامه.
2-تشكيل كميته كنترل عفونت.
3-شناسائي مراكز توليدكننده ضايعات و ميزان ضايعات.
4-توسعه استراتژيهاي كاهش ضايعات.
5-ايجاد روشهائي براي بسته بندي ،حمل وجابجائي.
6-ايجاد برنامه پبش بيني ايمني.
7-نگهداري اسناد ومدارك دفع خارج از محل ضايعات.

اسلاید 18 :

بررسي و جداسازي ضايعات عفوني :
با استفاده از دستكشهاي مقاوم در برابر آب وپارگي
استفاده از لباس محافظ
برچسب گذاري بسته هاي ضايعات
مارك گذاري مخازن نگهداري وحمل
متراكم كردن برخي ضايعات مانند ضايعات آناتومي توسط سوزاندن

اسلاید 19 :

برنده ها :
اين ضايعات شامل :سرنگهاوسوزنها و هر شيئي كه قابليت شكسته شدن داشته باشد.
در بسته بندي استفاده از جعبه هاي فايبرگلاس مقاوم
افزودن مواد جاذب براي جذب مايعات بيولوژيك به بسته ها الزاميست .
درمحل استفاده از سوزنها وجود ظروف مقاوم ضروري است و بهتر است مواد ضدعفوني كننده به اين ظروف اضافه شود.
سوزنها نبايد خم يا شكسته شوند يا روكش پلاستيكي داشته باشند.
قبل از دفع به همراه ظرف حمل بايد آلودگي زدائي شوند.

اسلاید 20 :

برچسب گذاري و بسته بندي :
1-بسته هاي رنگ قرمز وداراي برچسب ”خطر زيستي ”

2-ظروف بايد داراي استحكام بسيار بالا باشند.

3-بسته هاي پلي اتيلن با تراكم پائين داراي كشش زياد و مقاومت بالا در برابر فشار و ضربه هستند.

4-قبل از انتقال، ضايعات بايد آلودگي زدائي شوند.